De teksten op dit webblog zijn authentiek. Mogen wij u dus daarop wijzen dat iedere overname van tekst een schriftelijke toelating vereist van de auteur. De redactie.
Langs de IJse Lente - Smeerwortel - Look-zonder-look - Fluitenkruid - Witte dovenetel - Hondsdraf - Vergeet-mij-nietje
Nest van koolmees
HULDENBERG
Vroeger en nu
11-02-2025
Historiek
Het Koninklijk Vocaal Ensemble Sint-Cecilia, de oudst bestaande Huldenbergse vereniging die nog actief is, viert dit seizoen zijn 160ste verjaardag.
Huldenberg kan bogen op een eeuwenoude traditie want er zingt al bijna 160 jaar een parochiaal koor. Het Koninklijk Vocaal Ensemble Sint-Cecilia is daarmee de oudst bestaande Huldenbergse vereniging die nog actief is.
is.
Het voltallige Vocaal Ensemble Sint-Cecilia in het koor van de O.L.Vrouwekerk van Huldenberg. (Eigen foto)
Het verhaal van het Koninklijk Vocaal Ensemble Sint-Cecilia gaat terug tot bijna 160 jaar geleden. Toen was Felix De Raeymaeker koster en koorleider en hij werd in een benoemingsbrief van 30 juni 1865 aangesteld. Daarmee is bewezen dat het Huldenbergs koor de oudst bestaande Huldenbergse vereniging is, die nog actief is. In die tijd bestond ook de Sint-Sebastiaanse schuttersgilde. Zij werd rond 1750 opgericht en heette ‘Broederschap van den Heijligen ridder en martelaere Sebastiaen’. Deze vereniging bestaat al een hele tijd niet meer.
Op 28 november 1869, dat is 155 jaar geleden, werd door een reglement orde op zaken gesteld in het Sint-Ceciliakoor van Huldenberg.Wij publiceren het reglement op deze website.
De familie De Raeymaeker leverde talrijke koster-orgelisten ; niet alleen Félix maar ook Henri De Raeymaeker bleef 30 jaar koster ; hij overleed in 1931. In naam ‘der Koorzang-Maatschappij Sinte-Cecilia’ sprak dirigent en brouwer Remi Lahaye de lijkrede uit met de woorden : “Gij waart steeds de ziel onzer vereeniging Sinte-Cecilia, en wrocht met taal en zacht geduld aan onze zangen tot opluistering der kerkplechtigheden”.
Henri De Raeymaeker werd opgevolgd voor Gérard De Troy: van 1932 tot 1978 was hij de koster-orgelist.Hij werd daarbij bijgestaan door zijn heel gezin en vooral zoon Hubert.In de vooroorlogse periode werd meester Jos Sciot dirigent; hij wist in de jaren 1942-43, op vraag van onderpastoor L. Baert, een aantal jongeren aan te trekken uit het midden van B.J.B. (Boerenjeugdbond) en hij slaagde erin nieuw leven in te blazen. Tot dan bestond het koor uitsluitend uit mannen. In 1966 kwam er verandering ; dan kreeg het koor versterking van de dames en zodoende kon er meerstemmig gezongen worden. Soms werd meester Sciot vervangen door Léon Mercy. Het Sint-Cecilia koor verzorgde de kerkdiensten op zondagen en op hoogdagen. Men zong toen vanop het oksaal. Deze traditie wordt nog altijd voortgezet door een klein koor begeleid door een organistenteam.
In 1972 kwam de muzikale leiding van het gemengd koor in handen van Roger Peeters.Het repertorium werd aanzienlijk uitgebreid met eigentijdse composities, o.a. van Armand Preud’homme.Het koor repeteerde in zaal ‘Victoria’, bij Torke, achteraan de huidige taverne Rochus. Daar werd ook jaarlijks het Sint-Cecilia-feest gehouden met optreden en met publiek. Het koor vormde een hechte groep die vaak op busreis naar het buitenland vertrok.
In 1984 gebeurde een aflossing van de wacht : dirigent werd pater Toon Van Bijnen, die als priester-musicus, een aparte toets kon geven aan het muzikaal gebeuren. In 1990 werd hij opgevolgd door Marc Verboomen die het koor leidde tot 1995. Dit was voor hem een kans om uit te pakken met een breder muzikaal ensemble en in oktober 1995 werd Cantuva boven de doopvont gehouden.
Luc Vandermosten nam het dirigeerstokje over tot Kerstmis 1997. Dit was het ogenblik dat Pastoor Jaak Bertmans de koren van Huldenberg en Loonbeek liet samensmelten. De koorleidster van het Loonbeekse koor, Krista van den Wijngaerde-Storbrauck nam de leiding op zich en het gefusioneerde koor heette voortaan ‘het Parochiaal zangkoor Huldenberg-Loonbeek’. Ineens verdween dus de naam van de patrones Sint-Cecilia.
Krista van den Wijngaerde-Storbrauck en organist Jonathan Dean (van Engelse nationaliteit) (Eigen foto)
Met Loonbeek Kermis in 2010 nam Cynthia-Marolt het dirigentenstokje over. Onder haar leiding profileerde zich het koor tot een volwaardig vierstemmig ensemble, het aantal koorleden verdubbelde en eind 2018 besloot het bestuur de naam “Vocaal Ensemble Sint-Cecilia” te geven. Johan Huvenne verzorgt nog altijd de pianobegeleiding van de repetities en Willy Scheurs staat in voor de vieringen.
Johan Huvenne aan de piano. (eigen foto)
Einde 2019 werd bij het koninklijk paleis een aanvraag ingediend om de eretitel van ‘koninklijke’ te verkrijgen. Dit werd officieel toegekend.
Op 6 december 2019 ontving het bestuur (Pastoor Jaak Bertmans, voorzitter Pierre Van Obbergen, koorleidster Cynthia Marolt en secretaris Els Van Binnebeek) de officiële erkenning van ‘Koninklijke’ door de officiële instanties; dat waren uiterst links, Lodewijk De Witte, de toenmalige gouverneur van de provincie Vlaams Brabant en uiterst rechts één van zijn medewerksters.
Jean-Pierre Van Binnebeek
Optreden van het Vocaal Ensemble Sint-Cecilia in de zaal 'De Kronkel' voor het jubileum van zijn 150 jaar bestaan.
Alle zanger zal ten allen tijde gehouden zijn stil en godsvruchtig op de hoogzaal te wezen ; niet spreken zonder noodzakelijkheid, behulpzaam zijn in den zang, ten zij wettige redens hem daarvan ontslagen, en geene de minste ongeschiktheid bijbrengen op straf van 20 centimen boet.
Artikel 2
De eene zanger zal niet meer gezag mogen hebben dan de andere ; zij zullen allen staan onder het gezag van den koster, en deze onder dit van den Pastoor.De zangers zullen elkander niet mogen verachten noch schelden, aangaande den zang of in het bijwonen der lessen ,op straf van 50 centimen boet.
Artikel 3
Als er een der zangers komt te overlijden, zullen zijne medegezellen gehouden zijn, den lijkdienst en de uitvaart van den aflijvigen bij te woonen, om ze te helpen zingen, op straf van 60 centimen boet.
De diensten voor den overledenen gedaan zijnde, zullen de zangers gehouden zijn, uit de algemeene beurs een plegtige hoogmis te doen celebreren tot lafenis der ziel, waarin al de zangers moeten tegenwoordig zijn, op straf van 60 centimen boet.
Artikel 4
Op al de zon- en heiligdagen des jaars zullen al de aangenomene zangers de hoogmisse helpen zingen, en eens aan den boetmeester of aan zijnen plaatsvervanger 4 cent. betalen. Die buiten ziekte afwezig is, zal 2 cent. Boet betalen.Die twee achtereenvolgende reizen afwezig blijft, betaald 8 cent. voor de twee dagen en 8 cent. voor de boeten.
Voor de derde maal geeft men 12 cent. Voor de drij dagen, van boeten 16 cent., te samen 28 cent.
Voor de vierden keer betaald men 16 cent. Voor de vier dagen, van boeten 32 cent., te samen 48 cent.
Voor meer actereenvolgende reizen verhogen de boeten van 30 centimen zonder de 4 cent. des daags.
Artikel 5
Alle de eerste zondagen der maand en op de andere, wanneer er processie gedaan wordt, zal elke zanger verplicht zijn in dezelve te zingen of met een flambeeuw te gaan, op straf van 4 centimen boet.
Artikel 6
Op de feestdagen van Kerstmis, Pascheen, Sinxen, H. Sacramentsdag, O.L.V. Hemelvaart, Kerkwijding, Allerheiligen, Gedurige Aanbidding, is elke zanger verplicht in de hoogmisse, de vespers en het Lof tegenwoordig te zijn, of 10 centimen boet te betalen, telkens dat men in eenen dezer diensten zal afwezig zijn.
Artikel 7
Alwie op de zon- en heiligdagen in d’hoogmisse niet tegenwoordig is, als de eerste Kyrie eleison gezongen wordt, zal boet betalen, als of hij er iet geweest ware.
Artikel 8
Op den feestdag der H. Cecilia zal men moeten laten celebreren eene solemnele hoogmis, waarin de zanger moeten aanwezig zijn, op straf van 60 centimen boet.Tegen dien dag zullen de Pastoor, de twee boetmeesters en de koster bijeen komen om met elkander te overleggen in welken huize en oe men het noenmaal zal doen opdisschen.Opdit feest zal niets toegelaten zijn hetgeen de zeden, de inwendige of openbare orde, kan stooren.Na het avondmaal maakt de boetmeester rekening van ’t verteerd ; er wordt ook als dan, door de overheid, een boetmeester en onderboetmeester aangesteld.
Artikel 9
Alle zanger zal naar geliefte van het gezelschap mogen scheiden, en zal ook door den Pastoor kunnen afgezet worden, indien hij zal weigeren aan het tegenwoordig reglement te voldoen of zich, op eene andere wijze, van het gezelschap onweerdig gemaakt hebben, en in geen geval zal hij iets terug te eischen hebben van de gedane giften of boet.
Artikel 10
Aangezien Mr. Pastoor, volgens het decreet van 1809, de zangers noemt en de politie heeft ind e kerk, is het in het vervolg aan niemand toegelaten, zelfs met te betalen, zich op de hoogzaal te begeven, als :
1° Aan de Heeren kerkmeesters ,
2° Aan de zangers en de leden der zangvereeniging van de H. Cecilia ;
3° Aan eenige andere aangewezene persoonen ; mits te betalen, in elken dienst, tien centimen . Zij zijn gehouden zich aldaar op hunne aangewezene plaats, stil en godvruchtig te gedragen, zonder er de minste ongeschiktheid bij te brengen.
Hierbij een kopie van het officiële document "Koninklijk Vocaal Ensemble". Het hangt in de viering van de O.-L.-Vrouwekerk van Huldenberg, de thuisbasis van het ensemble. Klik op het document om het te vergroten.
Sint-Caecilia of Cecilia van Rome : feestdag 22 november.
De Heilige Cecilia van Rome. – Petrus Bandenkerk, Rotterdam (Foto internet)
Over Sint-Cecilia zijn er heel wat verhalen.Zij was in de middeleeuwen zeer populair.Daardoor is het nu moeilijk om waarheid en legende uit elkaar te houden.
Ze is in een christenfamilie opgegroeid en had zich voorgenomen maagd te blijven, een belofte die zij gedaan had in de stilte van haar gebed.Dit was een teken van haar geloof en op die manier kon zij getuigen van haar liefde tot Christus.
Naar de gewoonte van die tijd hadden haar ouders, zonder op de hoogte te zijn van haar bedoelingen, een huwelijk gearrangeerd met een rijk en aantrekkelijk man, Valerianus genoemd.Cecilia maakte haar vrome voornemen aan haar toekomstige echtgenoot kenbaar en fluisterde hem in het oor dat zij had besloten maagd te blijven voor Christus.Zij overtuigde Valerianus zich te laten dopen ; ook zijn broer Tuburtius wist zij te overhalen.De legende vertelt dat “zij tijdens de huwelijksscène op muziek van het orgel een hymne zong in haar hart voor haar enige Heer”.
Kort daarna stierven de twee broers de marteldood.Cecilia verdeelde hun goederen onder de armen.Het ongenoegen van de belastingdienst maakte dat zij, ook omdat zij voor haar huis het christendom predikte, gearresteerd werd en veroordeeld tot de dood met de bijl.De beulen probeerden haar met kokend water te doden ; toen dat niet lukte werd zij onthoofd. Een andere legende zegt dat zij tijdens de marteldood een hemelse muziek hoorde.Deze omstandigheden maakten dat zij het patroonschap over zangers, fanfares, musici en instrumentenbouwers verwierf.
Ze wordt afgebeeld met een orgeltje of met andere muziekinstrumenten, soms met een boek of een palm die symbool staat voor de overwinnaars.
Zij is vooral de patrones van de kerkmuziek. Ontelbaar zijn koren, enmuziekverenigingen die haar naam dragen. Ook in Huldenberg hebben het Koninklijke Vocaal Ensemble Sint-Cecilia dat teruggaat tot 1869 en op feestdagen de kerkelijke vieringen ondersteunt.
Honderd jaar geleden, in 1909, werd de huidige kloosterkapel van het Keyhof in gebruik genomen.Wij grijpen deze unieke gelegenheid aan, om dit stijlvolle architecturale kunstwerk in het grootste gebouw van Huldenberg in de kijker te stellen.
Het Keyhof en de aankomst van de zusters Annonciaden
Voor 1870 waren de hoeve Keyhof en de bijhorende gronden in het bezit van de familie de Morassin de Ramoussin uit Ghlin in Henegouwen.Rond 1870 kocht Auguste-Joseph d�Overschie de goederen.Hij liet er, onderaan de hoeve, een kasteeltje bouwen dat bestemd was voor zijn zoon Charles-Emmanuel.
Achter dit gebouw (daterend uit 1926) verschuilt zich het kasteeltje(foto archief Keyhof)
Vanaf zijn geboorte was het duidelijk dat voor hem een mooie toekomst weggelegd was.De zaken namen echter een andere wending; zijn leven kende een dramatisch einde: hij pleegde zelfmoord op 24 september 1877.Na zijn dood bleef het kasteel onbewoond.
Charles-Emmanuel d�Overschie (uit de collectie van Ren� d�Overschie � eigen foto)
In 1879 kwam het liberaal kabinet van Fr�re-Orban aan de macht.De schoolwet van 1879 werd uitgevaardigd waarbij het godsdienstonderricht in de gemeentescholen geschrapt werd.
De nieuwe regering had ook katholieke congregaties in het vizier.Zo werden alle middelen gebruikt om de Annonciaden, die in Ranst gevestigd waren, uit hun klooster te zetten.
Toen in 1880 Victor d�Overschie, die de goederen van zijn vader ge�rfd had, het kasteeltje ter beschikking stelde van Mgr. Deschamps, kardinaal-aartsbisschop van Mechelen, stelde deze laatste de congregatie voor om naar Huldenberg te verhuizen.De zusters grepen deze kans met beide handen.
Victor d�Overschie (uit de collectie van Ren� d�Overschie � eigen foto)
In april 1881 werden in het Keyhof het moederhuis en het noviciaat van de Annonciaden gevestigd. Kort daarna werden nieuwe gebouwen aan het kasteel toegevoegd, o.a. een verblijf voor de novicen.De zusters openden er tevens een lagere school en een bewaarschool.
De bouw van twee kapellen in minder dan 30 jaar tijd.
Het landgoed bevatte tevens een huiskapel die duidelijk te klein was en die voor de kloostergemeenschap niet kon dienen.Daarom werd kort na hun aankomst een andere kloosterkapel gebouwd op de plaats van de huidige kapel.
De congregatie groeide snel aan en het nieuwe bedehuis werd weldra te klein : er werden plannen gemaakt om een groter gebouw op te trekken met de hulp van architect Philips Van Boxmeer en aannemer Louis Resseler, beiden uit Mechelen.Zodoende kon de nieuwe kapel in 1909 in gebruik worden genomen.De kapel is toegewijd aan O.-L.-Vrouw van de Boodschap; dit is een duidelijk teken dat de congregatie nauw betrokken is bij de spiritualiteit van de Menswording.
�Gods Woord werd mens en leefde te midden van ons�.
�Overweeg bovenal het mysterie van de menswording van Gods Woord.�
Johanna van Frankrijk
Deze spiritualiteit is verwoord in de constituties.
Annonciade zijn
Is je laten raken
Door het Mysterie van Gods Menswording,
Open en ontvankelijk
Voor de werking van Gods Geest om
Zoals Maria
Jezus tot leven te brengen in de wereld.
Tracht daarom in te treden
In de evangelische houding van Maria.
Laat haar gelovige overgave je inspireren
Om, altijd opnieuw, aandachtig te zijn
Voor het roepen van God.
Constituties p.12
Jean-Pierre Van Binnebeek
(Wordt vervolgd)
Onze dank gaat naar de zusters Annonciaden van het Keyhof voor hun hartelijk onthaal, in het bijzonder eerwaarde zuster E. Brants voor het ter beschikkingstellen van de nodige documentatie.
Dank tevens aan Valère Fransen voor de unieke foto�s en aan pastoor-deken Jaak Bertmans voor het herlezen van de teksten.
Bronnen:
Het archief van Keyhof te Huldenberg.Verschillende documenten, o.a.
- de kapel, ruimte van spiritualiteit van menswording
- Zusters annonciaden van Huldenberg
- Monumentendag 1996 � Kapel van Keyhof
De getuigen van het verleden van Neerijse. 2005. Van Binnebeek � Hallet
Schilderijen uit de collectie van Ren� d�Overschie
Verschillende documenten van Internet, o.a. Benediktiner Erzabtei St. Martin zu Beuron im oberen Donautal Foto's Val�re Fransen, Keyhof, Jean-Pierre Van Binnebeek
Honderd jaar geleden, in 1909, werd de huidige kloosterkapel van het Keyhof in gebruik genomen.Wij grijpen deze unieke gelegenheid aan, om dit stijlvolle architecturale kunstwerk in het grootste gebouw van Huldenberg in de kijker te stellen. (Wenst u het eerste deel van dit artikel te lezen, dan gaat u best naar het menu onder 'Monumenten: Keyhof'.)
Een eclectische kloosterkapel
De tweede helft van de 19e en het begin van de 20e eeuw worden gekenmerkt door het actualiseren van vroegere stijlen, de zog. neostijlen.Op kerkelijk gebied waren het neoromaans en de neogotiek aan de orde van de dag.Men aarzelde ook niet om verschillende stijlen te mengen; het eclecticisme vierde hoogtij.Ook kerken ontsnapten niet aan de nieuwe mode.
De kloosterkapel van Keyhof is een smeltkroes van verschillende bouwstijlen die niettemin een harmonisch geheel vormen.Samen met het nieuwe kasteel van Sint-Agatha-Rode (dat toevallig ook in 1909 gebouwd werd) is de kapel het mooiste voorbeeld van de eclectische architectuur tijdens de eeuwwende in onze gemeente.
De gotische structuur valt het meeste op. De pilaren zijn gotisch maar worden onderbroken door horizontale ornamenten en Korinthische kapitelen. Zij monden uit naar de zijbeuken toe in spitsbogen maar daar bevinden zich ook accolade-vormige tudorbogen.De vensters zijn gotisch.
Ook de altaren en de kruisweg hebben dezelfde stijl.
Het gewelf daarentegen is een tonvormige rondboog.
Eclecticisme in de kloosterkapel van het Keyhof te Huldenberg (eigen foto)
Schenking
De congregatie kreeg een financi�le schenking van mevrouw le Grelle, daarbij financierde deze dame nog het hoofdaltaar en de kruisweg.
(Foto V. Fransen)
Het neogotische hoofdaltaar is gewijd aan O.-L.-Vrouw van de Boodschap.Het wordt beheerst door het calvariekruis.
Rechts merken we een retabel van de Boodschap van de engel Gabri�l en van de verloving van de H. Johanna (1464-1505).
Zij huwde op jonge leeftijd met haar neef Lodewijk van Orl�ans (de latere Lodewijk XII). Het huwelijk werd ontbonden nadat haar man koning en zij koningin werden; Jeanne de Valois trok zich terug te Bourges en stichtte de orde van de Annonciaden.
Links wordt de verschijning van Jezus aan Margaretha-Maria Alacoque (1647-1690) uitgebeeld.
Zij was een Frans religieuze, mystica en heilige.Zij leed als kind aan kinderverlamming en zou daarvan op onverklaarbare wijze zijn genezen.Zij zou in deze tijd reeds visioenen hebben gehad. In 1671 trad zij toe tot de Orde van Maria Visitatie.
Bovenaan zijn de vier grote kerkvaders afgebeeld.Van links naar rechts, H. Ambrosius met de mijter, H. Gregorius met de tiaar, H. Hi�ronimus met de kardinaalshoed en H. Augustinus met het vlammend hart.
Onderaan vinden we de patroonheiligen van de familie le Grelle: H. Aleydis, H. Bathilda, H. Edmondus en H. Lydia.
(eigen foto)
Het zijaltaar is toegewijd aan de H. Jozef en vertoont centraal een Mariabeeld en ernaast twee taferelen: de boodschap en de geboorte.
We vinden er volgende tekst:
Ave gratia plena Dominus tecum, et verbum caro factum est. Mater Dei, ora pro nobis
Wees gegroet vol van genade, de Heer is met u, en het woord is vlees geworden, Moeder van God, bid voor ons
In 1909 werd tevens de kruisweg in bas-reli�f uitgevoerd.Men schrijft hem toe aan F. De Vriendt uit Lier.
(Wordt vervolgd)
Jean-Pierre Van Binnebeek
Onze dank gaat naar de zusters Annonciaden van het Keyhof voor hun hartelijk onthaal, in het bijzonder eerwaarde zuster E. Brants voor het ter beschikkingstellen van de nodige documentatie.
Dank tevens aan Val�re Fransen voor de unieke foto�s en aan pastoor-deken Jaak Bertmans voor het herlezen van de tekst.
Bronnen:
Het archief van Keyhof te Huldenberg.Verschillende documenten, o.a.
- de kapel, ruimte van spiritualiteit van menswording
- Zusters annonciaden van Huldenberg
- Monumentendag 1996 � Kapel van Keyhof
Van Binnebeek � Hallet. De getuigen van het verleden van Neerijse. Leuven 2005.
Schilderijen uit de collectie van Ren� d�Overschie
Verschillende documenten van Internet, o.a. Benediktiner Erzabtei St. Martin zu Beuron im oberen Donautal
Honderd jaar geleden, in 1909, werd de huidige kloosterkapel van het Keyhof in gebruik genomen.Wij grijpen deze unieke gelegenheid aan om dit stijlvolle architecturale kunstwerk in het grootste gebouw van Huldenberg in de kijker te stellen.
(Wenst u de eerste delen van dit artikel te lezen, dan gaat u best naar het menu onder 'Monumenten: Keyhof'.)
De glasramen
De glasramen dateren uit de bouwperiode.Zij zijn in neogotische stijl uitgevoerd en hebben hun eigen symboliek.
In het hoogkoor, achter het hoofdaltaar, bemerken we driemaal twee hoge ramen waarboven nog drie rozetten prijken.De hoge ramen refereren naar de mariale spiritualiteit van de orde.
(eigen foto)
Centraal worden het H.Hart van Jezus en van Maria uitgebeeld.
(foto V. Fransen)
Links staan de H. Laurentius en Sint-Jozef afgebeeld.
Sint-Laurentius is ��n van de patroonheiligen van de congregatie.Hij wordt afgebeeld met in de rechter hand de martelaarspalm, in zijn linker hand een schrift en linksonder het rooster waarop hij werd verbrand. (Hij zou, volgens de legende, gezegd hebben dat hij op een gegeven ogenblik aan ��n kant gaar was en omgedraaid willen worden). De heilige Laurentius wordt voorgesteld in een rode mantelpallium.
Sint-Jozef draagt zoals altijd een baard en een lang blauw gewaad.Hij wordt afgebeeld met zijn attributen: de timmermanszaag en de bloeiende lelietak.Dit attribuut verwijst naar de zuiverheid maar ook naar de legende over de keuze van Maria: toen Maria niet wist met wie ze in het huwelijk moest treden, liet de hogepriester alle gegadigden hun wandelstok in een bak met nat zand steken; de stok van Jozef begon onmiddellijk te bloeien.
(foto V. Fransen)
Rechts bevinden zich de H. Johanna en Sint-Franciscus van Assisi.
De heilige Johanna is in blauw-groene kloosterkledij.Zij omarmt met haar twee handen het kruis en met haar voet vertrapt zij de koninginnetroon.
Sint-Franciscus van Assisi is ook een patroonheilige van de congregatie.Hij draagt een donker bruin habijt, omgord met een koord met drie knopen: gelofte van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid en een kap op de rug.Tegen de borst drukt hij een kruis, op de rug van zijn handen zijn duidelijk de stigmata te zien.
(foto V. Fransen)
De rozetten bovenaan verwijzen naar de eucharistie:
(foto�s V. Fransen)
Het lam Gods- het misofferHet kruis- het kruisofferDe pelikaan- de offerspijs
Sicut agnus ad occisionem ductusOmnia trahan ad me ipsumComedetis carnes et saturabimini
In de zijbeuk rechts wordt in een dubbel glasraam de boodschap van de engel aan Maria uitgebeeld.
De aartsengel Gabri�l, verkondiger van Gods besluiten, verschijnt gekleed in lange blauwe tunica, zoals het hoort een scepter in de hand, met onderaan de klassieke spreukband waarop staat: Ave Maria, gratia plena, Gegroet Maria, vol van genade.Dit wordt de aanzet van het weesgegroet dat verder in de kerk kan gelezen worden:
Dominus tecum: benedicta tu in muli�ribus,
Et benedictus fructus ventris tui Jesus,
Sancta Maria Mater Dei,
Ora pro nobis peccatoribus, nunc et in hora mortis nostrae, Amen.
Als tegenhanger merken we in de ramen van de linker zijde van de kerk de tekst van het Angelus :
Angelus Domini nuntiavit Mariae
Et concepit de Spiritu Sancto
Ecce Ancilla Domini. Fiat mihi secundum verbum tuum
Et verbum caro factum est . Et habitavit in nobis
Maria wordt knielend, biddend voorgesteld met boven zich de duif (de Heilige Geest) en naast zich een bloeiende lelie.(foto V. Fransen)
Verder in de zijkapel wordt onze aandacht gevestigd op de rozetten die boven de ramen prijken.
Zij stellen de tien deugden van Maria voor, zoals zij in het evangelie staan.
Links merken we:
Een passiebloem (medelijden), een zonnebloem (gehoorzaamheid), een kroon-imperiaal (godsvrucht), een palmtak (geloof) en een purperen roos (geduld).
Rechts in de kapel staan in de rozetten
telkens een engel met lelie (reinheid), granaatbloem (armoede), tulp (liefde), violet (nederigheid), blauwe hyacint (voorzichtigheid).(foto�s V. Fransen)
(wordt vervolgd)
Jean-Pierre Van Binnebeek
Onze dank gaat naar de zusters Annonciaden van het Keyhof voor hun hartelijk onthaal, in het bijzonder eerwaarde zuster E. Brants voor het ter beschikkingstellen van de nodige documentatie.
Dank tevens aan Val�re Fransen voor de unieke foto�s en aan pastoor-deken Jaak Bertmans voor het herlezen van de teksten.
Bronnen:
Het archief van Keyhof te Huldenberg.Verschillende documenten, o.a.
- de kapel, ruimte van spiritualiteit van menswording
- Zusters annonciaden van Huldenberg
- Monumentendag 1996 � Kapel van Keyhof
JP. Van Binnebeek � R. Hallet. De getuigen van het verleden van Neerijse. Leuven 2005.
J. Claes, A. Claes, K Vincke. Sanctus. Meer dan 500 heiligen herkennen. Davidsfonds. Leuven. 2004
Schilderijen uit de collectie van Ren� d�Overschie
Verschillende documenten van Internet, o.a. Benediktiner Erzabtei St. Martin zu Beuron im oberen Donautal
Honderd jaar geleden, in 1909, werd de huidige kloosterkapel van het Keyhof in gebruik genomen.Wij grijpen deze unieke gelegenheid aan om dit stijlvolle architecturale kunstwerk in het grootste gebouw van Huldenberg in de kijker te stellen.
(Wenst u de eerste delen van dit artikel te lezen, dan gaat u best naar het menu onder 'Monumenten: Keyhof'.)
Beuroner stijl
Dankzij het herstel van een monastieke traditie kende de tweede helft van de 20ste eeuw een vernieuwing die gepaard ging met nieuwe buitenlandse invloeden.
Vanuit Solesmes werd in 1863 de benedictijnenabdij van Beuron in Zuid-Duitsland door schilder en beeldhouwer pater D. (Peter) Lenz gesticht en van hieruit werd de abdij van Maredsous gebouwd. Daaruit ontstond in 1899 in Leuven de abdij Keizersberg.
Pater Desiderius Lenz (1832-1928), stichter van de Beuroner Kunststijl.
(foto internet)
Beuron is o.m. gekend omdat er in de bibliotheek van de Benedictijnenabdij 200 middeleeuwse gedichten en gezangen gevonden werden, die aanleiding gaven tot �Carmina Burana�, het kunstwerk van Carl Orff.
De �Beuroner Kunstschule� is in de geschiedenis van de christelijke kunst van de 19e eeuw van cruciaal belang. In 1868 riep Desiderius Lenz in zijn klooster een religieuze kunstschool in het leven; Deze school richtte zich tegen het individualisme van de religieuze kunst van die tijd en tevens tegen het schijnrealisme van sommige strekkingen.
Hij geloofde, met de hulp van de esthetische geometrie, in een proportieleer, die gebaseerd was op het vastleggen van �goddelijke� geometrische wetten; deze kunst was terug te vinden Egypte, bij de Grieken, de Byzantijnen en in de vroeg-christelijke kunst. De godsdienstige motieven moesten, volgens hem, aanzetten tot aanbidding en gebed. Het beeld was symmetrisch opgebouwd en beperkt tot de essentie, met amper enig perspectief.
Verder in de tijd verwaterde deze kennis.Deze stijl werkte meer inspirerend dan vernieuwend.
Zijn idee�n schreef hij neer in het boek "Zur �sthetik der Beuroner Schule�.
Esthetische geometrie in de Beuroner kunststijl (bron internet)
De Beuroner kunst manifesteerde zich vooral in de beeldhouw- en schilderkunst.
Mariabeeld, bijgenaamd �Maria mit der Kugel�, marmerkleurig geverfd gips, naar ontwerp van D. Lenz (circa 1900-1925) (bron internet)
Oscar Algoet (1862-1937)
In 1921, twaalf jaar nadat het bedehuis in gebruik genomen was, werden in de kapel schilderingen aangebracht. Zij werden in Beuroniaanse stijl uitgevoerd.
De schildering van de kapel is ��n van de meest opvallende elementen die bijdraagt tot het eclectisch geheel van het bedehuis.
Er is een beroep gedaan op Oscar Algoet, een neogotische schilder uit Leuven.Oscar Algoet heeft op zijn actief de decoratie van zowel kerkelijke als burgerlijke gebouwen in en buiten Leuven. Hij was een kenner van de middeleeuwse kunst ; daarnaast ontwierp hij tal van interieurs in verschillende recentere stijlen.
Vandaag is de kloosterkapel van Keyhof ��n van de enige plaatsen in Belgi� waar de Beuroner stijl in al zijn pracht te bewonderen valt.
In het volgende deel worden tot in de details de schilderingen van de kapel besproken.
(wordt vervolgd)
Jean-Pierre Van Binnebeek
Onze dank gaat naar de zusters Annonciaden van het Keyhof voor hun hartelijk onthaal, in het bijzonder eerwaarde zuster E. Brants voor het ter beschikkingstellen van de nodige documentatie.
Dank tevens aan Val�re Fransen voor de unieke foto�s en aan pastoor-deken Jaak Bertmans voor het herlezen van de teksten.
Bronnen:
Het archief van Keyhof te Huldenberg.Verschillende documenten, o.a.
- de kapel, ruimte van spiritualiteit van menswording
- Zusters annonciaden van Huldenberg
- Monumentendag 1996 � Kapel van Keyhof
JP. Van Binnebeek � R. Hallet. De getuigen van het verleden van Neerijse. Leuven 2005.
J. Claes, A. Claes, K Vincke. Sanctus. Meer dan 500 heiligen herkennen. Davidsfonds. Leuven. 2004
Schilderijen uit de collectie van Ren� d�Overschie
Verschillende documenten van Internet, o.a. Benediktiner Erzabtei St. Martin zu Beuron im oberen Donautal
Honderd jaar geleden, in 1909, werd de huidige kloosterkapel van het Keyhof in gebruik genomen.Wij grijpen deze unieke gelegenheid aan om dit stijlvolle architecturale kunstwerk in het grootste gebouw van Huldenberg in de kijker te stellen.
(Wenst u de eerste delen van dit artikel te lezen, dan gaat u best naar het menu onder 'Monumenten: Keyhof'.)
De beuroniaanse schildering
Laten we de beuroniaanse schildering van dichterbij bekijken.
We beginnen met het gewelf waar we verschillende medaillons ontwaren.Boven het koor zijn de vier emblemen van de evangelisten afgebeeld : de engel, de os, de leeuw en de arend met de vier openingswoorden van hun evangelie: De arend (Johannes) "In principio erat Verbum" 'In het begin was het woord�. (foto V. Fransen)
De engel (Matthe�s) �Liber generationis� 'Het boek van de generatie'
Of �Geslachtslijst (van Jezus-Christus)
(foto V. Fransen)
De leeuw (Marcus) �Initium Evangelii� Het begin van het Evangelie� (foto V. Fransen)
De os (Lucas) "Quoniam quidem multi" 'Reeds velen hebben getracht' (foto V. Fransen)
(wordt vervolgd)
Jean-Pierre Van Binnebeek
Onze dank gaat naar de zusters Annonciaden van het Keyhof voor hun hartelijk onthaal, in het bijzonder eerwaarde zuster E. Brants voor het ter beschikkingstellen van de nodige documentatie.
Dank tevens aan Val�re Fransen voor de unieke foto�s en aan pastoor-deken Jaak Bertmans voor het herlezen van de teksten.
Bronnen:
Het archief van Keyhof te Huldenberg.Verschillende documenten, o.a.
- de kapel, ruimte van spiritualiteit van menswording
- Zusters annonciaden van Huldenberg
- Monumentendag 1996 � Kapel van Keyhof
JP. Van Binnebeek � R. Hallet. De getuigen van het verleden van Neerijse. Leuven 2005.
J. Claes, A. Claes, K Vincke. Sanctus. Meer dan 500 heiligen herkennen. Davidsfonds. Leuven. 2004
Schilderijen uit de collectie van Ren� d�Overschie
Verschillende documenten van Internet, o.a. Benediktiner Erzabtei St. Martin zu Beuron im oberen Donautal
Honderd jaar geleden, in 1909, werd de huidige kloosterkapel van het Keyhof in gebruik genomen.Wij grijpen deze unieke gelegenheid aan om dit stijlvolle architecturale kunstwerk in het grootste gebouw van Huldenberg in de kijker te stellen. (Wenst u de eerste delen van dit artikel te lezen, dan gaat u best naar het menu onder 'Monumenten: Keyhof'.)
De Beuroner stijl (vervolg)
Boven het middenschip nemen we de beeldnamen voor Maria waar.Deze beeldnamen zijn aanroepingen uit de litanie van O.-L.-Vrouw. Links zien we volgende afbeeldingen:
Rosa Mystica
De mystieke roos
Porta coeli De deur des hemels
Oliva Specio De enigmooie olijf
Domus aurea Het gulden huis
Sicut Lilium Een lelie gelijk
Fons aquarium Bron van water
Cantate Dominum Zingt de Heer
(wordt vervolgd)
Jean-Pierre Van Binnebeek
Onze dank gaat naar de zusters Annonciaden van het Keyhof voor hun hartelijk onthaal, in het bijzonder eerwaarde zuster E. Brants voor het ter beschikkingstellen van de nodige documentatie.
Dank tevens aan Val�re Fransen voor de unieke foto�s en aan pastoor-deken Jaak Bertmans voor het herlezen van de teksten.
Bronnen:
Het archief van Keyhof te Huldenberg.Verschillende documenten, o.a.
- de kapel, ruimte van spiritualiteit van menswording
- Zuster annonciaden van Huldenberg
- Monumentendag 1996 � Kapel van Keyhof
JP. Van Binnebeek � R. Hallet. De getuigen van het verleden van Neerijse. Leuven 2005.
J. Claes, A. Claes, K Vincke. Sanctus. Meer dan 500 heiligen herkennen. Davidsfonds. Leuven. 2004
Schilderijen uit de collectie van Ren� d�Overschie
Verschillende documenten van Internet, o.a. Benediktiner Erzabtei St. Martin zu Beuron im oberen Donautal
Standbeeld van Sint-Cecilia in de Cathedraal van Albi (Frankrijk) (Internet)
