Vertalen, vertaalbureau, vertalingen, vertaler, literatuur, Ezzulia, forum
Vertalen, vertaalbureau, vertalingen, vertaler, literatuur, Ezzulia, forum
29-06-2005
Tilff 2005
In Tilff, nabij Esneux, zo'n 20 km ten zuiden van Luik, is er dit jaar van 25 tot 28 augustus een bijeenkomst van liefhebbers van fantasy, sciencefiction en horror.
Er wordt nog aan het programma gewerkt, maar je kunt de vorderingen van de organisatie volgen via de website van De Tijdlijn en via de blog Tilff 2005.
Opgelet: de bijeenkomst gaat van donderdag tot zondag: 25 augustus is een donderdag, en 28 augustus is een zondag.
Op een forum merkte iemand op: "In boekvorm waren die hoofdstukken ineens stukken leuker om te lezen. Vreemd wat perceptie met een mens doet."
Waarop ik het volgende antwoordde:
Sterker nog: jaren geleden kreeg ik een fanzine, eigenlijk een personalzine: een amateurblad uitgegeven door iemand die het volledig zelf vult.
Terwijl ik het las, kreeg ik zo langzamerhand het gevoel met een gek te maken te hebben. Hij had het over allerlei religieuze verenigingen, over hoe de vereniging die hij leidde gesplit was of zo en iemand uit de vereniging was gestapt, en hoe hij een nieuwe was begonnen.
Soit: het leek het geraaskal van een godsdienstwaanzinnige die aan grootheidswaanzin leed en kerken wou stichten.
Een jaar of zo later kreeg ik een ander fanzine. Dat was geen personalzine, en er stonden bijdragen in van verschillende mensen. Ook daarin had iemand zijn ervaringen met religieuze groeperingen en opvattingen uitgetikt, en ik nam die ernstig op, en vond ze zelfs interessant.
Langzamerhand bekroop me het gevoel dat die tekst me bekend voorkwam, en in een ingeving nam ik dat blaadje dat ik eerder had ontvangen.
En jawel hoor: het was dezelfde auteur. Sterker nog: het was dezelfde tekst!
Die tekst in zijn eigen blad gaf de indruk dat hij een of andere malloot was, terwijl opgenomen in een ander blad dat niet het geval was. De verschillende perceptie ontstond waarschijnlijk doordat ze als bijdrage aan een ander tijdschrift extra gezag kreeg doordat iemand ze had goedgekeurd.
Waar je publiceert is dus wel degelijk van belang.
Samen met een verhaal van Peter Motte en dichtwerk van HOFstadNAR en Alexander de Bruijn, gaf uitgeverij Het Zinkend Schip ook het tweeluik Memoires van een boekverkoper uit van Hans Kilian.
Beide verhalen vertellen Kilians wedervaren in het begin van zijn carrière als... nou ja, boekverkoper dus. Het eerste verhaal is zijn periode in Den Haag, toen hij pas begon, en de tweede is de periode in Antwerpen, tot hij daar vertrok.
Maar dat is niet belangrijk.
Belangrijk is dat de verhalen vlot lezen en een beeld scheppen van de tijd: Den Haag midden de jaren zestig en Antwerpen eind de jaren zestig.
Aangezien Kilian zich in het boekenvak bevond, ontmoette hij nogal eens schrijvers en ander artistiek gedierte, niet in het minst omdat hij dat milieu ook zelf wel eens opzocht. Zulk ooggetuigenverslag is gekleurd door van alles en nog wat, van fouten in de herinnering tot het vermooien ervan, maar het is wel een gepaste anti-dosis voor de vele romantische onzin die over de jaren zestig wordt verteld, alsof het een paradijselijke periode zou zijn geweest.
De seksuele moraal werd inderdaad een stuk losser, maar wat uit het boekje ook bijblijft is het geldgebrek van het hoofdpersonage, een aspect van die periode dat nogal eens over het hoofd wordt gezien en wat het leven een stuk minder onbezorgd maakte dan uit de losbol-liedjes van The Beatles blijkt.
Memoires van een boekverkoper mag best wel eens gelezen worden.
Memoires van een boekverkoper, Hans Kilian, 2005, Dendermonde/Amsterdam, Fernand Ronsmans, Het Zinkend Schip, Sint-Gillislaan 177, 9200 Dendermonde, http://www.hetzinkendschip.com, rekeningnummer binnen België: 737-0149131-85, voor Nederland giro 1280570 t. n. v. H Galle, paperback met omslag, 21 x 14,5 x 0,4 cm, 32 p's, 10 euro, ISBN 90-77798-01-3.
Een paar jaar geleden nam ik deel aan een schrijfwedstrijd met het verhaal "De verkoop".
Het eindigde laag, vond ik, alhoewel het nog flink hoog zat: 24e op 80 inzendingen of zo. Door het teleurstellende resultaat nam ik het verhaal niet op in De Tijdlijn.
Toen ik het echter naar een uitgever stuurde, bleek hij er wel wat in te zien, en hij gaf het uit.
Het heeft een jaar of twee geduurd voor de editie klaar was, maar nu is het er eindelijk: De verkoop door Peter Motte bij uitgeverij Het Zinkend Schip, een naam die hopelijk niet profetisch is.
Het Zinkend Schip past wel bij de tekst: De verkoop speelt zich af in de omgeving van Antwerpen, waar de waterspiegel sterk is gestegen door de opwarming van de aarde. Er ontstond een intelligente amfibiesoort die een bedreiging voor de mens vormt.
De verkoop vertelt over de manieren waarop deze soort een bedreiging vormt, al staat ze niet vijandig tegenover de mens. Hij heeft het ondanks zijn betere technologie gewoon aan zichzelf te danken dat hij ten onder gaat.
Het is een verhaal over de catastrofale gevolgen van klimaatveranderingen.
De uitgever zelf schreef er deze merkwaardige tekst over (maar van hem verwacht ik niets anders dan merkwaardige teksten, het doet me plezier dat zo'n originele geest als Fernand Ronsmans het wil uitgeven):
De Verkoop is het eeuwig geeuwen, wat plaats vindt verhindert dat er iets gebeurt; waarover de auteur het niet heeft, heeft ieder ander het wel.
Zoals in andere teksten van Peter Motte is ook hier de taal weer het vangnet dat de lezer vrijheid biedt, het woord van de schrijver nestelt zich in de woordeloosheid van de lezer, aanwezigheid in afwezigheid. De Verkoop is in alle opzichten een verbond dat gesloten wordt, ook tekstueel en zeker gevoelsmatig. En waarom niet: een samenzwering."
Het verhaal verscheen in een reeks waarin ook werk van Hans Kilian, HOFstadNAR en Alexander de Bruijn werd uitgegeven.
De verkoop, Peter Motte, 2005, Dendermonde/Amsterdam, Fernand Ronsmans, Het Zinkend Schip, Sint-Gillislaan 177, 9200 Dendermonde, www.hetzinkendschip.com, , rekeningnummer binnen België: 737-0149131-85, rekeningnummer voor Nederlands: giro 1280570 tnv H Galle, paperback met omslag, 21 x 14,5 x 0,4 cm, 17 p's, verkoopprijs binnen België tot juni 2005: 7,50 euro, na juni 2005: 9 euro; verkoopprijs buiten België: 7,50 euro + verzendkosten, ISBN 90-77798-00-5.
De Citroën XM is een degelijke auto, maar groot. Sommige mensen kun je alleen maar tevreden krijgen met een grote auto, maar ik vond het nogal idioot om in mijn eentje en zonder bagage in zo'n schuit rond te toeren.
Dus wou ik ook iets kleiners. Iets waar je gemakkelijker parkeerplaats voor vindt, bijvoorbeeld. Of waarmee je gemakkelijker door steegjes geraakt: vastrijden is niet amusant.
Als liefhebber van De Wrekers voelde ik wel wat voor de Lotus Elan S2 en S3 waar Emma Peel mee rondvlamt, maar die auto werd in de jaren 60 gemaakt. Er rijden er nog altijd zo'n 200 rond: de huidige eigenaars beschouwen het nu eenmaal als een te kosteren old timer.
Maar old timers... Ideaal voor wie automechanica heeft gevolgd en als automecanicien werkt, maar ik ben zo'n onhandige humanoirascholier die achteraf talen en letteren studeerde (vandaar Vertaalbureau Motte). Ik zie me nog niet zo gauw aan auto's sleutelen.
Dus moest het een recenter model worden, en het bleek dat de Japanners de draden hadden opgepakt die de Europeanen hadden laten liggen: de roadster. Volgens een legende zou een Europese journalist een topman van Mazda hebben rondgereden in een Austin Healy en hebben opgemerkt dat hij zoiets eens zou moeten maken. En dat gebeurde. Nog volgens de legende was het voorbeeld voor Mazda... de Lotus Elan!
Enkele maanden lang vergeleek ik allerlei cabrio's met elkaar. De keuze is tegenwoordig immers enorm. Dankzij Mazda. Dat type auto was immers zo goed als verdwenen, maar de Mazda MX-5 werd een groot succes (nu al meer dan 720.000 exemplaren verkocht), en Peugot deed er nog een schepje bovenop met de Peugot 206cc: de democratisering van de automatische hardtop cabrio.
De BMW Z3 omdat hij niet meer wordt gemaakt, en de opvolger - de BMW Z4 - kwam eerst alleen met grote motoren, en vond ik bovendien niet zo mooi.
De Peugot 206cc viel af omdat het geen echte roadster is: om te beginnen heeft hij vier plaatsen, en ten tweede heeft hij een hard dak. Een echte roadster heeft een stoffen dak. Bovendien is de achterbank in de 206cc nogal misplaatst. Alsof ze een auto voor 2 personen per se willen verkopen als een auto voor 4 personen. Geen wonder dat Citroën de reclameslogan "met 4 echte plaatsen" gebruikt voor de C3 Pluriel.
Maar ook de Pluriel viel af wegens 4 plaatsen i.p.v. 2.
Veel anderen werden geschrapt wegens te groot: ik zocht tenslotte iets dat kleiner was dan de Citroën XM, en dan heeft het totaal geen zin om met een cabrio Mercedes, BMW of Saab rond te hossen. Een van de mooiste is de Jaguar, maar die heeft bovendien een motor om in te verdrinken.
Uiteindelijk kwam ik dus weer bij het begin uit: de Mazda MX-5, die het meest leek op wat ik voor ogen had, de Lotus Elan S2/S3, die een echte roadster was (vanaf het begin ontworpen als tweezits cabrio met stoffen dak), en die klein genoeg is om overal handig door te manouvreren.
Een half jaar lang heb ik diverse aanbiedingen bekeken. Het begon met zoeken op Internet en in krantenadvertenties. De eerste waarmee ik een proefrit reed, was ook het verst afgelegen. De auto beviel me, maar ik had pas enkele maanden daarvoor de Citroën XM gekocht, en ik vond het nog te vroeg. Dan all een tweede kopen begon verdacht veel op geldverkwisting te lijken. De tweede lag dichter, maar was niet helemaal goed afgewerkt. Uiteindelijk werd het de derde. En die derde was niet alleen het dichtst bij, maar stond niet eens in kranten of op Internet geadverteerd.
Het rijgedrag is anders dan van een Citroën XM. Het toerental moet hoger zijn. De eerste twee auto's waarmee ik proefreed vielen altijd stil bij het starten, omdat ik niet genoeg gas gaf en het gemoedelijke vertrek van de XM gewoon was. Als je maar iets aan het gaspedaal komt, vliegen de toerentallen omhoog en stijgt de snelheid. Je kunt flink in de zetels worden gedrukt. Bij de XM lukt dat ook wel, maar je moet in het goede toerental zitten. Als je het gaspedaal loslaat, verliest de auto ook gemakkelijk zijn toerental, waardoor hij snel afremt. De XM bolt nog een flink eind aan zijn opgebouwde snelheid verder.
Maar zo'n ding koop je natuurlijk om met de kap af te rijden. De verkoeling van de wind is op zomerdagen erg prettig. Bovendien voel je je veiliger dan je zou verwachten, omdat je veel beter zicht rondom hebt en ook meer hoort, dan in een volledig gesloten auto. Doordat hij achterwielaandrijving heeft, heeft hij een kleinere draaicirkel dan de XM, waardoor hij vinniger op het stuur reageert. Een achterwielaangedreven auto kan in principe achter uitbreken als je te fors gas heeft in bochten, maar daar heb ik zelden last van. De koffer is klein, maar als ik kofferruimte nodig heb, gebruik ik de XM.
Als tweede auto is zo'n roadster ideaal. De meesten onder ons leggen kleine afstanden af onder hun eentje, soms met twee, maar bijna altijd zonder bagage. Het nut van monovolumes, bakbeesten van 4x4's, en stationsauto's voor het dagelijks gebruik ontgaat met dan ook. Weinigen die ermee rondrijden hebben die laadcapaciteit nodig.
Vertaalbureau Motte werd opgericht in 1997 door Peter Motte, die toen al enkele jaren ervaring had als vertaler.
Het bureau begon met ICT-vertalingen en grote opdrachten uit de auto-industrie, maar de specialisaties hebben zich voortdurend uitgebreid.
De grote informatica-infrastructuurwerken van het eind van de jaren 90, waarbij kilometers kabel werd aangelegd, zorgden voor de uitbreiding naar bouwbestekken. Ook medische teksten worden tegenwoordig vertaald.
Toen Frank Roger ons 'Verstoring van de rust' bezorgde, was mijn eerste reactie om het in de map van De Tijdlijn 28 alssciencefiction te klasseren. Dat was echter louter gewoonte. Frank profileert zich vaak expliciet als sciencefictionschrijver,is abonnee van meerdere sf-bladen en lid van menige sf&f-vereniging, en dweilt de hele wereld af om sf-cons te bezoeken.
Gelukkig fluisterde mijn kritische instelling me toe voorzichtig te zijn. Het verhaal bevatte inderdaad weinig datsciencefiction genoemd kon worden. De technologie is niet futuristisch, en de plot draait rond gebeurtenissen in dromen.Een Oud-Griek had het kunnen schrijven.
Voor fantasy bevatte het wat te weinig zwaarden, draken, helden en meer van dat soort parafernalia. Het had misschien welkunnen doorgaan voor darkfantasy door al dat bloed en die verminkingen.
Tenslotte koos ik voor magisch-realisme. Dat had als voordeel dat ook wie zich niet aangetrokken voelt tot sciencefictionen fantasy het zou lezen, en een goed schrijver zou ontdekken. Alhoewel, ik had toch het gevoel dat het ook niet helemaalmagisch-realisme was.
Toen ik zaterdagmorgen in de plaatselijke openbare bibliotheek op internet zat te surfen, voelde ik plots een klap op mijnschouder. Ik keek om, en zag een abonnee. Opgetogen vroeg ik: 'Heb je de nieuwe Tijdlijn al ontvangen?' (Naïeveverwachtingen zijn me niet vreemd.)
'Jazeker,' zei hij. 'Ik heb er nog niet veel in kunnen lezen, maar die thriller van Frank Roger vond ik heel goed.'
Baf! Hij noemde het een thriller! Ondanks de vermelding 'magisch-realisme' op de inhoudsopgave.
Nu is het wel helemaal duidelijk: wij van de redactie beseffen helemaal niet wat Frank Roger eigenlijk schrijft.
Na de Citroen CX kwam een Citroen XM. Daar rijd ik nog altijd mee rond.
In tegenstelling tot de CX werd de XM nooit echt populair, en dat was toch wel onverdiend. Het is een comfortabele, stevige, grote auto. En de prijs valt goed mee. Hij had wat kinderziekten. Citroën had schuifstekkers genomen voor sommige elektrische verbindingen, net als bij de CX, maar bij de XM leidde dat tot problemen: door trillingen schoven de stekkers los. De oplossing waren schroefstekkers. Vanaf 1995/96 werden alle XM's dan ook met schroefstekkers uitgerust, en in veel oudere XM's werden de schuifstekkers vervangen door schroefstekkers. Dat is al bij al een goedkope operatie.
Eenmaal de losse stekkers overwonnen blijkt de XM een betrouwbare auto te zijn, waar gemakkelijk honderden kilometers mee onder de banden verdwijnen. Niet alleen de auto heeft er duidelijk geen moeite mee, maar ook de inzittenden leggen de kilometers zonder problemen af. Net als zijn voorgangers, de ID/DS en de CX, is de XM met de comfortabele hydropneumatische vering van Citroën uitgerust. Als vliegende tapijten bestaan, dan is de enige fabrikant ervan Citroën.
Voituren: daar had ik nog niets over gezegd. En het staat ook in de titelbeschrijving.
Mijn eerste was een Citroën CX. Overgenomen van mijn ouders toen hij al 16 jaar oud was, maar hij reed nog prima. De leeftijd was er wel aan af te lezen: kleine deukjes, plekjes zonder verf, en hier en daar een roestvlek. Ook het interieur had hier en daar slijtage. Mechanisch werkte het ding nog perfect. Het enige met schade, waren de delen die niet van belang waren. Spijtig genoeg zijn die delen ook het moeilijkst te herstellen.
De CX was een fantastische auto: comfortabel (put? waar put? niks gevoeld) en een zeer laag verbruik. Met een gevulde tank kon je gemakkelijk heen en weer naar Zandvoort, en onderweg enkele tientallen km omrijden. Grote diesels kijken daar niet van op, maar met een 2 l benzine is dat wat anders.
Maar aan alles komt een eind. En tenslotte werd hij 18 jaar, een kerkhofleeftijd voor de meeste auto's. Doorgaans halen karren zelfs geen 15. En toen ik terugkeerde uit Nederland, gaf hij ergens op de snelweg toch de geest.
Misschien was het defect niet erg, maar hij stond honderden km van huis geparkeerd, en hem terughalen zou 600 euro hebben gekost. Nog over mijn toeren en niet goed nadenkende liet ik hem ginder naar de sloop voeren. IN de maanden die erop volgden, bleek dat een domme beslissing te zijn. CX'en zijn al bij al nog altijd gezochte auto's, en het is niet gemakkelijk om een evenwaardige vervanger te vinden. Bovendien was de Citroën CX een legende geworden van hetzelfde kaliber als de ID/DS. Zoiets mag je niet zomaar opgeven.
Kun je iemand leren kennen door zijn links? Links heb er al enkele verzameld, en hieronder stond er eentje naar Kiwee, maar zegt dat alles over mij?. In elk geval heb ik er nog twee verrassende gevonden:
Op Fandata vind je een bibliografie van mij. Je moet de 7e pagina van de lijst met 'm' kiezen.
En op Wikipedia vind je me ook, maar dat richt zich op mijn activiteiten als uitgever.
