We volgen eerst verder de Aisne. " 't Is den oorlog, die j'hier werevindt": vlakbij Herpy zien we de plaats waar de Fransen en hun geallieerden na jarenlange stilstand de frontlijn konden doorsteken, op een wat lagere plaats in de heuvelrug. Het gebeurde in oktober 1918, " Le sang a impregné cette terre," zegt het monument, en we proberen ons voor te stellen hoe het er op deze helling aan toe gegaan is. Verderop, in Asfeld, bezoeken we een kerkhof waar meer dan 5000 Duitse soldaten rusten. Boeiend is ook hoe afwisselend op de altijd aanwezige Franse dorps-oorlogsmonumenten nu eens de glorie (meestal), maar soms ook de rouw en het medeleven vorm krijgen.
In Asfeld bezoeken we ook de extravagante barokke Saint-Didierkerk, waarvan de architect wou dat het hele grondplan gerond was. Voor de kerkingang vinden we bij toeval ook een ruimte onder een soort van koepeltje waar je gewoon door met je voet op de grond te tikken een heel wat seconden aanhoudend vibrerend geluid hoort. Heel gek. We zien onze kleinkinderen hier al aan de tik!
We steken de Aisne over en komen in het departement Marne en in de noordelijke Champagne. De aarde kleurt hier plots overal beige door het vele krijt. De eindeloze velden, met reusachtige graansilo's aan de einders, zijn wat eentonig, maar spreken toch aan door hun weidsheid en de, onder de warme lentezon, vrolijk oplichtende kleurvlakken. Net Mondriaan die voor de gelegenheid behalve azuur ook donker- en middengroen en zilvergrijs borstelt.
De heuvels worden hier glooiender. In het eerste dorp in de Marne vinden we na 25 km het eerste cafeetje van de dag. Kunnen we iets anders doen dan daar een koffie drinken? We raken aan de praat met een klant die niet alleen flink bebaard, maar zelfs ook enigszins aangeschoten is. "D'ici il n'y a que de faux plat," waarschuwt hij. Het klopt: wat vlak lijkt, voelt aan als bergop, omgekeerd valt visueel bergop soms enorm mee. Daarbij speelt de wind allicht een rol. Na een poos weten we het zelf niet meer goed... Fietsen dus maar, schakelen volgens wat je voelt en volhouden.
We komen behoorlijk moe in Reims aan. Een jongeman van Noord-Afrikaanse origine aan wie we de weg vragen naar het goed betaalbare "aparthotel" dat we vonden, fietst ons er helemaal naartoe.
In Reims pauzeren we een dag om plaatsen van spiritualiteit te bezoeken. Maar er nu geen enkele van de vele champagnekelders bijnemen zou toch ook niet serieus zijn?
Een proloog voor natuurliefhebbers: slakken in deze streek blijken de neiging te hebben's nachts mekaars nabijheid op te zoeken en zich in de loop van de dag in mekaars spoor en in slakkentempo boomopwaarts te slingeren. De twee eerste bijlagefoto's illustreren dit. (Elke gelijkenis met eventueel bestaande personen berust op toeval.)
Na een uitlopend ontbijt-onder-Vlamingen begeven we ons op weg voor weer een korte etappe. Het weer is somber, maar de regenjasjes blijven de hele dag ongebruikt. In het nogal verkrottende Wasigny bekijken we de 15de-eeuwse markthal, een bewonderenswaardige houtconstructie. In de onderbouw ervan heeft men wat autoboxen ingericht, met roestende poorten. We ontmoeten hier, op onze 18de dag, voor het eerst mensen die naar Compostela onderweg zijn, zelfs drie in één klap. Koen uit Gent is alleen op tocht; een Rotterdams paar stapt grote stukken samen, maar niet alles.
In Wasigny kun je ook niet over het gesneuveldenmonument heenkijken. Het getuigt niet van veel gevoel voor esthetiek. Zoals in alle dorpen hier treft het wel wat voor een slachting de Eerste Wereldoorlog voor Franse plattelandsjongens geweest is.
De volgende iets grotere plaats, Château-Porcien, in de Michelingids beloftevol aangekondigd met "deze oude haven langs de rivier gaf haar naam aan de streek." vertoont een gelijkaardige tristesse. Hoe aantrekkelijk de natuur hier ook is, omwille van de vele onderkomen dorps- en stadskernen laten we de eigenlijke Franse Ardennen zonder spijt achter ons.
In Herpy-l'Arlésienne, aan de Aisne worden we in een van buiten uit wat onverzorgd ogende locatie in chambre en aan table zo warm en persoonlijk ontvangen als men zich maar kan voorstellen. We nemen de tijd om ons op de voor ons liggende Champagne voor te bereiden (klinkt aantrekkelijk, toch?) en wat uit te rusten.
In Mézières gaan we 's morgens in de Basilique Notre-Dame de kubistische glas-in-loodramen bekijken: bijzonder mooi.
Na het lichte trauma dat we opgelopen hebben door de beklimming van de Mont Malgré-Tout houden we het, nu we de lekker vlakke Maasvallei verlaten, bijzonder rustig. Bij heerlijk zomerweer trappen we door een aantal dorpjes van de Thierache, een wat idyllischer streek, waar Roel terecht vol lof over was. We zien enkele van de versterkte verdedigingskerken. Bij die van Saint-Marcel denken we natuurlijk aan onze vriend Marcel. (Is het wegens zijn naam? Of doordat hij waardevolle dingen zo goed verdedigt? Misschien doordat hij zo heilig is? Er zijn meerdere antwoorden mogelijk.)
Hoewel we nu op wegen zitten die niet voor fietsers gereserveerd zijn, oefenen we flink in hellingrijden: wat bijtrappen op het einde van de afdaling, flink blijven pedalen, tot een stuk op de helling nog het gevoel hebben dat je vlak rijdt en verder op de helling pas beginnen met terugschakelen. Onze pogingen zijn grotendeels succesvol!
Al voor vier uur komen we in het stadje Signy-l'Abbaye. Liever dan in twee ritten van 60 km naar Reims te rijden, houden we het - hypersportief als we zijn - hier voor bekeken. Zo krijgen we drie aangename ritten van bij de 40.
In het minuscule stadje biedt een fraai herenhuis van rond 1800 ons onderdak.
We fietsten vandaag maar 30 km, maar daar hebben we geen spijt van.
We kijken even rond in Revin, dat er zoals de meeste plaatsjes hier nogal groezelig uitziet met onderkomen fabrieken en veel leegstaande winkels. Misschien een stand houdende (Turkse) winkelier iets gunnen, al is het maar door de aankoop van twee appels? Maar de man heeft onze fietsen voor de etalage gezien en zegt prompt: "Je vous les offre." Aandringen kan hem niet vermurwen. Tegelijk fijn en een beetje dom!
Bij prachtig zomers weer volgen we de Maas, die hier zodanig kronkelt dat we de zuidenwind afwisselend als kop- en rugwind hebben.
Bij Laifour fotograferen we de bekende rotsen (les Dames de la Meuse) met op de voorgrond een enkele dame Sermeus(e).
In Monthermé bekijken we de middeleeuwse abdijkerk en halen we een stempeltje op het gemeentehuis.
Tegen 5 uur bereiken we Charleville-Mézières, waar we ons op de schitterende Place Ducale een Ardense cider gunnen.
Onze chambre d'hôtes in het nochtans wat treurige stadsdeel Mézières is een echte meevaller. Bij de table d'hôtes hebben we Nicolas en Isabelle, een tof Waals koppel, als tafelgenoten. Ze besluiten dat we na zulke maaltijd morgen een dubbele etappe moeten aankunnen.
Van Vireux-Molhain naar Revin: fiets(pomp)en in Frankrijk
Op woensdag 8 april beginnen we aan ons derde traject. Al voor zes uur stappen we in Bonheiden op de fiets. De trein brengt ons naar Mariembourg, vandaar fietsen we naar het Franse Vireux-Molhain. Waar we vorige keer stopten nemen we de "bewijsfoto" (met Marina er deze keer wat joyeuzer op), dan begint de derde etappe echt.
Datgene waar Marina nachtmerries van kreeg: (niet) met de fiets op de trein geraken, blijkt met wat trek- en tilwerk nogal mee te vallen. Hetgeen Paul als een lichte contra van het fietsen zag: zich op "technische" dingen moeten richten ten koste van het bewust op tocht zijn, valt meteen flink op ons. Wanneer Paul zijn achterband wat wil bijpompen, gaat er geen lucht in, maar een heleboel lucht uit. Het mondje van het pompstuk past niet op het ventiel. Niet erg, zou je denken, maar een fietspomp blijkt in Frankrijk iets uiterst exotisch. Een behulpzame caféhoudster zegt dat in Molhain alleen wat kleine kinderen fietsen, en die zijn er niet bij haar in de buurt. Een (ja, toch wel) langsfietsende dame heeft een pomp die evenmin past, maar zegt dat een autogarage een paar kilometer verderop ons wie weet zou kunnen helpen. De dame van de dienst voor toerisme weet geen raad, maar zegt dat ze om twee uur met het gemeentehuis wil bellen (nu is de middagpauze van twee uur daar begonnen) en de gemeentediensten allicht over een fietspomp beschikken. We posteren ons dan maar aan de voie verte-fietsroute, hopende dat er wel weer eens een wezen als een fietser zou verschijnen. Na ruim een half uur gebeurt dat ook. De wat oudere sportieveling lost het probleem met een klein pompje in anderhalve minuut op.
Vanuit Vireux volgen we de voie verte transardennaise zuidwaarts. In Haybes, door een represaillemaatregel in de Eerste Wereldoorlog verschrikkelijk getroffen, roept voor het eerst ons iemand "Buen camino!" toe.
Langs Fumay bereiken we Revin, waar we, wat overmoedig, hebben gereserveerd in de Auberge du Mont Malgré-Tout, hoog boven de Maasvallei. De wegwijzer er naartoe wijst ook naar een 'calvaire'. Niet toevallig. De Mont Malgré-Tout blijkt met zijn steile weg vol haarspeldbochten het Mont Ventouxtje van de Ardennen. Of we die gefietst of veel meer gestapt zijn, laten we maar in het midden.
We fietsten, buiten de 30 km tot aan ons beginpunt, 32 km.
Klaar voor het derde traject: van Vireux-Molhain (Franse Ardennen) tot ...?
Al maanden vragen bijna alle vrienden die we ontmoeten wanneer we nu onze Compostelatocht verderzetten. Tja ..., het enige nieuws dat er te vertellen viel, was dat van de pelgrimszegen. Die mochten we op 21 februari ontvangen in de Sint-Romboutskathedraal, samen met een paar honderd Vlaamse Compostelagangers van dit jaar.
Vijf maanden onderbreken is (te) lang. We wilden in de krokustijd al verder, zodat we de kraanvogels zouden kunnen zien aan het Lac du Der (een tip van Jurgen). Maar bij de kou van die dagen ontbrak ons echt de zin. Maar nu is het gemeend: woensdag 8 april wordt onze 15de dag van de tocht, het begin van meteen al het derde traject. Maar hopen dat er wat kraanvogels en andere op ons gewacht hebben!
Dat we in het noordelijk deel van Frankrijk een stuk zouden fietsen stond al van voor het vertrek in september vast. Marina's voetprobleem, het verhaal van Roel (interessante streek, de overgang tussen Ardennen en Champagne, maar eerder fiets- dan wandelstreek) en de dun gezaaide accommodatie sterken ons in die keuze.
Toch onderbreken we het wandelen met wat spijt. Hoezeer écht pelgrimeren (te voet dus) rust schept, afstand van al wat men ons als belangrijk verkoopt en je nader brengt tot wezenlijker dingen én tot dankbaarheid, valt moeilijk uit te leggen. We zullen proberen ons niet te laten verleiden tot kilometertjes afleggen; we willen nog altijd elke bocht in de weg zien, elke boom en elk dorpspleintje passeren. We nemen ons ook voor te fietsen in eigen tred.
We hebben niet te zwaar in fietsspul geïnvesteerd: een stel Thule-fietstassen voor Paul en voor allebei wat fietsondergoed van de Aldi. Wouter en Annemie vertrouwden ons hun fietshelmen toe.
We mikken de volgende 2 weken op pal zuid en hopen doorheen de Franse Ardennen en de Champagnestreek te geraken, tot op de grens met Bourgondië. Afwachten wat de weg ons dit keer brengt...
Op woensdag 8 april beginnen we aan ons derde traject. Al voor zes uur stappen we in Bonheiden op de fiets. De trein brengt ons naar Mariembourg, vandaar fietsen we naar het Franse Vireux-Molhain. Waar we vorige keer stopten nemen we de "bewijsfoto" (met Marina er deze keer wat joyeuzer op), dan begint de derde etappe echt.
Al maanden vragen bijna alle vrienden die we ontmoeten wanneer we nu onze Compostelatocht verderzetten. Tja ..., het enige nieuws dat er te vertellen viel, was dat van de pelgrimszegen. Die mochten we op 21 februari ontvangen in de Sint-Romboutskathedraal, samen met een paar honderd Vlaamse Compostelagangers van dit jaar.
