Koen Peeters' Grote Europese Roman doet watertanden om op reis te gaan. Of dat meteen ook de bedoeling was, is niet meteen duidelijk. Robin gaat in opdracht van zijn baas Theo op zakenreis naar enkele hoofdsteden van Europa. Onderweg maakt hij notities, want hij wil de Europeanen leren kennen. Lijkt me een prima aanvulling bij het bezoek van de Finse school Af en toe wordt de chronologie doorbroken met flarden uit het leven van Theo die moeten aantonen dat de geslaagde zakenman meer en meer moet vechten tegen de demonen uit zijn verleden. Robin daarentegen lijkt het prima te gaan. Hij ontpopt zich tot een bijzonder succesvolle handelsreiziger met een grote interesse in lijstjes, Europese hoofdsteden en aantrekkelijke dames. Wie vooral van spannende boeken houdt, loopt best met een grote boog om de Grote Europese Roman heen. Wie houdt van subtiliteit en poëtisch taalgebruik komt veel meer aan zijn trekken. Soms ligt het er een beetje te dik op: dood-skopje voelde ik al komen aankruipen en zo waren er nog een paar woordspelingen of verwijzingen die niet expliciet hoefden te worden gemaakt. Dat het schriftje zou uitgroeien tot het boek, was ook al vrij vroeg duidelijk. Op andere momenten blijf je dan weer op je honger zitten. Zo is de relatie tussen Robin, Esther (toepasselijke naam, trouwens) en Astrid naar mijn gevoel nog wat te weinig uitgewerkt, en mochten er een paar steden uitgebreider aan bod komen. Toch was het een merkwaardig, gelaagd en geslaagd boek. Niet meteen geschikt om op leeslijsten te zetten, daarvoor verwachten leerlingen teveel een klassieke opbouw, maar zeer genietbaar en geschikt om geregeld opnieuw te lezen.
Zo zijn ze wel, dat klasje van mij: ze komen geregeld met iets nieuws op de proppen. Vervelen zich voor de rest op school, want er gebeurt nooit iets. Enfin, vrijdag na de middag gebeurde er wel iets. Het was zelfs grappig. Projectwerking is niet iedereen gegeven in vijf en zes. Niet alleen de mensen van "Lang zullen ze lezen" zijn aan hun derde projectpoging bezig, ook in vijf is er zo'n groep. Anderhalve schoolkrant en een paar blijkbaar snel weer afgeveegde gedichten voor de dag van de poëzie en heel veel fantasie leidden tot het opstarten van een humoristische serie over het schoolleven. Nu heb ik al voor minder mijn hart vastgehouden en na het lezen van de eerste scenario's voelde ik er veel voor om alles maar meteen weer af te blazen. Vrijdagmiddag werd er voor het eerst gefilmd. Er was een camera, er was een statief, er was kostumering en er waren rekwisieten. Het script, dat was thuis blijven liggen, maar gelukkig wisten de meesten nog tamelijk goed wat er moest gebeuren. De kelderrefter konden we niet gebruiken, vertelden twee kinderen van de lagere school ons. Daar zouden zij schilderen. De refter op de eerste verdieping was evenmin beschikbaar. Gelukkig was er nog de refter op de gelijkvloerse verdieping... Met zo'n project leer ik ineens de hele school kennen Twee grote soeplepels hadden ze nog nodig, een extra stoel om wat groter te lijken, en lef. Met verbazingwekkend veel mimiek en gestiek, met een meeslepend enthousiasme en een stalen gezicht voor de absurdste situaties wisten ze me langzamerhand te overtuigen. Misschien wordt dit wél een geslaagd project?
Spreken over taalgebruik is vragen om antwoorden in het dialect te krijgen. Leerlingen denken daarmee verfrissend voor de dag te komen, maar dat is al millenialang zo ;-) Toch beweren de meesten AN te spreken of, als ze wat realistischer zijn, dat te proberen. Velen denken dan dat een leerkracht Nederlands verwacht of hoopt dat ze dat altijd zo doen. Waarom zou ik? Er is geen enkele reden voor, en het is bijzonder onrealistisch. Erger vind ik het wanneer alles wat geen Antwerps is het moet ontgelden. Vooral als het over West-Vlaamse of Limburgse varianten gaat. Ik vond het al erg toen in Kortrijk die enkeling uit Brabant of Antwerpen steeds weer werd aangesproken over zijn taalgebruik. Waarom zou het ene dialect mooier, of beter, of verstaanbaarder zijn dan het andere? Volgens Reinhild Vandekerckhovens onderzoek, waar ik het al eerder over had, evolueren we naar een soort van Standaardvlaams. Dat hoeft voor mij niet, maar als het de manier is om dat soort van discriminatie te stoppen: graag!
"Slaap!" van Annelies Verbeke is nu een paar dagen uit. De eerste keer moet ik het wat te vluchtig hebben willen lezen, denk ik, want nu is het beter blijven hangen, heb ik er ook wat meer van genoten. Oppervlakkig gezien is het weinig meer dan een liefdesverhaaltje met twee vertellers, maar de rake karakterisering van die twee en de frisse manier van vertellen maken het boeiend. Omdat ik meestal lees voor het slapengaan, kwam die titel wel telkens als een dilemma: lees ik nog wat, of doe ik wat het boek me zegt. Paradoxaal is dat!
Intussen ben ik honderd bladzijden ver in de "Grote Europese Roman" van Koen Peeters, dat op twee longlisten staat voor literaire prijzen. Elk hoofdstuk draagt als titel de naam van een Europese hoofdstad. Ondermeer Brussel, Tallinn, Bratislava en Wenen heb ik al bezichtigd. Tot nu toe is het vooral een ernstige zakenreis met af en toe een geïnteresseerde blik in de richting van een toevallig aanwezige schoonheid. Het spannendste was tegelijk een gigantisch cliché waar Peeters wel op een frisse manier mee omspringt: een man en een vrouw zitten samen vast in een lift. Het is allemaal best onderhoudend, dat wel, maar de redenen waarom de jury's zo wild zijn over dit boek moet ik nog ontdekken.
aids, bevallingen, condoomgebruik... het abc van de gezondheidspromotie
Ik had het ze voorspeld: de auto is het traagste vervoermiddel om van de school naar het gezondheidspromotiecentrum te gaan... Gelukkig waren de meeste leerlingen met de tram en konden we stipt om halfelf luisteren naar het hoe en waarom van het centrum. Met de documentatie die ze daar hebben, moest het mogelijk zijn informatie te vinden over een gezondheidsonderwerp. Meteen kom ik soms ongezond veel te weten over het leven van mijn studenten, informatie die echter veilig is bij mij, omwille van het intussen bekende gat in mijn memorie... Het leuke aan deze groep is dat ze geen onderwerpen uit de weg gingen en, plezant voor mij, de gezondheidsaspecten die ik wat beu ben niet kozen: geen tandengepoets of druggebruik dit keer, wel nog gezond ontbijten en aidspreventie. Andere onderwerpen worden bevallingen, condoomgebruik en kindermishandeling. Benieuwd wat ze ermee zullen doen. De boeken en folders werkten heel inspirerend: iemand wou plots een baby, liefst nog meteen ter plaatse of confronterend wanneer we gebruik maakten van een soort schijf die toont wat je moet verbruiken om pakweg een paar snoepjes "eraf te sporten". Minpuntje blijven de openingsuren: onmogelijk te combineren met de lessen, of het moest in de stageweken zijn... Meneer, moeten we nu tegen één uur weer op school zijn? Het was vijf voor twaalf. Of we geen uurtje later konden beginnen. Maar dat ik met de fiets om tien over twaalf al op school zou staan, oogstte alleen ongeloof. Het werden er twaalf, maar de leerlingen waren op dat moment nog in geen velden of wegen te bekennen.
Voor de schrijfopgave van vanmiddag haalde ik voor het eerst de "Vingeroefeningen" uit de kast. Het boek is de neerslag van een schrijfproject en bijhorende bijscholing over creatief schrijven, georganiseerd door de Koning Boudewijnstichting en met de medewerking van een heleboel Vlaamse jeugdauteurs. Mensen observeren, daar begint het mee. Twaalf intrigerende foto's, waar je er twee uit kiest. Wat willen die mensen? Waarom willen ze soms tegenstrijdige dingen? Levert dat een vuurwerk aan dialogen op, of eerder een tam gebazel? Voor ik het wist, zaten de drie leerlingen, de harde kern was het vandaag, halverwege hun blad. Ik had net mijn tweede foto geselecteerd. Ook het verhaal kwam wat stroever dan anders. Was het omdat ik nog niet had gegeten? ; ) Uiteindelijk werd het een luchtig gesprek tussen Debby, een jonge vrouw die op kantoor zit te ploeteren met het maken van rekeningen, want er zijn veel problemen met wanbetalers, maar zij wil zich vooral goed kunnen concentreren om te kunnen voortwerken, en Jack, een vrolijke, Afrikaans ogende jongen van een jaar of acht à tien, op zoek naar zijn papa. Die zou hem komen halen na het feestje waarvoor Jack zich heeft geschminkt, maar hij is nog steeds niet komen opdagen.
Debby: Wat een ellende, wat een ellende! Net nu Daisy ziek is, komen al die wanbetalers op mijn bureau te liggen. Herinnering verstuurd, op 26 november al! Of deze, die is nog maar eens van adres veranderd... Jack komt fluitend binnen. Debby: Ik zal de deurwaarder maar eens bellen voor die Verhelst, of Verhulst, of hoe was het nu weer? Ze rommelt gejaagd in haar papieren. Jack: Vermeiren. Ik heet Vermeiren. Debby: Wie? Ze kijkt verbaasd op. Debby: Wat doe jij hier, knul? Ben je verdwaald? Je mag hier niet komen, hoor. Dit zijn de kantoren van... Jack: Ik zoek mijn papa. Debby: Je pa? Die is hier niet. Die ken ik niet... Ze neemt een paar kaften van de tafel en bergt ze op. Jack: Hij zou me komen ophalen van dat verjaardagsfeestje, maar ik heb hem nog steeds niet gezien. O, je hebt snoepjes op je bureau liggen. Mag ik er eentje? Debby: Hé, wat? Doe alsof je thuis bent. Hoe heet je vader? Jack: Vermeiren, net zoals ik. Debby: Toch niet Danny Vermeiren? Jack: Nee, nee.
Verder ben ik niet geraakt. Een halfuurtje is zo om... Het scenario rammelt ook nog wat teveel naar mijn zin, voor zover er al een scenario is. Ik heb namelijk nog geen idee wie de vader van Jack zou moeten zijn, waarom hij zijn zoon niet is gaan halen en wat Debby met de hele zaak te maken heeft.
geheugenhectaren
serie over het schoolleven. 
of confronterend wanneer we gebruik maakten van een soort schijf die toont wat je moet verbruiken om pakweg een paar snoepjes "eraf te sporten".
