Aangezien de klank(kleur) essentieel is in de composities van Debussy, is het erg belangrijk dat in de uitvoering instrumenten worden gebruikt uit de tijd waarin ze geschreven werden : zo kan het ideaal al op die manier worden bereikt. Voeg daaraan nog inzicht in en respect voor de partituur toe en het resultaat is fenomenaal. En dat is precies het geval in deze opname door Anima Eterna Brugge onder leiding van Jos van Immerseel (Zig-Zag Territoires). De langoureuze sfeer in L'Après-midi, het fascinerend golvenspel in La Mer worden subliem weergegeven, nergens geforceerd of naturalistisch, maar als wisselende, voortdurend varierende indrukken ; zoals in de impressionistische schilderijen worden de kleuren door elkaar en onafgelijnd voorgesteld. Dat is minder het geval in Images : het Ronde de Printemps is een bijna experimenteel stuk muziek met gewaagde intonaties en kleurmengingen ; Iberia klinkt veel klassieker met zijn afgelijnde melodieën, en verwijst naar het neo-classicisme. Dit is alweer een mijlpaal in de HIP.
Het "Premier Quatuor à Cordes opus 10" is al helemaal Debussy : een vreemd werk dat probleemloos abstracte ideeën en romantisme mengt in zijn typische sonore stijl. Het wordt uitgevoerd door de familie Kuyken op min of meer historische instrumenten die door hun timbre historiserend werken en wellicht heel dicht de bedoelingen van de componist benaderen, hoewel misschien iets te los uitgevoerd. De "Sonate pour violoncelle et piano" (Wieland Kuyken en Piet Kuyken op een Erard uit 1894) is nog beter gelukt ; het mooist is de prachtige "Sonate pour flûte, alto et harpe" waarin Barthold Kuyken op een Auguste Bonneville uit 1910, Sigiswald op een Carlo Carletti uit 1940 en Sophie Hallynck op een Erard harp uit 1926, het perfecte samenspel bereiken : een indrukwekkende prestatie. De compositie is één van de mooiste werken van Debussy waarin de uitzonderlijke combinatie van de instrumenten een geraffineerde klank produceert ; het werk verwijst naar het Franse muzikale verleden en klinkt terzelfdertijd modern. De "Sonate pour violon et piano", het laatste werk van Debussy, is slechts een herhaling van voorgaande werken en baadt in een pseudo-Spaanse sfeer. De opname uit 1999 is nog steeds actueel (Arcana). De beste vertolking van het kwartet komt van het Engelse Eroica Quartet dat erin slaagt alle eigenschappen van dit werk uit te drukken : de geraffineerde en wisselende klankkleur tussen de verschillende instrumenten, het ongebonden melodieuze en het weergeven van moderne en conservatieve tendensen. Het gebruik van darmsnaren, het heel spaarzaam inzetten van vibrato, het vermijden van virtuositeit door overmatig aanwenden van geluidsverschillen (effectenjagerij), accentueren al deze eigenschappen en verlenen de vertolking een gevoel van authenticiteit (Resonus).
Debussy is niet direct bekend om zijn liederen, hoewel hij er een 90tal gecomponeerd heeft op teksten van Franse dichters. Ritme, intonatie en accenten liggen in het Frans heel anders dan in het Duits en op muziek zetten van Franse poëzie vraagt een heel andere aanpak : minder dramatisch en meer evocatief. Dat is natuurlijk een kolfje naar de hand van Debussy die door subtiele harmonieën onuitgesproken dingen van het gedicht oproept. Opvallend is de geëxalteerde sfeer, eigen aan de Franse poëzie, en de afstandelijke, koele begleiding door de piano. Een mooie selectie verscheen in 1996 (Arcana) adekwaat gezongen door basbariton Thierry Félix, sfeervol en discreet begeleid door Stany Davis Lasry op een Erard uit 1874. Een alternatief voor deze bijzondere maar te weinig gehoorde melodieën is niet voorhanden.
Deze originele en innoverende stukjes muziek illustreren perfect dat de sonoriteit de basis is waarop Debussy zijn muziek bouwt. De talrijke nuances, imitaties, contrasten in de klank leiden steeds opnieuw tot harmonische experimenten die ver af staan van de thematisch/motivische doorwerking die de Duitse muziek zo typisch maakte. Ze hadden dus evengoed Etudes kunnen heten. Het is ook welluidende, poëtische en sfeervolle muziek ; de titels zouden doen vermoeden dat het om beschrijvende muziek gaat, maar ze zijn eerder fantasietjes die hoogstens als metafoor kunnen doorgaan.Geen betere vertolking dan diedoor Alexei Lubimov die het Premier Livre op een Bechstein uit 1925 speelt en het Deuxième op een Steinway uit 1913. Een wat vreemde keuze misschien maar het resultaat is verbluffend mooi en overtuigend. Op de dubbele CD staan ook nog Trois Nocturnes (een transcriptie voor 2 pianos door Ravel) en Prélude à l'après-midi d'un Faune (Debussy's eigen transcriptie voor 2 pianos), gespeeld door Alexei Lubimov en zijn pupil Alexei Zuev (ECM).
Hoe frustrerend was het voor Franse componisten te moeten vaststellen dat de klassieke muziekwereld al eeuwen werd gedomineerd door "Teutoonse" meesters. Het was dan ook de ambitie van de jongere generatie om eindelijk een einde te maken aan deze toestand en dat kon op één manier : door tegenover de loodzware muziek van de Duitstalige componisten de zgn. typisch Franse vederlichte esprit in de muziek te herintroduceren (zoals Rameau, Lully en consoorten al vroeger hadden gedaan). Het was Debussy die daarin slaagde. De pretentieuze, bombastische orkestratie waarin de Duitse ( in de algemene zin van het woord) muziek onder Liszt was verzeild (zelfs al maakten zijn Symphonische Dichtungen graag gebruik van Franse gedichten ) moest vervangen worden door een lichtere orkestratie/instrumentatie die niet meer steunde op een een min of meer filosofische-romantische basis maar op iets dat de esprit uitdrukte en bv. de Franse taal zo poëtisch maakte : de sonoriteit. De composities van Debussy zijn sonore gedichten, ze maken gebruik van de specifieke klank die elk instrument voortbrengt en samen vormen ze een plastisch schilderij dat perfect vergelijkbaar is met de impressionistische schilderijen : de muziek vormt de kleuren, de compositie ontvouwt zich als een spel van licht(inval), kleurcontrasten, opvallende toetsen en baadt in een feeërieke sfeer. De breuk is nochtans niet compleet : ook Debussy is niet vies van orkestraal geweld, zijn muziek lijdt vaak onder een een overvloed aan ijle klanken (de harp) en nergens leidt de sonoriteit tot enig gevoel van ontroering ; het is cerebrale muziek die de weg opent naar de atonaliteit.
