Van Dale Grammatica - Werkwoord
Wegwijzers voor werkwoorden
door Peter Motte
Van Dale schiet een salvo af op het bastion van de werkwoordsvervoegingen: zes delen in de reeks "Grammatica - Werkwoord" moeten de weerbarstige regeltjes slopen die een dam vormen tegen de toegankelijkheid van de talen Nederlands, Frans, Engels, Duits, Spaans en Italiaans.
Van Dale Lexicografie beschikt over een massa taalgegevens doordat ze hun woordenboeken op peil willen houden, en gebruiken die voor een taalkunde-offensief. Er verschenen al algemene grammaticaboeken, en nu is het werkwoord aan de buurt.
Als we de zes boeken oppervlakkig vergelijken, zien we al enkele verschillen:
- ze tellen allemaal zo'n 250 pagina's, behalve de Duitse: dat is ongeveer 200 pagina's.
- ze vermelden in een lijst 1200 tot 1600 werkwoorden, behalve de Spaanse: dat zijn er 2500
- ze bestaan uit twee delen, behalve het Engelse: dat zijn er drie.
Maar wat is het uitgangspunt?
ERK: het Gemeenschappelijk Europese Referentiekader, ook vaak Europees referentiekader genoemd. Het is een richtlijn om het niveau te beoordelen waarop iemand een taal beheerst, zowel mondeling als schriftelijk. De niveaus gaan van het basisniveau A1 tot het gevorderde niveau C2.
Elk boek in de reeks bevat een schema van het ERK. Enig minpuntje: niveau C1 is in gele inkt gedrukt op een gele achtergrond, wat erg onleesbaar is.
Het ERK is handig, maar soms lijkt het wat anders te beoordelen dan taalvaardigheid. C1 stelt bijvoorbeeld dat de taalgebruiker een "redelijk uitgebreid standpunt [kan] uiteenzetten", "complexe onderwerpen" kan behandelen, en "de [voor hem] belangrijkste punten kan benadrukken". Dat lijkt meer over kennis en psychologische volwassenheid dan over taal te gaan (alhoewel wie psychologisch volwassen is in een dictatuur wel zo verstandig zal zijn om zijn eigen standpunten niet te benadrukken).
Het is boeiend om te zien dat het hoogste werkwoordniveau niet voor alle talen hetzelfde ERK-niveau is. Talen zijn allemaal even ingewikkeld, maar uit de ERK's blijkt duidelijk dat het niet voor alle grammatica-aspecten geldt.
Bij elke paragraaf wordt het niveau vermeld. Daardoor kun je gemakkelijk overslaan wat je al kent. Dat is handig voor zelfstudie. Je vermijdt tijdverlies maar ook verveling, omdat je recht naar het niveau gaat dat voor jou nieuw is.
Elk boek bevat een lijst grammaticale termen, eventueel met een Nederlandse vertaling. Ook de werkwoordsindex geeft een Nederlandse vertaling, en hij verwijst naar de betrokken tabellen.
Het theoretische deel van het Nederlands besteedt twee pagina's aan de vervoeging van Engelse werkwoorden in het Nederlands. Het boek over het Engelse werkwoord heeft een hoofdstuk over question tags, en een lijst phrasal verbs. Frans is bekend om zijn vele vervoegingssystemen, en die zijn ook allemaal vermeld, net zoals die van het Spaans. Het Duitse boek behandelt de invloed van de naamvallen op het gebruik van de werkwoorden. Omdat we niets van Italiaans afweten, vroegen we dat boek niet aan. Maar we betwijfelen niet dat het deel in overeenstemming is met de typische kenmerken van Italiaans.
Van Dale heeft de ERK-niveaus tot een degelijke hulp omgesmeed. Door de systematische benadering is het gemakkelijker om de inzichten in talen met elkaar te vergelijkingen, en tussen de talen om te schakelen. De niveaus leiden je beter naar wat je nog niet weet. Al die eigenschappen maken van de reeks Van Dale Grammatica - Werkwoord uitstekende boeken voor zelfstudie en voor opzoekingen.
Van Dale Werkwoordgrammatica Nederlands, Robertha Huitema, 213 p's, isbn 978-94-6077-162-0
Van Dale Werkwoordgrammatica Duits, Kasper Maes en Josefien Sweep, 200 p's, isbn 978-94-6077-164-4
Van Dale Werkwoordgrammatica Frans, Jos Canton, 253 p's, isbn 978-94-6077-165-1
Van Dale Werkwoordgrammatica Engels, Linda Mous, 256 p's, isbn 978-94-6077-163-7
Van Dale Werkwoordgrammatica Spaans, Cristina Irun Chavarria, 253 p's, isbn 978-94-6077-166-8
Van Dale Werkwoordgrammatica Italiaans (niet aangevraagd)
Alle boeken: Van Dale Uitgevers, 2016, Utrecht, beterback met leeslint en met kleur, 25 x 16,5 cm, 25 euro
Vorig jaar werd me gevraagd een artikel te schrijven over The Avengers, een Britse spionage/detective/sciencefiction/fantasy-en-erg-goofy reeks uit de jaren 60.
Het voelde ongemakkelijk aan om een artikel te schrijven voor een bundel opgesteld en gelezen door mensen die wel degelijk weten dat je op "How do you do?" antwoordt met "How do you do?"
Maar ze hebben de tekst aanvaard.
De bundel wordt uitgegeven ten voordele van een vereniging die de scholing van kinderen in Tanzania steunt.
Er is een gebonden en een paperbackversie.
Er is geen elektronische versie, omdat de uitgever heeft ondervonden dat mensen geen geld willen besteden aan e-books, en dat is een probleem voor een liefdadigheidscollecte die iets wil teruggeven in ruil voor het geld dat ze ophalen.
Zonder de "DISCOUNT CODE" kost de gebonden versie bijna 35 USD, en de paperback 25 USD, maar bijna iedereen koopt de gebonden versie via de site van de organisatie.
Het beste is om te kopen via de site van de organisatie, omdat dan zij de winst krijgen, i.p.v. een tussenhandelaar zoals Amazon. Niet alleen kun je via de organisatie soms een korting krijgen door een "DISCOUNT CODE" vermeld op de site, maar ten tweede houdt Amazon ook een stuk van de winst in.
's Morgens weet ik nog niets,
zelfs om 12 uur weet ik nog niets.
Maar als ik om 13.00 op de website van een financiële krant
zie staan
De Bowie-favorieten van De Tijd
en dat artikel stream,
volgt er
Lees verder David Bowie
overleden.
Een macabere vergissing is eerder gebeurd.
De BBC
- Music legend David Bowie
dies -
publiceert niet op dezelfde dag dezelfde
fout.
Happy 2016 ...
maandag, 11 januari 2016, Peter Motte
Eigenlijk was er geen behoefte meer om de zaak nog bij te houden, maar het was een beetje een gewoonte geworden, en ik zat toch met een onbeschreven pagina.
De roze gemarkeerde stukken zijn tijdschriften maar ook kranten, en dat lezen verdringt soms de boeken.
Probleem opgelost.
Derde pagina.
De rode tekst onderaan zijn de tellingen.
Op het moment dat ik de agenda bijhield, bleek ik nog maar 21 boeken te hebben gelezen. Terwijl ik nochtans sterk het gevoel had dat er geen dag zonder lezen voorbijging.
Maar nu ik het bijhield, dook het probleem op.
Samen met enkele andere mensen stelt ieder voor zich elk jaar een "leesuitdaging" op. De mijne is gewoon 1 boek per week, dus 52 boeken per jaar.
Maar al sinds 2013 lukt me dat niet meer.
Waaraan lag dat?
De enige mogelijkheid om dat te ontdekken, was nauwkeurig bijhouden wat ik wanneer las.
Hieronder de nota's van wat ik gelezen heb van 31 augustus tot 18 september.
Verzamelaarsruilbeurs FILA Geraardsbergen 7 november 2015
PERSBERICHT
Koninklijke Filatelieclub Geraardsbergen
ââ Na het enorme succes van vorig jaar ââ
Zaterdag 7 november 2015
RUILBEURS
voor ALLE verzamelaars
(postzegels â postkaarten â boeken - cd's - munten â heemkunde)
ZAAL SINT- BAVO
Hoge Buizemont 165 â Geraardsbergen
Gratis toegang van 9u00 tot 15u30
Ruime parking (achter de kerk)
Info : Secretariaat : 054 / 41.52.10
Koffie, andere dranken, broodjes en Geraardsbergse mattentaarten aan lage prijzen
De gemakkelijkste manier om de zaal te vinden is door te vertrekken op de Grote Markt van Geraardsbergen:
- Markt -> Paardenmarkt -> Vesten oversteken naar verbindingsweg -> op Boulevard naar links -> eerstvolgende afslag rechts, dat is de Buizemont -> ongeveer een kilometer doorrijden tot de zaal St-Bavo aan de rechterkant.
Ik zal er zelf aanwezig zijn met romans, woordenboeken, boeken over letteren, tijdschriften, cd's (U2, Jimmy Hendrix ...) en strips.
Het is de ideale gelegenheid om een verzameling Vlaamse tijdschriften aan te vullen: Revolver, Neerlandia, De Vlaamse Gids, Girik & Nieuw Vlaams Tijdschrift, Nederlands van Nu.
Ook oude boeken over Letterkunde.
Recentere romans.
Afleveringen van het striptijdschrift De Flintstones uit de jaren 60 (in het Nederlands).
Op Stripinfo werd ze geklasseerd bij de Beste Reeksen, en nu is ze volledig verkrijgbaar: Gen Barrevoets in Hiroshima.
De Nederlandse editie heeft een nawoord van Art Spiegelman meegekregen, maar wij vinden zo'n stunt absoluut overbodig: de kwaliteit van dit verhaal dat de nasleep vertelt van de atoombom op Hiroshima, is duidelijk genoeg.
Keiji Nakazawa vertelt de belevenissen van een jongen die in augustus 1945 samen met zijn broertje de eerste atoomaanval overleeft. De sterkte van Nakazawa is dat hij een volledige catalogus bij elkaar vertelt van alle rechtstreekse en onrechtstreekse gevolgen van die explosie.
Het maakt ook duidelijk waarom in manga zo veel gigantische explosies voorkomen: de bommen op Hiroshima en Nagasaki hebben de Japanners de eerste atoomoorlog doen ervaren. Super- en hyperexplosies zijn voor hun een grotere realiteit dan voor ons.
Het gaat slecht met manga in het Nederlands. Bijna alle reeksen zijn stopgezet. Maar uitgeverij Xtra heeft eraan gedacht dat het dit jaar 70 jaar geleden is dat binnen drie dagen tijd twee steden volledig werden verwoest door atoombommen, waarvan de gevolgen jarenlang doorwerkten.
Daarom hebben zij de inspanning opgebracht om de serie Gen Barrevoets in Hiroshima compleet uit te geven.
Bovendien: als je de tien delen tegelijk bestelt, krijg je een volumekorting. Ze kosten dan maar 150 euro in totaal. Los kost elk deel 18,90 euro, wat 189 euro voor de tien delen samen is. Je krijgt dus 30 euro korting met de volumeaankoop.
Titel "Hiroshima PAKKET 01-10 VOLLEDIGE REEKS" van Nakazawa.
Voor volumekorting bestellen met ISBN 9789490759780.
Een korte tijd in een grijs verleden, toen ik nog literaire tijdschriften uitgaf en deelnam aan literaire wedstrijden, was ik lid van de Kunstkring Parnassos.
Dit jaar viert de Kunstkring Parnassos zijn twintigjarig bestaan, en zoals het een groepje beeldende kunstenaars past, wordt dat gevierd met een tentoonstelling.
Niet alleen van beeldende kunsten, maar ook van poëzie, want Parnassos heeft zich ook altijd op poëzie gericht, al kwam dat meestal minder goed uit de verf, of de klei.
De tentoonstelling is gratis toegankelijk.
Ze is op
zaterdag 26 september 2015 van 13.30 uur tot 19.00 uur
zondag 27 september 2015 van 10.30 uur tot 18.00 uur
NASA heeft een variant bedacht op de miles die je als Frequent Flyer van luchtvaartmaatschappijen kunt sparen: je kunt Frequent Flyer worden van NASA-vluchten.
Je kon je onder andere inschrijven voor de eerste vlucht van de Orion, en momenteel is er een actie voor een vlucht naar Mars.
Momenteel loopt er een inschrijfactie voor InSight: Interior Exploration using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport, vertaald: exploratie van het inwendige met behulp van seismisch onderzoek, geodesie en warmteoverdracht. Die missie laat een toestel voor geofysisch onderzoek op Mars landen voor onderzoek van het diepe inwendige.
Wie zich inschrijft krijgt een fraai vliegticket, verzamelt Frequent Flyer Miles, en je naam wordt in een chip gezet die met het toestel wordt meegestuurd, een chip die dus op Mars belandt.
In Brussel worden elk jaar de 
Van Dale Grammatica - Werkwoord
Wegwijzers voor werkwoorden
door Peter Motte
Van Dale schiet een salvo af op het bastion van de werkwoordsvervoegingen: zes delen in de reeks "Grammatica - Werkwoord" moeten de weerbarstige regeltjes slopen die een dam vormen tegen de toegankelijkheid van de talen Nederlands, Frans, Engels, Duits, Spaans en Italiaans.
Van Dale Lexicografie beschikt over een massa taalgegevens doordat ze hun woordenboeken op peil willen houden, en gebruiken die voor een taalkunde-offensief. Er verschenen al algemene grammaticaboeken, en nu is het werkwoord aan de buurt.
Als we de zes boeken oppervlakkig vergelijken, zien we al enkele verschillen:
- ze tellen allemaal zo'n 250 pagina's, behalve de Duitse: dat is ongeveer 200 pagina's.
- ze vermelden in een lijst 1200 tot 1600 werkwoorden, behalve de Spaanse: dat zijn er 2500
- ze bestaan uit twee delen, behalve het Engelse: dat zijn er drie.
Maar wat is het uitgangspunt?
ERK: het Gemeenschappelijk Europese Referentiekader, ook vaak Europees referentiekader genoemd. Het is een richtlijn om het niveau te beoordelen waarop iemand een taal beheerst, zowel mondeling als schriftelijk. De niveaus gaan van het basisniveau A1 tot het gevorderde niveau C2.
Elk boek in de reeks bevat een schema van het ERK. Enig minpuntje: niveau C1 is in gele inkt gedrukt op een gele achtergrond, wat erg onleesbaar is.
Het ERK is handig, maar soms lijkt het wat anders te beoordelen dan taalvaardigheid. C1 stelt bijvoorbeeld dat de taalgebruiker een "redelijk uitgebreid standpunt [kan] uiteenzetten", "complexe onderwerpen" kan behandelen, en "de [voor hem] belangrijkste punten kan benadrukken". Dat lijkt meer over kennis en psychologische volwassenheid dan over taal te gaan (alhoewel wie psychologisch volwassen is in een dictatuur wel zo verstandig zal zijn om zijn eigen standpunten niet te benadrukken).
Het is boeiend om te zien dat het hoogste werkwoordniveau niet voor alle talen hetzelfde ERK-niveau is. Talen zijn allemaal even ingewikkeld, maar uit de ERK's blijkt duidelijk dat het niet voor alle grammatica-aspecten geldt.
Bij elke paragraaf wordt het niveau vermeld. Daardoor kun je gemakkelijk overslaan wat je al kent. Dat is handig voor zelfstudie. Je vermijdt tijdverlies maar ook verveling, omdat je recht naar het niveau gaat dat voor jou nieuw is.
Elk boek bevat een lijst grammaticale termen, eventueel met een Nederlandse vertaling. Ook de werkwoordsindex geeft een Nederlandse vertaling, en hij verwijst naar de betrokken tabellen.
Het theoretische deel van het Nederlands besteedt twee pagina's aan de vervoeging van Engelse werkwoorden in het Nederlands. Het boek over het Engelse werkwoord heeft een hoofdstuk over question tags, en een lijst phrasal verbs. Frans is bekend om zijn vele vervoegingssystemen, en die zijn ook allemaal vermeld, net zoals die van het Spaans. Het Duitse boek behandelt de invloed van de naamvallen op het gebruik van de werkwoorden. Omdat we niets van Italiaans afweten, vroegen we dat boek niet aan. Maar we betwijfelen niet dat het deel in overeenstemming is met de typische kenmerken van Italiaans.
Van Dale heeft de ERK-niveaus tot een degelijke hulp omgesmeed. Door de systematische benadering is het gemakkelijker om de inzichten in talen met elkaar te vergelijkingen, en tussen de talen om te schakelen. De niveaus leiden je beter naar wat je nog niet weet. Al die eigenschappen maken van de reeks Van Dale Grammatica - Werkwoord uitstekende boeken voor zelfstudie en voor opzoekingen.
Van Dale Werkwoordgrammatica Nederlands, Robertha Huitema, 213 p's, isbn 978-94-6077-162-0
Van Dale Werkwoordgrammatica Duits, Kasper Maes en Josefien Sweep, 200 p's, isbn 978-94-6077-164-4
Van Dale Werkwoordgrammatica Frans, Jos Canton, 253 p's, isbn 978-94-6077-165-1
Van Dale Werkwoordgrammatica Engels, Linda Mous, 256 p's, isbn 978-94-6077-163-7
Van Dale Werkwoordgrammatica Spaans, Cristina Irun Chavarria, 253 p's, isbn 978-94-6077-166-8
Van Dale Werkwoordgrammatica Italiaans (niet aangevraagd)
Alle boeken: Van Dale Uitgevers, 2016, Utrecht, beterback met leeslint en met kleur, 25 x 16,5 cm, 25 euro
Hans Kilian - ik schrijf de naam nog eens: Hans Kilian - schrijft al lang en publiceerde heel wat, maar is niet bekend.
Ten onrechte?
Dat hangt van je maatstaven af.
Wij vinden hem best wel lezenswaardig. Als Murakami bestsellers mag afleveren, mag Kilian dat ook.
Een verkeerde vergelijking?
Minder dan je denkt.
Momenteel lees ik zowel een bundel van Murakami als Een gat in de tijd van Kilian, en ze hebben overeenkomsten: kalme verhalen, niet gericht op spectaculaire gebeurtenissen of actie, wel op het aparte in het dagelijkse.
Het is niet zonder reden, vermoed ik, dat Kilian in zijn bundel de termen "handpalmverhaal" en "haibun" laat vallen.
Een handpalmverhaal is een Japanse verhaalvorm waarbij de verhalen kort genoeg zijn om op je handpalm te passen.
De "haibun" is een korte dichtvorm, vergelijkbaar met de "haiku".
En het zijn vooral de korte vormen die Kilian beoefent: gedichten, korte verhalen, af en toe iets in de richting van een novelle, zelfs aforismen. Die laatste zwerven rond op internet.
Dus, ja, er zijn overeenkomsten tussen Murakami en Kilian, maar de laatste komt wel uit een andere hoek. Hij schreef al spul dat hij zonder meer fantastische literatuur noemt, wat bij Murakami - ondanks zijn reputatie - minder het geval is.
Terwijl Murakami vooral zijn eigen variant van magisch-realisme schrijft, vinden we bij Kilian soms de symbolische groteske (De man zonder hoofd), Maar er zit ook heel wat humor in zijn verhalen en wrange commentaren.
De bundel "Een gat in de tijd" is erg gevarieerd. De lezer moet ontdekken of Kilian satire, gewoon humor, een realistisch tafereeltje, bedenkingen en mijmeringen of nog wat anders neerpent.
Soms lijken we autobiografische stukjes aan te treffen, maar men moet altijd voorzichtig zijn met het idee "autobiografisch". Nogal wat lezers - of muziekbeluisteraars - hebben soms gelijk als ze autobiografische elementen herkennen, maar ze trekken de lijn vaak te ver door: de auteur kan zich laten inspireren door ware voorvallen, al of niet zelf beleefd, maar dat betekent nog niet dat hij een autobiografie schrijft en het over zichzelf heeft.
Dus, ja, Kilian schrijft. Ja, sommige van zijn personages schrijven ook. Maar zijn hun belevenissen, hun gedrag en hun gevoelswereld identiek aan die van Kilian? Dat is onzeker.
De autobiografische achtergrond reikt de schrijver materiaal aan om zijn verhaal te stofferen en levensechter te maken. Of: hoe je teen stoten aan een tafelpoot je helpt beschreven wat het is als je door zelfdestructieve neigingen een baksteen op je voet gooit.
Korte stukjes na elkaar, dat is als een boemeltrein die van het ene stationnetje naar het andere trekt. Er is telkens een halte. Maar de stationnetjes worden er niet lelijker door. Ze blijven in al hun rust in het platteland liggen, en er met een sneltrein doorvliegen zou ze onzichtbaar maken.
Bundels hoeven niet in één ruk te worden uitgelezen, al kan het wel. Maar dat doet de stukjes zelf soms onrecht aan. En, eerlijk gezegd, dit is toch meer iets om in alle rust te lezen, dan hijgend als een thriller naar het einde te stomen.
Wij hebben één proefexemplaar in de aanbieding voor 10 euro excl. verzendkosten. Wie belangstelling heeft, mag mailen naar peter.motte@skynet.be
Wacht niet, want op is op.
"Een gat in de tijd", Hans Kilian, 2016, Barneveld, Uitgeverij Boekenbent, www.shop.boekenbent.com, paperback, 248 p's, 21 x 13,5 cm, isbn 97-894-6203-909-4, 17,95 euro
zaterdag, 20 - zondag, 21 februari 2016
's Morgens weet ik nog niets,
zelfs om 12 uur weet ik nog niets.
Maar als ik om 13.00 op de website van een financiële krant
zie staan
De Bowie-favorieten van De Tijd
en dat artikel stream,
volgt er
Lees verder David Bowie
overleden.
Een macabere vergissing is eerder gebeurd.
De BBC
- Music legend David Bowie
dies -
publiceert niet op dezelfde dag dezelfde
fout.
Happy 2016 ...
maandag, 11 januari 2016, Peter Motte
Een typisch decemberklusje: te lang gras afmaaien!
(c) foto 2016
Het is de tijd dat we cadeaus zoeken, en het is de tijd dat er cadeaus verschijnen.
België gestript is een van die cadeaus, ideaal voor de striplezer die een overzicht wilt van een belangrijk deel van onze cultuur.
Het boek strooit illustraties rond van de schat die voor het beeldverhaal werd bijeengetekend door ijverige beroepsmensen, amateurs, klassiekers en eendagsvliegen. Het werd een verzameling jeugdherinneringen en wegwijzers naar nieuwe paden.
De auteur, Geert De Weyer, deed het zware labeur van de mijnwerker om ons het plezier te gunnen om tijdens lange winteravonden meer over onze favorieten te ontdekken, om te weten hoe onze geliefde schrijvers en tekenaars met elkaar in contact stonden, om de sporen te volgen die zij nalieten op hun tochten langs uitgevers, en om hun oeuvre te zien groeien.
Het boek roept bij iedereen herinneringen op die terugkeren tot de jeugd en de kindertijd, maar ook aan meesterwerken die strenge criteria trotseerden en vaak ondanks in plaats van dankzij de culturele canons ontstonden.
Het is een geweldige dikkerd geworden: groot formaat, geen pagina zonder illustraties, met vlot leesbare teksten die zich niet verliezen in eindeloos analytisch-academisch gezwam dat elke steen optilt om vast te stellen dat er grond onder ligt.
De voorpagina is een vondst: het boek als een doorkijk op een wereld. Het kondigt het bijzondere en unieke karakter van de uitgave aan.
Ik mag niet verzwijgen dat ik een van de eindredacteurs was, maar ik mag mijn rol niet groter voorstellen dan ze is: ik ben slechts één van de drie, en in het dankwoord vermeldt auteur Geert De Weyer meer dan honderd (100!) medewerkers, die zich vol overgave hebben ingezet om deze getuigenis vast te leggen.
Het is een boek dat de komende maanden in veel cadeauverpakkingen zal passen.
PERSBERICHT
Koninklijke Filatelieclub Geraardsbergen
ââ Na het enorme succes van vorig jaar ââ
Zaterdag 7 november 2015
RUILBEURS
voor ALLE verzamelaars
(postzegels â postkaarten â boeken - cd's - munten â heemkunde)
ZAAL SINT- BAVO
Hoge Buizemont 165 â Geraardsbergen
Gratis toegang van 9u00 tot 15u30
Ruime parking (achter de kerk)
Info : Secretariaat : 054 / 41.52.10
Koffie, andere dranken, broodjes en Geraardsbergse mattentaarten aan lage prijzen
De gemakkelijkste manier om de zaal te vinden is door te vertrekken op de Grote Markt van Geraardsbergen:
- Markt -> Paardenmarkt -> Vesten oversteken naar verbindingsweg -> op Boulevard naar links -> eerstvolgende afslag rechts, dat is de Buizemont -> ongeveer een kilometer doorrijden tot de zaal St-Bavo aan de rechterkant.
Ik zal er zelf aanwezig zijn met romans, woordenboeken, boeken over letteren, tijdschriften, cd's (U2, Jimmy Hendrix ...) en strips.
Het is de ideale gelegenheid om een verzameling Vlaamse tijdschriften aan te vullen: Revolver, Neerlandia, De Vlaamse Gids, Girik & Nieuw Vlaams Tijdschrift, Nederlands van Nu.
Ook oude boeken over Letterkunde.
Recentere romans.
Afleveringen van het striptijdschrift De Flintstones uit de jaren 60 (in het Nederlands).
1864: Calisch en Calisch houden hun verklarend woordenboek Nederlands boven de doopvont. Dat is opvallend, want in hetzelfde jaar verscheen het eerste deel van het Woordenboek der Nederlandsche Taal. Die parallel tussen het WNT en de Dikke Van Dale is nooit verdwenen.
De reden is eenvoudig: woordenboeken bouwen altijd voort op bestaande woordenboeken, behalve enkele honderden jaren geleden. Maar dat is een ander hoofdstuk van de lexicologie.
Calisch en Calisch wilden zich misschien minstens gedeeltelijk baseren op het WNT.
Maar het WNT was in 1864 niet volledig: alleen het eerste deel van A tot ajuin verscheen. Voor alle andere woorden moesten C&C dus elders te rade gaan. Dat was het door hun vader uitgegeven Fransch-Hollandsch en Hollandsch-Fransch woordenboek. En dat zal wel weer op andere boeken hebben gesteund.
Het Nederlands-Franse deel van het Nieuw Fransch-Nederduitsch en Nederduitsch-Fransch Woordenboek van S.J.M. van Moock werd door Van Dale gecombineerd met het werk van C&C, en zo ontstond in 1872 de eerste Van Dale.
In 1998 werd het WNT eindelijk voltooid, en gedurende al die jaren werd bij elke nieuwe editie van de Dikke Van Dale geput uit de resultaten van de WNT, aangevuld met zelfs inzendingen van de gebruikers.
Er is echter een probleem met het WNT: het werk was zo groots opgevat, dat op een bepaald moment werd besloten niet alle Nederlandse woorden op te nemen. Daarvoor werd zelfs een ander project opgestart. Bovendien had het WNT wetenschappelijke pretenties: elke ingang is een poging om de etymologie van het woord te beschrijven, en niet alleen de betekenis ervan. Het boek werd ook afgeladen met vindplaatsen van de woorden, om te bewijzen dat de vastgestelde etymologische, grammaticale en semantische ontwikkelingen juist waren. Daardoor is het om woorden op te zoeken compleet onbruikbaar.
Nog erger is dat het is gespeld volgens de spellingregels uit de 19e eeuw, zelfs toen die al lang waren opgegeven. Zeker daardoor is het voor de huidige gebruikers onleesbaar.
Het resultaat was in elk geval dat iedere nieuwe Van Dale dikker werd. De eerste uitgave was al omvangrijk, maar kon nog als één deel worden gepubliceerd. Uiteindelijk groeide het uit tot de huidige drie delen, en naar verluidt zou het daar bij blijven.
Dat is echter de vraag: ook deze uitgave telt weer meer woorden dan de vorige, zelfs al werden er heel wat geschrapt. Het boek werd aangevuld met allerlei nieuwigheden, die voor het WNT niet eens denkbaar waren. Zoals app.
Leuk is dat de Dikke Van Dale de etymologie niet helemaal heeft opgegeven. Die wordt bij sommige lemma's in een andere kleur weergegeven, zodat bij 'app' wordt vermeld dat het is afgeleid van het Engelse 'application'. Soms staat er ook een datum bij, 'Apostaat' blijkt al in 1504 in het Nederlands voor te komen.
In de vorige editie werden in de Van Dale ook illustraties toegevoegd. Dat is noodzakelijk om te voorkomen dat je in cirkeltjes leest. De tekeningen zijn wat klein, en er zouden er meer mogen zijn. Het zou bijvoorbeeld geen slecht idee zijn om bij 'wiskunde' of een gelijkaardig woord meerdere wiskundige figuren samen af te beelden. Er zijn ook niet echt veel afbeeldingen. Als je wat bladert, moet je zelfs wat geluk hebben om er eentje te vinden. Op dat gebied kan het boek dus nog worden verbeterd.
Toen de nieuwste editie werd voorgesteld, gewaagden sommigen dat het de laatste papieren versie zou zijn. Wij betwijfelen dat. Om te beginnen is de Van Dale nooit iets geweest dat echt in grote aantallen werd gekocht. Het is altijd een boek geweest dat je één of twee keer in je leven kocht om er zo lang mogelijk mee te doen. De normale huidige prijs is 179 euro, en de voorintekenprijs was 149 euro. Ter vergelijking: de nieuwe editie van 1984 kostte 6000 BEF, dus eigenlijk evenveel als de huidige voorintekenprijs. En dat was dertig jaar geleden. Het is dus nooit een boek geweest dat je er even tussendoor kocht. Waarom zou dat nu anders zijn? En waarom zou het dan nu worden weggeconcurreerd door internettoepassingen? Overigens: wie de papieren versie koopt, krijgt er één jaar gratis internettoegang bij.
Sommigen wijzen erop dat mobiele toepassingen zo'n zwaar boek van ongeveer zes kilogram overbodig zouden maken, maar mobiele toepassingen zijn evenmin altijd handig. Dus dat zit ook wel snor. En de kleinere pocketwoordenboeken verschijnen ook nog altijd.
Dus ergens zal dat papieren woordenboek wel overleven. Er zijn enkele nadelen, maar er zijn ook voordelen. Nog altijd slaagt geen enkel computerscherm erin om hetzelfde overzicht te bieden als een blad papier. We herinneren ons zelfs dat het schrijven op beeldscherm een aanpassing vroeg doordat het overzicht slechter was. En de Dikke Van Dale heeft aan die overzichtelijkheid nog bijgedragen, doordat bij lange lemma ook een mini-inhoudsopgave staat.
De encyclopedische waarde is versterkt doordat er kaderteksten werden toegevoegd, maar die beperken zich tot vaktermen uit de taalwetenschap, spelling en lexicografie. Rekening houdende met de soms waanzinnige veranderingen die de Spellingcommissie de laatste decennia probeerde door te voeren (o.a. het hilarische '1 aprilgrap' i.p.v. '1-aprilgrap'), is dat heel welkom.
Met deze nieuwe Van Dale zijn we weer gered voor tien jaar.
Van Dale Groot Woordenboek van de Nederlandse taal, 2015, 15e editie, Van Dale Lexicografie, 179 euro (voorintekenprijs 149 euro)
Er is een internationaal onderzoek geweest over de invloed van het gebruik van ICT in de klas op de prestaties van leerlingen.
Het onderzoek werd uitgevoerd door de Organisation for Economic Co-operation
and Development (OECD).
Hun rapport besloot het volgende:
* Studenten die zeer vaak computers op school gebruiken, hebben slechtere schoolresultaten.
* Studenten die matig computers op school gebruiken, zoals één of twee keer per week, hebben "ietwat betere leerresultaten" dan studenten die computers zelden gebruiken.
* De resultaten tonen aan dat er "geen opmerkelijke verbeteringen" zijn voor lezen, rekenen en wetenschappen in de landen die zwaar hebben geïnvesteerd in informatietechnologie.
* Sterk presterende schoolsystemen zoals in Zuid-Korea en Shanghai (China) gebruiken minder vaak computers op school dan andere.
* Singapore, met slechts een matig gebruik van technologie op school, staat aan de top voor digitale vaardigheden.
Mijn conclusies:
- Computers op school zijn nuttig, omdat je later computers nodig hebt, en alleen maar theorie geven zou te kort schieten. Je hebt ook wat praktijkervaring nodig.
- Computers in het kleuteronderwijs en lager onderwijs zijn uit den boze: compleet nutteloos, niet in het minst omdat ICT zo snel verandert dat wat je leert in het kleuteronderwijs hopeloos verouderd is op het moment dat je het in je beroepsleven moet toepassen.
- Computers hebben daardoor ook geen nut in het lager middelbaar onderwijs.
- Computers horen pas thuis in het hoger middelbaar onderwijs.
- Eén computerklas per school, zodat de leerlingen één of twee uur per week met echte computers en computersystemen te maken krijgen, is voldoende (afhankelijk van de grote van de school is het mogelijk dat één klas te weinig is).
- Computers in elke klas en die bovendien allemaal in een netwerk steken, is weggegooid geld.
- Iedere leerling een iPad is daardoor ook weggegooid geld.
Mijn bedenkingen:
- Het verbaast me eigenlijk niets.
- De mantra dat computers goed zijn voor onderwijs, is evengoed een idee-fixe als het belang van Latijn leren. De mantra dat computers goed zijn in het onderwijs, is volgens mij ontstaan bij de verkopers ervan, net zoals de mantra dat Latijn goed is, ontstaan is bij ouderen die het ooit hebben geleerd, zonder dat er werkelijk onderzoek naar de impact van het Latijn zelf werd uitgevoerd (dus zonder er rekening mee te houden dat veel scholen sterke leerlingen in de richtingen Latijn steken, en de zwakken elders - onderzoek dat daar wél rekening mee houdt, toont geen voordeel voor Latijn aan).
- Ik had al eerder gemerkt dat in landen met sterke schoolprestaties het onderwijs soms erg "ouderwets" is opgezet, en ook dat ze er soms de leerlingen samenzetten in enorm grote klassen met tientallen leerlingen, helemaal in tegenstelling met de neiging in onze landen om klassen met weinig leerlingen te maken.
- Opvallend is dat ze in sommige Aziatische landen niet eens rekenmachines op school gebruiken, maar wel telramen, en dat ze daarmee even snel rekenen als wij met rekenmachines.
Andere opmerkingen in het rapport van Schleicher
- De socio-economische kleef tussen leerlingen wordt door het gebruik van technologie in de klas niet verminderd, maar misschien zelfs vergroot.
- Kinderen moeten vooral goed zijn in lezen en reken, en dat is veel effectiever om de kloof te verkleinen dan toegang tot hi-tech.
- Technologie in de klas kan de leerlingen afleiden en hun werk zelfs reduceren tot "knippen en plakken" van antwoorden op internet. Daardoor maakt Schleicher dezelfde soort bedenking die ik een vijftien jaar geleden had over het gebruik van fotokopies in de klas (ik heb ooit lesgegeven).
Ik wil hier ook een sneer geven aan journalisten die vaak zonder enige kennis van zaken en zonder ergens goed bij stil te staan, naar de verre buitenlanden trekken, hun camera neerpoten, en conclusies trekken uit allerlei oppervlakkige waarnemingen.
Ze wijzen vaak op het grote gebruik van ICT in scholen in Zuid-Korea en Japan, maar lijken zelden een klas te zijn binnengestapt maar het grote ICT-gebruik af te leiden uit de smartphones en tablets die tijdens de pauzes circuleren. Bovendien vermoed ik dat ze doorgaans de scholen van de rijkere leerlingen bezoeken, niet van de gewone bevolking.
Dat blijkt nu omdat het rapport zegt dat de landen en steden met het laagste gebruik van internet op school o.a. Zuid- Korea en Japan zijn: precies het type landen waarvan vaak wordt aangenomen dat zij nu net wel veel computers op school zouden gebruiken. Overigens blijken die landen, die samen met Shangai en Hong-Kong weinig computers gebruiken, net de scholen te zijn met de beste prestaties in internationale tests.
Schleicher wou daaruit niet besluiten dat computers uit het onderwijs moeten worden gebannen, maar dat er een effectiever aanpak moet worden gezocht.
Hij wees op digitale schoolboeken online, wat beter zou zijn dan traditionale boeken.
Daarbij heb ik twee opmerkingen:
- Ten eerste verandert dat eigenlijk niets aan het lesgeven, maar alleen aan het medium om de boeken te verspreiden.
- Ten tweede houdt Schleicher geen rekening met recente bevindingen dat mensen moeilijiker iets onthouden dat ze op computer hebben vernomen, dan wat ze op papier hebben vernomen.
Bovenstaande is gebaseerd op een artikel op de website van de BBC. Op het einde vroegen ze een vertegenwoordiger van Microsoft naar zijn ideeën over het rapport ...
Op Stripinfo werd ze geklasseerd bij de 
Een korte tijd in een grijs verleden, toen ik nog literaire tijdschriften uitgaf en deelnam aan literaire wedstrijden, was ik lid van de Kunstkring Parnassos.
Dit jaar viert de Kunstkring Parnassos zijn twintigjarig bestaan, en zoals het een groepje beeldende kunstenaars past, wordt dat gevierd met een tentoonstelling.
Niet alleen van beeldende kunsten, maar ook van poëzie, want Parnassos heeft zich ook altijd op poëzie gericht, al kwam dat meestal minder goed uit de verf, of de klei.
De tentoonstelling is gratis toegankelijk.
Ze is op
