Selfies via je smartfoon, kiekjes voor de kathedraal, (de Japanners doen
het zelfs met riooldeksels), winkels en warenhuizen maken reclame om zelf je
fotoalbum samen te stellen. Op 5 juli 1833 stierf Nicephore Niépce, Fransman, maker van de eerste foto.
Zal hij wel
niet gedacht hebben dat hij op zo een massale schaal navolging zou krijgen.
Het moeten nog al tijden geweest zijn, die
generaties die na Adam en Eva kwamen. Houden wij het maar bij Methusalem die
volgens de (Hebreeuwse) bijbel 969 jaar oud zou zijn geworden. Methusalem was
op zijn beurt de vader van Lamech die hij op zijn 187e kreeg en die
zelf maar 777 jaar oud werd. Nochtans bestaat er een lichte twijfel over die
leeftijden. Volgens de Septuagint, de Griekse vertaling van de Bijbel, werd die
Methusalem slechts 782 jaar oud en was Adam de recordhouder met zijn 930 jaar.
Hoop doet dus leven. Ik zal mij voorlopig maar
spiegelen aan Gandalf, de wijze oude man uit de Lord of the Rings, of meer realistisch-
aan Artur Rubinstein, de beroemde Pools-Amerikaanse pianist die het 95 jaar
volhield en tot op zijn 87e concerten gaf die zijn toehoorders in
vervoering brachten.
Ik heb mij vandaag wat aangenaam bezig gehouden met
de Romereis die KORILE volgend jaar onderneemt. Eigenlijk is het een
frustrerende bezigheid. Er zijn zoveel zaken die je aan je groep zou willen
tonen, zoveel verhalen die de meer dan 2000 jaar oude stad haar gezicht geven.
Pittige storiesover pauselijke maîtressen,
gruwelverhalen over verbrande ketters of over het lijk van een paus dat werd
herop gegraven om opnieuw ter dood veroordeeld te worden, menselijke verhalen
over de strijd tussen architecten Borromini en Bernini, en dat alles
geïllustreerd op straten en pleinen, in musea en kerken. Ik zou opnieuw door
het sleutelgat van de Orde van Malta willen gaan kijken, met een uniek zicht op
de koepel van de Sint Pieter. Ik wil je meenemen door de onaangeroerde zalen
van het paleis van Doria Pamphilii. Het vredesaltaar van Augustus zou op het
programma moeten. Een bezoek aan de antieke necropolis onder de Sint
Pietersbasiliek zou ons het graf van Petrus laten zien. Ik zou je meetronen
langs de winkel waar de kardinalen hun kleren laten maken. En we zouden
flaneren langs onbekende ijssalons die het leven van de Romeinen opvrolijken.
Het zal nu ongeveer veertig jaar geleden zijn, dat
ik op een voorbereidende vergadering voor de programmatie van het Festival van
Vlaanderen voor het eerst shame on me kennis maakte met de muziek van Erik
Satie, wiens overlijden op 1 juli 1925 wij herdenken.
Erik Satie, extravagant musicus uit het begin van
de twintigste eeuw, moest het vooral hebben van toneelmuziek. Als mislukkeling
in de klassieke piano-opleidingen hield hij zich staande door het piano spelen
op Montmartre in diverse bars. Had hij niet het geluk gehad om door Jan Cocteau
gepromoot te worden en door Cage herontdekt te worden, misschien was hij dan de
nobele onbekende gebleven. Even onbekend als de eigen kerk die hij stichtte: de
Eglise métropolitaine de de
Jésus-Conducteur.
En nochtans kan zijn invloed op de Franse muziek
niet ontkend worden: Debussy hoorde bij zijn vrienden en durfde gerust stukjes
Satie overnemen. Darius Millaud, Francis Poulenc en Arthur Honegger behoorden
tot zijn leerlingen. Edgar Varese heeft over Saties muziek ooit gezegd dat die
hem herinnerde aan Dantes Inferno, en dat hij pre-elektronische muziek schreef.
Vakantie
de tijd waarin het koorleven op een laag pitje wordt gezet: zo laag dat ze bij
sommigen de roep doet ontstaan om toch maar eens extra bij mekaar te komen. Bij
KORILE is dat vaak de ondertussen traditionele fietstocht (eventueel gevolgd door een culinair
onderonsje), bij Musica ad Nives een stadswandeling, waarbij zelfs de echte
Antwerpenaars soms verbaasd naar hun stad kijken, en een zangavond, waarop ook
leden van andere koren welkom zijn.
Wat dit laatste betreft: plaats van het gebeuren in
de repetitiezaal rechts aan de zijkant van O.L.Vrouw-ter-Sneeuw, en wel op
donderdag 7 augustus om 20.00 uur. Zonder pretentie een aantal stukjes
doorzingen, die we deels al kennen, maar deels ook helemaal nieuw zijn.
Mijn favoriete (on)mens, Hendrik VIII van Engeland,
werd op 28 juni 1491 geboren. Een typische renaissancevorst: geleerd en
belezen, verdienstelijk musicus, gulzig naar drank en eten, ongeëvenaard in het
verslijten van (officiële ) vrouwen, afwisselend charmant en brutaal.
Wat die vrouwen betreft: hij had het gevoel dat hém
tekort werd gedaan: ofwel weigerden ze mordicus een mannelijke troonopvolger te
baren, ofwel stierven ze in het kraambed, of nog erger : ze verkozen een jonge
minnaar boven Zijne Majesteit. Alhoewel
het beeld van deze Blauwbaard moet toch wat bijgesteld worden.
Op
18-jarige leeftijd huwde hij uit dynastieke overwegingen met Catharina van
Aragon, huwelijk dat officieel 24 jaar stand hield. Na de scheiding leefde zij
nog 3 jaar.
Het
lot van Anna Boleyn is bekend: 3 jaar koningin en kopje kleiner op
beschuldiging van hekserij en ontrouw. Heel onschuldig was zij alleszins niet.
Jane
Seymour schijnt één van de grote liefdes van Hendrik geweest te zijn: zij
stierf echter in het kraambed, niet zonder Hendrik de langverwachte zoon te
schenken, de latere koning Edward.
Anna
van Kleef was weer zo een diplomatiek huwelijk en vooral miskleun van de
koninklijke adviseurs. 1 jaar bleven zij gehuwd volgens de documenten zonder
dat het huwelijk geconsumeerd werd. Anna bleef in Engeland en zou een trouwe
vriendin van Hendrik blijven, die haar zijn lieve zuster noemde.
Op
49-jarige leeftijd midlife crisis. Hendrik wordt gek van de twintig jaar
jongere Catharine Howard maar na twee jaar blijkt dat zij zowel voor als na
haar huwelijk jonger gezelschap in haar armen (en bed) toelaat. Het gevolg
kennen we van Anna Boleyn: onthoofd.
De
laatste Catharina (Parr) zal Hendrik overleven: zij verzorgde hem tot aan zijn
dood.
We
moeten nog vertrekken naar de zangweek in Briançon en daar is al de
aankondiging voor Europa Cantat 2015 in Pecs. Waarschijnlijk ligt het aan het
feit dat ik er nog niet echt met mijn gedachten bij ben, maar op het eerste
zicht ben ik niet wild van het programma. Het ziet er mij heel oost-europees
uit (wat op zich geen drama is), maar er vallen geen (klassieke) toppers te
bespeuren. Dit is misschien wel een nieuwe tendens, maar toch niet helemaal
mijn ding.
De B-Classic wandeltocht voert ons door een prachtig stuk Tongeren.
Uniek Romeins erfgoed wordt gecombineerd met het prachtige Haspengouwse
landschap!
Rakend aan de 2de eeuwse stadsomwalling van Tongeren ligt een met
prachtige oude beuken omgeven wandelpad, boven op een schijnbaar natuurlijke
heuvelrug. Maar eigenlijk is dit langgerekte beboste lint een monumentaal
Romeins aarden bouwwerk dat deel uitmaakte van het aquaduct van de stad
Tongeren. Het werd bijna tweeduizend jaar geleden door mensenhanden aangelegd
en is het grootste Romeinse monument in Vlaanderen. Er wordt halt gehouden
in kasteel Betho.
Programma:
·13:30:
concert Gallo-Romeins Museum Tongeren
·15:00:
concert kasteel Betho
·16:00:
picknick op de weide (indien regen in Casino Tongeren)
·17:00:
concert Casino Tongeren
·
Muzikaal programma:
·B.
Martinu - sextet voor blaaskwintet en piano
·B.
Bartok - contrastes voor viool, klarinet en piano
·G.
Mahler - pianokwartet
·IVA
BITTOVA en het festivalcollectief met songs gekozen door Iva
Merkwaardig hoe Kinepolis (de grootste Belgische
groep van filmzalen) zijn aanbod de laatste jaren gediversifieerd heeft. Niet
alleen kan je een verjaardagsfeestje organiseren, of hun zalen gebruiken voor
een groot businessevent. Zijzelf doen er
ook alles aan om hun aanbod aantrekkelijk te maken voor nieuwe groepen. School
at the movies is zo een leuk project. Films waarin geen enkel thema uit de weg
gegaan wordt- vriendschap, eenzaamheid, liefde, ziekte,
oorlog en vrede, verslaving, sociale media - krijgen een pedagogisch dossier
dat later in de klas kan afgewerkt worden.
Naast de mogelijkheid om life vanuit een van s werelds beroemdste operahuizen, de
Metropolitan, grote operavoorstellingen mee te maken (iets wat voor ons gewone
stervellingen haast onbetaalbaar is) , hebben we de al even schitterende
balletvoorstellingen. En nu gaan ze weer een stapje verder: naar aanleiding van
10 jaar zomerconcerten van André Rieu, kunnen we vanuit de comfortabele zetel
van de filmzaal op zaterdag 19 juli het feestelijk concert meemaken op het
Vrijthof in Maastricht.
Wie eenmaal één van die gefilmde avonden heeft
meegemaakt, wil meer van hetzelfde.
MAfestival 2014 opent con brio. Het wereldvermaarde
Italiaanse ensemble Il Giardino Armonico onder leiding van Giovanni Antonini
brengt een van de hoogtepunten uit Händels vroege repertoire: Aci,
Galatea e Polifemo. Deze dramatische serenata is gebaseerd op een
van de episodes uit Ovidius Metamorfosen. Ze verklankt het
liefdesverhaal van de nimf Galatea en de herder Aci, respectievelijk vertolkt
door mezzosopraan Kristina Hammarström en sopraan Roberta Invernizzi.
Christopher Purves neemt de bijzondere baspartij van de jaloerse cycloop
Polifemo voor zijn rekening.
Decennia geleden (vanaf december 1970) liep er een tv-reeks, die ik nooit vergeten
heb: De kleine waarheid.Het leven van
Marleentje Spaargaren (Willeke Alberti), groots in haar alledaagsheid,
herkenbaar voor iedereen die kijkt met de ogen van het hart.
Ik wil het even hebben over een andere kleine
waarheid in mijn koren: de alledaagse grootheid van mensen die achter de
schermen die kleine dingen doen waardoor alle radertjes in mekaar klikken, en
waardoor de praktische dingen lopen alsof ze vanzelfsprekend zijn. De dirigent
staat in de spotlights en krijgt de bloemen, de onbekende duivels-doet al
verdienen ze.
Ik kom de laatste tijd opnieuw in verschillende
parochies om als vervanger de mis te spelen. In tegenstelling met vroeger merk
ik dat er bijzonder veel aandacht gaat naar het afstemmen van de gezangen op de
lezingen van de zondag, en naar het gebruiken van de kleine acclamaties. De
laatste versie van Zingt Jubilate wordt intensief gebruikt, inclusief de
liederen die zich niet beperken tot het afgedreunde stramien. De variatie in de
Kyriales is ook sterk toegenomen. Afwijkende
zgn. zang- (eerder tekst) boekjes zijn voorgoed naar de archieven verwezen.
Een andere tendens is dat de verschillende
parochies van één dekenij allemaal ongeveer dezelfde gezangen en dezelfde
liturgie gebruiken voor één zelfde zondag. De motivatie hiervoor werd mooi
verwoord in een schrijven: de mensen moeten zich weer thuis voelen als ze in
een andere kerk dan hun gebruikelijke komen (retour naar de bron).
En in alle kerken geeft men de misgangers voor elke
zondag een speciaal blaadje, waarin zowel de gezangen (met muzieknoten) als de
lezingen, voorbeden en meditaties afgedrukt staan. Misschien een flinke inspanning voor de
parochieverantwoordelijken, maar alleszins een bijzonder goede investering om
de betrokkenheid van de gelovigen te vergroten.
De gekte die bij het wereldkampioenschap voetbal toeslaat
is een fenomeen van alle tijden. Het equivalent in de oudheid waren de
wagenrennen (herinner u de film Ben Hur).
Wagenrennen was een gevaarlijke sport waarbij zowel
mens als dier ernstige letsels tot zelfs aan de dood toe - konden oplopen. De
combinatie van sport, sensatie en mogelijkheden tot gokken genereerde een
geweldig enthousiasme bij de supporters. In de Romeinse vorm van wagenrennen
vertegenwoordigden de vier teams (de witten, roden, groenen en blauwe) de vier
clans van supporters en financiers en sponsorsdie elkaar bekampten bij het aantrekken van bijzonder getalenteerde
jockeys (al even erg als de transfersommen die nu betaald worden in het voetbal
voor Messis en andere Kompanys).De
teams trokken in de loop van de eeuwen steeds fanatiekere supporters. Soms
braken er zelfs onlusten uit tussen de groepen supporters.
In tegenstelling met wat we nu in België zien
gebeuren , werden in Rome en later Byzantium de wagenrennen een echt gepolitiseerd.
De partijen vochten een strijd uit op leven en dood zowel in de arena als op
straat.
De ramen open en luisteren naar wat er buiten
gebeurt.Fluitende vogels , doen me
denken aan vogels in de muziek, een oeverloos thema. Even in het geheugen
graven, aangevuld met wat googelen levert al een lange lijst op. Duidelijk is
dat er een groot verschil is tussen daadwerkelijke nabootsing van vogelgeluiden
en alleen toespelingen op vogels in titels van composities of fragmenten
daaruit. Soms gaat het ook slechts om een louter visuele verbeelding in
bijvoorbeeld ballet.
De renaissance had er een handje van weg, de barok
al niet minder . Maar ook bij iemand als Messiaen kwetteren de vogels er lustig
op los.
Voor wie zijn ornithologische interesses wil
botvieren:
Rameau: Pièces de clavecin II, Rappel des
oiseaux
Rameau: Pièces de clavecin III, La poule
Rameau: Rossignols amoureux arietta
Daquin: Le coucou
Vivaldi: Fluitconcert Il gardellino (de
goudvink)
Händel: Orgelconcert nr. 13 Kuckuck und
Nachtigall
Haydn: Strijkkwartet nr. 53 op. 64/5, De Leeuwerik
Onverwacht een late uitnodiging om vanavond het orgel te bespelen in de Heilig Kruiskerk in Stekene. In tegenstelling met wat ik verwacht had werd het alles bij mekaar een leuk weerzien. De leden van het kerkkoor die aanwezig waren deden als aanzingkoor een verzorgd optreden. Ze zijn er zeker op vooruit gegaan sinds ik ze de laatste keer hoorde. Het werd ook een kennismaking met de pastoor, die ik alleen vanuit de krant kende. Opvallend was zijn aandacht voor de zang in de liturgie, waarin hij als celebrant een gepast deel van voor zijn rekening nam. Het misblaadje dat ter beschikking was maakte bovendien dat iedereen actief kon deelnemen aan de viering. In het noorden van het Waasland wordt goed werk verricht!
De kleine Deutsche Messe van Michael Haydn, die
we vanaf volgende week bij Musica ad Nives onder handen nemen is één van de
populairste missen in het Duitse taalgebied. Het is een mis die voor volkszang
bestemd was (ze draagt als ondertitel : zum Gebrauch für Stadt und Land). De
tekst van Franz Seraph von Kohlbrenner is een typisch product van de
Verlichting en is katholiek gemeengoed geworden.
Michael zelf, de jongere broer van Joseph, was
gedurende 43 jaar concertmeester en dirigent van de bisschop van Salzburg. Daar
werd hij bevriend met Mozart, die zijn werk zeer waardeerde. Hij componeerde
vooral kerkmuziek en daarnaast een veertigtal symfonieën. Hij werd de eerste
bekende componist die voor mannenkoor muziek schreef.
Als u uw partner of de buurman eens lekker ouderwets in
middeleeuwse of vroegmoderne stijl wilt uitschelden, kunt u wat inspiratie
opdoen uit de onderstaande lijst met oude scheldwoorden. Mocht u commentaar
krijgen, bijvoorbeeld de vraag wat de betekenis is van hetgeen u tiert, dan
staat hieronder achter elke krachtterm een korte uitleg of verklaring.
Overigens, naast gefrustreerde echt- of buurtgenoten,
kunnen ook taalkundige masochisten, snoodaards, gladjakkers en luysighe
rabauten hun hart ophalen met het gezever en gescheld van ons voorgeslacht!
Lijst
van ouderwetse scheldwoorden:
hennetaster
vrouwengek, iemand die zijn handen
niet van de kippetjes af kan houden.
leverslokker
een gulzigaard.
lueghentapper
leugenaar.
cattenghespuijs
nietswaardig, verachtelijk volk.
ic schyte in ulieden
shit on you.
eeraftreckere
schennispleger, iemand die een
ander zedelijk onteert.
duyvelspecht
scheldnaam voor Spaanse soldaten
(combinatie van duivel en specht).
platbroeck
impotente man, bij wie de broek
maar niet bol wil gaan staan.
hoerenzuene
hoerenjong.
avondtronc
van het Franse avoutron: een door
overspel verkregen kind, dus een hoerenzuene (zie hiervoor).
slutpese
impotente man (slut betekent
onmachtig). Tegenwoordig denken we bij slut eerder aan het fenomeen
vloerduyve, zie verderop in deze lijst).
Ik ben Carlo (Carlo Claes), geboren op 20 september 1944. Als je goed telt weet je hoe oud / jong ik ben. Enkele jaren geleden gaf ik mijn job als resoc-coördinator van Waas en Dender op om met brugpensioen te gaan. Sindsdien kan ik mij aan mijn echte passie wijden: de koormuziek. Ik dirigeer twee koren: Fiori Musicali uit Sint-Niklaas en het Hanswijkkoor in Mechelen. Zo ontmoet ik iedere week een hoop fijne, lieve mensen. Maar hier is de wereld nog veel groter. Dus kom ik nu ook jou tegen.
µ
