Kiezen is altijd verliezen. Wie een overzicht wil geven van de carrière van een artiest, laat staan van de volledige balletgeschiedenis, riskeert afbreuk te doen aan het gehele oeuvre. Van Trisha Brown kreeg ik in deSingel vier stukken te zien uit evenveel decennia. Haar volledige loopbaan als danseres en choreografe beslaat intussen zowat een halve eeuw. Dat op zich is al vrij indrukwekkend. Planes uit 1968 is ook vandaag nog fris te noemen. Een handvol dansers bewegen traag in een verticaal dansvlak dat nog het meest doet denken aan een vieropeenrijrooster. Daarover wordt een dubbele filmlaag gelegd, wat het geheel een fascinerende gelaagdheid bezorgt. Bij 'Set en Reset' uit 1983 was het al wat duidelijker dat dit geen recent werk is, maar storend werkte dat niet. Vreemd genoeg was dat wel het geval bij 'You can see us' uit 1996, dat wel enorm gedateerd aandeed. Dat was het duidelijkst te merken aan de muziekkeuze: één of ander slap synthesizergeneuzel ondersteunde de dansbewegingen, en dat in een zeer boeiende en creatieve periode! L' amour au théâtre uit 2009 kon tot slot wel weer bekoren, zeker door de manier waarop dansers en danseressen elkaars functie bij de pas de deux feilloos overnamen. Verrassend, en bij momenten ook bijzonder grappig. De oranje kleding geeft het misschien een wat retro sfeertje, maar laat zich wel mooi combineren met het decor: een reusachtige abstracte tekening die het midden lijkt te houden tussen graffiti en kindertekening, maar dan wel op een goede manier.
De evolutie van ballet zoals ze wordt geschetst door het Koninklijk Ballet van Vlaanderen balanceert op het dunne koord tussen voorstelling en geschiedenisles. Dat de verschillende stappen ook worden uitgelegd door een presentator maakt het overzichtelijker, duidelijker, leerrijk, maar zeker ook schoolser. De filmfragmenten uit 'Les Ballets Russes' blijven boeiend, maar je komt niet naar een balletvoorstelling om naar een dvd te kijken. De balletten zelf kregen daardoor een beetje teveel een louter illustratieve functie aangemeten. Nochtans werden ze stuk voor stuk meesterlijk uitgevoerd en zijn ze, hoewel sommige choreografieën bijzonder oud zijn, enorm te smaken. Grote namen genoeg ook: Diaghilev, Balanchine, Forsythe en in het klassieke gedeelte fragmenten uit La Sylphide, Giselle, Raymonda en Don Quichote. Ook de recente producties 'van het huis' wisten te verrassen. Qua timing is 'On the thread', een solo van Maxime Quiroga, ongeëvenaard. In kostuum verblufte hij met techniek; zonder bovenkledij veroverde hij vooral de meisjes op de rijen voor me, die wegsmolten voor zijn gespierde torso. De voorstelling eindigde met een clevere samensmelting van karakteristieke elementen uit de hele voorstelling, een onverwachte plensbui en een knap gemonteerd stuk film met beelden uit repetities en voorstellingen.
Hoewel het boeiende tijdreizen zijn en er onderweg heel wat spannende tijdreizen werden beleefd, mis ik toch de coherentie van een volledig werk. Bovendien zweer ik toch het meest bij dans uit heden en toekomst, al dan niet geworteld in of ontworteld uit het verleden, want die dialoog ga je natuurlijk als choreograaf steeds aan: in hoeverre hou ik me aan wat er al bestaat; in hoeverre wijk ik daarvan af? Wat mij betreft: werk vooral zonder gps!
Iemand vroeg het me stiekem: "Wie is die mevrouw in de mediatheek?"
Die mevrouw? Twee leerlingen van het zesde jaar helpen sinds maandag met het runnen van de schoolmediatheek. Voor kinderen van elf of twaalf is een zeventienjarige al een echte mevrouw...
Pas vertrokken thuis, of mijn achterband pufte zich plat. Dan maar de tram op en hopen dat die niet op tijd in de buurt van de school geraakt. Dat was ook het idee van één van de leerlingen die enige tijd later opstapte. Ik had het meteen door: zij hoefde er niet om halfnegen te zijn. Daarvoor zag ze er te ontspannen uit. "Stage?" raadde ik. Inderdaad. Laatste dag, want het is maar voor een week. "Dat wordt nipt, hé, meneer", zei ze. ;-)
Uiteindelijk stapte ik op het belsignaal de schoolpoort binnen. Mijn fiets staat intussen bij de fietsenmaker. Nipt was het zeker, maar op de tram heb je al eens een onverwachte ontmoeting...
Even was er paniek bij de leerlingen van mijn klas. Op maandagmorgen waren ze slechts met vijf van de vijftien! Eén van die vijf was net terug van een paar dagen ziek zijn, dus het lag voor de hand dat het virus zijn ronde had gemaakt.
Twee uur later bleek de schade toch wat beperkter dan gevreesd. Enkele leerlingen mochten later beginnen omdat ze voor wiskunde toch studietoezicht zouden hebben. Zieken waren er wel, maar gelukkig geen tien...
Kan het werk van Gerard Walschap nog iets betekenen voor leerlingen van de 21ste eeuw? TGV Vagevuur gelooft in elk geval rotsvast van wel. Vorige vrijdag brachten ze in het gezellige 't Appeltje de Tom Lanoyebewerking van Celibaat.
André is de laatste van de d'Hertenfeldts, een roemrucht geslacht van grootgrondbezitters. Speelbal in het mislukte huwelijk van zijn ouders, vernederd door oom en neef en verleid door zijn tante: een makkelijke jeugd heeft hij allerminst. Knuffels en huisdieren moeten het dan maar ontgelden: wat André niet krijgt, zullen zij ook niet krijgen. Aanvankelijk lijkt ook de aantrekkelijke boerendochter Ursule daar weinig verandering in te kunnen brengen, maar vanbinnen stormt het bij André. Wanneer de pastoor roet in het eten strooit, vlucht hij weg, maar uit de Groote Oorlog komt hij gelouterd terug, zelfs al is zijn gezicht verminkt en draagt ook Ursule onmiskenbaar de sporen van de menselijke wreedheid...
De zes acteurs van TGV spelen de (bloem)potten en pannen van het dak. Moeiteloos wisselen ze van rol: een bazige kolonel of een demente bejaarde, een macho neef of een kruiperige boerenmeid, het gaat allemaal even vlot. De beeldtaal is bij momenten geniaal. Met twee goed geplaatste lampen wordt een kerk opgeroepen, de sanseveria's en de bloempotten waar ze in steken worden bijzonder multifunctioneel gebruikt. De regie koos voor een groteske aanpak en die werkt wonderwel.
Toch kon het stuk maar weinig leerlingen bekoren. Het verhaal bleef te ver van hun bed. Linken tussen André en bepaalde (zelf)moordaanslagen in kinderdagverblijven en scholen zagen ze niet. Ook de vormgeving was voor velen te moeilijk. Waarom loopt die kerel met een rol plasticfolie rond zijn gezicht gespannen? Wel reageerden ze steeds op situaties die een reactie uitlokten: het overdreven geflikflooi tussen Ursule en André en de onvergetelijke scène met de boer en zijn glas wijn. Het geheel vatten de meesten echter niet.
Jammer, want ik zag een enthousiast gezelschap met een interessant stuk dat uitstekend werd gebracht. Hopelijk krijgen ze voldoende support om niet meer op een vrijdagmiddag in een klein zaaltje voor een man of vijftig te moeten spelen, maar kunnen ze hun prestaties voor een groter publiek neerzetten.
"A few days later the terrorists attacked the villagers. The terrorists had placed mine explosions in the grounds. Tommy and Johnny didn't know that there was a mine explosion. They saw 2 terrorist and they walked away. The mine explosion exploded. There were died around 100 inhabitants, Tommy and Johnny."
geheugenhectaren
