Deze raaf werd binnengebracht wegens algemene malaise, geringe eetlust en braken. Er werd een radiologische opname gemaakt onder algemene anesthesie (verdoving). Daarop werd een stilstand van de darmen (darmstase of ileustoestand) vastgesteld. Door middel van dwangvoeding, laxeermiddelen en medicatie die de peristaltiek van de darmen (normale darmbeweging) bevordert, werd getracht terug beweging in de darminhoud te krijgen. Tijdens de hospitalisatie vertoonde de vogel een wijnrode urine (die normaal wit behoort te zijn).Bij roofvogels en kraaiachtigen dient men hierbij altijd aan metaalvergiftiging te denken (meestal lood of zink). Meestal wordt dit gemakkelijk terug gevonden op een röntgenfoto, maar soms gebeurt het dat het metaal het darmkanaal al heeft verlaten op het moment dat de symptomen zichtbaar worden. Deze metalen tasten de nieren aan, maar kunnen ook zenuwstoornissen veroorzaken.

Na toedienen van antidoot (tegengif) via injecties recupereerde de vogel snel. Gelukkig reageerde de eigenaar vlug, want overlevingskansen verminderen snel als je een afwachtende houding aanneemt.

De raaf is een vogel die al lang uit Vlaanderen is verdwenen, maar terug zijn intrede aan het doen is via de Ardennen.

Vanaf 1 april moeten huiskamer-grijze roodstaartpapegaaien waar niet mee wordt gekweekt gemeld worden aan de CITES-dienst, via een model te downloaden op www.citesinbelgie.be.

Indien je kweekt met grijze roodstaartpapegaaien moeten de dieren een permanente identificatie hebben (gesloten ring of elektronische chip)en moet je voor elke vogel een CITES-document aanvragen via dezelfde site. Ook dienen nog andere formaliteiten vervuld te worden (zie bijgevoegd document voor details).

Vogels die niet zijn geringd met een gesloten ring kunnen door mij voorzien worden van een elektronische chip. Dit duurt enkele seconden en kan zonder verdoving gebeuren. Hieronder vind je enkele foto's hoe zo'n identificatie gebeurt.

Atoxoplasmose (dikke leverziekte, lankesterella) is de meest verspreide ziekte van kanaries en andere vinkachtigen.

De verwekker is familie van coccidiose, maar de vermenigvuldiging van de parasiet gebeurt gedeeltelijk buiten de darm in verschillende organen (lever, milt, hersenen, bloedbaan,...)

De symptomen van de ziekte zijn niet echt typisch : lusteloosheid, dik zitten, af en toe ademnood met een ademgeluid dat merkbaar wordt bij het in de hand nemen. Bij enkele vogels treden soms zenuwsymptomen op : de diertjes kunnen niet goed meer op hun stok vliegen, tuimelen soms half naar beneden of lijken blind te zijn. Alleen deze laatste ziekteverschijnselen zijn een waardevolle aanduiding, indien ze aanwezig zijn.

Deze verschijnselen worden veroorzaakt door een slechte bloedcirculatie in de hersenen, doordat de kleine bloedvaatjes volgepropt zitten met parasieten.

De vogels zijn meetal redelijk vermagerd. Dikwijls ziet men een donkere zoom doorheen de buikwand schemeren. Deze donkere zoom is de lever die vergroot is, vandaar de naam dikke leverziekte. Diarree kan aanwezig zijn en de cloacastreek kan bevuild zijn. Atoxoplasmose kan ook ademhalingsstoornissen geven en kan verward worden met luchtpijpmijt.

Op lijkschouwing vindt men meestal een vergrote lever en milt, de darm kan ontstoken zijn.

De diagnose wordt bevestigd onder de microscoop, waarbij we de talrijke parasieten terug vinden in de witte bloedcellen in lever, milt en longen.

De vogels kunnen heel lang drager en uitscheider blijven (wellicht levenslang).

De eerste rui is een kritieke periode voor kanarievogels en andere vinkachtigen. De meeste gevallen treden op bij jongen tussen de twee en zes maand oud, maar ook volwassen vogels kunnen hieraan sterven.

Geen enkel medicament kan de ziekte 'genezen'. Wel kan men de ziekte onder controle houden : vogels worden niet meer ziek, maar kunnen drager blijven. Hiervoor moet men wel regelmatig medicatie blijven geven.

 Vroeger gaf men ESB3 0.5gr/l, 5 dagen in de week, tijdens het kweekseizoen tot de vogels door de eerste rui zijn.

Dit medicament is echter niet meer verkrijgbaar, maar er is ondertussen gebleken dat verwante medicatie ook goed preventief werkt.

Bij acute hevige uitbraken houdt de sterfte niet meteen op : vogels waarvan de lever zwaar is aangetast, halen het niet meer. Zieke vogels zijn meestal niet meer te redden. Het is dus belangrijk om zo snel mogelijk een diagnose te stellen (bijvoorbeeld via lijkschouwing) om andere vogels te vrijwaren van ziekte.

FOTO 1 : hier zie je duidelijk de donkere zoom schemeren door de buikwand (vergrote lever : pijlen). Normaal komt de lever nauwelijks voorbij het borstbeen (sterretje).

FOTO 2 : lever werd verwijderd. Een vergrote milt is te zien (pijl)

Deze amazonepapegaai werd reed een week behandeld met antibiotica voor een zwelling ter hoogte van het oog en ontsteking van de weefsels rond het oog (conjunctivitis).

Doordat er een zwelling onder het oog verscheen, werd vermoed dat de infraorbitaalsinus gevuld was met etter.

Sinussen zijn holtes in de schedel die in verbinding staan met de neusgangen. Ook bij de mens kunnen die holtes zich vullen met etter en dan spreken we van sinusitis. Bij vogels zijn die holtes of sinussen niet overal begrensd met bot, maar komen die holtes hier en daar onderhuids. Vandaar dat de kop plaatselijk kan opzwellen wanneer deze sinussen of holtes zich opvullen met etter. Nadeel is dat etter bij vogels niet vloeibaar is, maar het uitzicht heeft van oude brokkelige kaas. Zolang die etter niet verwiijderd wordt, zal antibioticum weinig zin hebben.

Bij deze amazone werd de infraorbitaalsinus (iedere sinus of holte heeft zijn eigen naam, 'infraorbitaal' betekend : onder de oogkas) geopend onder algemene anesthesie (verdoving). Aangezien de operatie ter hoogte van de kop was, werd en een  tube rechtstreeks in de luchtpijp aangebracht, aangezien een masker in de weg zou zitten. Op deze manier werd het verdovend gas toegediend (dit is in feite een combinatie van isofluraan en zuurstof).

De vaste etter werd verwijderd uit het abces en de wonde werd met één hechting gesloten. Nadien werd een ontstekingsremmer en antibioticum toegediend.

Op de foto's :

- foto 1 : de vogel onder algemene verdoving, met in tube in de trachea (luchtpijp).

- foto 2 en 3 : de infraorbitaalsinus is geopend en de brokkelige etter werd gedeeltelijk 'uitgepeld'.

- foto 4 : het plaatsen van een hechting

- foto 5 : het aangetaste oog 24 uur na de operatie.

Deze grijze roodstaartpapegaai at al twee dagen niet wanneer hij op consultatie werd gepresenteerd. Er werd een röntgenfoto gemaakt in een schoendoos (zonder verdoving) om te kijken of metaalvergiftiging een mogelijke oorzaak was. In plaats daarvan werd een onvolledig doorkalkt ei gevonden in de buik van deze vogel. Doordat dit ei reeds ingedeukt en relatief zacht was (door een te dunne schaal, zie foto) was dit niet als zodanig te voelen. Onder verdoving werd geprobeerd door massage het ei te verwijderen, wat onmogelijk bleek. Tijdens de operatie was duidelijk dat het om een rot ei ging, waarbij de eileider door de ontsteking reeds was geperforeerd en etter reeds in de buikholte was gelopen. In de buik waren reeds de tekenen aanwezig van een 'buikvliesontsteking'. De gevolgen voor deze vogel kan je vergelijken met de gevolgen bij een 'gesprongen appendicitis' bij de mens. Ondanks intensieve zorgen stierf de vogel enkele dagen later. Nogmaals is hier duidelijk dat vroeg ingrijpen bij ziekte bij vogels uiterst belangrijk is. Gouden standaard : een vogel die 24 niet of nauwelijks eet is een noodgeval ! Vogels zijn in de natuur immers prooidieren die zo lang mogelijk proberen te verbergen dat ze ziek zijn.

Op de foto's :

- De röntgenfoto : aan de contouren van het ei is de indeuking te zien. Het ei ziet er ook niet mooi rond uit.

- De vogel tijdens anesthesie na de operatie. De hechtingen zijn duidelijk zichtbaar.

- foto's van het rot ei na verwijderen uit de lekkende eileider. Bij openen van de buik tijdens operatie was aan de geur al duidelijk dat er een heel serieuze infectie aan de gang was. De pijl wijst hier in de richting van etter.

 

Dit najaar was (of is want muggen zijn er nog steeds) er een pokkenepidemie bij zowel kippen als passeriformen (kanaries en vinken).

Vooral goudvinken zijn het slachtoffer.

Pokken worden veroorzaakt door een virus. Het virus dat pokken veroorzaakt is diersoortspecifiek. Dat betekent dat pokken bij kippen door een ander virus wordt veroorzaakt dan pokken bij goudvinken. Vooral muggen of andere bijtende insekten (bijvoorbeeld bloedmijten) zetten het virus over van de ene vogel naar de andere.

Tegen kippenpokken en kanariepokken bestaat een vaccin. Het kippenpokkenvaccin is niet verkrijgbaar op de Belgische markt, maar kan wel ingevoerd worden vanuit bijvoorbeeld Frankrijk. Dit vaccin is in mijn praktijk op voorraad.

Tegen kanariepokken bestaat wel een vaccin op de Belgische markt maar ook hier laat de bevoorrading vanuit de groothandel te wensen over. Daarenboven bescherrmt het kanariepokkenvaccin waarschijnlijk niet tegen pokken bij goudvinken.

Pokken vinden we meestal terug ter hoogte van de oogleden en de tenen. Dus vooral op onbevederde plaatsen. Dat zijn de uitwendige pokken. Er bestaan ook 'inwendige' pokken, die we vooral zien bij kippen. Die komen voor in de bek en noemen we difterie. Bij kanarievogels veroorzaken inwendige pokken acute sterfte en een groot percentage van de vogels kan dan sneuvelen. Bij goudvinken zag ik tot nu toe vooral uitwendige pokken.

Soms nemen die 'pokken' abnormale vormen aan. We noemen dit bloedpokken. Hier vind je enkele foto's van dergelijke bloedpokken.

Op de foto's vind je achtereenvolgens:

- een goudvink met een pok op het bovenste ooglid

- een goudvink met pokken op de tenen

- een goudvink met een pokken en 'bloedpok' op de tenen

- een goudvink met een extreme bloedpok op de tenen

- diezelfde goudvink na operatie van de bloedpok op de tenen : deze werd verwijderd door middel van een combinatie van wegsnijden en

  branden. Deze ingreep is niet zonder gevaar aangezien een kleine vogel zoals een goudvink niet veel bloedverlies kan verdragen, maar

  deze vogel heeft de ingreep doorstaan.

Klik op de foto om dit krantenbericht te vergroten !