De filosoof Plato leefde van ca. 429 347 v. Chr. Hij was een leerling van Socrates en schreef in de vorm van dialogen waarin Socrates de hoofdpersoon is. Socrates vertolkt Platos eigen mening. In deze dialogen bespreekt Plato redelijk vaak de muziek. Plato dichtte muziek een zeer belangrijke rol toe: muziek was niet zozeer een kunstuiting, maar een middel tot vorming van de harmonische mens; door muziek kon je een beter mens worden. Muziek was een middel bij de opvoeding tot de ideale mens en staatsburger. Samengevat heten deze denkbeelden de ethosleer. De ethosleer bestond al veel langer, maar Plato heeft de ideeën verder uitgewerkt.
Kinderen moesten leren zichzelf te begeleiden bij zang: de snaarinstrumenten waren daarvoor dus uitermate geschikt, want met een snaarinstrument konden ze tegelijkertijd zingen en spelen. Als ze dat hadden geleerd, hoefden ze niet verder te leren: Plato was een fel tegenstander van virtuositeit op een instrument, dat was nergens voor nodig, dat tastte de eenheid muziek-dans-poëzie aan.
Kinderen moesten ook veel met muziek in aanraking komen, maar wel met de juiste muziek. Plato had namelijk uitgesproken denkbeelden over muziek met een positieve en muziek met een negatieve invloed: respectievelijk Apollinische en Dionysische muziek (zie 3.3, pag. 7,8). Hij was een tegenstander van grote en vergrote instrumenten, waarmee je in alle toonsoorten kon spelen. Deze instrumenten waren een nabootsing van de aulos, een instrument met veel tonen, waarmee je in veel toonladders kon spelen. En de aulos was een minderwaardig instrument. Bovendien waren er veel toonladders met een verkeerde uitwerking, waarin dus eigenlijk niemand zou moeten spelen. De lier en kithara waren de enige bruikbare instrumenten, volgens Plato. Op het platteland mochten de herders de panfluit bespelen, omdat zij nu eenmaal niet beter wisten. Aan de verschillende toonladders kende Plato verschillende werkingen toe: de Dorische toonschaal zou een positieve invloed op de mensen hebben, die maakte de mens evenwichtig. De Dorische toonschaal was dus ideaal voor de opvoeding. De Phrygische toonschaal wekte de mens op tot dapperheid en had ook Platos voorkeur. De Mixolydische toonladder diende voor klaagzangen, en was dus onbruikbaar, want de mens moest zich gepast gedragen en zich niet overgeven aan klaagzangen. De Ionische en Lydische toonladder werkten verslappend en waren dus ook verwerpelijk.
Ook over stemmingen had Plato zijn oordeel klaar: diatonisch was goed, maar enharmonisch en chromatisch keurde hij streng af. Die stemmingen werden als minder Grieks ervaren, en als echte Griek vond Plato dat die stemmingen niet goed konden zijn. Van de 21 verschillende toonladders mochten er van Plato dus maar twee worden toegepast!
Plato had graag een verbod op de verslappende toonreeksen gezien, maar hij was eigenlijk al te laat; Plato maakte het allereerste begin van het Hellenisme nog mee: de muzikale smaak veranderde radicaal onder invloed van het Oosten. Er werd geëxperimenteerd met toonsoorten, tonaliteiten, halve- en kwarttonen het aantal toonladders werd ineens veel groter- en de jongere generatie verzette zich tegen de oude ethosleer. Virtuositeit kwam in de mode en voortaan diende de muziek het vermaak. Vanaf dat moment had mousikè ineens de betekenis die er tegenwoordig ook aan wordt gegeven: de toonkunst.
Als je jong zijt is de zondag een uitgelezen moment om er op uit te trekken. Ietske ouder neem je je krant en ben je er van overtuigd dat je deze keer langer dan vijf minuten gaat lezen voor je in slaap valt, om dan na een uur eindelijk de boom te hebben doorgezaagd waar je niet ging aan beginnen. Vroeger had je dan tenminste nog het operaprogramma Belcanto van Etienne Vanneste, maar ook die tijd is al lang voorbij. Indolentie troef. Tenzij ... geen kleinkinderen in de buurt op zondag, die alles over hoop zetten. Tijd om te grasduinen in de muziek die je al zolang rustig wilde beluisteren, nieuwe ontdekkingen doen. Ik heb dus iets gevonden wat ik tot nu toe niet kende. Het Hilliardensemble (kende ik natuurlijk wel, als één van de groepen die op een eigentijdse manier met middeleeuwse en renaissance muziek om gaan) maar dan in combinatie met een schitterende Noorse saxofoonspeler: Jan Garbarek. Kijk maar eens of je even getroffen bent door de tonen van de sopraansaxofoon in combinatie met oude muziek.
In de Antwerpse kathedraal loopt al een hele tijd de tentoonstelling "Re.u.ni" : van Quinten Metsys tot Rubens, meesterwerken van het Koninklijk Museum terug in de kathedraal. Gisteren kreeg kwam er dan een tweede reunie met de muziek. Bij 12 van de schitterende meesterwerken die de kathedraal momenteel laat zien werd door het ensemble Polyfoon een aangepast koorwerk ten gehore gebracht. De zitjes waren niet ten onrechte allemaal bezet om te luisteren naar motetten van Pipelare tot Van Steenberge. Waar het toch vooral over 15e en 16e eeuwse muziek ging, moet toch speciaal de wereldcreatie vermeld worden van het speciaal gecomponeerde 6 stemmig motet "Tu es Petrus" van Sebastiaan Van Steenberge, kapelmeester van de kathedraal. Het werd weer één van die onvergetelijke avonden in het Antwerpse concertleven.
In Sint-Niklaas staat een huis waar niet alleen gepassioneerd omgegaan wordt met koormuziek, maar ook met fotografie. Daarom vandaag deze aankondiging van een nieuwe tentoonstelling van de 107 jaar oude Fotografische Kring IRIS, die na talrijke omzwervingen op heden elke week verzamelt in kasteel Steytelinck te Wilrijk. Een staal van zijn activiteiten is vanaf vandaag te zien in het Elzenveld in Antwerpen (12.30 tot 17.30). Tussen de 15 exposanten is er één opmerkelijke figuur, die extra aandacht krijgt: de negentigjarige Piet Geets is dé portrettist van de Antwerpse haven. Wat IRIS betekent en bezielt werd gisterenavond op de vernissage van de tentoonstelling uitstekend in geleid door professor Johan Swinnen. Loop maar eens binnen als je bvb. zondagnamiddag niet weet wat doen.
Gastschrijver van vandaag is Koen Heye, al jaren lidvan Musica ad Nives (en toch één van de jongeren), medewerker van de VRT en groot liefhebber van de koningin van de instrumenten: het orgel.
Titel: reputatie...?, grote naam....?: laat je niet misleiden Reactie: Ik wil toch even een vervolgje breien aan de blog van 12 mei over de Masterproef orgel van het Lemmensinstituut.Eén van de studenten bracht de 1e orgelsymfonie van Guy Weitz. Dit was inderdaad een absolute revelatie.Weitz blijkt een ten onrechte minder gekend componist, zelfs onder organisten en liefhebbers van orgelmuziek.Ik ben dan op zoek gegaan naar een opname van dit stuk en andere werken van Weitz.Na veel googelen en met de hulp van de collega's van het VRT-geluidsarchief kreeg ik een cd in handen van Jane Parker-Smith, met o.a. daarop die 1e symfonie van Guy Weitz.Zij wordt omschreven als één van de beste concertorganistes, speelt wereldwijd concerten en heeft heel wat cd's op haar naam.Zij studeerde bij Jean Langlais (toch al geen kleine naam in de Franse moderne orgelmuziek) en speelde o.a. reeds op 20 jarige leeftijd in Westminster. Als je dat allemaal leest denk je uiteraard: dat zit al goed.Natuurlijk ook even kijken op welk orgel deze opname gespeeld werd. Dat bleek het Seifertorgel in Kevelaer te zijn, wat het grootste 'romantisch' orgel van Duitsland is.122 registers, ongeveer 10.000 pijpen en dagelijks onderhouden door de orgelbouwer zelf. Daar zou het dan ook al niet aan kunnen liggen.Maar wat blijkt: in vergelijking met de uitvoering van Peter Maus op de masterproef was deze opname eigenlijk niet te aanhoren.Vooral door een duidelijk foute keuze van registers bleef er nog weinig over van dit prachtwerk.Het studentje van het Lemmensinstituut liet de muziek spreken in een sublieme interpretatie, de "beroemde" concertorganiste liet enkel het orgel spreken waardoor de ziel van dit werk totaal de mist in ging.Om maar aan te tonen dat je je in de muziek, en dan vooral in de orgelmuziek, vooral niet mag laten misleiden door naam, faam, reputatie, e.d.m.
Ik vind het zo een schitterend artikel dat ik het uit Elsevier Magazine voor jullie overneem
Affaire-DSK: een ongeluk zit in een klein hoekje (Simon Rozendaal)
zondag 22 mei 2011 19:03
DSK: Minor pleasure met major consequences
De Schotse schrijver Alexander Mc Call Smith schreef over de hond Freddy de la Haye (die opeens zeven puppies had): minor pleasure, major consequences.
Een mooie karakterisering van het geslachtsverschil. Vrouwen weten dat het ongeluk in een klein hoekje zit. Je kijkt iemand iets te diep in de ogen en je hebt een dikke buik. En niet alleen dat, je zit ook nog eens tientallen jaren vast aan een zeurend kind. Voorzichtiger Daarom zijn vrouwen voorzichtiger dan mannen. Darwin zag dat als geen ander. Bij elke diersoort zijn de vrouwtjes behoedzamer wanneer het op seks aankomt. Ze lusten er pap van daar had ik als jonge jongen nooit van durven te dromen maar ze zijn selectiever.
Het is een van de vele onevenwichtigheden tussen man en vrouw. Man en vrouw zijn fundamenteel ongelijk, zo heb ik altijd geweten ook omdat ik ben opgegroeid te midden van prostituees. Vrouwen kunnen zwanger worden, mannen niet. Het verstrijken der jaren is voor vrouwen onaangenamer dan voor mannen. En zo kan ik uren doorgaan. DSK In dat opzicht is de seksaffaire rond Dominique Strauss-Kahn opmerkelijk. Het is een van de weinige momenten dat een minor pleasure voor een man major consequences heeft. En majeur is het. DSK wordt geen president van Frankrijk, is zijn baan kwijt, moet mogelijk vele jaren in de bak zitten, zal zijn aanzien verliezen en wellicht ook zijn vrouw en kinderen.
En waar een vrouw aan een slippertje altijd nog een mooi en lief kind overhoudt, het enige dat DSK resteert, is een goedverkopend boek met een titel als Mijn verblijf op Rikers Island of iets dergelijks. Payback time Ik heb geen medelijden met hem, soms moet je als man je slang in je broek houden, zoals Robert de Niro zegt in Meet the parents, en DSK zal beroemd worden door deze toestand en er ook nog eens een hoop geld aan overhouden, maar het zou best kunnen dat dit een mijlpaal is in de verhouding tussen de geslachten. Een mijlpaal van trente cèntimetres. It is payback time.
Jawel, heren, de wraak van het zwakke geslacht. Hou die slang in uw broek tot het helemaal duidelijk is dat hij gewenst is. En dan nog loert Vrouwe Justitia over uw schouder mee.
Neem maar al je gom en je potlood want er zijn een paar wijzigingen in de agenda:
* de herfstwandeling van 1 oktober gaat NIET door * in de plaats brengen we op 15 oktober in de namiddag eerst een bezoek aan de Sint-Janskerk in Mechelen o.l.v. Frans Verberdt, en dan zingen om 16 uur de mis * we waren door de stad gevraagd om mee te doen aan de picknick op Pinksterdag. Omdat we met te weinig zangers zijn, gaat dit ook NIET door. * en je vergeet toch niet de koordag op 4 september? Alle hens aan dek. Binnenkort krijg je daarover een aparte brief en invulstrook.
Hier zijn ze dan, onze jongelui die beslist hebben dat de repetitie van KORILE vanavond moet ingekort worden omdat zij iets te vieren hebben: de start van een nieuw leven. Bekijk ze maar eens goed en oordeel dan zelf maar of ze er echt al uitzien als 65 + ers. Wat mij betreft zijn het vier stevige steunpilaren van ons koor. En zij weten wellicht nog niet dat ze dan misschien een paar wilde haren minder rijk zijn, maar dat daarvoor in de plaats heel wat mooie dingen komen. Bovendien hebben zij beslist om maar om de vijf jaar te verjaren in het vervolg, zodat zij nog lang kunnen blijven zingen. Van harte proficiat (van boven naar onder: Karel, Lieve,Leon en Maurice).
Alleen de donderdagavond heb ik moeten missen bij de Koningin Elisabethwedstrijd van dit jaar, en dus meteen ook onze Vlaamse zo succesvolle kandidaat. Ik kan er dus niks zinnig over zeggen, want uit de kleine fragmentjes die achteraf nog uitgezonden werden, kon je onmogelijk opmaken of hij nu inderdaad dat schavotje verdiende. In tegenstelling met de vox populi en met onze rondborstige Erna Metdepenningen stonden echter de twee sopranen die respectievelijk 1 en 3 werden, op mijn lijstje van favorieten. Dat uiteindelijk Hong Haeran de eerste prijs kreeg geeft mij alleen maar een diep gevoel van bevrediging. Zij zingt op haar eigen broze manier de noten als parels bij mekaar, ongelooflijk accuraat, met een diep gevoel voor tekst en context, en met een geweldig aanpassingsvermogen aan de (soms sukkelende) dirigent. Dat Elizabeth Zharoff buiten de prijzen viel, moet niet verwonderen: imponeren mag ze dan al wel doen, haar ongenuanceerd geweld en haar beperkte repertoirekeuze mocht dan wel het publiek overdonderen, toch reikte zij bijlange na niet tot aan de mooie Hong Haeran.
Gisteren zou ze 100 gewoden zijn, als ze niet, na een leuk feestje, rustig er zelf uitgestapt was: Annie M.G. Schmidt. Denk je even aan haar als je Wim Sonneveld haar liedje hoort zingen.
Tijdens een repetitie heb ik het wel eens over de steminzet. Eigenlijk zijn er (in hoofdzaak) drie manieren van steminzet.
Zing je bijvoorbeeld het woord 'amen' dan riskeer je meteen de eerste manier : de GLOTTISSLAG. Dat is een inzet die begint met een knal, wat eigenlijk niet zo goed is voor je stem. De toon wordt namelijk met een gespannen keel ingezet waardoor alle andere tonen die volgen ook gespannen gaan klinken.
Deze inzet maak je door met kracht lucht te persen tussen je gesloten stembanden door. Hierdoor krijgt je stem een uppercut die bij normaal spreken nog wel enigszins aanvaardbaar is maar die bij een grote belasting zoals zingen uiteindelijk stemschade tot gevolg kan hebben. Het is na een dergelijke inzet ook heel moeilijk een 'open geluid' te maken. Deze manier van inzetten is dus een echte afrader!
Als je nu eens 'hallo' zegt heb je de tweede manier van inzetten gevonden: de AANGEBLAZEN INZET. Deze inzet is een stuk minder schadelijk voor je stem, je stembanden staan voor deze inzet al open waarna je er lucht doorheen laat stromen. Dan sluit je langzaam je stembanden om de 'a' te vormen. De 'h' wordt dus gebruikt om je stem 'op te starten'. Zo voorkom je dat je stembanden een klap krijgen.
Toch is ook deze manier niet ideaal. Het gevaar van die 'h' is dat je de heesheid die de stromende lucht veroorzaakt niet meer kwijtraakt tijdens de rest van de zin. Met andere woorden: als je stembanden zich moeten sluiten na het maken van de 'h' dan loop je het risico dat deze dat niet volledig doen, zodat je 'wilde lucht' hoort.
De derde manier van inzetten is het moeilijkst uit te leggen en aan te leren. Deze inzet is de OPEN INZET. Het lijkt erg op de aangeblazen inzet maar hier komen de stembanden bij elkaar op hetzelfde moment dat er lucht door de keel stroomt. Dit kun je oefenen door heel zacht 'haaaaaaa' te zingen of te zeggen. Probeer je keel ontspannen open te houden. Terwijl je dit steeds herhaalt probeer je steeds minden 'h' te laten klinken. Doe dit net zolang tot je de 'h' kwijtraakt en er alleen nog maar 'aaaa' klinkt (maar dan zonder de glottis slag!!)
Twee Belgen, de tenor Thomas Blondelle en de bariton Sébastien Parotte, gaan door naar de finale van de Koningin Elisabethwedstrijd. Ze nemen het op tegen drie Koreanen (Lee EungKwang, Hwang Insu, Hong Haeran), drie Fransen (Clémentine Margaine, Stanislas de Barbeyrac en Anaïk Morel), twee Russen (Konstantin Shushakov en Elena Galitskaya), de Amerikaanse Elizabeth Zharoff en de Serviër Nikola Diskic.
De finale vindt plaats van 18 tot en met 21 mei in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel en is integraal te volgen op Klara. Fred Brouwers presenteert, voor de laatste keer. Thomas Blondelle zingt op donderdag 19 mei om 20 uur, Sébastien Parotte op vrijdag 20 mei om 20.45 uur.
Sommige nieuwe koren (heel vaak samengesteld uit jongeren met een muzikale bagage) verschijnen als kometen aan de hemel., schitterend de bewondering oproepend van het publiek. Andere koren hebben tijd nodig om te groeien en te rijpen. Daar moest ik gisterenavond aan denken tijdens en na de repetitie van KORILE. Alles bij mekaar is dit een koor in ontwikkeling. Het is zwoegen om de muziek die nu op de pupiter staat onder de knie te krijgen. Anderzijds was het enkele jaren geleden ondenkbaar dat men er de polyfonie van Hassler en de complexe klankstructuren van een Kodaly ooit onder de knie zou krijgen. Ik vind dat ze het heel goed doen daar in Leest. Binnen enkele weken zullen ze merken dat wat oorspronkelijk een Mount Everest leek, uiteindelijk een leuke klim is, en ze zullen het nog graag zingen ook. Dat is volwassen worden.
Gisteren prijkte in volle glorie op deze blog een portret van Peter Benoit, een West-Vlaming die na Parijs, zijn triomfen vooral vierde in Antwerpen. Laten we het vandaag hebben over een Oost-Vlaming die kapelmeester is van de kathedraal van Antwerpen: Sebastiaan Van Steenberge. Hij zat niet toevallig in de jury van het eindexamen orgel van het Lemmeninstituut. Hijzelf behaalde het meesterdiploma en het specialisatiediploma orgel in de klas van Peter Pietersn de organist van de kathedraal van Mechelen. Het meesterdiploma voor compositie vervolledigde zijn muzikale opleiding. Hij is op dit ogenblik vooral bekend als gedreven koorleider en jonge (wat is jong, hij werd geboren in 1976) componist, zowel van grote werken als van prachtige intimistische koorwerkjes. Hij zorgt er voor dat Antwerpen een centrum van muzikaal leven blijft, ook al is hij een missionaris die uit een andere provincie het licht brengt.
Voor diegenen die in een diepe winterslaap waren, het was één van die weekends dat Antwerpen zijn faam als hoofdstad van Vlaanderen luister heeft bijgezet. De officiële opening van het MAS betekent andermaal één van die culturele hoogtepunten in de rijke geschiedenis van de stad aan de stroom. Om dit even in de picture te zetten, brengen we vandaag een ander memorabel moment in herinnering. We schrijven 18 augustus 1877. Op de Groenplaats wordt de Rubenscantate van Peter Benoit gecreëerd. Immaterieel inderdaad, maar even groots.
Gelukkige verjaardag Claudio. Il faut le faire: 534 jaar oud zijn en nog steeds springlevend. We hebben het over Claudio Monteverdi. Cremona heeft de eer om hem te zien geboren worden.
Dat de derde leeftijd als maar belangrijker wordt in onze maatschappij, kan alleen voor ons 65+ ers alleen maar een troost zijn. Inderdaad, wij mogen/moeten nog meedoen: in het openbaar leven, in de politiek, op de cultuurscene.
Voor wie er mocht aan twijfelen, op 22 mei maakt de Spaanse Josefina Villaverde haar debuut in de politiek. Dan neemt ze voor de socialistische partij van premier Zappatero deel aan de gemeenteraadsverkiezingen. Niets speciaal zal u zeggen. Maar ... Josefina vierde in november 2010 haar 101e verjaardag. Daar zijn wij nog jonge snaken tegen.
Voor mij blijft een blog een individuele uitdrukking van mijn eigen gedachten, emoties, en interessepunten, die ik - zoals in een gesprek - wel met anderen wil delen. Als ik het dus heb over een of ander concert dat ik mocht bijwonen, dan ben ik geen doorwinterde muziekrecensent, die een min of meer afgewogen oordeel gaat ventileren dat opinievormend wil zijn. Dit gezegd zijnde kom ik even terug op een concert in de Sint Guidokerk in Anderlecht, waar Chorus Erasmus zowel Vivaldi als Theodorakis te lijf ging. Ik vind dat elk koor het recht heeft om meesterwerken uit de muziekliteratuur te ontdekken en voor zichzelf ten gehore te brengen. Wanneer je daarmee naar buiten treedt, dan zijn er wel elementaire regels waar je moet aan voldoen. Vivaldi's Gloria is er niet door gediend als je het orkestje laat ondersteunen door een piano. (Idem trouwens voor het Ave Verum van Mozart - al kan je daar tenminste vergoelijkend zeggen dat Mozart toch al minstens de piano kende). Ook het brengen van een stuk of wat populaire operakoren is meer een hengelen naar succes bij het publiek, dan een garantie voor een muzikaal hoogstandje. Wie de Habanera uit Carmen brengt meet zich onvermijdelijk met de allergrootste diva's van de operascene. En wie het zigeunerkoor uit Il Trovatore van Verdi vertolkt, kan niet verwachten dat de (oudere) luisteraar vergeet wat wij jaren lang op de radio elke zondag na het middagnieuws ingelepeld kregen. Als dan inzetten (van mannen) onjuist gebeuren, en als het tempo wordt opgedreven, alsof het koor de laatste trein moet halen, dan zit je als concertbezoeker op je stoel te wippen. Met alle sympathie dus, dit concert was geen muzikaal succes, en ik veronderstel dat dit op het conto van de Chileense dirigent moet geschreven worden.
Ik zou zeggen: de volgende links laten horen hoe het toch wel mooier kan:
11 aandachtspunten voor het samenleven van oudere jezuïeten. Misschien kan ook u hier een puntje aan zuigen ...
1. Wie slecht hoort, doet er goed aan zich een hoorapparaat aan te schaffen én het ook te dragen!
2. Wie slecht hoort stelt het gehoor van anderen vaak op de proef. Ga dus zachtjes om met deuren, ramen, stoelen en met je eigen stem! Spreek voor wie naar je luisteren, niet voor wie je horen!
3. Wil je rekening houden met slechthorende medebroeders dan moet je niet hard roepen maar wel goed articuleren.
4. Stel de luisterbereidheid van je huisgenoten niet op de proef door telkens weer hetzelfde verhaal te vertellen.
5. Een dieet komt in de plaats van het hoofdgerecht niet als entree op het hoofdgerecht.
6. Eten hoeft geen wedren te zijn tegen de klok.
7. Met de jaren nemen we hopelijk toe in wijsheid maar helaas ook in overgewicht.
8. Houd wat je kleding en je eetgewoonten betreft ook rekening met de smaak van anderen.
9. Zieke medebroeders thuis en in de kliniek een bezoekje brengen is een werk van barmhartigheid.
10. De portiersloge is geen spreekkamer.
11. Bidden voor je medebroeder mag ook een dankgebed zijn. ¨
Om het met een totel van Remarque te zeggen: "Van het westelijk front geen nieuws". Een gewoon dagje dat vanvond eindigt in Anderlecht om te luisteren naar het Gloria van Vivaldi. Meteen een hart onder de riem van onze trouwe bezoeker Ferre dier er enthousiast over doet. Gisteren een leuke repetitie met Musica ad Nives, waar we een vliegende start namen met het programma voor onze adventsconcerten. En dan nog wat intern overleg over een mogelijk optreden van het Russische koor Preobrajhenie in Antwerpen. Een uitwisseling met een reis naar Moskou zit er waarschijnlijk voor ons niet direct in, maar je weet maar nooit hoe een koe een haas vangt.
Gisterenavond naar de kathedraal van Mechelen geweest voor het tweede deel van de masterproef orgel van het Lemmensinstituut. Het eerste deel had kort na de middag plaatsgevonden in het Lemmensinstituut zelf en daar was het al Bach wat de klok sloeg.
s Avonds echter kwam het jong aanstormend orgeltalent naar buiten met modern orgelwerk: Messiaen, Tournemire, Jehan Alain, Duruflé en Guy Weitz. Alleen al voor het examen van Peter Maus die de eerste orgelsymfonie van Guy Weitz bracht, zou je de verplaatsing maken. Een absolute revelatie, die componist. Weitz werd in 1883 geboren in Verviers, maar zou door WO I zijn muzikaal leven in Londen doorbrengen. Zijn orgelsymfonie is duidelijk beïnvloed door Widor en Vierne en werd op uitstekende wijze vertolkt door De jonge Maus op een orgel dat zich uiteraard leent voor de grote romantische en moderne werken.
Als toemaatje: de fuga op de naam Alain van Duruflé, die o.m. gisteren door Gert Amerlinck voor zijn masterproef werd gespeeld.
Nu de bladzijde van "Mechelen hoort stemmen" (tussen haakjes, wat doen jullie met die t-shirt?) omgedraaid is, wordt het weer tijd om aan ander repertoire te werken. Het wordt hinken op twee gedachten. Aan de ene kant wil ik voor het verlof al zoveel mogelijk van de muziek van het adventsconcert bekeken hebben, aan de andere kant zou het toch ook leuk zijn, moesten we al wat verder vooruit kijken en misschien iets in mekaar boksen voor Valentijn of zo. Een intiem concertje over de liefde lijkt me ook wel wat. En als het geen concertje is , dan zingen we het gewoon voor ons zelf. In je kaft worden het dus twee afdelingen: één met het adventsrepertoire, één met liedjes als Eres tu, L'important c'est la rose ....
Op 4 september houden we (onder het motto: "Samen sterk" ) een gemeenschappelijke koordag voor KORILE en Musica ad Nives in het Provinciaal Vormingscentrum in Malle. Voor KORILE is het een eerste kennismaking met Malle, voor Musica ad Nives een blij weerzien. Het is natuurlijk niet zo maar een dag: bedoeling is dat we onze gemeenschappelijke adventsconcerten gaan voorbereiden. De samenwerking die we vorig jaar realiseerden voor de twee concerten "Zingen tot morgenvroeg" staat garant voor een leuk gebeuren. Ik heb al vroeger gezegd dat samenwerking tussen koren een meerwaarde betekent. Zonder onze eigenheid uit het oog te verliezen, kunnen we op die manier een programma samen te stellen tot voor elk afzonderlijk misschien niet hetzelfde eindresultaat zou opleveren.
Deze keer nodigen we ook familieleden uit, waarvoor we een dagprogramma samen stellen dat hen toelaat Malle te verkennen.
Historisch gezien maakt Moederdag deel uit van een bredere categorie feesten om een bepaald deel van de bevolking feestelijk te eren. Eind achttiende eeuw, ten tijde van de Verlichting, werden al feesten bedacht en, met gering succes, gehouden voor bijvoorbeeld de ouderen of de boerenstand. Te denken valt ook aan de feestelijke beloning van ijverige scholieren.
De oorsprong van de huidige Moederdag ligt in Amerika. Daar werd in de Methodist Episcopal Church van Grafton, in West Virginia, op 12 mei 1907 voor het eerst moederdag gevierd. Het initiatief was genomen door Anna Jarvis (1864-1948), dochter van de plaatselijke methodistische predikant. Haar moeder Ann Reevers Jarvis was actief in het volksontwikkelingswerk en had daarbij geijverd for better mothers, better homes, better men and women. Om die gedachte kracht bij te zetten leek het haar goed een memorial mothers day for mothers living and dead te houden. Haar dochter voerde dit plan uiteindelijk uit. Als datum voor deze moederdag koos zij de tweede zondag in mei, de eerste zondag na het overlijden van haar eigen moeder op 9 mei 1905.
Met grote energie heeft Anna Jarvis zich ingezet om Moederdag ingang te doen vinden, aanvankelijk vooral via zondagsscholen en kerkelijke jeugdverenigingen en sinds 1912 via de door haar opgerichte Mothers Day International Association. In datzelfde jaar werd Moederdag een algemene kerkelijke feestdag voor de Methodistische Episcopale Kerk in Amerika. De gedachte om een Moederdag te houden, sloeg dermate aan dat het vanaf 1914, na aanvaarding van een wet door door het Amerikaanse Congres, ook een officiële burgerlijke feestdag werd.
Gisteren hadden we het wat lacherig over geneesmiddelen uit het einde van de 19e begin 20e eeuw. Maar hoe kwam men nu bij die cocaïne terecht?
Cocaïne is een van de oudste, sterkste en gevaarlijkste stimulerende middelen met een natuurlijke oorsprong. Drieduizend jaar voor de geboorte van Christus, kauwden de Incas in het Andes gebergte cocabladeren om hun hartslag te verhogen en hun ademhaling te versnellen, om de effecten van het leven in de ijle berglucht tegen te gaan. De oorspronkelijke bewoners van Peru kauwden alleen op de cocabladeren tijdens religieuze ceremonieën. Dit taboe werd doorbroken toen de Spaanse soldaten in 1532 Peru binnenvielen. Indianen die werden gedwongen om in de Spaanse zilvermijnen te werken kregen cocabladeren, omdat ze daardoor makkelijker onder controle waren te houden en zo konden worden uitgebuit.
Cocaïne werd in 1859 voor het eerst geïsoleerd (uit de cocaplant gehaald) door de Duitse scheikundige Albert Niemann. Rond 1880 werd het populair gemaakt in medische kringen. De Oostenrijkse psychoanalyticus Sigmund FREUD, die de drug zelf gebruikte, was de eerste die cocaïne breeduit promootte als een middel tegen depressie en seksuele impotentie. In 1884 publiceerde hij een artikel met de titel Über Coca, waarin de voordelen van cocaïne werden gepromoot; hij noemde het een magisch middel. Freud was echter geen objectieve waarnemer. Hij gebruikte regelmatig cocaïne, schreef het voor aan zijn vriendin en aan zijn beste vriend en beval het voor algemeen gebruik aan. Ondanks het feit dat hij opmerkte dat cocaïne leidde tot lichamelijke en morele achteruitgang, bleef Freud cocaïne aanraden aan zijn dierbaarste vrienden, van wie één begon te leiden aan paranoïde hallucinaties met witte slangen die over zijn huid kropen. Hij geloofde ook dat voor mensen de dosis (van cocaïne) om giftig te zijn heel hoog is en dat er geen dodelijke dosis lijkt te zijn. In tegenstelling tot wat hij dacht, stierf één van Freuds patiënten aan een hoge dosis die hij had voorgeschreven.
In 1886 kreeg de populariteit van de drug nog een stimulans toen John Pemberton cocabladeren als ingrediënt in zijn nieuwe frisdrank Coca-Cola deed. Het euforische gevoel en de energie die je ervan kreeg maakte de frisdrank rond de eeuwwisseling in 1900 razend populair.
Van begin 1850 tot begin 1900 werden op opium en cocaïne gebaseerde drankjes (magische of medische drankjes), zoals tonics en wijnen overal door mensen van alle sociale klassen gedronken. Onder de bekende mensen die het miraculeuze effect van cocaïnedrankjes promootten, zaten ook uitvinder Thomas Edison en actrice Sarah Bernhardt. De drug werd populair in de stomme-film industrie en de pro-cocaïne-berichten die in die tijd uit Hollywood kwamen hebben miljoenen mensen beïnvloed.
Cocaïne gebruik in de samenleving nam toe en de gevaren van de drug werden geleidelijk duidelijker. Druk uit de samenleving dwong het Coca-Cola bedrijf om in 1903 de cocaïne uit de frisdrank te halen. Rond 1905 werd het snuiven van cocaïne populair en binnen vijf jaar rapporteerden ziekenhuizen en de medische literatuur gevallen van schade aan de neus die het gevolg waren van het gebruik van deze drug. In 1912 rapporteerde de regering van de Verenigde Staten 5.000 met cocaïne verwante sterfgevallen in één jaar en werd de drug in 1922 officieel verboden.
Deze week onthulde onze schatbewaarder van het koor van Leest mij het geheim van de uitstekende prestaties die de laatste tijd geleverd worden. Alles gaat terug op de recepten en medicatie van onze grootouders. Gesteund door het hoogste kerkelijk gezag werd er driftig gebruik gemaakt van middeltjes waar ook heden ten dage de jetset niet vies van is.
Cocaïnekeelpastillen, rond 1900 in de handel in een Antwerpse apotheek: "onmisbaar voor zangers, leraars en redenaars".
Paus Leo XIII, niet bang van nieuwe dingen (Rerum novarum") droeg steeds een flesje coca-wijn bij zich, een flink stimulerend middel, zonder dat hij daarbij over de tafels van zijn huisbibliotheek sprong.
En tenslotte, om zeker te zijn dat de babysit geen last heeft met je kinderen als je in het koor komt zingen: dit middel van Stickney and Poors (kan gebruikt worden voor een baby vanaf 5 dagen oud): 46 % alcohol en opium.
Zoveel mensen, zoveel zinnen. Zoveel mensen, zoveel verschillende karakters. Een oude wijsheid die stoelt op de realiteit. Ik ken mensen die bij elke controverse onmiddellijk overkoken. Nochtans hebben ze een goudklompje in hun borst zitten. Zo gauw de stoom er af is, zijn zij weer hun gewone zelf. Anderen zijn dan weer schijnbaar onverstoorbaar en gelijkmoedig. Maar ook bij hen bedriegt de schijn soms. Onder de laag van kalmte borrelen evengoed emoties die soms op een onredelijke manier naar aanleiding van een klein detail als een vulkaan tot uitbarsting komen. Dan staat iedereen verwonderd (of verontwaardigd) te kijken naar dat plotse geweld. Sommige mensen vergeten incidenten onmiddellijk, anderen dekken ze toe, maar weten dat er een kras op hun ziel gemaakt is die je er niet zomaar uitpoetst. Het leven zou maar saai zijn als we allemaal dezelfden zouden zijn. Wat mijzelf betreft: ik streef naar het oude griekse adagium "gnoti seauton, ken u zelf".
De Morgen publiceerde een artikel over de geweldige bijdrage die de Belgische kerk vorige eeuw leverde aan de moederkerk en aan de maatschappij. Prominente namen herinneren ons aan deze glorietijd: kardinaal Mercier, kardinaal Suenens, mgr. Lemaitre (de Big Bangtheorie), maar ook bvb. een monseigneur Van Nuffel (koormuziek), pater Schillebeeckx, ...
Het probleem van de huidige generatie pastoors werd al decennia geleden aangekondigd. De weinigen die er nog zijn (en bijkomen) hebben niet meer het intellectueel niveau dat vroeger gehaald werd: zij zijn geen bakens meer die maatschappelijk relevant zijn. Cultuurbarbaren zonder kennis van de klassieken, weinig aandacht voor schone kunsten, geringe of geen gevoel voor het muzikale erfgoed. Orgels worden verwaarloosd, koren dienen alleen nog maar om het aantal kerkgangers numeriek te versterken. Er wordt achter modeverschijnelen aangehold, zonder na te denken over de relevantie en duurzaamheid.
Maar de oude kwalen houden ze wel versterkt in stand: wereldvreemdheid, autoritair optreden, egoïstisch bezig zijn met hun eigen interesses. En pastoraal? Ze houden zich liever bezig met vergaderen dan de werken van barmhartigheid te beoefenen. Het aantal uren dat zij zich aan persoonlijk gebed wijden is schrikwekkend gedaald. Zo kan je natuurlijk nooit de crisis oplossen. Tenzij ze onverhoopt de deugd van de nederigheid ontdekken.
Op 3 mei 1469 werd in Firenze Machiavelli geboren. Wij kennen hem natuurlijk best als de politicus die het boek Il Principe schreef: een boek waarin het principe "het doel heiligt de middelen" volop werd toegepast op het besturen van een land. Een prins (bij Machiavelli stond Cesare Borgia voor ogen) heeft twee keuzemogelijkheden: geliefd of gevreesd worden. De ideale prins zal altijd voor de vrees kiezen.
De eerste helft van de 16e eeuw: Italië viel van de ene oorlog in de andere. Buitenlandse mogendheden zorgden voor onrust. De Italiaanse stadsstaten betwisten elkaars grenzen. Waar was de kunst in die tijd? Was er nog aandacht voor schoonheid? Geld voor musici? Macht werd getoond door voortreffelijke schilders en architecten opdrachten te geven, door beroemde musici in dienst te nemen, door ondanks alles uitbundig feest te vieren.
De Florentijn Niccolo Machiavelli zat er midden in: triomf en nederlaag, glorie en verval, goud en modder. Als een echte homo universlais mengde hij zich hartstochtelijk in de strijd . Niet alleen was hij een actief politicus en schreef hij dus die werken waarom hij geroemd of verguisd is, maar ook gedichten, komedies en madrigaalteksten. De componist Philippe Verdelot (1470-1552) zette verschillende van zijn teksten op muziek.
De fotografen van dienst (Lieve, Rita en vooral VICTOR) hebben er voor gezorgd dat ons optreden in "Mechelen hoort stemmen" op de gevoelige plaat werden vastgelegd en maakten dat mijn heel bescheiden KORILE-archief ondertussen al meer dan 830 foto's telt. Ondanks mijn pessimistische verwachtingenover koude en openlucht-zingen mogen we toch tevreden terugkijken op onze zaterdagvoormiddag. Iedereen zal het er over eens zijn dat er bijwijlen echt goed gezongen werd (het begin van het tweede optreden was heel mooi, voordat we gestoord werden door voorbijrijdende bussen). Klein detailtje: de organisatie had gezorgd voor twee vrijwilligers-begeleiders: niet zomaar wat vriendelijke mensen, maar twee jongelui die weten wat koorzingen betekent: het meisje zingt in Waelrant, één van de zes koren die de Finale van het Koor van het Jaar bereikten, de jongen is actief als begeleider (toetsen) in een koor.
Als niet-Mechelaar kan je een lach niet onderdrukken, als je te horen krijgt dat je in de Befferstraat moet zingen. Daarom ben ik maar eventjes gaan googelen om te zien waar die rare naam vandaan zou kunnen komen. Er wordt nogal wat gegist om een verklaring te geven.
Vooreerst de volgen de vaststelling. De Befferstraat is de verbindingsstraat tussen de Grote Markt en de Veemarkt. Deze straat werd sinds de 13e eeuw met de Veemarkt verbonden door de Befferbrug. Voor de oorsprong van die naam vond ik een vijftal mogelijke verklaringen.
* misschien is het gewoon een verbastering van straat achter het belfort (beffroi) * het zou ook kunnen verwijzen naar een familie Van Beffere uit de 13e eeuw * mogelijk verwijst het naar Philip Snoy, Heer van Befferen (17e eeuw) * Befferen is de oorspronkelijke benaming van Putte. De Befferstraat ligt in het verlengde van de huidige Putsesteenweg. * En in de teksten van Jan Bruylants' "Uilenspieghel in Vlaanderen", duikt een Mechels café op met de naam "De Beffer".
Ik ben Carlo (Carlo Claes), geboren op 20 september 1944. Als je goed telt weet je hoe oud / jong ik ben. Enkele jaren geleden gaf ik mijn job als resoc-coördinator van Waas en Dender op om met brugpensioen te gaan. Sindsdien kan ik mij aan mijn echte passie wijden: de koormuziek. Ik dirigeer twee koren: Fiori Musicali uit Sint-Niklaas en het Hanswijkkoor in Mechelen. Zo ontmoet ik iedere week een hoop fijne, lieve mensen. Maar hier is de wereld nog veel groter. Dus kom ik nu ook jou tegen.
