Geen hond die het intereseert, maar mijn vakantie ziet er ongeveer zo uit: *weekje met 5 kleinkinderen aan de zee (is dan wel een heel actieve vakantie) * uitblazen van het vorige weekje * ff tussendoor een zangavondje op 25 juli * 10 dagen naar Vaison-la-Romaine om te gaan zingen met duizenden anderen en een paar leuke vrienden * feestje bouwen op 10 augustus * dromen van een nieuw koorseizoen.
Vakantie komt van het Latijnse vacare, dat vrij zijn van, leeg zijn, betekent. De soort Latijnse werkwoorden waartoe het behoort, duidt vaak een (intensieve) activiteit aan; iemand doet wat. Iemand beminnen bijvoorbeeld heet in het Latijn amare, iemand prijzen heet laudare. De woordenboekbetekenis van vacare duidt echter meer een toestand aan. Je bent vrij van allerlei verplichtingen, je bent verlost van allerlei getob en gepieker over bijvoorbeeld Krijg ik het wel af?. Maar je mag om eerder genoemde reden het Latijnse werkwoord ook vertalen met een actievere variant: het wordt dan leegmaken. En deze vertaling past beter bij de geestestoestand van de fase die aan het leeg zijn vooraf gaat. Alvorens je op een bepaald moment leeg bent in de vakantie, echt vrij bent dus, moet je ervoor gezorgd hebben dat je leeg geraakt bent.
Je ontkomt er dus niet aan: je zult moeten afkicken van je werk of je dagelijkse routine. Ga die leegte van de eerste vakantieweek onbevangen tegemoet, waar je ook bent. Zie het horror vacui van je tijdelijke maar gelukkig wel doorbetaalde werkeloosheid onder ogen en ga door de tunnel van het niets heen. Ik garandeer je: aan het eind ervan gloort het licht en wacht je een oase van enkele weken welverdiende rust.
De bassen van KORILE hebben hun reputatie van ongeëvenaarde feestjesbouwers gisterenavond bij de afsluiting van het werkjaar weer alle eer aangedaan. Ik ga de lezers van deze blog niet laten kwijlen door het te hebben over het aperitief met de kippenboutjes, het aspergesoepje, de zalm met asperges als voorgerecht, de BBQ met worstjes, kip, kalkoen, hespenspek en tournedos, noch over het ijs met chocolade.
Veeleer vermelden wij de buitenaardse zangprestaties van het bassenkoor die de zaal in lichterlaaie zetten. Hun toonvastheid oogstte bij iedereen applaus.
Dat alles verdient een bloemetje, een kus van de juffrouw en ingevolge de tekst van hun lied twee rijen vooruit zodat in het vervolg tijdens de repetities alle vleselijke verlokkingen van de baan zijn.
Voor wie de Berichten van Koor & Stem niet volgt/kan volgen::
Zorg snel voor je 'Ticket to ride' voor de volgende repertoiredag: op 28 september komen de sixties naar AMUZ! Dan introduceert Tijs Krammer (NL) de mooiste koorbewerkingen uit het repertoire van The Beatles: fellere nummers als Lady Madonna naast rustige songs als She's leaving home en Blackbird en het gemoedelijke When I'm sixty-four. We werken zowel aan bewerkingen voor SATB als SAB.
Een vereniging houdt er normaliter een bestuur op na. Het woord zegt het al: een groepje mensen die stuurt. Uit mijn jarenlange ervaring niet alleen in vrije tijd maar ook professioneel heb ik ondertussen geleerd dat er voetklemmen en schietgeweren op hun weg kunnen liggen. Het eerste gevaar is dat een bestuur denkt dat ze alles zelf moeten doen. Van de betalingen tot het afwassen van de lege kopjes koffie. Dit heeft natuurlijk niks meer met besturen te maken. Veel beter is het om in een bestuur te kijken wat er moet gebeuren en dan bij zijn leden of medewerkers mensen te zoeken of aan te duiden die hiervoor gaan instaan. Een bestuur dat alles zelf doet overbelast zichzelf en frustreert de andere mensen die zich graag willen inzetten. Tweede gevaar: samenhangend met het hierboven vermelde: het bestuur wordt nodeloos uitgebreid met een aantal koppen. Normaliter zijn de volgende functies meer dan voldoende: een voorzitter, een secretaris, een penningmeester, een manager (inhoudelijke leiding) eventueel ngo één lid. Vooral in een kleine vereniging dreigt het gevaar het bestuur zo groot te maken dat er bijna twee groepen ontstaan: bestuursleden en tweederangsleden. Het is bovendien niet gek om een externe bestuurder op te nemen (zelfs grote bedrijven doen dit), die met zijn ervaring een nieuw licht op bestuurszaken werpt. Derde gevaar: omwille van één of andere traditie komt men nodeloos samen. Bij gebrek aan beters vervalt men dan maar weer in de eerste zonde en houdt men zich bezig met details die niet ter zake doen. Een goede agenda, strikte opvolging van afgesproken punten en een verslaggeving waar alle besproken punten duidelijk aan bod komen zijn essentieel.
Ter Looveren maakte vandaag kennis met Antwerpen 'inside'. Start aan het MAS met zijn impressionant uitzicht op de Scheldestad, binnenlopen in het diamantpaviljoen en een korte blik op de zilverschatten uit de Empiretijd. Daarna een ongewone blik op een oud beroep in de oude havenbuurt, waarbij de wandeling langs de Villa Tinto voor sommigen een openbaring werd. Genieten van de lunch in De Sinjoor en dan op stap met een enthousiaste stadsgids die ons middels de wandeling "Versteende Glorie" langs Steen, Vleeshuis, Sint Pauluskerk naar de Carolus Borromaeuskerk en de kathedraal loodste. Eindigen in het Elfde Gebod in de schaduw van de Onze Lieve Vrouwkathedraal. Mooie afsluiter van het zangseizoen 2012-2013.
Op 22 juni 1832 bood zich op het Milanese conservatorium een 18-jarige jongeman aan om zich te laten inschrijven. Na een kort examen was het oordeel duidelijk: Giuseppe Verdi werd afgewezen. De boerenkinkel Verdi zo noemde hij zichzelf wel eens zou het niet vergeten. Toen het bestuur van de instelling later zijn naam aan het conservatorium wilde geven als eerbetoon, weigerde hij. Toen wilden ze me niet, welnu, nu kunnen ze me niet meer krijgen.
Nochtans was de beslissing van de toenmalige directie niet zo verwonderlijk. Het conservatorium had geen plaats voor nieuwe leerlingen en men beschikte maar over één piano voor alle leerlingen klavier. Verdi, die uit Parma kwam, was bovendien officieel en vreemdeling (Italië was nog niet ééngemaakt). Daarbij kwam dat hij de leeftijdsgrens had overschreden, want normaal moesten de leerlingen op hun veertiende beginnen. Pianoleraar Angeleri vond bovendien dat hij drastisch wat aan zijn handen moest veranderen, wat wellicht op die leeftijd niet meer zou lukken. De heren waren het er wel over eens dat hij misschien een belovend componist was met heel wat verbeelding, als hij tenminste aan zijn contrapunt zou werken. Maar, sprak maëstro Piantanida, hij zal wel erg middelmatig blijven.
Geen grote woorden, gewoon genieten van heerlijke muziek met één van mijn lievelingscomponisten. Händel's Ode aan Queen Anne, laatste koningin uit het huis Stuart met de aria Eternal source of Light Divine. Droom maar mee met mij.
Enkele dagen geleden brachten we hulde aan Miel Cools, die decennia geleden ons leerde luisteren en ons ontroerde met liedjes als de Zeven Zwanen. In Nederland is - bijna uit het niets - tijdens de wedstrijd voor de beste singer-songwriter een jongedame opgedoken die luistert naar de naam MAAIKE OUBOTER. Met haar liedje " Dat ik je mis " (over de dood van haar ouders) ontroerde ze jury en publiek en schiet als en komeet in de toplijsten in Nederland en België omhoog.
Morgen is Ter Looveren het eerste koor dat zijn werkseizoen afsluit: geen reden om er niet nog eens flink tegenaan te gaan. We eindigen met twee Russische stukjes waarvan de Moskouse nachten waarschijnlijk het bekendste is. Sinds enkele weken hebben wij ons naar verschillende landen begeven. Misschien zou dat wel een leuke rode draad kunnen worden voor een volgend optreden: zingen in 10 talen, op reis door Europa. Wat kunnen we al? Nederlands, Frans, Engels, Duits, Italiaans, Kroatisch, Russisch, Latijn ... Een ietwat creatieve rondblik voegt daar nog een vleugje Spaans, Portugees en iets Zweeds of Baltisch aan toe en we zijn er.
Van de Angelsaksische landen hebben wij met onze kranten de traditie overgenomen om een vingerdikke weekendeditie op de ontbijttafel te leggen. Als je er dan twee te verteren hebt, weet je wat doen in het weekend. In De Standaard is er deze week een vier pagina's lang artikel over een opkomende diva, de sopraan Elise Caluwaerts. Ik denk dat de leden van KORILE maar naar hun krantenwinkel moeten spurten om te kunnen lezen over deze grote jonge dame die ons vorig jaar koorcoaching gaf. Mocht zij dan al overgekomen zijn als begeesterend, enthousiast en deskundig, maar ook als lief en bescheiden, dan is het nu het moment om haar anders te leren kennen: eerst misschien uit de krant en hopelijk ook tijdens een life-uitvoering.
De tijd dat je met een statisch koor, netjes in het zwart gekleed, op een podium al dan niet met de neuzen in de partituren een publiek kon begeesteren lijkt voorbij. Kijk maar eens naar finales van het Koor van het Jaar.
Gisteren hebben wij ons met Musica ad Nives aan een paar danspasjes gewaagd onder het zingen van een Frans volksliedje. Lachen mag ook al eens en bovendien is een lachend gezicht bevorderlijk voor een mooie koorklank.
Ik zie ons nog niet direct een grootse choreografie neerzetten bij een volgend optreden. Een ballet van 70-jarigen gaat het publiek niet direct wild maken, gesteld dat we onze partituren al uit het hoofd zouden kennen. Maar op een repetitie moet dat kunnen: mensen een glimlach ontlokken en niet alleen door de muziek waar ze mee bezig zijn. Maar zelfs al gaan we de scene niet overrompelen met beweging, toch moeten wij hoe dan ook nadenken om onze presentatie een beetje boeiend te maken.
Muziek: expressie van een individuele emotie. Max Reger was één van de eersten die tot in detail noteerde hoe zijn muziek moest uitgevoerd worden, nauwelijks ruimte voor interpretatie door de dirigent of de uitvoerder. Bij andere componisten kan dat wel eens heel anders zijn. Veel hangt dan af van de zienswijze van de dirigent. En dan gaat het niet alleen over tempi. Vergelijk maar eens een uitvoering van bvb. de Mattheuspassie door Harnoncourt met die van Van Rijn. Om duidelijk te maken wat je allemaal met éénzelfde partituur aankan, geef ik hier een paar voorbeeldjes van een werkje van Dowland, welbekend in Ter Looveren en Korile.
Thomas Morley werd geboren als zoon van een brouwer in Norwich en begon zijn muzikale loopbaan als koorknaap in de kathedraal aldaar. In 1583 werd hij er koorleider en organist. In de tussenliggende periode moet hij naar eigen zeggen gestudeerd hebben bij William Byrd, de bekendste componist van religieuze muziek uit die tijd. In 1588 behaalde Morley een graad in de muziek aan de universiteit van Oxford. Kennelijk vond Morley rond deze tijd zijn roeping als componist; kort daarna begon hij zijn eigen collectie madrigalen uit te geven (11 in totaal). Hij werkte als organist in St. Pauls Cathedral in Londen en wordt in de registers van de St. Helens-parochie in Bishopsgate in dezelfde stad vermeld als muzikant. Morley stond vanaf 1590 in hoog aanzien en had als componist gemakkelijk toegang tot de theaterkringen.
In 1592 werd Morley benoemd tot Gentleman bij de Chapel Royal. Vier jaar later verleende koningin Elizabeth hem het monopolie op het drukken van muziekpartituren, een alleenrecht dat voorheen aan William Byrd had toebehoord.
Naast madrigalen schreef Morley instrumentale muziek, waaronder werk voor toetsinstrumenten en stukken voor het typische English Consort, bestaande uit twee violen, fluit, luit, cittern en bandora. Morleys Plaine and Easie Introduction to Practicall Musicke (1597) was tot 200 jaar na zijn dood populair als leermethode en wordt tot op de dag van vandaag geraadpleegd over compositie en uitvoeringspraktijk in de 16e eeuw. Morley zette voor de uitvaart van Elizabeth I de begrafenisriten uit het Book of Common Prayer op muziek, en deze werden gedurende de 17de eeuw standaard gezongen op begrafenissen in Westminster Abbey.
Ik zou vandaag eventjes willen nadenken over een paar soorten koren die zowel in de professionele setting als bij de amateurs bestaan. In eerste instantie heb je de (betere) kerkkoren. We vinden ze terug in de grote kerken en kathedralen. Voorbeelden te over: je hebt er in de Sixtijnse Kapel, in kathedralen als de Stefansdom in Wenen, in Westminster Abbaye. Hun doel is om op de grote kerkelijke feesten de dienst op te luisteren. Missen, motetten, anthems ... staan ter hunner beschikking. Dan heb je meer programmatorische koren, die als belangrijk onderdeel van hun oeuvre ook de 'leken'muziek niet verwaarlozen. In sommige gevallen zijn ze zelfs ontstaan om een bepalde idee te verwezenlijken. Eén van de schitterendste voorbeelden hiervan is Orfei Catala, ter verheffing van het Catalaanse volk, die uiteindelijk één van de mooiste muziektempels ter wereld hebben laten bouwen : het Palau de Musica Catalana in Barcelona. En dan heb je kamermuziek, een club die bijeenkomt louter om het plezier van met mekaar te musiceren. Optreden is het minste van hun doelen. Samen een avond per week pareltjes tot leven brengen is hun hoogste vreugde. Hier onstonden bvb. de canons in Engeland. Naar mijn gevoel is er geen van deze soorten die het primaat mag opeisen. Het toeval wil dat ik voor mijn huidige drie koren er één heb van elke soort. Ik vraag me af of zij zichzelf kunnen positioneren?
Vandaag werd in de Sint Quintinuskathedraal in Hasselt afscheid genomen van Miel Cools, één van de vaders van de kleinkunst in Vlaanderen. Een paar generaties werden door hem beroerd als hij op het podium plaats nam met zijn gitaar. De eerste plaat (vinyl, LP) die ik aan mijn vrouw cadeau was, was er een van hem. Met Cools wordt een stuk van mijn jeugd begraven. Zoals zo velen ontdekte ik de poëzie in het leven mede door hem, om te zwijgen van Hugo Raspoet en Kor Vandergoten.
Behalve de uitgelezen kans om groot werk in te studeren en uit te voeren, zijn de Choralies ook een gelegenheid om je te verdiepen in de achtergronden van het gekozen stuk. Wanneer ik dan ook het geluk heb om met 5 koorleden op tocht te gaan, dan probeer ik altijd hen op voorhand een partituur te bezorgen en een goede opname voor hun gekozen atelier. Ik ben nu ook aan het werken aan een onderbouwd artikel over de Carmina Burana, omdat de tekst komt uit zo een belangrijke verzameling van Middeleeuwse niet-religieuze literatuur. Dat kan dan als handvat dienen om nog meer te genieten van een week in Frankrijkn hopelijk onder een stralende zon en een staalblauwe hemel.
Geen drama, geen vechtscheiding, gewoon afscheid nemen vandaag van het Philharmonisch Koor van Anytwerpen, dat een paar jaar samen met Musica ad Nives op donderdag de Reuzenpoort vulde met muzikale klanken. Het Centrum De Reuzenpoort krijgt een andere bestemming en wij wijken allebei uit naar een nieuwe locatie. Onze vaste stek wordt binnenkort de nieuwe lokalen in de kerk Onze Lieve Vrouw ter Sneeuw, het Philharmonisch Koor vindt een onderkomen in Berchem. Wat ik een beetje zal missen is het regelmatig contact met Erik Demarbaix, dirigent en voltijds koorconsulent bij Koor & Stem. Maar uit het oog is nog niet uit het hart.
Gisterenavond tijdens de repetitie heb ik mijn nakend afscheid als dirigent van Ter Looveren aan de koorleden meegedeeld. Twee jaar geleden werd ik gevraagd om tijdelijk het koor te leiden in afwachting dat er een nieuwe dirigent zou gevonden worden. Maar zoals dat gaat, de zoektocht werd niet aangevat omdat het koor zich redelijk comfortabel voelde bij mijn doortocht. 46 jaar bestaat Ter Looveren nu, een tijd die hoogstes en laagstes kende, een boom met mooie vruchten. Ik zou onze samenwerking niet stoppen, mocht er kans zijn op verjonging en het aantrekken van nieuwe leden. Dat zou ongetwijfeld een nieuw elan kunnen geven aan de werking. Er is nog altijd een (kleiner wordende) kern van mensen die trouw de repetities bijwonen. Voor hen is het koor een stukje van hun leven. Als er echter weer een paar leden te kennen geven dat zij aan ophouden denken, dan wordt het zingen van mooie 4-stemmige muziek problematisch. Na een repetitie als die van gisteren blijft er een stukje pijn in het hart, want wat mij betreft is het een warme groep van mensen, waaraan ik fijne herinneringen heb. Hoe het verder moet, zal de tijd wellicht uitwijzen. Het is bijna ondenkbaar dat er geen mensen in Zelzate kunnen warm gemaakt worden voor een zo mooie belevenis als het samen musiceren. De randvoorwaarden zijn aanwezig: een welwillend gemeentebestuur en cultuurraad, een financiële reserve die werking toelaat. Wie weet, komt er toch nog iets uit de bus.
In de nabeschouwing over de Koningin Elisabethwedstrijd in De Standaard staat een bijzonder interessante suggestie over het jureren. Er wordt aangebracht dat het de moeite waard zou zijn om de dirigent een stem te laten hebben in de eindbeslissing omdat hij/zij beter dan wie ook de kandidaten ziet groeien en ook een goeie kijk heeft op het samenspel met een orkest. Het is wellicht niet toevallig dat deze opmerking er komt nu het Nationaal Orkest van Belgie twee maal op een rij de KEW afwerkte onder leiding van een topdirigente: Marin Alsop. Deze 57-jarige dirigent studeerde piano en viool, en orkestdirectie bij Leonard Bernstein. Sinds 1996 is zij chefdirigent bij het Symfonieorkest van Bournemouth (Engeland). Haar verdiensten worden in die mate erkend dat zij de eerste vrouwelijke dirigent zal zijn die dit jaar de Last Night of The Proms zal dirigeren. Het moet een droom zijn voor jonge musici om met haar te mogen werken.
Om kwart na een vannacht viel het doek over de Koningin Elisabethwedstrijd 2013 voor piano. Onder luid applaus van het publiek (en van mij) werd de Israelier Boris Giltburg uitgeroepen tot eerste laureaat.Daarmee werden durf en originaliteit, naast tomeloze passie en grote techniek bekroond. Het mooie aan deze beslissing van de jury gebeurde al vroeger: in de halve finale kreeg Giltburg een blackout tijdens het Mozartconcerto. Maar toch onderkende de juryleden zijn grote capaciteiten en lieten hem doorgaan naar de finale.Dat de jongste laureaat , de 21-jarige Fransman RemiGeniet op de tweede plaats eindigde en de solide Brits-Poolse pianist Borowiak derde werd, vervolledigde het hoogste trio.
Dit wordt vanmiddag een dutje (slaap inhalen is geboden na deze marathon) met dromen over Rachmaninov, Brahms en Tsjaichowsky.
Met het avondconcert "Liefde zuur en zoet" heeft Ter Looveren gisterenavond op een mooie manier het werkjaar afgesloten. Twee deeltjes lichte koormuziek omringden een geslaagd optreden van het duo Iterbeke-Raveel die een hommage brachten aan het Franse chanson. De commentaren achteraf van het publiek waren hartverwarmend: algemeen vond men het een mooi optreden; sommigen zeiden dat ze op sommige momenten echt geraakt werden,anderen hadden het dan weer over een mooie klank. Wat er ook van zij, er werd nog maar eens bewezen dat met de nodige concentratie Ter Looveren kon uitstijgen boven zijn gewone doen. Ik onthoud zeker ook dat wij met Eric Raveel een echt grote kunstenaar ins midden hebben. Zijn harmonica zong in twee mooie talen; die mekaar verstonden: Parijs en New Orleans waren perfect verenigd. Dit optreden blijft een mooie herinnering.
Ik ben Carlo (Carlo Claes), geboren op 20 september 1944. Als je goed telt weet je hoe oud / jong ik ben. Enkele jaren geleden gaf ik mijn job als resoc-coördinator van Waas en Dender op om met brugpensioen te gaan. Sindsdien kan ik mij aan mijn echte passie wijden: de koormuziek. Ik dirigeer twee koren: Fiori Musicali uit Sint-Niklaas en het Hanswijkkoor in Mechelen. Zo ontmoet ik iedere week een hoop fijne, lieve mensen. Maar hier is de wereld nog veel groter. Dus kom ik nu ook jou tegen.
