Met al het geweld van het Franz Liszt-jaar, zouden we allicht vergeten dat het ook 400 jaar geleden is dat Johannes Eccard overleden is. Eccard's werk bestaat uitsluitend uit vocale muziek, als daar zijn: liederen, geestelijke cantates en psalmen. voor 4 tot 9 stemmen. Hun polyfone structuren zijn echte kunstpareltjes en blijven de bewondering van de muziekliefhebber oproepen. Tegelijkertijd zijn z'n composities doordesemd met een echte religieuze geest. Eccard's zetting van de hymne van Luther "Ein feste Burg ist unser Gott" wordt door de Duitsers bijna als hun nationale hymne beschouwd. Eccard en zijn school zijn nauw verbonden met de geschiedenis van de protestantse reformatie. Een groot deel van zijn werken werd in de 19e eeuw opgenomen in het Evangelisch Zangboek.
Zij komen om te zingen Zij verzuimen nooit repetities Zij zijn altijd op tijd Zij kletsen alleen in de pauze Zij studeren thuis hun partijen in Zij helpen hun 'zwakkere' buren Zij geven nooit commentaar op elkaar Zij zingen nooit stiekem met de andere partijen mee Zij luisteren altijd naar wat de dirigent zegt Zij maken onmiddellijk aantekeningen (met potlood) Zij zullen altijd eerst denken dat ze het zelf fout doen Zij begrijpen dat het bestuur een zware taak heeft Zij komen ook eens met ideeën als daarom gevraagd wordt Zij helpen altijd bij allerlei bijkomstige klusjes Zij zijn altijd begripvol en lief voor de dirigent Kortom . . . . . . . . . Zij bestaan niet ! ! ! (gelukkig maar, want wat zou dat een saai koor zijn)
Het zit er weer op; de tweejaarlijkse finale van het Koor van het Jaar. In een uitverkochte Studio 4 van het Flageygebouw streden 6 koren om de eer. Het meest opmerkelijk was het feit dat er 5 jeugdkoren aantraden en slechts één volwassenenkoor. Vic Nees noemde dat een verheugende trend. Daar ben ik nog niet zo zeker van: de jeugd kan inderdaad mooie resultaten bereiken onder leiding van bezielende dirigenten, maar het afhaken van volwassenenkoren is toch wel verontrustend. De voorzitter van de jury, Kurt Bikkembergs, zei fijntjes langs zijn neus weg dat er eigenlijk vier (van de zes) koren meegestreden hadden om de titel. Hoe die twee anderen het in de halve finales gedaan hebben, weet ik niet, maar inderdaad waren er twee ondermaatse koren bij.
Wat zijn nu de meest opvallende dingen die we onthouden na een avond vol mooie koormuziek? Eerst en vooral de verdiende bekroning van Clari Cantus uit Leuven o.l.v. Michiel Haspeslagh als koor van het jaar . Ruim 3 jaar geleden hoorde ik hen al in de kathedraal van Vaison-la-Romaine, waar zij terecht triomfen vierden. Nu stonden zij daar met een mooie volle koorklank, een visueel mooie presentatie en een groot dynamisch bereik en brachten zij (opnieuw) Bikkembergs' Suite op teksten van Van Ostayen. Villanella uit Geel en Rondinella uit Knokke waren de twee andere jeugdkoren die het publiek ongetwijfeld konden bekoren. Dat was dus heel mooi. Over de rest spreiden we de mantel der liefde. Toch nog twee dingen die mij van het hart moeten: er was zeker een jeugdkoor bij dat meer potentieel heeft, maar waar m.i. de dirigente een programma had samengesteld dat niet geschikt was voor haar koor: Schütz en Mendelssohn lagen de jonge zangers duidelijk niet, en of Vic Nees compleet high werd van de versie van De Wolken is nog maar de vraag. En ... ik heb enorm Kurt van Eeghem als presentator gemist. Zijn enthousiasme betekende vorige edities een enorme meerwaarde voor de finale-avond.
Op het brunchconcert van Couleur Vocale was o.m. ook te beluisteren: "Immortal Bach" van Nystedt, een variatie op "Komm, süsser Tod" van J.S. Bach. Voor gevorderde koren is dit een echte uitdaging, op voorwaarde dat met vijf volwaardige koren met favorieten kan formeren (wat in dat geval niet zo was, maar kom). De titel van Nystedt is terecht gekozen: Bach is onsterfelijk, wat men er ook mee doet. Aan de luisteraar de keuze om de favoriete interpretatie te selecteren. Ik geef alvast vier voorbeeldjes van wat er met die koraal in de loop van de eeuwen gebeurde.
Erg frustrerend, vooral wanneer je graag zingt en er maar niet achter kan komen wat er aan de hand is. Een virus? Een foutje in je stembanden? Geen goede techniek?
Wat kun je WEL zelf doen:
* accepteer dat je een gevoeliger keel hebt dan de gemiddelde zanger/zangeres. Daarmee schaar je je overigens onder beroemdheden als Sting en David Bowie, dus... er is nog alle hoop op een glansrijke carriere! * vanwege die gevoelige keel moet je dus een strenge(re) stemdiscipline in acht gaan nemen, dus regelmatig stemrust nemen (niet praten - ook niet zachtjes! - en niet zingen) en elke dag beginnen met rustige oefeningen om je stem wakker te maken (neurie op MM, met zoveel mogelijk ruimte in je mondholte en je tong laag en naar voren; lippentrillen etc.) * zing je in een koor, vraag je dirigent dan om meer aandacht te besteden aan een goede stem opwarming, of spreek desnoods een kwartier eerder met hem/haar af. * overleg met je dirigent of de partijen die je moet zingen wel de juiste zijn voor jou. Misschien moet je letterlijk een toontje lager gaan zingen. * besteed na koorrepetities voldoende tijd aan een afkoeling van je stem, bijvoorbeeld met neerwaartse geeuw glissando's. Zo krijgt je strottenhoofd weer de kans om te dalen en klink je meteen al minder hees. * besteed meer aandacht aan wat je eet en drinkt: vermijd eens een tijdje alcohol, koffie, gewone thee, scherpe kruiden, knoflook, melkproducten, met name schimmelkazen, suiker en uiteraard tabak. Al deze producten kunnen je slijmvlieshuishouding in de war brengen. * drink veel water en eet regelmatig. Zo voorkom je dat je maag van slag raakt en dat maagzuur je stembanden aantast.
* werk aan je weerstand. Vermijd airco en stof en maak regelmatig een wandeling of fietstocht. Overleg eventueel met je huisarts over aanvullende vitamines, mineralen en andere bouwstoffen. * en daarnaast natuurlijk je zangtechniek consequent blijven toepassen... Neem je eigen stem regelmatig op om te controleren of je dit ook echt doet.
Luciano Pavarotti ademde eten. Hij sprak erover, rook eraan, betastte het en maakte het klaar. Hij benaderde eten met dezelfde hartstocht en nauwkeurigheid als die waarmee hij zong. Bekend als één van de grootste operazangers ter wereld en volgens velen de grootste tenor van zijn generatie, maakte hij ook achter het fornuis grote indruk.
Pavarotti was gek op pasta, in alle vormen en soorten. Zijn lievelingsgerecht was dan ook tortellini in brodo of tortellini in bouillon.
Zijn grote vriend Cesare Clo, chef van Pavarottis lievelingsrestaurant, vertelt hoe alleen Nicoletta Mantovani, zijn 26-jarige secretaresse, het aandurfde om tegen hem te zeggengenoeg, Luciano, je maag is vol. Waarop Clo er aan toevoegde: vermits Pavarotti (die ene keer) naar haar luisterde, moet hij wel echt verliefd geweest zijn.
Ter ere van de keukenprinsessen en pieten onder ons: muziek vind je zelfs terug in de keuken.
Pêche Melba (Frans voor Melbas perzik) is een dessert, gecreëerd door de Franse topkok Auguste Escoffier in 1893 in het Savoyhotel in Londen ter ere van de Australische zangeres Nellie Melba. De ingrediënten zijn: vanilleroomijs, halve perziken gepocheerd in water met suiker en/of vanille (een kok die zich respecteert trekt niet gauw gauw een blik met perziken open), saus van frambozen, poedersuiker en een beetje citroen, amandelschilfertjes. De slagroom die men er in gewone cremeries opspuit, hoort er niet bij.
Tournedos Rossini: deze tournedos met een garnituur van ganzenlever en truffel dankt uiteraard zijn naam aan de Italiaanse componist Rossini.
Nog eventjes de sterfdatum van Charles Villiers Stanford herdenken (29 maart 1924), alhoewl God mag weten waarom het zo dikwijls sterfdata zijn die hier op de blog verschijnen. Stanford is een van de groten van de twintigste-eeuwse religieuze muziek in Groot-Brittanie, al zou het hem onrecht aandoen als wij hem alleen op dit genre zouden vastpinnen. Met o.m. zeven symfonieën, 10 opera's en 15 concerti, was hij wel wat meer dan dat. Hij doceerde compositie aan het Royal College of Music in Londen en muziek aan de universiteit van Cambridge. Maar naast zijn vriend Charles Wood is hij toch één van de meest gespeelde componisten in de Anglicaanse kerk.
Aan een nieuwe auto denken is één ding, dromen voor jongens, alsof het om een speelgeodtreintje gaat. Maar dan begint het: vroeger waren we helemaal niet bezorgd om CO-2 uitstoot, een litertje meer of minder benzine kwam er ook al niet direct op aan, en van ecopremies was er al helemaal geen sprake. Het speelgoed wordt een heel doordacht iets, de verleidemlijke miss op de motorkap speelt (zeker op mijn leeftijd) al helemaal geen rol meer. Instappen, rugsteun, niet te hard opvallen bij de buren, ook dat speelt een rol. Je zou van minder kopzorgen of koppijn krijgen
Wat New Orleans is voor de jazz, wordt Knokke-Heist voor de gospel! Dit bijzondere muziekgenre is voorlopig niet erg bekend bij het grote publiek, maar daar komt de komende jaren verandering in! Binnenkort staan in Knokke-Heist heel wat initiatieven op stapel die de gospel in het daglicht stellen. Klassiek Leeft Gospel zet op zaterdag 16 april WhitenBlack om 20.30 uur de Margaretakerk in de kijker. Zin om zelf de ziel uit je lijf te zingen? Dit kan ook! Dezelfde dag kan je in deKunstAcademie Knokke-Heist voor een workshop gospel terecht.
Blank of gekleurd, gelovig of niet gelovig, jong of oud: wedden dat niemand op zn stoel zal kunnen blijven zitten? WhitenBlack brengt gospel van de bovenste plank: spirituals, gospels en traditionals in een swingende bezetting.
WORKSHOP GOSPEL
Op zaterdag 16 april kan je in deKunstAcademie Knokke-Heist ook voor een workshop gospel terecht (vanaf 13.30 u). Je leert een waaier aan gospelsongs zingen, erop bewegen en de muziek intens beleven. Daarnaast bekijken we de geschiedenis van de gospel en luisteren we naar enkele 'klassiekers' uit het repertoire. Als kers op de taart treed je s avonds op met de groepsleden van WhitenBlack en kan je het publiek laten zien en horen wat je geleerd heb. Interesse voor deze gratis workshop? Schrijf je dan nu in!
De academie voor Woord, Muziek en Dans van Gent heeft gisteren (en eergisteren) in samenwerking met Cantabile-Gent een concert gegeven onder de titel 'Now thank we all our God', en wat je het best zou kunnen omschrijven als 20e-eeuwse kathedraalmuziek. Het is hartverwarmend dat de jeugd van de academie dit soort werken voor een groot publiek brengt. Er werd begonnen met The Beatitudes van Arvo Pärt. Vervolgens mochten twee Te Deums met elkaar wedijveren: Jules Van Nuffel en John Rutter. Nog Van Nuffel met het grootse In convertendo. En tenslotte Rutter op zijn populairst (zij het niet het meest bekend) All creatures of our God and King en Now thank we all our God. Voor de muziekliefhebber die romantiek kan smaken maar die ook gevoelig is voor mooie koorbewerkingen van hymnen een festijn. De combinatie met het orkest van de academie en het mooie orgel van de Gnetse Sint-Annakerk zorgde voor een mooie (zij het korte) avond.
Veel lof voor dit optreden, met maar twee minpuntjes. Met 61 zangers kom je natuurlijk nooit boven het muzikale geweld van de titanen Van Nuffel en Rutter uit, waardoor een stuk van de pracht verloren gaat. Dirigenten moeten leren dat sommige werken voor massale koren geschreven zijn. En in het begin van het concert had het koor het bijzonder moeilijk om in het aartsmoeilijke Beatitudes hoog genoeg te zingen, de bastonen van het orgel laten (vervelend genoeg) goed horen als je een of twee kommatjes te laag zit.
Toch was het geheel mooi en goed te smaken. We houden Vox Mago en Cantabile in de gaten.
Onafgezien de dodentol (15.000 - 20.000 doden en vermisten), de als een nachtmerrie terugkerende radioactieve besmetting, en de onschatbare economische verliezen, is er ook een apart menselijk drama. In je huis zijn er vaak herinneringen opgestapeld van vier generaties. Een foto van je grootmoeder, de eerste schoentjes van je kinderen of hun tekeningen die ze voor je maakten, boeken die je met liefde verzameld en gekoesterd hebt, muziekopnames die je hebben doen stil worden, of (al dan niet geslaagde) opnames van eigen concertjes. Op de harde schijf van je pc zit ook een stuk archief van je leven en het werk van maanden zwoegen op eigen manuscripten. Met een beetje geluk houdt uw bed, waarin je de eerste maanden van je huwelijk doorbracht, nog altijd stand. En je kijk vertederd naar de foto's van je kleinkinderen. En dan ... komt er een tsunami: alles weg, het resultaat van een heel leven in enkele minuten vernietigd. Ik denk dat dit verlies nooit meer goed te maken is.
In het oude Sparta bestond de zgn. gerousia, de raad van ouderen. Een geront moest minstens 60 jaar zijn en oefende het toezicht uit op de magistraten, bepaalde het buitenlands, en had over het algemeen een grote morele invloed. In de vroegchirstelijke kerk kennen wij de 'oudsten' die onder leiding van een opziener de kerkelijke gemeente bestuurden. Bij de protestantse kerken bestaat nog altijd het ambt van 'ouderling'. De ouderlingen hebben het pastoraal toezicht over de gemeente. De grote Romeinse redenaar, politicus en filosoof Cicero schreef een essay "de senectute, 'over de ouderdom'. En op Studio Brussel is Sofie een beetje gefrustreerd omdat je de belangrijkste levenslessen pas leert als je 60 of 70 bent. Dus gaat ze elke week op bezoek bij een oudere vriend om van hem wat te leren.
Maar al die vorige schrijfsels gaan eigenlijk alleen maar over mijn schrik om oud te worden: niet de schrik voor de kleine lichamelijke kwaaltjes, maar de angst om niet meer mee te kunnen, om de dingen die je dierbaar zijn niet meer (goed) te kunnen doen. Om te moeten loslaten. Ik zal vandaag maar naar wat filmpjes kijken van "oude" dirigenten en nog oudere musici. Misschien geeft dat weer wat hoop.
Ik heb het geluk dat ik twee koren mag leiden (echt wel met korte ei). Het ene is een uitgesproken kerkkoor, het andere profileert zich meer als een 'wereldkoor'. Ik weet niet zo goed hoe het komt, maar ook in dat tweede koor zijn er veel meer optredens in een kerk, of bij een of andere katholieke gebeurtenis, soms tot spijt (ergernis??) van sommige zangers. Behalve voor echt grote concerten is er natuurlijk weinig aanleiding - buiten het religieuze - om een koor te vragen. De muziek die bij die gelegenheden gevraagd of gebracht wordt heeft uiteraard die religieuze dimensie. Echt doorleefd kan het voor een niet-gelovige niet zijn, zij het dat diepe gevoelens universeel zijn. Het blijft toch een moeilijke klus om er alles uit te halen.
Van mijn vriend tenor Ludo kreeg ik een fantastische link toegestuurd over een virtueel bezoek aan de toren van de Sint Rombautskathedraal in Mechelen. Ik ben blij dat ik die heb kunnen openen, want in werkelijkheid krijgen ze mij met geen stokken zo hoog. Toen ik nog in het college zat was er bij elke speelplaats een afdak, waar de ballen ook op konden geraken bij het voetballen. Ik werd al duizelig als ik nog maar keek naar de ladder die naar dat afdak ging. Eén keer heb ik mij vergist bij een bezoek aan de Sint Pietersbasiliek in Rome: in plaats van de uitgang op te zoeken was ik een deur binnengegaan die naar de top van de koepen leidde. Geen terugkeren aan, want de trap was zo smal dat je onmogelijk kon keren (because de opdringende toeristen die volgden). Ik denk dat het uitzicht heel mooi is, maar ik heb er niks van gezien (ogen dicht en krampachtig tegen de muur gedrukt). Gelukkig was er de hand van Nele om mij te steunen bij deze vooruitspiegeling van sterven. De link van Ludo is mooi, maar zelfs bij het bekijken ervan krijg ik al kriebels in mijn buik.
Wat een combinatie. 21 maart traditioneel het begin van de lente: een oud koetspaard zoals ik wil dan wel niet meer rondhuppelen als een jong veulen, de kriebels zijn er toch nog. De gekke combinatie zit er in dat het vandaag ook de "dag van de slaap" zou zijn. Een stunt van matrassenwinkels ?? In elk geval, was dat lentegehuppel nog een klein probleempje, het slapen gaat mij uitstekend af. Als ik mijn bed zie, dan slaap ik al.
Toch nog eventjes ook iets zeggen over het concert van gisteren. Couleur vocale uit Berchem organiseerde een muzikale brunch. Allebei heel propertjes, zondfer veel verrassingen, zij het dat blijkbaar de verschillende provincies op zanggebied niet te vergelijken zijn. Couleur vocale kreeg immers in Antwerpen het label "eredivisie", maar is op verre na niet te vergelijken met de eredivisiekoren van bvb. Oost-Vlaanderen. Vooral met de oude muziek wil het nog niet helemaal lukken, al zal de zaal en vooral de kooropstelling er wel voor iets tussen gezeten hebben. Maar toch leuk!
138 jaar geleden werd de Duitse componist Max Reger geboren. Om het weekend leuk in te zetten kan je misschien kennis maken met hem via een paar van zijn muziekwerken. Een befaamd citaat van hem is : "Bach ist Anfang und Ende aller Musik".
Ik heb met stijgende verbazing gekeken en geluisterd naar de perikelen rond de bestelling van toegangskaarten voor de Olympische Spelen in Londen via internet. Ik doe al jaren bestellingen via Internet (vandaag nog de partituren voor de zangweek in Briançon) zowel voor reizen, vliegtuigtickets, toegangskaarten voor concerten, min of meer gratis promoties bij Vistaprint, ... zonder ooit enig probleem te hebben gehad. Toch raar dat de bobo's van het Olympisch comité er weer in geslaagd zijn als de eerste de beste amateur een firma te kiezen die alles in het honderd laat lopen. Ik prijs mi gelukkig dat wij in onze koren vaak efficiënter werken dan zogenaamd sjieke organisaties.
Gisterenavond hebben we een "stem"repetitie gehad met de mannen van MaN (dat klinkt leuk), naar mijn gevoel met succes. We zijn flink opgeschoten met de polyfonie van Pujol. Over het algemeen ben ik eigenlijk geen voorstander van zo een aparte repetities, omdat je er de harmonie van het geheel mee uit het oog verliest. Vaak zingen niet-muziek-lezende koorzangers sommige frasen veel gemakkelijker als dat direct ingekaderd wordt in het geheel, en wanneer zij de andere stemmen erbij horen. Tussen haakjes, ik vind dat ook partituren die niet het geheel van het koor weergeven (en wat dikwijls met knip- en plakwerk in koren gedaan wordt om het zogezegd gemakkelijker te maken voor de zangers) ofwel in de prullenbak ofwel op de brandstapel moeten. In het geval van de repetities van deze week kan ik echter er mee leven dat wij apart gaan: eerst en vooral omwille van de tijdswinst, maar vooral ook omdat het om polyfonie gaat, waar elke stem zijn eigen zangregel heeft die eigenlijk "onafhankelijk" van de andere fungeert. Nu es kijken hoe de dames het vanavond doen.
NB. Onderstaand Magnificat van Gabrieli is 33-stemmig
Ik ben Carlo (Carlo Claes), geboren op 20 september 1944. Als je goed telt weet je hoe oud / jong ik ben. Enkele jaren geleden gaf ik mijn job als resoc-coördinator van Waas en Dender op om met brugpensioen te gaan. Sindsdien kan ik mij aan mijn echte passie wijden: de koormuziek. Ik dirigeer twee koren: Fiori Musicali uit Sint-Niklaas en het Hanswijkkoor in Mechelen. Zo ontmoet ik iedere week een hoop fijne, lieve mensen. Maar hier is de wereld nog veel groter. Dus kom ik nu ook jou tegen.
