Vanaf Chevillon volgen we het 'Canal entre Champagne et Bourgogne' zuidwaarts. De sluizen, waarvan de metalen delen in vrolijk blauw geschilderd zijn, volgen mekaar vlug op. Bijna even blauw glanst, eigenaardig genoeg, het water in het kanaal en in de Marne, die altijd zusterlijk langs het kanaal kronkelt. We zien drie keer hoe het kanaal de Marne op grotere hoogte kruist, een staaltje van waterbouwkunst van 150 jaar geleden.
In Joinville gaan we in de Eglise Notre-Dame in het spoor van middeleeuwse pelgrims naar de zogenaamde gordel van Sint-Jozef kijken, door Jean de Joinville in 1252 uit het Heilig Land meegebracht.
Het landschap langs de rivier is mooi als in een oud prentenboek. Op de heuvels langs het water verschijnt bijna overal het eerste groen aan de bomen. We zien hoe aan de overkant van het kanaal de koeien (voor het eerst?) de nog onbegraasde weilanden worden op gelaten en langzaam, wat weifelend, in een lange rij hun weg zoeken. We tellen er 47.
We vinden dit dagtraject het mooiste in Frankrijk tot nog toe. Eigenaardig genoeg zien we vandaag op het zeer goede en vlakke pad maar 12 fietsers.
Zoals ook vorige dagen is er nogal wat wind, soms een stevige ruk. Een ervan gooit Paul zijn geparkeerde fiets om en die (de fiets) begint vanaf dan bij het rijden een zoemend geluid te maken, alsof er een dikke hommel rond je oren cirkelt. De band moet ergens net het spatbord raken. Wat getik en voorzichtig gewring leveren niets op. Dan maar zo verder. Na 5 minuten houdt het gezoem vanzelf op!
We hebben veel gekeken, gefotografeerd, genoten en vinden dan geen verblijf waar er nog plaats is (het is zaterdag!). Er is nog wel plaats in Chaumont, maar moeten dan nog een flink eind doorfietsen. Gelukkig hebben we de wind in de rug.
De dorpen zijn hier, vrij plots, netjes en verzorgd. In Vouécourt bewonderen we de dorpswasplaats, door de mannen toen 'le tribunal bavarde' genoemd.
In Chaumont aangekomen moeten we nog herhaaldelijk de weg vragen. Om tien voor acht zijn we eindelijk in onze chambre d'hôtes, eigenlijk een kleine woning in de nok van een chique herenhuis.
Van Ste-Marie-du-Lac-Nuisement naar Chevillon: van meer naar Marnekanaal
Na een prima overnachting aan de noordoever van het Lac du Der maken we, in omgekeerde wijzerzin, langs de fietsweg de ronde van het meer. We willen rustig genieten van de natuur hier en hopen wat watervogels te zien. Onze gastheer vertelt wat we al ongeveer wisten: voor de spectaculaire trek van de kraanvogels moet je hier in februari-maart of in oktober-november zijn, die beestjes moeten we dus niet verwachten.
Maar het landschap, vooral aan de noordkant van het meer, mag er zijn: zelfs bij het bewolkte weer van vandaag is het water helderblauw en contrasteert het prachtig met het beige riet. Er zijn echt wel wat vogels te zien. Op een bord onderweg studeren we nog even goed in, en inderdaad, we zien enkele soorten. Het grappigst zijn de futen, die al duikend verstoppertje spelen, maar te ver van de oever blijven om zich zonder teleobjectief goed te laten vastleggen. Heel anders wordt dat wanneer bij een kiosk plots een enorme felgele vogel opduikt. Hij is helemaal niet schuw en laat zich braaf fotograferen. De soort is ons onbekend.
Al is het hier mooi, de manier waarop de Fransen omgaan met zo'n natuurgebied is lagelanders wat vreemd: het lijkt pas echt goed te worden nu er een yachthaven is, gepensionneerden in een "toeristentreintje" gestouwd worden en men nu ook een casino opstart..
Aan de zuidoostkant van het meer zien we over het water de kerk van het verdronken dorpje Chantecoq, door onze gastheer voor ons gekscherend 'het Compostela van het Lac du Der' genoemd. Daar verlaten we het meer.
Langs enkele dorpen fietsen we door een aantrekkelijk parklandschap naar Wassy. In dit alweer wat morsige stadje bezoeken we de burchtachtige romaanse Eglise Notre-Dame. Zoekend naar Sint-Jakob vinden we een beeld van Sint-Jakob de Meerdere, een heilige waarvan alleen de naam ons bekend is. We gaan nog eens over hem lezen, maar hebben nu toch al een zeker gevoel dat onze vriend Jacques eerder deze heilige als zijn patroonheilige ziet.
Door een weidser wordend heuvelland gaat het verder naar de Marne. Op de (wat onfris ruikende) koolzaadvelden, die we al dagenlang zien, beginnen nu de duizenden gele bloemen open te gaan, een vrolijk gezicht.
We overnachten in 'Le Moulin Rouge', ondanks de naam en hoewel alle deuren en plinten en badkamerafwerking en gordijntjes er felrood zijn, een braaf hotelletje. Aan de toog tussen de inboorlingen gaat het er genoeglijk volks aan toe. De paar aanwezige vrouwen uit het dorp krijgen van de binnenkomende mannen telkens niet minder dan vier (4!) kussen toegediend. Heeft het dan toch met de naam van het hotel te maken?? Hoe dan ook, aan de french cancan begeeft Marina zich na een fietsdag maar niet.
Het hotel ligt werkelijk op 10 stappen van het kanaal tussen Champagne en Bourgogne, waarlangs we de volgende dagen onze tocht verderzetten, pal zuid.
Van Châlons-en-Champagne naar Ste-Marie-du-Lac-Nuissement: welkom in siloland!
We verlaten Châlons via een 'voie verte' langs het Marnekanaal, die, zoals gewoonlijk, even buiten de stad ophoudt. Dan gaat het doorheen een reeks kleine dorpen door een wat saaie streek. De enorme graansilo's, hoger dan de kerktorentjes, vallen op. Enkele keren passeren we ook kalkgroeves.
Hoe welkom we hier echt zijn, weten we niet zo goed: we worden langs de weg op een wel zeer ongewone manier in de gaten gehouden, borden waarschuwen ervoor dat er jonggepensioneerden op weg zijn, een paar keer gooit een passerende vrachtwagen een wolk van (school?)krijt over ons heen.
In het wat bizarre vestingstadje Vitry-le-Francois bezoeken we de enorme kerk, die er niet eens zo lang voor de Franse Revolutie nog werd neergepoot. Hier gaan we ook het fietspad langs het 'Canal entre Champagne et Bourgogne' op, een toeristische benaming voor wat op de sashuisjes 'Canal de la Marne à la Sâone' heet.
Na 15 km gaan we eraf, want we willen naar het Lac du Der. Hauteville onderweg blijkt zijn naam niet te hebben gestolen. Aan het Lac du Der aangekomen horen we, al de tweede keer vandaag, de roep van de koekoek. De lente is niet meer te stoppen!
Ondanks dit wat flinkere traject blijven we praktisch volledig gespaard van zadelpijn. Dat Aldi-fietsersondergoed is echt niet slecht!
Van Ambonnay naar Châlons-en-Champagne, waar we Sint-Jacob in actie zien
Van Ambonnay gaat het soms bergop, maar bijna altijd bergaf tot aan de Marne, die we vandaag en ook morgen nog even volgen. We rijden maar tot Châlons, omdat we de stad ook willen bezoeken. Op de middag kunnen we onze fietsen al kwijt in een wat krakkemikkig stadshotelletje.
Eerst valt een klein fietsprobleem op te lossen: van het ophangsysteem van de fietstas van Paul - "made in Sweden" is blijkbaar ook niet altijd dat - is een schroefje weg, zodat de tas maar met één klem meer vastzit. Gelukkig kan een fietsenmaker ons snel helpen.
We gaan naar de Cathédrale Saint-Etienne, maar het gebouw blijkt gesloten en van buiten is het eigenlijk een tamelijk drakerig plaksel van een lage romaanse toren, een enorm gothisch schip en een daartegen geplaatste classicistische gevel.
Maar de Eglise Notre-Dame is niet voor niets UNESCO-erfgoed! Schitterend zijn de 16de-eeuwse glas-in-lood-ramen. We zien hier o.m. de uitbeelding van een legende omtrent Sint-Jakob, waarin die zich in 1212 (!!) niet onbetuigd laat in het aanpakken van de Moren. Niet zo politiek correct meer, wel bruisend en kleurig voorgesteld. De stempel die we in onze pelgrimspas krijgen, toont trots een Sint-Jakobsschelp.
We fietsten vandaag maar 22 km om Châlons (vroeger "sur Marne", nu "en Champagne") te kunnen bezoeken.
Van Reims naar Ambonnay: het 'Montagne de Reims' over!
We verlaten de stad van Remigius langs een voor fietsers gereserveerde 'voie verte' langs een kanaal dat tot St.-Léonard loopt, even buiten de stad. Dan gaat het weer een 'route partagée' op, een eufemisme voor een niet te drukke gewone weg. Gelukkig zetten de chauffeurs zich gewoonlijk zeer voorbeeldig opzij. Vanaf Puisieux gaat het stilaan klimmen. We moeten immers het 'Montagne de Reims' oversteken, wat nogal Hannibalachtig klinkt, maar zich praktisch beperkt tot een eind matig bergop fietsen, gevolgd door het grotendeels al duwend beklimmen van de steile helling voorbij Ludes. Gelukkig is er daar een cafeetje waar we ons bij een Perrier moed kunnen indrinken (hoewel aan de bar een Hoegaarden-tap staat waarbij Marina zich helemaal in haar heimat voelt). De Michelinkaart vermeldt voor de bewuste helling 13 %, maar daarmee heb je de overwinning van dit gebergte dan wel achter de rug.
De welvaart in deze streek valt op, zeker als men uit die arme Franse Ardennen komt. Aan de huizen te zien, kan blijkbaar zowat iedereen wat meepikken van het succes dat champagne al zo lang is.
In Ville-en-Selve verorberen we onze sobere picknick, terwijl hier ook nog altijd de mogelijkheid bestaat om en passant even een handwasje te doen. Een mooie streek! Door de wijngaarden, waarin overal het lentewerk is ingezet en door het nochtans al echt zomerse weer voelen we ons nu op en top in 'la douce France'!
Ambonnay, waar we verblijf gevonden hebben bij een champagnebouwer, is blijkbaar ook voor zijn rode wijn een bekende gemeente. Inderdaad, de rode dorpswijn valt te smaken.
In ons verblijf is het grappig om te zien hoe de, weliswaar welvarende, plattelandsinrichting boven in de woonst, contrasteert met de beneden opgevoerde chique, waar de dochter op hakschoenen staat te wachten om bezoekers te ontvangen in de degustatieruimte. Je kan daar de dure flessen (28 tot 43 EUR) in verlichte vakjes zien staan en gezeten op een soort nightclubstoeltjes kan men er de Champagne Soutiran proeven.
Wat mooi om, zeker in onze rol van pelgrims, te kunnen glimlachen om zo veel ijdelheid...
Natuurlijk wandelen we vooreerst langs de Sint-Jakobskerk. Marina, die van zichzelf weet dat ze op reis nogal eens kennissen meent te herkennen die bij nader toezien helemaal geen kennissen zijn, durft haar zin niet opstarten, maar toch: ze is het echt: oud-collega Leen Verbist. Ze is met haar man Jan en haar broer en schoonzus op stap in Reims. Het is een korte maar plezierige ontmoeting.
De Basilique Saint-Remi is een schitterend romaans gebouw. De zijbeuken met hun kruisgewelven en de glasramen zijn pakkend mooi. Het is wat rest van de abdij, die door de Franse revolutionairen werd gesloopt. (Een dame aan wie we zeiden dat de gelijkenis met Islamitische Staat treffend is, vond dat niet echt iets om op in te gaan.) Buiten toont een hedendaags beeld het doopsel van Clovis, de doorbraak in de kerstening van Frankrijk.
Vlakbij bezoeken we de champagnekelders van Taittinger. We leren een en ander over champagne, kijken op van de resten van middeleeuwse kerkruimtes en -poorten in de diepte en vroegchristelijke schuiloorden in nog diepere kelders. Gastheer Dominique in Herpy gaf ons goede raad door ons als Compostelagangers precies deze kelders aan te bevelen. Een glaasje Taittingerchampagne sluit natuurlijk het bezoek af. (Waarom Paul op de selfie nogal uitbundig lacht, terwijl Marina wat zuiniger haar mondhoeken spreidt, weten we zelf eigenlijk ook niet goed.)
Na de middag melden we ons braafjes aan bij de 'accueil des pèlerins' in de kathedraal en krijgen we vaneen wat gecrispeerd doende maar brave dame een stempel in ons pelgrimsboekje. In deze kerk werden de Franse koningen gekroond. We branden liever een kaarsje voor Jean-Baptiste de la Salle, patroon van de (oud-)opvoeders. (Afwegingen over opvoeden volgens congregationele dan wel algemeen-christelijke principes, daar gaan we ons nu niet aan begeven.) De kerkgevel wordt gerestaureerd, een geldig excuus om maar een beperkt percentage van de 2300 beelden aan de buitenkant haarfijn te bekijken.
Het is voor het eerst dat we een dag volledig stoppen om te recupereren en rond te kijken. We gaan dat nog doen.
