Claudio Abbado (Milaan, 26 juni 1933 Bologna, 20
januari 2014) was één van de grote dirigenten van de 20e eeuw. Zijn
debuut maakte hij in 1960 tijdens de feestweek voor de driehonderdste geboortedag
van Alessandro Scarlati in La Scala van Milaan. Door Herbert von Karejan werd
hij uitgenodigd om als gastdirigentenkele seizoenen met de Wiener Philharmoniker te werken.
Van 1968 tot 1986 was Abbado muzikaal directeur van
La Scala en van 1979 tot 1988 ook van het London Symphony Orchestra. Na zijn
periode bij de Scala werd hij muzikaal leider van de Wiener Staatsopper. In
1989 volgde hij Von Karejan op bij de Berliner Philharmoniker. In 2002 verliet
hij dit orkest om gezondheidsredenen, maar van de vastgestelde maagkanker
herstelde hij na een aantal zware operaties.
Abbado geldt als een belangrijk vertolker van de
operas van Verdi, Moessorgski en Rossini. In de symfonische muziek was hij
uitmuntend voor Beethoven, Schubert, Brahms en Mahler.
Abbado, wiens gezondheid al geruime tijd precair
was, overleed op 80-jarige leeftijd in zijn huis in Bologna.
Vanmorgen het nieuwjaarsconcert bijgewoond in het Stedelijk Conservatorium van Mechelen, onder de titel "Music for a while". Engelse liederen, grounds, dansen en sonates tussen 1550 en 1750. De vijf uitvoerders: Anne Cambier sopraan, Paul Van Loey blokfluit, Sien Huybrechts traverso, Richard Sutcliffe viola da gamba en Bart Jacobs klavecimbel, presenteerden hun muziek op een niveau de internationale scène waardig. Drie blokken kregen wij te horen: Hofmuziek omstreeks 1600, een Ode aan Blow en Purcell en 'Mr. Goerghe Frederick Handel is here'.
Het is onmogelijk om één van de musici er uit te halen voor een speciale lofprijzing. En als het dan toch zou moeten dan nog misschien - eerder onverwacht in het gezelschap van de grande dame Anne Cambier - Bart Jacobs en Paul Van Loey. Ik zal niet snel vergeten hoe zij het eerste van de 'Two dances' van Playford (1623-1686) speelden.
Printers zijn geprogrammeerd om na een aantal prints klaar te zijn voor het containerpark, printerinkt schijn per kilo evenveel te kosten als kaviaar, koffiezetapparaten laten het veel sneller afweten dan vroeger, en de kringloopwinkels bloeien als nooit te voren.
Dit gezegd zijnde kunnen we evengoed mijmeren over de houdbaarheidsdatum van dirigenten. Soms maakt men de vergelijking met voetbaltrainers, alhoewel je daar ook weer geen lijn kan in trekken. Fergusson van Manchest United hield het "eeuwen" uit bij zijn ploeg. Andere clubs verwisselen dan weer van trainer zoals wij van onderbroek. Ikzelf maak mij soms wel eens zorgen of koorleden niet uitgekeken geraken op mij. Het omgekeerde zou natuurlijk ook kunnen, al heeft de dirigent het voordeel dat jij met steeds nieuwe muziek ook weer nieuwe uitdagingen ontdekt. Ik hoop maar dat men de moed opbrengt om tijdig te zeggen dat ik maar beter kan stoppen.
De heilige Antonius van Egypte (Antonius abt of Antonius de Grote) leefde van 254 tot 356.
Antonius werd geboren als kind van rijke ouders. Toen hij 20 jaar was, stierven zijn ouders. Hij gaf al zijn bezittingen weg aan de armen en trok zich terug in de eenzaamheid van de woestijn. Later voegden zich andere christenen bij hem en vormden één van de eerste gemeenschappen van monniken. Hij was de eerste monnik die zoveel volgelingen kreeg en staat daarom bekend als de vader van het kloosterleven. Hij stierf op 105-jarige leeftijd en werd volgens zijn eigen instructies in een geheim graf begraven, om te voorkomen dat zijn graf een plaats van verering zou worden. Al snel na zijn dood werd hij heilig verklaard.
Zijn bijnaam "Antonius met het varken" ontstond in de Middeleeuwen. De Antonieten, leden van de naar hem genoemde verpleegorde, mochten hun varkens vrij laten rondlopen als vergoeding voor de verpleging die zij verstrekten. Op 17 januari, naamdag van de heilige Antonius, werden deze varkens geslacht en het vlees verdeeld onder de armen.
Bekend is het verhaal van de bekoringen van Sint-Antonius. Aan Antonius zouden duivels en kwelgeesten zijn verschenen die poogden hem van het goede pad af te brengen. Dit verhaal werd later een rijke inspiratiebron voor vele schilders, gaande van Jeroen Bosch tot Salvator Dali.
Antonius is de patroonheilige van de wevers, slagers, suikerbakkers, mandenmakers, begrafenisondernemers, varkenshoeders, patroon ook van varkens zelf en huisdieren. Hij wordt ook aanroepen tegen de pest, ziekten, het Sint-Antoniusvuur en allerhande veeziekten. In oze streken gold hij als pestheilige. Hij is beschermheilige van Essene, Okegem, Brasschaat en een paar Noord-Brabantse dorpen. Zijn attribuut is een bel. Deze is soms bevestigd aan zijn staf. De varkens van zijn orde dragen ook een bel.
We hebben gisteren op de repetitie
een voorzichtige aanvang gemaakt met het instuderen van de aria Art thou
troubled uit de opera Rodelinda, regina
deLombardi van G.F. Händel. Deze opera werd voor het eerst opgevoerd in
Londen op 13 februari 1725.
Het libretto zelf van de opera is
nogal een bloedige geschiedenis: twee mannen die vechten om de troon ergens in
het mistige verleden van het koninkrijk der Lombarden. Onze aria heeft los van
het verhaal - alles te maken met wat wij
heel de tijd doen in ons koor: art thou troubled, music will calm thee, als je
verward bent, zal muziek je kalmte geven.
Er gaat voor ons een nieuwe wereld
open: Händel, één van mijn favoriete componisten.
Na het Angelus-gebed van vandaan heeft paus Franciscus
de namen van de bischoppen bekend
gemaakt die in februari tot kardinaal gecreëerd zullen worden. Op 22 februari, het feest van de heilige Petrus, zal de
paus de 16 nieuwe kardinalen benoemen, komend uit
12 landen in de gehele wereld. Zij vertegenwoordigen
de diepe kerkelijke relatie tussen de Kerk van Rome en de andere Kerken in de
gehele wereld, aldus de paus in zijn boodschap.
Onder de nieuwe kardinalen komt de naam van
André-Joseph Léonard, de aartsbisschop van Mechelen-Brussel, niet voor. Dat
is iets tegen de verwachtingen in omdat traditioneel de aartsbisschop van
Mechelen kardinaal wordt nadat de voorganger de leeftijd van tachtig jaar
heeft bereikt. Inmiddels heeft Léonards voorganger kardinaal Godfried Danneels
die leeftijd bereikt. Mgr. Léonard zei daarover enige tijd geleden, na een persoonlijke
eerste ontmoeting met de nieuwe paus, dat verheffing tot kardinaal
mogelijk, maar niet noodzakelijk was. De Franse krant La Croix berichtte
echter vorige week dat paus Franciscus zich niet gebonden zou voelen door
de gewoonte dat grote bisdommen automatisch een kardinaal leveren.
Aartsbisschop André-Jozef Léonard is niet teleurgesteld
dat hij niet op de lijst van nieuwe kardinalen staat. Hij kan zich ermee verzoenen,
zijn leuze is immers alles is genade. Dat tekent de VRT
op uit de mond van Léonards woordvoerder Jeroen Moens.
Volgens de woordvoerder van de Belgische aartsbisschop
vindt die het een goede zaak dat Afrika en Latijns-Amerika beter vertegenwoordigd
zullen zijn. Zo krijgen Haïti en de Antillen voor de allereerste keer een
kardinaal, zegt Moens. Léonard heeft persoonlijk dan weer veel sympathie
voor aartsbisschop Vincent Nichols uit Westminster. Hij is blij dat die
verkozen is.
De paus vast heeft
willen houden, zo meldt pater Lombardi, de perschef van het Vaticaan, vandaag,
aan de regel van 120 kardinalen onder de leeftijd
van 80 jaar die kiesgerechtigd zijn bij een nieuwe
pausverkiezing. Er waren op dit moment 13 zetels
vacant en nog drie andere zullen dat tegen het einde van de maand mei zijn.
Daarom heeft de paus 16 nieuwe kardinaal-electors
gekozen.
Mijn
hart maakte een sprongetje toen ik gisteren de mail las van onze erevoorzitster
Rita. Als ik haar fantastisch bericht las, wist ik meteen dat wij dinsdagavond
een (ditmaal moreel) feest te vieren hebben bij KORILE. Alles bij elkaar geteld
komen er namelijk vijf nieuwe leden proeven van de sfeer bij ons. Terugblikkend
betekent dit dat ons koor op minder dan een half jaar zou uitbreiden met 8
nieuwe zangers. En van die 8 zijn er dan nog 4 mannenstemmen!
Bij
dit bericht heb ik een klein fotootje geplaatst van twee egeltjes. Het oude
grapje geldt meer dan ooit: hoe gaan we er voor zorgen dat deze mensen zich bij
ons thuis voelen? Laten we het maar doen
zoals de egeltjes paren: heel voorzichtig. Gelukkig hebben we een warme, leuke
groep die nieuwe mensen een goed gevoel geeft.
Was februari dé maand voor de Oost-Vlaamse koren, Antwerpen is in maart aan de beurt. Vanaf 9 maart starten de tornooien, zowel in de voor- als in de namiddag. En ze blijven ook niet op één plek. Op 9/3 zijn we in Bornem. Op 16/3 vinden we mekaar terug in Turnhout en de twee laatste zondagen is Ekeren de place to be. De namiddag van 9 maart kunnen wij o.m. Scala Vocale en Viermaliks ( Mechelen) aan het werk horen, op 16 maart in de voormiddag is staat het Basilicakoor van Edegem voor het voetlicht, op 23 maart uit Borgerhout Habanicio en Kamerkoor Waelrant, en tenslotte op 30 maart Sin'al Fine uit Ekeren. Allicht zijn er sympathisanten/ supporters die er willen bij zijn.
Februari is in Oost-Vlaanderen de maand van de Provinciale Koorzangtornooien. Met namen als Erika Budai, Ludo Claesen, Johan Duyck, Sabine Haenebalcke, Filip Rathé ... in de jury hebben we te maken met strenge maar rechtvaardige rechters. Het gebeurt allemaal tijdens de 4 zondagen van februari, telkens in het Conservatorium te Gent, Hoogpoort 64 (vanaf 14.30 u). 27 koren treden in het strijdperk, niet tegen elkaar, maar tegen zichzelf en de zenuwen.
Een uitstekende gelegenheid voor koorzangers en dirigenten om collega's aan het werk te zien en een beetje inspiratie op te doen. En het is bovendien nog gratis.
Volgens
jaarlijkse traditie hebben wij bij Musica ad Nives gisterenavond al
geanticipeerd op Verloren Maandag: worstenbrood en appelbollen. Het is niet
duidelijk waar dit gebruik vandaan komt. Wel staat vast dat de gewoonte het
sterkst leeft in Antwerpen.
Mogelijks
komt het van het feit dat de eertijds zeer machtige gilden rond het begin van
de 18e eeuw hun jaarlijks feest vierden op Verloren Maandag.Een ganse dag werd er gevierd en kwam men
niet aan werken toe. Ook het voorlezen van gildenboeken, met daarin de rechten
en plichten van de ambachtslui zou op die dag plaats gevonden hebben. Na de
lezing zou de patroon zijn werknemers vergast hebben op een stevige borrel,
waarvoor natuurlijk de nodige fond gelegd moest worden.
Wat
er ook van zij, bij ons was het niet helemaal verloren, want vooraf hadden wij
toch al de draad terug opgenomen en flink gerepeteerd.
Wat mij betreft hebben we gisterenavond bij KORILE een heel geslaagde algemene vergadering gehad. Natuurlijk was er de onvolprezen Félicien die ons meer dan verwend heeft met zijn hapjes, en gaf de tiramisu van Alida aanleiding tot letterlijk de potten leeglikken (wat heb ik deze keer mijn fototoestel gemist). Kwam daar nog boven op dat wij volgende week een nieuwe tenor mogen verwelkomen, die eens komt kijken of hij het zingen na veel jaren niet verleerd is. Maar boven alles was de vergadering op zich een toonbeeld van creativiteit en volwassenheid. Heel wat goede suggesties kwamen van de koorleden: vragen rond coaching, nieuwe liederen die aangebracht werden door een lieve dame, dromen over een koorreis, ideeën om - naast bowlen - ook weer eens iets anders uit te proberen met de groep, een leuk voorstel om op de repetitie enkele minuutjes uit te trekken om wie dat wil ook eens alleen te laten zingen (just for fun). En wie dacht dat volledige openheid geven over de financiële situatie van het koor wel eens onaangename reacties kon oproepen, was helemaal mis. Bovendien kunnen we nu al de datum noteren van het komende koorfeest (8 februari) en hebben we vernomen dat we ons aan de opera gaan wagen.
Nog even herinneren, Korileetjes. Vanavond (8 uur)
feestje bouwen, wat ideeën spuien over muziek en andere leuke dingen, de
taartschotels soldaat maken, en vooral niet vergeten een hele mand vol wensen
en voornemens te vullen. Je zal al je inspiratie nodig hebben om ons op goede
gedachten te brengen voor een spetterend muzikaal 2014.
Een
mensenleven is als een schip dat voorbijvaart in de een mistige nacht. Even
hoor je vanop het dek de muziek en het feestgedruis aanwaaien en dan blijft alleen
nog even het witte spoor van het kielzog om tenslotte de zee onberoerd achter te
laten in zijn eeuwige rust. De oude Grieken zegden het al: Panta rei, kai ouden
ménei.
Het
is een illusie te denken dat wat je vandaag doet altijd zal blijven duren.
Verenigingen worden geboren, bloeien en sterven. En nog sneller gaat het met
individuele mensen. Het is al een zegen dat ik dit jaar 45 jaar met hoogtes
en laagtes koren mocht dirigeren. Het schip vaart voorbij, hoelang nog?
Het is tijdens de jaarwisseling tegenwoordig niet
meer weg te denken (al pleiten sommigen voor een verbod) maar het is nog maar
enkele eeuwen traditie in Europa: vuurwerk. Pas in de dertiende eeuw kwam het
vuurwerk naar Europa en nog later werd het voor het eerst gebruikt voor het
inluiden van het nieuwe jaar.
Men is er nog niet helemaal over uit of het eerste
vuurwerk werd gemaakt door de Bengalen (inwoners van het huidige Bangladesh) of
door de Chinezen. Volgens de meeste
wetenschappers is het echter door de Bengalen ontdekt. Hoe het is ontdekt is
niet bekend, maar er is wel een theorie over. Het belangrijkste ingrediënt van
vuurwerk, namelijk salpeter (kaliumnitraat) werd door de Bengalen gebruikt als
zout. Een theorie is daarom dat er wat gemorst salpeter tijdens het koken in de
vlam terecht kwam en dat zo de werking ervan werd ontdekt.
De eerste grootgebruikers van vuurwerk waren hoe
dan ook de Chinezen, die het rond het jaar nul gebruikten bij religieuze
gebeurtenissen om boze geesten te verdrijven. Ook werd het door militairen
gebruikt voor lichtsignalen. Dat vuurwerk leek echter nog niet op het huidige
vuurwerk. Dit veranderde na de uitvinding van het buskruit in de dertiende
eeuw. Buskruit bestaat uit salpeter, houtskool en zwavel en zorgt voor de
ontploffingen zoals we die nu vooral kennen bij vuurwerk. Door die uitvinding
werden er steeds meer experimenten gedaan met vuurwerk en kwamen er ook
verschillende soorten. Vuurwerk werd veel gebruikt tijdens de jaarwisseling om
boze geesten voor het nieuwe jaar te verdrijven.
In dezelfde eeuw dat buskruit werd ontdekt, begon
het ook aan de reis naar Europa. Hier werd het vooral gebruikt bij het voeren
van oorlogen. Of voor grote spektakels, zoals aan het Hof van Versailles.
De exacte samenstelling van vuurwerk werd
aanvankelijk geheim gehouden. Pas in de negentiende eeuw was de scheikundige
kennis zo groot dat ook hier werd geëxperimenteerd met verschillende vormen van
vuurwerk. Het huidige vuurwerk is inmiddels heel anders dan acht eeuwen
geleden, maar de hoofdbestanddelen zijn nog hetzelfde.
Momenteel wordt vuurwerk in Europa vooral gebruikt
tijdens de jaarwisseling en voor festiviteiten. Een klein deel van het vuurwerk
wordt nog gebruikt door het leger en door schepen om lichtsignalen af te geven,
als rookschermen of als verlichting. Zon negentig procent van het vuurwerk
komt nog steeds uit China.
En
op het einde van het jaar, zag hij dat het goed was. Bloeiende koren met mooie
uitvoeringen en concerten, nieuwe leden die ons kwamen verrijken, flinke
aanwezigheden op de repetities.
Onze
respectieve voorzitters zullen ongetwijfeld de komende nieuwjaarontmoetingenaangrijpen om alles nog eens extra in de verf
te zetten.
In
Leest leggen wij de mogelijke programmatie voor de komende tijd voor aan de
leden. Ik kijk ook al met belangstelling uit naar de resultaten van de enquête
over het materieel en het muzikaal beleid. In Borgerhout ontstaan er misschien
nieuwe kansen bij de herschikking van de taken in de parochie.
Ik ben Carlo (Carlo Claes), geboren op 20 september 1944. Als je goed telt weet je hoe oud / jong ik ben. Enkele jaren geleden gaf ik mijn job als resoc-coördinator van Waas en Dender op om met brugpensioen te gaan. Sindsdien kan ik mij aan mijn echte passie wijden: de koormuziek. Ik dirigeer twee koren: Fiori Musicali uit Sint-Niklaas en het Hanswijkkoor in Mechelen. Zo ontmoet ik iedere week een hoop fijne, lieve mensen. Maar hier is de wereld nog veel groter. Dus kom ik nu ook jou tegen.
