We schrijven het jaar 1972. Vier jonge mannen uit dezelfde klas,
Latijn-Wiskunde, uit het Koninklijk Atheneum van Kortrijk, starten in oktober
hun universitaire studies in Gent. Drie daarvan zitten trouwens samen op kot,
in Home Astrid.
Was dat verstandig om met vier vrienden aan dezelfde universiteit te
beginnen? Niet echt, eigenlijk. De resultaten waren er dan ook naar: twee van
de vrienden hebben na dat eerste jaar moeten afhaken. Want, in alle
eerlijkheid, echt héél veel hebben die jonge mannen dat eerste jaar niet
bepaald gestudeerd. Ze waren te druk bezig met op café gaan: biljarten. Of bij
elkaar op de kamer zitten: kaarten, naar de radio luisteren (Jan Van Rompaey: "Jan en Alleman", toen het nog kon dat er veel en lang gepraat werd op de radio), eindeloos discuteren
over alles wat de vorige generatie fout had gedaan.
En ja: ze zijn een zeldzame keer ook al eens naar een "T-dansant" gegaan, een TD. Ik vermoed dat dit concept nu zelfs
niet meer bestaat. Nu gaan jongeren naar de "discotheek". Maar toen bestond dat nog: een "TD", die georganiseerd werd door één of andere studentenclub, en
waar dus alléén studenten welkom waren. Het grappige was dat wij, groentjes,
stipt om 10 uur 's avonds al onze opwachting maakten, want zo stond het op de
affiches: dat het "om 22u" zou
beginnen. Maar vóór middernacht was daar geen kat te bespeuren...
Ik ben niet zo dikwijls naar zo'n TD
geweest. Mijn budget liet dat niet toe, want mijn ouders konden het zich niet
permitteren om mij veel "drinkgeld"
mee te geven. Ik had daar eigenlijk ook niet echt veel te zoeken: dansen kon ik
niet, en ik waagde me daar dus ook niet aan. Ik voelde ook niet de aandrang om er "een meisje op de scharrelen" (om dan de volgende dag met de "verovering" te kunnen stoefen), wat
voor de meeste (mannelijke) studenten de voornaamste drijfveer was om naar een TD te gaan.
Tóch ging ik er graag naar toe, die zeldzame keren. Ook al was ik een
gediplomeerd "muurbloempje". Ik hield
van de sfeer, en van de muziek die daar gedraaid werd. Vreemd genoeg hield ik
vooral van de "tegelplakkers" van
toen. Vreemd, inderdaad, omdat mijn
status van "muurbloempje" vooral bij
die gelegenheden pijnlijk duidelijk werd. Bij de zwierige, uptempo liedjes,
waarbij écht moest gedanst worden, kon ik mezelf wijs maken dat ik nu eenmaal
niet kon dansen, en dus was het geen schande dat ik zowat als enige op mijn
stoel bleef zitten. Bij een tegelplakker
had ik dat excuus niet: je hoeft niet te kunnen dansen bij een tegelplakker. Je moet alléén de moed
opbrengen om naar een meisje toe te stappen om te vragen of ze met je wil "dansen", en dan sta je daar samen enkele
minuten met de voeten te schuifelen. Maar dat durfde ik dus niet: ik was een
absolute kluns wat de omgang met meisjes betrof. (Wat héél bizar was, want ik
had drie zussen...) Ik bleef bevroren op mijn stoel zitten, met mijn schaamte als
enig gezelschap.
En tóch hield ik van die tegelplakkers
van toen. Wellicht omdat het mooie liedjes waren, en zijn. Onsterfelijke
klassiekers. Zoals "Albatross", uit
1969, van Fleetwood Mac (in de oude tijd met Peter Green). Of "Nights in White Satin", uit 1967, van de
Moody Blues. Of "A whiter Shade of Pale",
ook uit 1967, van Procol Harum.
Nu wil het toeval dat ik onlangs een recente versie van "A whiter Shade of Pale" gehoord heb. Met
klassiek orkest. Wat wel passend is, want het nummer is losweg gebaseerd op een
klassiek muziekstuk. Vermoedelijk iets van Johann Sebastian Bach, al zijn de
meningen daarover verdeeld. Hoe dan ook, deze (live) versie uit 2006 heeft bij
mij alle nostalgie-kranen opengezet.
Los van alle nostalgische bedenkingen vind ik dit ook gewoon één van
de allermooiste en allerknapste songs ooit. (Al snap ik geen bal van de tekst
van het liedje. Een tekst die vooral uitblinkt in Salvador Dali-achtige
absurditeit, en die vermoedelijk niet in een geheel "nuchtere" toestand geschreven werd.)
Deze recente versie benadert de perfectie. Ik zou zeggen: ga erbij
zitten, in volledige stilte, en geniet.
Onlangs was ik aan het luisteren naar "Children of Abraham" van Julie Felix, een héél mooi en geëngageerd
lied.
Dat riep herinneringen op aan een spreekbeurt die ik ooit eens gegeven
heb in de les Nederlands. In het vijfde middelbaar, als ik het goed heb. Al
heette dat toen "de tweedes" (of de "poësis" zoals het licht snobistisch
genoemd werd), want in die tijd werd er nog naar beneden geteld: je begon in
het zesde middelbaar en eindigde in "de
eerstes" (of de "retorica").
Ik moet eerlijk toegeven dat ik er met enige schaamte aan terug denk.
Niet omdat de spreekbeurt slecht zou gelopen zijn. (Wel integendeel: het was
een succes. Vooral bij mijn klasgenoten, want het heeft twee volle lesuren
geduurd, en dat waren in de praktijk dus twee vrije lesuren voor de rest van de
klas.) Maar wel omdat ik toen een onuitstaanbare 16-jarige moet geweest zijn:
eigenwijs, bazig, pedant en een irritante "do
gooder". Een "wereldverbeteraar".
De spreekbeurt moest een groepswerk worden, per twee. Vermoedelijk om
te leren "samen werken". Ik heb dat
dus samen met mijn beste vriend gedaan, maar om eerlijk te zijn heeft hij niet
veel inbreng gekregen en niet veel kans om eraan mee te werken. De spreekbeurt
ging over "Engagement in de Muziek",
en ik heb de meeste songs uitgekozen en de bindtekst geschreven. Hij heeft wél mogen
mee "presenteren", maar dat was het
zowat. In zijn plaats zou ik, als ik er nu op terug kijk, de muren opgelopen
hebben, en gezegd hebben: "Weet je wat?
Als je het toch allemaal zélf wil doen, doe het dan alléén!"
Ik moet echt ongenietbaar geweest zijn in die tijd. Let wel: ik was nu
ook weer "de slechtste niet", denk ik. Het was
allemaal "met de beste bedoelingen".
Maar ik was, moet ik bekennen, "een
idealist". Van de ergste soort.
Ik hoop vurig dat ik toch een ander mens (geworden) ben, nu als
volwassene.
We waren trouwens met drie voor die spreekbeurt. Bij de verdeling van
de "koppels" om samen te werken was
er één iemand over gebleven waar eigenlijk niemand van wilde weten. Ik vermoed
dat er altijd wel één zo iemand is in een klas. Het interesseerde hem allemaal
totaal niet, en het kon hem ook niets schelen. Het grootste deel van de tijd
zat hij vermoedelijk trouwens behoorlijk "high"
in de les. Maar goed: irritante "do
gooder" als ik was, heb ik voorgesteld dat hij met ons kon mee werken. Al
is zijn bijdrage beperkt gebleven tot het indrukken van de start- en stopknop
van de cassetterecorder voor elk liedje dat mijn betoog over "Engagement in de muziek" moest aantonen.
Dat onze spreekbeurt de volle twee lesuren heeft geduurd, kwam
natuurlijk ook doordat wij elke song volledig speelden, eerder dan een klein
stukje dat voldoende zou geweest zijn om de boodschap van het liedje te
illustreren. Maar ja, onze "infrastructuur"
was daar niet echt op voorzien: we hadden een antieke cassetterecorder, en ik
had gewoon elk liedje in zijn geheel opgenomen. Met de micro tegen de boxen van
onze platendraaier, en dan maar proberen om op het juiste moment de opnameknop
in te drukken: als de naald net aan het gekozen liedje van de elpee zou
beginnen. (Wie jonger dan 50 is, kan zich vermoedelijk zelfs niet eens meer
voorstellen hoe dat in z'n werk ging.)
Nu goed, ik had het eigenlijk over die spreekbeurt: "Engagement in de Muziek".
Wie goed luisterde, kon véél engagement ontdekken in veel liedjes, in
de jaren zestig en de vroege jaren zeventig van de vorige eeuw. Het was dé
periode van de "protestsongs": Bob
Dylan, Pete Seeger, Julie Felix, Buffy Sainte-Marie. Keuze te over. En bij ons:
Boudewijn de Groot, De Elegasten, Armand, enzovoort.
"Universal Soldier" (uit
1964, geschreven door Buffy Sainte-Marie) was één van de meest sprekende anti-oorlog
songs van toen. Boudewijn De Groot, die in die tijd debuteerde met vertalingen
van dit soort protestliederen, heeft het gezongen onder de titel "De eeuwige Soldaat".
De kans dat Donald op de vooravond van de presidentsverkiezingen met
een vaccin tegen Covid-19 zal kunnen pronken, is bijzonder klein. Niet dat het
iets zal uitmaken: voor zijn aanhangers is zijn belofte dát het er komt,
voldoende. En hoe dan ook zal het de schuld van die communist Joe Biden zijn
als het er nog niet is.
Het zal vermoedelijk pas tegen midden 2021 zijn eer er een (min of
meer) betrouwbaar en goed getest vaccin is dat in voldoende hoeveelheden
beschikbaar zal zijn. "Voldoende
beschikbaar" betekent dan: een paar honderd miljoen dosissen. Voldoende
voor het rijke Westen. Voor de achtergebleven gebieden, de sloppenwijken in
Zuid-Amerika, de vergeten dorpjes in de Afrikaanse wouden, de
platgebombardeerde steden in Azië, zal het nog eventjes wachten zijn. Niet dat
die mensen daar nu écht om zitten te springen; zij hebben heus wel andere
dingen aan hun hoofd: gewoon overleven, de volgende dag halen.
Midden 2021 hebben we een vaccin. En dan? Keren we dan terug naar "het oude normaal"? Dat is toch de
bedoeling, als ik me niet vergis.
En wat als veel mensen niet van dat vaccin zullen moeten weten? Het
zal uitgetest zijn op een paar honderdduizend personen, die gedurende enkele
maanden gevolgd werden. Zijn we daarmee zeker dat het zal werken? Voor
iedereen? Zonder bijwerkingen? Niemand die dat zal kunnen garanderen. En zullen
we dan iets weten over de mogelijke neveneffecten op langere termijn? Niet dus.
Hoe betrouwbaar zal het vaccin dan wel zijn?
Velen zullen het niet betrouwen, velen zullen het niet willen wagen. Volgens
de eerste peilingen zullen vermoedelijk tot 25% van de mensen weigeren zich te
laten inenten. Uit angst voor ongewenste bijwerkingen, of omdat ze niet geloven
dat het vaccin voldoende werkzaam zal zijn. Vergeten we niet dat ook het
griepvaccin verre van 100% werkzaam is: naar schatting blijft zelfs zo'n 60% tóch
vatbaar voor het influenza-virus na een griep-inenting.
Om Covid-19 écht de baas te kunnen, zal de werkzaamheidsgraad van het
vaccin minstens 70% moeten zijn, wat véél hoger ligt dan bij het griepvaccin, én
zal de inentingsgraad minstens 80% moeten bedragen. Het lijkt er sterk op dat
we dat niet zullen halen: bij een vaccinatiegraad van 75% en een
werkzaamheidsgraad van 40% zoals bij het griepvaccin, halen we een
groepsimmuniteit van amper 30%. Méér dan twee derde van de bevolking blijft dus
vatbaar voor het virus, en dan lijkt het mij een illusie te geloven, of te
hopen, dat het vaccin ons zal toelaten terug te keren naar "het oude normaal".
En dus?
En dus is het een vals beeld als de virologen ons vertellen dat we "nog even" moeten doorbijten tot het
vaccin er zal zijn, en dat we dan eindelijk van die versmachtende richtlijnen
zullen verlost zijn. Zélfs wie immuun zou zijn voor Covid-19 na een inenting,
loopt na enkele maanden, of hooguit een jaar, de kans om tóch weer besmet te
raken. Het is niet zoals bij de mazelen of polio of de pokken, dat je
levenslang immuun bent en dat een wereldwijde vaccinatiecampagne de ziekte
helemaal kan uitroeien. Het is zoals bij de griep: het gaat nooit meer weg. Ook niet met een
vaccin.
De conclusie is dat het vaccin al bij al niet veel verschil zal maken:
het risico op besmetting zal evengoed blijven bestaan, en de beoogde
groepsimmuniteit zal evenmin bereikt worden.
Moeten we dan in angst en afstandelijkheid blijven leven? Voor altijd?
Zélfs als het vaccin er is?
Ik kan me het "nieuwe normaal"
zó al voorstellen. We zullen allemaal een gekleurde armband moeten dragen: een
groene als we ons hebben laten inenten en antistoffen aangemaakt hebben, een
oranje als we ons hebben laten inenten maar toch niet immuun zijn, en een rode
voor de rebellen die geen inenting willen. De "groene armbanden" zullen alles mogen doen, in totale vrijheid, en
iedereen mogen ontmoeten. De "rode
armbanden" zullen zondermeer in hun kot moeten blijven. En de oranje zullen buiten mogen, maar mét
mondmasker en op anderhalve meter.
Of... we zouden die hele waanzin achterwege kunnen laten.
Als we ooit willen terugkeren naar "het oude normaal", zullen we moeten stoppen met ons leven door dit
virus te laten domineren. We zullen moeten leren accepteren dat het virus er is.
En dat het slachtoffers zal maken (met of zonder vaccin), net zoals het
Influenza-virus.
En voor de rest gewoon verder "leven":
in warmte, in tederheid, in intimiteit, in vreugde en ongedwongenheid. Als we dát
niet kunnen of mogen, dan stopt het leven eigenlijk voor de mens. Vaccin of
geen vaccin.
Het is zoals bij een terroristische aanval waarbij veel dodelijke
slachtoffers vallen. De reactie is dan steevast: "We laten ons door de terroristen geen angst aanjagen. We laten ons leven
niet domineren door de angst voor terreur. Want anders hebben de terroristen
gewonnen!" Als we nu ons leven laten overheersen door de angst voor dit
virus, dan heeft het virus gewonnen.
Ik vond het bijzonder attent van de VRT om, een paar weken geleden, de
dagelijkse en niet-aflatende deprimerende corona-berichten af te wisselen met
ander nieuws. In elk geval voor enkele dagen. Er waren de beelden en berichten
van de hallucinante wantoestanden op het eiland Lesbos. En er waren de
ophefmakende berichten over de "naaktbeelden"
van enkele BV's.
Over die BV's wil ik niet veel woorden vuil maken, behalve dat die "volwassen" mannen blijkbaar niet slimmer
zijn dan een twaalfjarige, en dat ze het "slachtoffer"
zijn van hun gigantische eigendunk. "Eigen
schuld, dikke bult!" Alleen erg jammer en pijnlijk voor hun vrouw of
vriendin.
Over het opvang- of vluchtelingenkamp nabij het dorpje Moria, op het
eiland Lesbos, wil ik wél één en ander kwijt.
In de eerste plaats dat het onbegrijpelijk is dat al die mensen daar
terechtgekomen zijn: zij hadden allemaal vreedzaam en met-rust-gelaten in hun
eigen land en dorp moeten gezeten hebben. Want géén van hen is voor zijn plezier
aan die barre tocht naar Europa begonnen.
Ik begrijp nog altijd niet hoe de wereld kan tolereren dat mensen hun
eigen land en streek moeten ontvluchten omwille van oorlog, plunderingen,
ontberingen. Als de Amerikanen niet geaarzeld hebben om Koeweit en Irak binnen
te trekken om de oliebronnen veilig te stellen, waarom kan er dan geen internationale
actie opgestart worden om bijvoorbeeld in Syrië de gewone mensen te beschermen
tegen bombardementen door hun eigen president? Waarom kan er dan geen actie
opgestart worden om de dagelijkse invallen in Congolese dorpen te stoppen,
waarbij de huizen platgebrand worden en de vrouwen verkracht en de kinderen
ontvoerd? Waarom kan er dan geen actie opgestart worden om Jemen te helpen het
land weer op te bouwen in plaats van onderlinge oorlogen uit te vechten? Waarom
kan niemand een einde maken aan de absurditeiten in Palestina, zodat de jonge
mensen en kinderen daar weer een toekomst zouden kunnen opbouwen in eigen land,
in plaats van elke dag in angst te moeten uitkijken naar de volgende raket of
een naderende bommenwerper?
Ik weet het wel: het is allemaal niet zo simpel als het lijkt. En
gegarandeerd zouden allerlei politiek-correcte actiegroepen protesteren tegen
dat soort "postkoloniaal paternalisme"
waarbij het rijke Westen in ontwikkelingslanden gaat ingrijpen. Maar toch...
Ze zitten (of zaten) er met méér dan 12.000, in een kamp dat voorzien
was voor hooguit 4.000 vluchtelingen, en ze konden geen kant uit. Want niemand
in Europa wou bijkomende migranten opvangen.
Dat de situatie er schrijnend was, lijdt geen twijfel. En daarom, zo
wordt beweerd, zouden een aantal vluchtelingen zélf de branden gesticht hebben.
Uit frustratie, en in de illusie dat ze op die manier misschien van het eiland
zouden weg raken.
Ik heb daar mijn bedenkingen bij: wie steekt nu in godsnaam zijn eigen
huis in brand, hoe armzalig het ook moge zijn? Niemand zal toch vrijwillig zijn
dak verwoesten?
Ik heb een sterk vermoeden dat hier mensensmokkelaars achter zitten.
Die halen nu immers geen inkomsten uit de sukkelaars die daar,
moedeloos en gelaten, vast zitten op dat eiland. Die uitbuiters moeten hun
profijten halen uit naïevelingen die zich een gammel bootje laten aansmeren om
naar het Griekse vasteland te roeien. En dat kan niet zolang die vluchtelingen
in zo'n kamp vastzitten.
En die mensensmokkelaars moeten hun winsten halen uit arme sloebers
die vanuit Syrië of Afrika of Palestina willen vluchten, in de hoop in Europa
een nieuw leven te kunnen beginnen. Maar als er geen enkel perspectief is om
verder te raken dan de opsluiting in een kamp op Lesbos, dan zullen die
wanhopige mensen wel twee keer nadenken alvorens hun laatste beetje geld aan
die smokkelaars te geven.
De mensensmokkelaars moesten dus wel iets doen om een soort "perspectief" te creëren, of toch de
illusie ervan, aan al wie op het eiland vast zit. En dus hebben ze, denk ik
dan, de boel maar in brand gestoken, in de hoop dat de Griekse regering, en
Europa, geen andere keuze meer zou zien dan de deur weer open te zetten.
Het is een trieste vaststelling dat er mensen zijn die zonder
scrupules profiteren van het leed en de miserie van anderen, maar dat er
niemand bereid is om écht te helpen.
Ik ben midden augustus aan mijn welverdiende zomervakantie begonnen.
In eigen land. Omdat ik zelden naar het buitenland op vakantie ga. Omdat de
corona-paniekmachine mij sowieso min of meer verplicht heeft om in eigen land
te blijven. En omdat we toch een prachtige, zonnige zomer aan het beleven
waren: zonneschijn van 's morgens vroeg tot 's avonds laat, helblauwe luchten
en temperaturen waar ze in Barcelona een puntje konden aan zuigen. Mijn
zomervakantie kon niet anders dan heerlijk verlopen.
Het is helaas een beetje anders geweest. "In het water gevallen", als het ware. Door mijn opstoot van
Ménière. Maar vooral door de weergoden. Zo constant zomers juli en de eerste
helft van augustus geweest waren, zo wispelturig en grillig was die tweede
helft van de maand. Uiteraard nét in mijn verlof, of wat had je gedacht?
Helemaal te gortig werd het toen de hemelsluizen wijd open gezet
werden. Vooral in de periode van 14 tot 18 augustus. De regen viel met bakken
naar beneden. Wateroverlast in het hele land: ondergelopen tunnels,
ziekenhuizen waar de kelders op een zwembad leken, rioleringen die het allemaal
niet meer konden slikken, huizen waar met de moed der wanhoop tegen het vieze
water en de modder gevochten werd. Ook bij ons thuis kwam het rioolwater uit
het afvoerputje naar boven en werd onze veranda herschapen in een stinkende
kolkende waterellende die wij met man en macht probeerden buiten te krijgen.
Nee, dat was niet de mooie zomer waar ik op gehoopt had. Het was
vooral een erg natte zomervakantie.
En toen kwam de storm "Francis",
op 24 en 25 augustus. In het journaal verscheen weerman Bram met een
belangrijke waarschuwing om de auto vooral niet onder een boom te parkeren.
Want, ging weerman Bram verder: "De bomen
zijn topzwaar doordat ze nog altijd hun volle kruin dragen, maar ze kunnen
onstabiel worden omdat de wortels niet genoeg houvast meer hebben doordat de
grond nog altijd kurkdroog is." En daardoor was er dus een groot risico op
omvallende bomen.
Ik heb de passage toch even terug gespoeld op mijn digicorder, want ik
had het heel zeker verkeerd verstaan. Maar bij de tweede luisterbeurt vertelde
weerman Bram precies hetzelfde: de bomen kunnen gemakkelijker omver vallen
doordat de grond "nog altijd kurkdroog is".
Wacht eens even! Kunnen we een tiental dagen terug gaan in de tijd?
Weet je wel: bakken regen, wateroverlast, overstroomde kelders. Dat was toch
bij ons, of niet? Waar is al dat water dan gebleven? Hoe kan de grond bij ons
nog altijd "kurkdroog" zijn?
Het was overigens niet de eerste keer dat ik compleet verrast werd
door dat soort boodschappen van onze weerman/vrouw. Ik had eerder al tegen een
lichte depressie moeten vechten toen ik na dagenlange regen-ellende eindelijk
een paar dagen zonneschijn cadeau kreeg om mijn endorfine-gehalte weer op peil
te krijgen en weerman Frank kwam vertellen dat de natuur "snakt naar een beetje regen". Het lijkt erop dat het mij écht niet
gegund wordt om gewoon onbekommerd van een beetje zonneschijn te genieten.
Altijd is er daar een weerman/vrouw om mij een schuldig gevoel te geven. Want
die zonneschijn waar ik naar snak, die is er de schuld van dat de natuur dorst
moet lijden.
Gelukkig is er nog de Buienradar die mij altijd troost en een positief
gevoel komt geven. Want de Buienradar verkondigt met een stralende glimlach: "Geen neerslag verwacht in de komende uren."
Dan krijg ik op slag een opstoot van gelukshormonen.
Dat het buiten aan het regenen is, negeer ik maar. Dat zal heel zeker
toch een valse illusie zijn, gezichtsbedrog. Want Bram heeft het zélf gezegd: "De grond is nog altijd kurkdroog."
Wie denkt dat iedereen die een proces begint, daar materialistische
motieven voor heeft en het dus vooral doet om er zelf financieel beter van te
worden, die is véél te kritisch over de mens. Het kan best dat iemand een
proces start uit principiële motieven, enkel en alléén om het recht te laten zegevieren. Zonder daar zélf profijt bij te
hebben.
Of niet soms?
Zo was er de familie van Tine
Nys.
Die waren naar het gerecht gestapt omdat volgens hen de euthanasie van
hun zus onterecht was uitgevoerd, en zonder dat alle regels en de nodige voorzorgen
in acht genomen waren. Nee, het was er hen helemaal niet om te doen een
schadevergoeding te bekomen van de arts die de euthanasie had uitgevoerd; het
ging hen alléén om het principe. Om het achterhalen van de waarheid. Hoe
pijnlijk het proces, een assisenproces, in volle openbaarheid, ook zou worden.
De familie van Tine Nys had géén andere motieven dan de waarheid te laten
zegevieren. Een heel nobel streven: zij hadden dit nodig om de periode te kunnen "afsluiten" en aan hun rouwproces te
kunnen beginnen.
Het assisenproces is een héél pijnlijk en onverkwikkelijk gebeuren
geworden. Drie weken lang diepe en kwetsende emoties, Voor de familie en
vrienden. Maar ook voor de "beklaagden",
de artsen die terecht stonden voor "gifmoord".
Die artsen zijn uiteindelijk alle drie vrijgesproken, en iedereen kon zich daar
wel in vinden. Want het was toch nooit de bedoeling om die mensen naar de hel
te sturen. Ze hadden immers in eer en geweten hun best gedaan om in te gaan op
de vraag van de vrouw én van haar familie om een einde te maken aan haar "ondraaglijk psychisch lijden".
Einde van het verhaal, dus.
Of niet? Want de advocaat van de familie heeft besloten naar het Hof
van Cassatie te stappen om zo via een burgerlijke rechtbank de dokter die de
euthanasie heeft uitgevoerd tóch te kunnen aanklagen. Niet om de man alsnog
schuldig te laten verklaren aan "gifmoord",
want strafrechtelijk kan dat niet meer. Wat is dan wél de bedoeling van het
nieuwe proces? Juist ja: een schadevergoeding verkrijgen als de rechtbank de
dokter alsnog schuldig zou bevinden aan nalatigheid of iets in die strekking.
Oei... ik dacht dat het helemaal niet om een materieel motief draaide,
en dat het nooit de bedoeling was een schadevergoeding te verkrijgen? Ik zal
het verkeerd begrepen hebben, zeker?
En zo is er ook Delphine Boël.
Of moet ik zeggen Prinses Delphine Boël
van Saksen-Coburg?
Ook bij Delphine Boël was het helemaal niet om het geld te doen.
Sterker nog: als ze zou afzien van het vaderschap van de heer Boël, dan zou ze
geen aanspraak meer kunnen maken op diens erfenis, terwijl de man stinkend rijk
was. Nee hoor, het ging haar alléén maar om de "erkenning", om "gerechtigheid".
Het heeft wat voeten in de aarde gehad, want Albert II bleef lang dwars liggen.
Maar uiteindelijk heeft ze toch haar slag thuis gehaald: Albert II heeft haar
uiteindelijk erkend als zijn biologische en wettelijke dochter. Hij kon ook
moeilijk anders, vermoed ik.
Einde van het verhaal, dus.
Of niet? Want de advocaten van Delphine Boël hebben besloten nog een
nieuw proces te starten met de bedoeling dat Delphine Boël ook de titels en
rechten zou verkrijgen die verbonden zijn aan haar status van "dochter van". Zij wil, althans volgens
haar advocaten, voortaan ook Prinses Delphine Boël genoemd worden. En ze wil
dan uiteraard ook delen in de nalatenschap van Albert II.
Oei... ik dacht dat het helemaal niet om een materieel motief draaide,
en dat het nooit de bedoeling was om een deel van het fortuin van Albert II in
te palmen? Ik zal het verkeerd begrepen hebben, zeker?
Misschien was ik dan toch iets te naïef en goedgelovig als ik dacht
dat alle mensen onbaatzuchtige motieven hebben en alléén begaan zijn met "de principes"?
De ware liefhebber van Scandinavische misdaadauteurs, weet dat er nog
anderen zijn naast Stieg Larsson met zijn "Millennium"
trilogie. Er is bijvoorbeeld ook Jussi Adler-Olsen, en zijn reeks over de "Afdeling Q".
Ik moet eerlijk bekennen dat ik die boeken, zowel "Millennium" als "Afdeling Q", bij momenten behoorlijk langdradig vond, met veel
overbodige uitweidingen. Dat lag anders bij "Het Washington Decreet", een politieke
thriller van Jussi Adler-Olsen. En ik raad iedereen ten sterkste aan het
boek eens te lezen in de komende maanden. Niet alleen omdat het een goed en
spannend boek is, maar ook (en vooral) omdat het misschien wel profetisch zou
kunnen zijn voor wat tussen nu en eind november in het land van Donald Trump
zal gebeuren.
Het boek verhaalt hoe een idealistische en rechtschapen president door
allerlei, al dan niet waarachtige, schokkende en ontregelende gebeurtenissen
ertoe komt een soort "noodtoestand"
uit te roepen, waardoor de Verenigde Staten van Amerika de facto in een "dictatuur" veranderen. Wie dacht dat dit
pure fictie is, en nooit werkelijkheid zou kunnen worden, die is naïef en
goedgelovig. En vooral: die beseft niet hoe véél macht een Amerikaans president
wel heeft.
Met dank trouwens aan George W. Bush. Die heeft in 2002, na de aanslagen van "elf september" in 2001 het "United States Department of Homeland Security" opgericht, een speciaal departement dat als doel heeft de USA te beschermen in tijden van grote rampen of terroristische aanslagen, of wat dan ook wat de nationale veiligheid in het gedrang zou kunnen brengen. De basis voor de oprichting van dat departement was de "Homeland Security Act", en de bedoeling was om één centraal agentschap te creëren voor het bewaken van de "nationale veiligheid". Het departement omvat onder ander FEMA (het "Federal Emergency Management Agency") en de "United States Secret Service". De "Homeland Security Act" geeft de president ook de mogelijkheid om de "noodtoestand" uit te roepen, en alle overheidsinstellingen onder toezicht van het FEMA te plaatsen. De president kan zelfs, in een echte crisissituatie, het congres tijdelijk opschorten. Al die maatregelen hadden, en hebben, uiteraard als bedoeling dat er snel en efficiënt kan gereageerd worden in een noodsituatie, om een dringende maatregel goed te keuren zonder het tijdverlies dat gepaard gaat met parlementaire debatten. Een "executive order" volstaat in zo'n geval. Volgens Artikel 2 van de Amerikaanse grondwet heeft de president verregaande mogelijkheden om zijn gezag af te dwingen en zijn wetten op te leggen: "Artikel twee van de Amerikaanse grondwet geeft de president een brede uitvoerende bevoegdheid om te bepalen hoe de wet moet worden gehandhaafd, en om de middelen en het personeel van de uitvoerende macht te beheren." Dat kan hij doen via "executive
orders" (waar het Congres geen enkele zeg in krijgt), zolang die niet in
strijd zijn met de Grondwet.
Stel nu eens, louter
hypothetisch, dat de zittende president bij de presidentsverkiezingen in
november zou verliezen, en zijn nederlaag niet zou willen erkennen omdat de
verkiezingsuitslag volgens hem vervalst is door massale fraude bij het stemmen
per post. En stel nu dat die zittende president daarop via de sociale media een
furieuze campagne zou beginnen om de verkiezingsfraude aan te klagen en de
mensen te waarschuwen voor een (onrechtmatig aan de macht gekomen)
communistisch bewind dat de jobs en de vrijheden van de mensen wil afnemen en
het land aan de vreemde machten wil uitverkopen. Een campagne waarin hij, louter hypothetisch, zou gesteund worden
door allerlei rechts-extremistische en nationalistische groeperingen. En stel
nu dat de zittende president zijn aanhangers zou oproepen om op straat te komen,
en luid te protesteren tegen de vervalste uitslag. Waarna gewapende bendes in
de straten beginnen te patrouilleren, op zoek naar mogelijke tegenstanders.
Waarop ook de aanhangers van de andere kandidaat gewapend op straat zullen
komen. Gevolg: relletjes, knokpartijen, vuurgevechten. Die alsmaar meer zullen
escaleren, onder meer door de hatelijke boodschappen van de zittende president
via de sociale media. Tot die president "zich
verplicht zal zien" om de ordetroepen in te zetten in die steden waar zijn
tegenstanders al te heftig tekeer gaan. En later overal, in alle steden. Eerst
de Nationale Garde, en uiteindelijk ook het leger. Want de politie en het leger
zullen aan zijn kant staan, aangezien die communisten
de politie onmachtig willen maken en de budgetten voor defensie zullen
inkrimpen. De onlusten zullen hierdoor alleen maar toenemen, en de president
zal geen andere keuze meer hebben dan de noodtoestand uit te roepen, en alle
macht naar zich toe te trekken, in het kader van de "Homeland Security Act". De president kan dan een aantal "executive orders" uitvaardigen waardoor
hij de grenzen kan laten sluiten, het internet kan plat leggen, de pers kan
doen zwijgen, een avondklok kan instellen en een samenscholingsverbod kan
uitvaardigen, of zelfs een complete lockdown. Hij hoeft hiervoor géén
toestemming van het congres te vragen; alléén het Federaal Hooggerechtshof zou
hem kunnen terugfluiten (maar de meerderheid van die rechters heeft hij zélf benoemd). En hij kan het
FEMA opdracht geven om te zorgen dat de maatregelen gehandhaafd worden. (Want
FEMA hoeft alléén aan de president zélf verantwoording af te leggen.) En de
president kan een militaire uitzonderingstoestand afkondigen die toelaat om
willekeurige arrestaties te verrichten, en die het recht op vrije meningsuiting
opschort, en zélfs het recht op wapendracht.
Misschien denkt u dat ik nu over Noord-Korea bezig ben? Nee, dit gaat
wel degelijk over de Verenigde Staten van Amerika. En het zou zomaar écht
kunnen gebeuren. Want de "executive
orders" waar de president zich kan op beroepen, bestaan al. Om er maar
enkele te noemen:
- Executive
Order 10990 geeft de regering (en dus eigenlijk de president) de
bevoegdheid om de controle over te nemen over iedere vorm van transport.
- Executive
Order 10995 geeft de regering de bevoegdheid om alle communicatiemedia over
te nemen. - Executive
Order 11003 geeft de regering de bevoegdheid om alle vliegvelden en
vliegtuigen in beslag te nemen. - Executive
Order 13010 laat het FEMA toe om de controle over te nemen over alle
nationale organen bij een noodsituatie.
Het zal mij benieuwen wat er in november zal gebeuren als Donald Trump
de verkiezingen zou verliezen...
Zowel in de Joodse als in de Islamitische godsdienstbeleving behoort
het "offeren van een schaap" tot de
traditie, of zelfs (volgens sommigen) tot de door-God-opgelegde wetten. Dat
steunt op het offer dat Jahweh van Abraham lang geleden zou gevraagd hebben:
Abraham werd "verzocht" zijn zoon te offeren om zijn toewijding te bewijzen, maar uiteindelijk mocht dat dan
ook een schaap zijn.
Ik blijf grote problemen hebben met het beeld van God, of Jahweh,
zoals dat uit het Oude Testament naar voor komt, en zoals het ook in de Joodse
en Islamitische geschriften voorgesteld wordt. Het is een wrede, wraakzuchtige,
onverdraagzame, jaloerse en veeleisende "god",
die voortdurend bevestiging wil, en die geen enkele consideratie lijkt te hebben
met een mensenleven. In het christendom zijn we van dat beeld ondertussen al
afgestapt, maar de Joden en Moslims houden (officieel) nog altijd vast aan dat
concept. En hun religieuze wetten en overtuigingen ankeren nog altijd heel
sterk in de oudste geschriften en mythes. Zo ook dus het idee van een "offer" in de letterlijke zin van het
woord: een levend wezen dat moet ter dood gebracht worden. Al is daar ook een
positieve kant aan toegevoegd: het geslachte dier moet gedeeld worden met de
minder gegoeden. In die zin is het wel verwant aan het concept van een "offer" in de Christelijke religie: het
zichzelf één en ander ontzeggen, met als bedoeling iets van onze overvloed te
delen met de minderbedeelden.
Bij ons in België is het sinds 2019 verboden om dieren "onverdoofd" te slachten. En dát met in
het achterhoofd de wens om het dierenleed zo veel mogelijk te beperken. Bij ons
in België moet een dier dus altijd op één of andere manier "verdoofd" zijn als het geslacht wordt.
(Dat geldt trouwens evengoed in commerciële slachthuizen, waar het slachten
géén ritueel karakter heeft.)
Een aantal streng orthodoxe joodse en islamitische organisaties hebben
daar bezwaar tegen aangetekend bij het Europees Hof voor Justitie, en ze lijken
nu gelijk te krijgen: volgens de Advocaat-Generaal van het Europees Hof is dat
verbod op "onverdoofd slachten" in
strijd met het Europees Recht. Want volgens dat Europees Recht moet de
godsdienstvrijheid absoluut gerespecteerd worden, en dat onverdoofd slachten zou een essentieel onderdeel zijn van die
godsdienstvrijheid.
Dat argument komt er dus op neer dat de godsdienstige wetten en
plichten altijd boven de "wereldlijke" wetten gesteld worden: als
mijn godsdienst mij "oplegt" om iets
te doen, dan moet ik dat doen, ook al is het volgens de wereldlijke
wetgeving verboden. Sterker zelfs: dan mag de "wereldlijke wet" dat niet eens verbieden.
Als dat advies van de Advocaat-Generaal van het Europees Hof gevolgd
wordt, dan hebben we het einde nog niet gezien. Want volgens diezelfde conservatief-orthodoxe
strekkingen, moeten mannen en vrouwen bijvoorbeeld strikt van elkaar gescheiden
blijven in publieke ruimtes en zouden dus vrouwen niet samen met een man de bus
of trein mogen nemen. En ook volgens diezelfde groeperingen mag een man een "vreemde" vrouw geen hand geven, en
moeten vrouwen slaafs de orders van de man opvolgen. Alle verworvenheden met
betrekking tot vrouwenrechten en met betrekking tot "gelijkberechtiging" van man en vrouw mogen dus in de vuilbak
gekieperd worden, wegens in strijd met de richtlijnen van de godsdienst en dus
ontoelaatbaar in het heilige principe van de "godsdienstvrijheid". Wat dit advies impliceert, is dat de deur
opengezet wordt voor de invoering van de "Sharia"
in België, en bij uitbreiding in heel Europa. Of hoe het "Europees Recht" eigenlijk het Islamitisch
Recht zou moeten worden. En wat moeten we dan denken van de extremistische
groeperingen zoals IS of Al Qaida, die in de Koran menen te lezen dat "ongelovigen" moeten gedood worden. Moet
ook dat dan goedgekeurd worden onder het mom van godsdienstvrijheid?
Het "grappige" hierbij is
dat het "verdoofd" slachten wél voorzien is in een aantal Islamitische landen. Net zoals ook het
hoofddoekenverbod wél geldt in bijvoorbeeld Turkije, terwijl het bij ons heftig
aangevochten wordt.
En het bizarre in dit hele verhaal is ook dat het "verdoofd" slachten de instemming heeft
van de gematigde strekkingen bij ons, zowel in het Jodendom als bij de Islam.
Er is immers geen enkele "wet" die
stelt dat de geofferde dieren zo veel mogelijk psychisch en fysiek leed moeten
ondergaan bij de slachting; het volstaat dat bepaalde rituelen in acht genomen
worden. Het protest tegen het verbod op onverdoofd slachten komt uitsluitend van
extremistische strekkingen. Maar die roepen uiteraard het hardst, en dus
krijgen die gelijk.
Pijnlijk hierbij is vooral dat deze extreme standpunten jammer genoeg
negatief afstralen op de gehele Joodse of Moslimgemeenschap. En dan reageert
men stomverbaasd en onbegrijpend als de mensen anti-Europees én anti-islamitisch
of antisemitisch worden...
Er zit dus toch een "Vivaldi"-regering
aan te komen. Als Covid-19 geen roet in het eten gooit. En als er, na veel "marchanderen", een akkoord kan gevonden
worden over de toekomstige premier.
Heeft iemand enig idee waarom men bij de nieuwe regeringscoalitie
spreekt over een "Vivaldi"-coalitie?
Ik niet dus. Naar het schijnt is dat een verwijzing naar het meesterwerk "De vier Seizoenen" van Antonio Vivaldi,
omdat deze coalitie uit vier "kleuren"
bestaat. Volgens de uitvinder van de benaming zou het blauw van de liberalen
verwijzen naar de winter, het groen van de ecologisten zou dan overeenstemmen
met de lente, het rood van de socialisten zou de zomer moeten verbeelden, en
het oranje van de christendemocraten is dan de herfst.
Geef toe dat dit behoorlijk bij het haar getrokken is, want hoe "blauw" voor de winter zou kunnen staan,
of "rood" voor de zomer, is mij een
raadsel. Voor de winter zou ik eerder aan "wit"
denken. En zou dat trouwens geen beter idee zijn? Geef ons een regering met een "witte" partij. "Wit", zoals in "maagdelijk
blank": ongerept, niet gecorrumpeerd.
Hoe dan ook houdt de vergelijking daar op. Want daar waar het vierluik
van Vivaldi's vioolconcerto's uit 1723 als een waar meesterwerk mag beschouwd
worden, met een blijvende waarde en van een tijdloze schoonheid, is die "Vivaldi-coalitie" een misbaksel van een
nooit-geziene lelijkheid en zal die ook geen lang leven beschoren zijn. En daar
waar de vier concerto's één harmonisch geheel vormen, is er tussen de vier
partners in de Vivaldi-coalitie geen
enkele harmonie te bespeuren. Ik ben eens in de geschiedenis gaan terug neuzen:
de verkiezingsbeloften, in 2019, van de 4 Vlaamse partijen in deze coalitie. Ik
heb me daarvoor nog eens door de "Stemtest"
van de VRT geworsteld. Van de 65 stellingen die voorgesteld werden om het
programma van de verschillende partijen te begrijpen en concreet te maken,
waren er welgeteld 26 waarbij de standpunten van de vier partners toen gelijk liepen. Met
andere woorden: bij 60% van de kernwaarden van de (Vlaamse) coalitiepartijen
zijn ze het onderling totaal niet met elkaar eens. De standpunten van de
Franstalige partijen wijken daar soms nog mijlen verder vanaf. Hoe kunnen die
dan allemaal samen een regeringsprogramma uitwerken waar ze hun eigen
kernpunten in terug vinden? Het enige wat de zeven partijen gemeenschappelijk
hebben, is de "noodzaak" om een
regering te vormen, en zo (voorlopig dan toch) verkiezingen te vermijden. Ik
ben benieuwd hoe lang dit huwelijk dan kan standhouden.
En dan is er nog de tomeloze ambitie van George-Louis Bouchez die met
hand en tand het premierschap in zijn partij zal willen houden. Want hoe je het
ook draait of keert, dit avontuur is de "verdienste"
van George-Louis die de poging voor een paars-gele coalitie vakkundig gekelderd
heeft omdat zijn partij daarbij de grote "verliezer"
zou geweest zijn. Eigenlijk wilde George-Louis gewoon nieuwe verkiezingen want
de peilingen leken héél gunstig voor zijn partij, maar hij kon moeilijk vlakaf "Nee" blijven zeggen tegen zijn
vriend Egbert. Als hij zijn zin niet krijgt, dan zie ik het toch nog fout
lopen...
Vivaldi, dus. Zonder de N-VA. Of liever: tégen de N-VA. Het laat zich
raden dat Bart op subtiele wijze wraak zal nemen door alles af te kraken wat
Vivaldi voorstelt, en door in de Vlaamse regering zijn coalitiepartners zo veel
mogelijk in verlegenheid te brengen. Het is trouwens al begonnen met de heisa
rond de nieuwe gascentrales die nodig zullen zijn bij de kernuitstap in het
programma van Vivaldi.
We mogen ons dus aan veel "drama"
verwachten in de komende maanden. Waarom zou een mens nog naar "Thuis" kijken? Of naar "Familie"? Het journaal zal één grote
soap worden.
Tot de dag dat alles compleet geblokkeerd zal zitten, en we opeens toch weer
naar de stembus moeten. Waarna het hele circus nóg chaotischer zal worden.
Het griepseizoen 2017-2018 ligt eigenlijk nog maar pas achter ons, en
toch zijn we het al vergeten. Dat komt omdat het zonder veel omhaal of poespas
gepasseerd is: géén aanhoudende en lang-uitgesponnen nieuwsitems, géén
dagelijkse update van "de cijfers", géén
lockdown, géén mondmaskers, géén bubbels. Het leven is gewoon zijn normale gang
blijven gaan. Er waren alléén de verhoogde waarschuwingen voor een "strikte handhygiëne". Op het werk hingen
daarom op elke verdieping een paar flacons met ontsmettende handgel. Dat
herinner ik me wél nog, maar voor de rest was er niets dat "anders dan anders" was.
Bij een "matige" griep wordt
de besmettingsgraad geschat op ongeveer 5%, bij een sterke griepepidemie zoals in het griepseizoen 2017-2018 is dat
eerder 10%. Dat betekent dat zowat een miljoen Belgen in die winter met het
Influenza-virus besmet zijn geweest. En tóch was er geen dagelijkse update van
het aantal nieuwe besmettingen, en was er niemand die ons in de journaals kwam
waarschuwen voor wat op ons af kwam. (Ter vergelijking: tot vandaag zijn er in
België ongeveer 96.000 geregistreerde Covid-19 besmettingen.)
Nochtans ging het ook toen niet om "een griepje": de epidemie heeft hard toegeslagen in het
griepseizoen 2017-2018. Bij ons in België wordt de "oversterfte" door het griepvirus voor het seizoen 2017-2018 geschat
op 9.400. Algemeen wordt aangenomen dat dit een onderschatting is, omdat niet
alle sterfgevallen door een longinfectie na een griepaanval aan het
Influenza-virus gelinkt werden. Het aantal dodelijke slachtoffers van Covid-19
in ons land bedraagt nu officieel bijna 10.000, maar dat is een overschatting
omdat bijvoorbeeld alle sterfgevallen in een woonzorgcentrum waar er een
Covid-19 besmetting was vastgesteld, aan het Sars-CoV-2 virus toegeschreven worden.
Tijdens de hittegolf van eind juli en de eerste helft van augustus,
was er een onverwacht sterke toename van overlijdens bij de oudere mensen. Ook
die werden, zonder veel duiding of commentaar, bij de corona-cijfers gevoegd,
hoewel er elk jaar bij een hittegolf een oversterfte is. In de hittegolf van
juli 2019 stierven op de heetste dagen vermoedelijk elke dag zo'n 80 mensen als
gevolg van de hitte. Toen waren dat slachtoffers van de extreme warmte, dit
jaar zijn het "corona-slachtoffers"
geworden.
Het punt is dat de sterfte die gelinkt kan worden aan het corona-virus
eigenlijk niet erger is dan wat we wij een zware griepepidemie gezien hebben.
Maar waar die dodelijke slachtoffers bij Influenza-patiënten (geheel terecht)
toegewezen werden aan een, secondaire, bacteriële infectie van de longen, wordt
die link bij Covid-19 patiënten nooit gelegd. We leven trouwens al járen met de
wetenschap dat er elke dag mensen in het ziekenhuis belanden met een zware
longontsteking, en dat er wekelijks minstens 10 mensen, vooral ouderen, aan
overlijden. Géén zinnig mens die het in zijn hoofd zou halen om daar paniek
over te zaaien, laat staan het leven compleet stil te leggen of de mensen met
een mondmasker te doen rondlopen...
Wat ook totaal anders is bij Covid-19 dan bij een griepepidemie, is
het hoge aantal ziekenhuisopnames. Zelfs in het piek-seizoen 2017-2018 was er
geen uitzonderlijke toeloop van besmette patiënten in de ziekenhuizen. Bij een
griep zegt een dokter gewoon: "Uitzieken."
En als er complicaties optreden in de vorm van een bacteriële longontsteking,
dan worden antibiotica voorgeschreven. (Vanaf dan is er trouwens geen sprake
meer van een griep-slachtoffer, maar van iemand "met een longontsteking".) Bij Covid-19 wordt dat een
ziekenhuisopname "omwille van het
corona-virus", en dan krijgen we verontrustende berichten dat onze
ziekenhuizen dit niet aankunnen.
En dan komt de vraag opnieuw piepen: "Waarom?"
Vanwaar die extreme aandacht en focus op dit virus? En vanwaar de
extreme en ingrijpende maatregelen?
Onvermijdelijk komt de bedenking toch naar boven dat precies dóór de
opgelegde maatregelen de "groepsimmuniteit"
bij ons nog altijd bijzonder laag is. Amper 6% of daaromtrent. En vermits de
maatregelen strikt aangehouden worden, zal daar geen verandering in komen. De
enige manier om op grote schaal immuniteit te verkrijgen, zal dus door "hetvaccin"
moeten zijn. Met andere woorden: de opgelegde maatregelen zijn zodanig dat een
vaccin tegen Covid-19 onmisbaar geworden
is om ons "normale leven" te kunnen
hervatten.
Ik wil niet zo ver gaan om te beweren dat dit allemaal door de
farma-industrie "opgezet spel" is,
maar het komt hen in elk geval wel bijzonder goed uit. Ook de makers en
verkopers van het griepvaccin zullen trouwens komende winter uitzonderlijk
goede zaken doen, want iedereen is als de dood voor het idee van een besmetting
met Influenza én het corona-virus tegelijk.
Ik weet niet of het opgevallen is, maar we hebben gisteren de kaap van
10.000 "views" bereikt. Eerder dan ik
verwacht had, trouwens.
Even had ik het plan opgevat om de lezer die "view 10.000" op zijn/haar naam had geschreven, te belonen met een
geschenkje. Een beetje zoals de honderdduizendste bezoeker van de Boekenbeurs,
of het Autosalon. Een klein probleemke was natuurlijk dat ik niet zou weten wat
ik als geschenk zou kunnen of moeten geven. Een gratis exemplaar van mijn
eerste verhalenbundel, misschien? Het had gekund. Maar de vraag naar een gepast
geschenk stelt zich eigenlijk niet eens. Want het belangrijkste probleem bij
dat voornemen was vooral dat ik niet eens weet wie die "tienduizendste view" op zijn/haar naam had: ik heb er geen enkel
idee van wie wanneer naar mijn blog komt kijken.
Ik hou het dus bij een welgemeend "dankjewel"
naar alle lezers toe. Zij die elke
dag komen kijken, zij die af en toe eens langs komen.
Ik ben er best wel een beetje trots op: "tienduizend views"! Dat betekent dat de zowat 275 stukjes in mijn
blog alles bij elkaar dan toch al 10.000 keer gelezen zijn. En dat op minder
dan 10 maanden tijd.
Al verbleekt die "prestatie"
natuurlijk helemaal bij de één miljoen "likes"
voor het filmpje van een "Jeruzalema"-dansje
op TikTok, gemaakt door een familie
uit Diepenbeek.
Hoe leuk en goedgemaakt het filmpje ook is, een mens vraagt zich toch
af: "Waarom trekt precies dit een miljoen
kijkers aan?" Er circuleren ondertussen al duizenden "Jeruzalema"-filmpjes op het internet: op YouTube, op Instagram, op Facebook.
En vele daarvan zijn écht wel indrukwekkend, méér dan dat TikTok-niemendalletje.
Vele daarvan zijn ook gemaakt en gepost
met een écht engagement, onder andere als ondersteuning en aanmoediging voor
het zorgpersoneel. Ik denk dan vooral aan het filmpje dat door het personeel
van het UZ in Gent opgenomen werd: mooi, indrukwekkend en geëngageerd. Ik geef graag
de link mee voor wie het nog niet gezien zou hebben:
En tóch is het een zoveelste, niet eens erg originele, luchtige versie
die een miljoen volgers kan lokken. Hoe zou dat toch komen? Ligt het aan het
platform? Zou het kunnen dat TikTok een veelvoud van "volgers" aantrekt, vergeleken met YouTube bijvoorbeeld? Dat lijkt
in ieder geval toch zo, als je hoort hoeveel volgers de Vlaamse TikTok-koningin
Celine Dept heeft!
Op YouTube heeft ze ongeveer 500.000 volgers, samen met haar
collega-vlogger. Wat hen trouwens op een massa giftige verwijten en
beledigingen van de volgers van een jaloerse vlogger (die "maar"
300.000 volgers heeft) te staan is gekomen. Voorzover dat nog moest bewezen
worden: het intellectueel niveau van zo'n "volger"
ligt vér beneden het gemiddelde IQ. En het "moreel"
niveau haalt zelfs dat van een bonobo niet.
Maar op TikTok heeft de jongedame een veelvoud aan volgers: méér dan 10 miljoen, wereldwijd.
Enfin, daarmee weet ik al wat er op het programma zal staan van onze
door corona uitgestelde familiebijeenkomst, volgend jaar: we zullen een filmpje
op TikTok zetten met onze versie van de line-dance bij "Achy Breaky Heart". Succes verzekerd!
Ik verwacht minstens een miljoen "volgers".
Tenminste als Donald Trump ondertussen niet opnieuw president geworden is, want
dan zal ons dansje niet meer in de USA kunnen bekeken worden. Donald houdt immers
niet van TikTok...
Zoals de lezers-van-het-eerste-uur wel weten: wij zijn hier in ons gezin al
heel bedreven in het opvolgen van de richtlijnen van de VREG omtrent "rationeel
energieverbruik". We verbruiken heel consequent de energie die we zélf produceren,
op het moment dát we die energie zelf produceren. We houden constant het
weerbericht van de VRT in de gaten, én dat van VTM, om zeker te zijn. En de
Buienradar, en Meteovista. Zodra er een straaltje zonlicht aangekondigd wordt,
staat iemand van het gezin klaar om de AAN-knop om te draaien van de vaatwasser,
de wasmachine, de droogkast, de frigo. En zodra de bewolking begint te overheersen,
worden alle toestellen uitgeschakeld. Er wordt bij ons ook geen enkele lamp
aangestoken als de zon niet schijnt, en de elektrische verwarming wordt niet
opgezet in het donker.
Maar zie: we zijn nog maar net
gewend aan deze strenge discipline, en daar is de VREG al wéér. Met nieuwe
richtlijnen en regels: "Piekverbruik zal afgestraft
worden." Het maakt geen ene moer uit als je je jaarlijks verbruik
beperkt, er zal gekeken worden naar je piekverbruik. En met "piekverbruik"
wordt niet alléén de stroom bedoeld die je van het net afhaalt voor je
toestellen, maar ook de stroom die wij op het net zetten door onze eigen
productie.
Dat wordt niet simpel allemaal.
We zullen onze creativiteit hard nodig hebben.
De grootste onzekerheid in dit
wankele evenwicht, is natuurlijk de zon. Méér dan ooit zullen we elektriciteit
moeten verbruiken als de zon schijnt. Of we nu absoluut elektriciteit nodig
hebben of niet, als de zon schijnt zullen we elektriciteit verbruiken! Want
anders belasten we het net met onze zelfgeproduceerde elektriciteit, en dan
hangt ons een VREG-boete boven het hoofd.
Desnoods koop ik me een
modeltreinset met véél locomotieven. Voor 500 euro moet ik zeker al een deftig Märklin
spoorwegnet kunnen kopen, met een paar treintjes die flink wat elektriciteit
verbruiken. Ik kan ook een paar verwarmingstoestellen bijkomend op zetten als
de zon wat té fel schijnt, en zéker ook alle verlichting.
Het wordt iets ambetanter als we
niet thuis zijn en die verdomde zon gaat opeens schijnen. Ik wil liever geen
elektrische toestellen laten draaien als niemand thuis is, maar dan hebben we
gegarandeerd een "piekverbruik" aan ons been door de stroom die we op het net
zetten. Op een zonnige dag zal dus altijd iemand van het gezin thuis moeten
blijven om een paar elektrische toestellen te activeren zodra de zon te voorschijn komt.
Maar ook onze verbruik-gewoontes
gaan we moeten aanpassen. Té veel elektrische toestellen tegelijk opzetten, zal
ons met zekerheid een "piek"-boete opleveren. We zullen dus een uitgekiend plan
moeten opstellen voor het aanzetten van de wasmachine, de droogkast, de
vaatwasser. En voor de strijk. Als de wasmachine draait, zal de droogkast even
moeten wachten; en er wordt bij ons niet meer gestreken als de vaatwasser aan
het draaien is. En alles moet natuurlijk overdag gebeuren, als de zon schijnt.
Gelukkig is er de klimaatverandering waardoor we meer en meer zonnige dagen
gaan krijgen...
En dan is er nog die elektrische
auto die we gekocht hebben omdat iedereen ons gezegd heeft dat het moest voor
het milieu en voor het klimaat. We hebben daar een oplaadpunt voor
geïnstalleerd, maar het opladen van de batterijen van een elektrische auto
verbruikt gigantisch veel stroom. Om de boetes van de VREG te ontlopen, zullen
we dus onze auto alléén mogen opladen als de zon schijnt. Laat ons hopen dat we
nooit onverwachts ergens naartoe moeten als het de dagen ervoor constant
geregend heeft.
Ik moet zeggen: de VREG zorgt goed voor ons. Of liever: voor ons
elektriciteitsnet.
Want doordat de nucleaire centrales afgekoppeld worden, zullen we af
en toe met schaarste zitten. En eens iedereen een elektrische auto heeft, zal ons
elektriciteitsnet dat al helemaal niet meer aan kunnen. Omgekeerd zijn al
die veelgeprezen zonnepanelen ook al het elektriciteitsnet aan het
overbelasten. Kortom: we mogen ons verwachten aan grote problemen. Met dank aan
de groene inzichten.
Laat ons vooral de bezorgde dames en heren van de VREG op onze blote knieën
danken voor hun wijsheid.
De liefhebbers van een spannende James Bond-film zullen bij "Q" vermoedelijk onmiddellijk denken aan
die ietwat sullige uitvinder die 007 elke keer opnieuw voorzag van
spectaculaire spionage-speeltjes en van een uitgebreid gesofisticeerd
wapenarsenaal. En (uiteraard) van een splinternieuwe Aston Martin met de
allernieuwste snufjes.
Maar "Q" blijkt nu ook de
man of groepering achter een nieuwe complot-hype te zijn. En, vooral, Donald's
nieuwe beste vriend. Volgens die groepering is er een uitgebreid complot bezig
tegen Donald Trump.
De groepering is op het internet actief onder de naam "QAnon", waarbij de "Q" zou suggereren dat het gaat om mensen met toegang tot de hoogste
staatsgeheimen, en "Anon" staat voor "anoniem". De eerste complottheorieën waren nog beperkt tot louche en dubieuze internetsites
voor de ingewijden, in de stijl van de internetfora "4Chan" of "8Chan". Maar
meer en meer werden mainstream media ingeschakeld, zoals Reddit en zelfs Facebook of Twitter. Al werden ze soms, wegens hun
leugenachtige beweringen, even snel weer verbannen als ze konden verschijnen.
Sommige van hun beweringen zijn zó belachelijk en overdreven dat ze ongewild
onschuldig worden omdat echt niemand dat ooit zou kunnen geloven (behalve
zijzelf misschien). Zoals dat Angela Merkel de kleindochter zou zijn van Adolf
Hitler, of dat Kim Jong-Un een agent van de CIA zou zijn...
Maar veel van hun beweringen zijn allesbehalve onschuldig. En erop
gericht om chaos en verdeeldheid te zaaien.
Eén van beweringen van de QAnon-aanhangers is bijvoorbeeld dat Obama,
Hillary Clinton, George Soros en anderen een staatsgreep planden terwijl ze
tegelijkertijd betrokken waren als leden van een internationale kring voor
kinderhandel.
"Wetenschappers" met QAnon-banden
hebben ook het drinken van een industrieel bleekmiddel (bekend als MMS of "Miracle Mineral Solution") aangeprezen
als een "wondermiddel" voor
Covid-19. Wat trouwens door Donald Trump zélf overgenomen werd op één van zijn
persmomenten.
Er zijn ook talloze incidenten met bedreigingen tegenover journalisten
die zich kritisch hadden uitgelaten over Donald Trump, zoals Jim Acosta, CNN
chef-correspondent van het Witte Huis. En verschillende oproepen ook om Hillary
Clinton en Joe Biden uit te schakelen. In sommige gevallen zijn er effectief
ook aanhangers gearresteerd die gewapende acties aan het voorbereiden waren.
Een onderzoeksjournalist van de Washington Post, Travis View,
gespecialiseerd in de studie van QAnon, heeft het als volgt geformuleerd:
"De kerngedachte van de QAnon complot-denkers
is de volgende:
Er is een wereldwijde kliek van satan
aanbiddende pedofielen die in wezen de wereld regeren en alles controleren. Ze
controleren politici en ze controleren de media. Ze beheersen Hollywood en ze
verbergen hun bestaan. En ze hadden de wereld blijven regeren, ware het niet dat
president Donald Trump was verkozen. Nu weet Donald Trump (in diezelfde
complottheorie) alles over het kwade dat deze kwaadaardige kliek wil aanrichten.
Eén van de redenen waarom Donald Trump werd gekozen, was in feite om er een
einde aan te maken. Wij, de gewone mensen, zouden onwetend gebleven zijn over
deze strijd die Donald Trump achter de schermen voert, ware het niet van Q. Want
Q post details over dit geheime gevecht-achter-de-schermen op 4chan, en op
8chan, en ook geheimen over wat de kliek aan het doen is."
De complot-groepering heeft in elk geval veel weg van een soort
religieuze sekte: "Deskundigen hebben de
aantrekkingskracht van QAnon geclassificeerd als vergelijkbaar met die van
religieuze sekten. Volgens een expert in online samenzwering, Renee DiResta, is
het verleidingspatroon van QAnon vergelijkbaar met dat van sekten in het
pre-internettijdperk, waar, naarmate de beoogde persoon dieper en dieper in de
geheimen van de groep wordt geleid, ze steeds meer geïsoleerd raken van vrienden
en familie buiten de sekte."
En dat maakt hen nóg gevaarlijker omdat vooral minder opgeleide en
minder goed bedeelde mensen vatbaar zijn voor zo'n denkbeelden.
De groep "complot-denkers" van
QAnon leunt vooral heel sterk aan bij de "alt
right" groepering, dat is de extreemrechtse fractie van de Republikeinen.
De Q-aanhangers zijn dan ook prominent aanwezig bij elke pro-Trump manifestatie
of betoging tegen andersdenkenden. Zoals op de verschillende tumultueuze
betogingen tegen de corona-maatregelen van Democratische gouverneurs of
burgemeesters. Of zoals op de manifestaties van "Women for Trump".
Het ligt dus voor de hand dat zij hun leugenachtige of verzonnen
pijlen vooral op de Democraten richten. Vandaar hun niet-aflatende beweringen
over kinderontvoeringen: de democratische senatoren en volksvertegenwoordigers
zijn "duivelaanbidders die kinderen
offeren aan Satan".
Hoe manifest onwaarachtig al hun beweringen en verdachtmakingen ook
zijn, hun invloed is niet te onderschatten. Zo hebben ze zelfs een app kunnen
lanceren, zowel in de Apple-store als via Google-Play, die toegang gaf tot de QAnon-berichten, en in 2018 was die app de
tiende populairste van alle betaalde apps in de Apple-store! Dat betekent dat
de groepering een gigantische leger volgers en "believers" heeft. Allemaal onvoorwaardelijke Trump-supporters. Als
dat leger bij de komende verkiezingen ingezet wordt, dan zou het weleens kunnen
dat we toch nog vier jaar Trump-chaos moeten tegemoet zien.
Voor wie van een goed griezelverhaal houdt, verwijs ik naar de
Wikipedia-pagina over QAnon:
Op de laatste dag van augustus heb ik van een (zeldzame) regenpauze
geprofiteerd om mijn stappenteller nog eens aan het werk te zetten. En die
heeft mij beloond met een ferme pluim: ik heb "Level 8" bereikt, en daarmee doe ik beter dan 93% van de gebruikers
van de app!
Ik was net in het "Rotary bos"
aan het stappen, en de vele vogels in het bos hebben mijn succes bejubeld met
een oorverdovend fluitconcert. Ik had toen toch even een emotioneel moment.
Als ik spreek over het "Rotary
bos", dan is dat misschien eerder een "eufemisme",
want een "bos" kan je het bezwaarlijk
noemen: het is een kluitje bomen, amper 13,5 hectare groot, aangeplant naast
een stuk landbouwgrond, en geklemd tussen een paar woonwijken. Dat betekent dat
bij veel van de huizen in die wijken, de tuin uitmondt op het "bos". Wat mij doet terugdenken aan een
nonkel van ons die in de streek van Dilbeek woonde. Ook zijn tuin grensde langs
achter aan een "bos", of wat daar
moest voor door gaan. We gingen heel graag bij die nonkel op bezoek. Omdat het
daar gezellig was, maar wellicht vooral door de aantrekkingskracht van dat bos.
We hoefden enkel door het poortje achteraan de tuin te stappen, en we wandelden
zó het donkere bos in.
Ik heb daar ooit, ergens rond mijn vijftiende denk ik, een opstel over
geschreven, over onze wandelingen in dat bos. Ik zal het nooit vergeten. Ik had
kort daarvoor voor de eerste, en enige, keer in mijn leven slechte punten
gekregen voor een opstel. We hadden een tekstje moeten schrijven over "de natuur", als ik me goed herinner, en
ik had er een saaie opsomming van gemaakt: van allerlei bloemen die we onderweg
hadden gezien. (Vermoedelijk had ik vooral willen opscheppen met mijn kennis
over al die planten?) Ik kon héél slecht tegen kritiek in die tijd (en nu nog
altijd, als ik eerlijk ben), en ik was woest bij de slechte punten. Kwaad op
mezelf, vooral. En dus heb ik bij het opstel dat we voor het examen Nederlands
moesten maken, koppig opnieuw over "de
natuur" geschreven, om te bewijzen dat ik het wél kon: een opstel over de
wandeling in het bos. Ik had bij die gelegenheid wél alle remmen van mijn
fantasie losgelaten. En het is een succesnummer geworden!
Maar goed... het "Rotary bos",
dus. Op het stuk landbouwgrond waar het bos aan grenst, worden afwisselend
aardappelen en maïs geteeld. Nu staat er maïs. Ik herinner me nog hoe zielig de
maïs erbij stond enkele zomers geleden; de planten kwamen nauwelijks tot
schouderhoogte, en waren eind augustus al volledig geel en verdroogd. En de
maïskolven waren petieterig, en hingen te rotten aan de plant. Nu, deze zomer, zijn
de planten hoog opgegroeid, tot ruim boven mijn hoofd, en eind augustus stonden
ze er nog altijd fris en groen bij. En de kolven waren dik en vol en voedzaam.
Waardoor ik dus toch enigszins mijn bedenkingen heb bij de
tot-vervelens-toe herhaalde klachten van onze weermannen dat er dit jaar "véél te weinig neerslag gevallen is". En
dat "het grondwaterpeil nog altijd véél
te laag staat". En dat "de natuur
dorst heeft".
Als ik die maïsplanten zag, dan durfde ik daar toch aan te twijfelen.
En als ik rondkijk naar de voortuintjes in onze wijk, of op mijn wandeling, dan
vraag ik me ook af hoe een gazon dat "dorst
heeft" er zó groen en fris kan uitzien? (Mijn eigen grasveld staat ook
felgroen te blinken, maar dat komt omdat het een toonbeeld is van "biodiversiteit": gras groeit er al lang
niet meer...)
Zou het kunnen dat de "droogte-waarschuwingen"
van onze weermannen een beetje op dezelfde leest geschoeid zijn als de
aanhoudende corona-berichten? Met de bedoeling ons er, preventief, toe aan te
zetten spaarzaam om te gaan met ons drinkwater. "Voor het geval dat..."
Hoera! De al-lang-beloofde "zelftest-kit" voor Covid-19 is beschikbaar, en te koop in de supermarkt
of bij de apotheker.
Dat betekent dat we eindelijk weer
vrienden kunnen opzoeken die niet behoren tot onze "bubbel". Vrienden
die we al méér dan acht maanden niet meer hebben gezien. Het volstaat dat we
onszelf testen vóór we elkaar ontmoeten, en dan kan het bezoek doorgaan.
Wij hebben direct een afspraak gemaakt
met onze vrienden voor een (te lang uitgesteld) bezoek.
Waarbij we wél ons bezoek vooraf hebben
moeten registreren in de Covid-app (voor de contact-tracing, en zo): onze
namen, de namen van onze bestemmelingen, en hun adres (om te controleren of we
niet naar een rode zone gaan, want dat is verboden). Een bezoek dat niet
geregistreerd is in de Covid-app is niet toegelaten. De politie zal streng
controleren, en de boetes zijn niet min.
En dan op de bewuste dag: wij met onze
twee test-kits in de auto op weg.
Zo'n test-kit bestaat uit een
mysterieus doosje met daarin een substantie om onze reukzin te testen, en een
ander doosje met een stukje voedsel om onze smaakzin te testen. Plus een
blinddoek om zeker te zijn dat we "blind" proeven en ruiken.
De test-kits die wij mee hebben, zijn
wel niet voor ons, maar voor onze gastheer en -vrouw. Want anders zouden we
vals kunnen spelen, hee, als we onze eigen test-kit zouden mee nemen: we zouden
vooraf al kunnen uitvissen wat het is. Nee, wij hebben de test-kits mee voor
onze vrienden, en zij hebben onze test-kits al gereed liggen.
Dat is wel niet goedkoop, zo'n
test-kit. Wie veel vrienden heeft, zal diep in zijn portemonnee moeten tasten.
(Of anders héél selectief zijn.) Ze blijven ook niet zo lang "goed":
ze moeten binnen de week gebruikt worden, anders vervallen ze. Dat is ook wel een
beetje om te verhinderen dat mensen zouden gaan hamsteren, en massaal een
voorraad van test-kits zouden aanleggen, of zelfs willen doorverkopen met
winst. Want het aantal beschikbare test-kits is toch nog heel beperkt; je moet
er dus op tijd bij zijn als je er een paar wil bemachtigen.
Bij onze vrienden aangekomen, bellen
we aan.
Nee, er wordt niet direct open gedaan.
Zo werkt een bezoekje niet in corona-tijden.
Er zit een luikje in de voordeur.
Verplicht in alle huizen. Dat is wel niet goedkoop, maar ja... Wie geen
doorgeefluikje in zijn/haar voordeur heeft laten installeren, die kan geen
bezoek ontvangen. Daar valt niet aan te tornen. Het luik gaat open nadat we aangebeld
hebben, en er liggen twee test-kits gereed voor ons, de bezoekers. We nemen die
eruit, en leggen er de twee test-kits in die wij meegebracht hebben.
En dan kunnen wij testen: ik doe de
blinddoek om, en probeer te raden wat de geur zou zijn van het ene test-pakje.
Iets citrus-achtig, vermoed ik; waarschijnlijk een clementientje. Daarna neem ik
het "smaak"-pakket; dat is gemakkelijk: wortel.
Dat alles moet ik inbrengen in de
nieuwe app die ik (verplicht, uiteraard!) op mijn smartphone geïnstalleerd heb.
Om fraude en misbruik te vermijden, moet ik wel eerst de geheime code inbrengen
die ik gekregen heb bij het aanmelden aan de Covid-applicatie. Dat aanmelden
was verplicht. Natuurlijk. Wie niet aangemeld is bij de Covid-zelftest
applicatie, kan niet op bezoek gaan en kan geen bezoek ontvangen.
Oeps..... geen wifi daar aan de
voordeur. Eerst mijn 4G opzetten. Ik moet mij wel haasten, want de resultaten
moeten ingebracht worden binnen de vijf minuten na het openen van de test-kit.
Om vals spelen te beletten.
Okee. Ik heb connectie. Ik voer mijn
code in, en dan de verplichte gegevens om mijn risico in te schatten: mijn
geboortedatum (want ouderen lopen meer risico, en mogen niet altijd zomaar op
bezoek gaan), mijn gewicht en lengte (om mijn BMI te bepalen, want als dat te hoog
ligt, ben ik ook een risico-patient), mijn bloedgroep (want bloedgroep A is een
risicogroep), mijn geslacht (want mannen lopen een groter risico). Dan ook nog
de identificatiecode van mijn test-kit. En pas dan de resultaten van mijn geur-
en smaakproef. Na een paar minuten krijg ik al het verdict op mijn smartphone
te lezen: groen licht!
Daarna is het de beurt aan mijn vrouw.
Helaas heeft zij nog een oudere gsm, en die heeft niet genoeg ruimte om de
Covid-app te installeren. Daarom moet ze (voorlopig) de mijne maar gebruiken.
Eigenlijk mag dat niet, maar we zondigen dan maar tegen de regels. Volgende
week gaan we zeker een nieuwe, krachtige smartphone moeten kopen. Een dure
aankoop, maar ja: als het moet, dan moet het maar...
Ik voer alle gegevens en resultaten
van mijn vrouw in op mijn smartphone: geheime code (die ik eigenlijk niet mag
kennen, maar ja...), geboortedatum, geslacht, gewicht en lengte, bloedgroep,
identificatie van de test-kit, en de resultaten van de proeven. Ook zij krijgt
groen licht.
En nu is het aan onze vrienden. Zij
hebben moeten wachten tot zij op hun gsm bevestiging kregen van ons groen
licht. Want hun applicatie kan pas opgestart worden als er groen licht komt van
de bezoekers. Daarna moeten zij op hun beurt allebei de test uitvoeren en alles
inbrengen in de app.
Ondertussen staan wij nog altijd
buiten te wachten... Gelukkig is het mooi en zacht weer. Bij elkaar op bezoek
gaan in de winter zal géén lachertje zijn!
Nadat ook zij groen licht gekregen
hebben, verschijnt op mijn smartphone het verzoek om dicht bij de deur te gaan
staan, waar nu een warmtecamera ingebouwd is om na te gaan of wij geen "verhoging" hebben. (Verplicht, natuurlijk, anders kan je geen bezoek
ontvangen.)
Pas daarna, als ook dát okee is,
kunnen onze vrienden de deur voor ons openmaken. Want alle deuren van een huis
of een appartement moeten uitgerust zijn met een "Covid-slot", dat is
zoiets als een alcohol-slot in de auto: geen groen licht van de beide kanten,
of een alarm van de warmtecamera, betekent dat de deur niet open kan. Niet echt
goedkoop, zo'n Covid-slot, maar ja... Wie dat (nog) niet geïnstalleerd heeft, die
kan geen bezoek ontvangen. Uiteraard niet!
Best wel spannend, een vriendenbezoek
in Covid-tijden. Het "nieuwe normaal", hee...
Voor wie het ondertussen niet goed meer zou weten, dit zijn enkele van
de onwrikbare corona-maatregelen. Zeker nog tot eind september.
-In winkels, en ook bij (culturele of sportieve)
evenementen moet altijd een mondmasker gedragen worden. En sowieso overal en
altijd als de "social distance" van
anderhalve meter niet kan gehandhaafd worden.
-In een theater of in de bioscoop mogen maximaal
200 mensen zitten. Dat geldt ook voor indoor sportevenementen. En dat is ook
van toepassing bij een begrafenis of een huwelijk, of bij een religieuze
eredienst. (Al is de kans klein dat er bij een gewone kerkdienst in een
katholieke kerk ooit méér dan 200 gelovigen zouden komen opdagen...)
-Bij outdoor evenementen is de limiet 400
bezoekers.
-Bij sociale contacten buiten je "gezinsbubbel" moet altijd minstens anderhalve
meter afstand gehouden worden.
Tot zover dus de algemeen geldende regels. Die zijn voor iedereen
duidelijk, toch?
De culturele sector sputterde hard tegen, en pleitte voor een "proportionele" maatregel: in een grote
zaal, zoals het Antwerps Sportpaleis,
kunnen véél meer mensen binnen, met inachtname van de afstandsregels, dan
bijvoorbeeld in het (foeilelijke) cultuurhuis van Merelbeke. En idem op een
open terrein zoals bij een festival. Waarom mag dat dan niet? Want de
werkgelegenheid van bijna 80.000 mensen stond op het spel, en het voortbestaan
van vele organisaties.
De cultuursector had sluitende protocollen uitgewerkt met garantie op het
respect voor de veiligheid en gezondheid van de bezoekers. Maar het mocht niet
baten. De uitleg van de experten was dat er ook in zo'n grote zaal problemen
zullen ontstaan door de dichte stroom mensen bij het binnenkomen of buitengaan,
of bij het massaal toiletbezoek tijdens de pauze. Ook al kunnen de mensen
tijdens de voorstelling zélf voldoende afstand houden.
Toen kwamen de voetbalbobo's. Met de bedenking dat dit in feite
betekent dat de voetbalwedstrijden in het profvoetbal zonder publiek zouden
moeten gespeeld worden. Want hoe zou je 400 supporters gaan selecteren om de
wedstrijd bij te wonen in een stadion van 20.000 man? En dat zou voor de
voetbalclubs een financiële ramp betekenen, want ze moeten hoe dan ook de
riante weddes van hun vedetten blijven betalen.
Waar de cultuursector niet in geslaagd is, hebben de voetbalbobo's wél
hun slag thuis gehaald. Want zij hadden (net als de cultuur- en
evenementensector) een "sluitend protocol"
uitgewerkt dat de veiligheid van eenieder zou garanderen.
Zodat het bij een voetbalwedstrijd wél toegelaten is om méér supporters
te ontvangen, zolang de afstand maar gegarandeerd blijft, en op voorwaarde dat
de supporters een mondmasker dragen. In een stadion zoals dat van RSC Anderlecht,
waar plaats is voor zowat 22.000 toeschouwers, zouden dan vermoedelijk tot
bijna 6.000 supporters toegelaten worden. Toch nét iets méér dan de 200 mensen
die in het Sportpaleis binnen mogen, of de 400 die naar een openluchtconcert
mogen gaan luisteren.
Waarom mag bij een voetbalwedstrijd wél wat bij een concert van Niels Destadsbader niet mag? Ik zou het
niet weten.
Vermoedelijk omdat algemeen geweten is dat voetbalsupporters héél
gedisciplineerd zijn en zich altijd kalm en voorbeeldig gedragen.
Voetbalsupporters nemen braaf en rustig plaats op hun stoeltje, met het
mondmasker mooi voor neus en mond, en blijven stilletjes zitten. Zonder te
roepen of te zingen. Met voetbalsupporters heb je nooit problemen of relletjes
of vechtpartijen. Helemaal anders natuurlijk dan die hooligans bij de fans van
Niels Destadsbader! En uiteraard gaan die voetbalsupporters zich ook heel kalm
en bedaard en in kleine groepjes naar de uitgang begeven, zodat daar geen grote
massa's samen troepen. Voetbalsupporters zie je nooit in dichte menigtes samen
drommen met een paar pinten in de hand en nog méér pinten in de maag; aan het
vieren bij een overwinning of aan het vechten bij een nederlaag.
En naar het toilet moeten die mannen in de pauze nooit, want ze
drinken niet. Alléén moeten ze tussendoor wel gaan aanschuiven voor hun pak
frieten of hun hotdog "met choucroute",
maar ook dat doen voetbalsupporters met de rust die spreekwoordelijk is voor
een voetballiefhebber.
Logisch dus, dat een voetbalwedstrijd met veel publiek wél kan, en een
concert van joelende fans bij de Night of
the Proms uiteraard niet. We moeten tenslotte een beetje streng en
consequent blijven, niet? Het is voor ons aller welzijn.
Ik weet niet of u de romanserie "De
Aardkinderen" van Jean Auel kent? Het is een geromantiseerde, fantasierijke
versie van het leven in de "oertijd".
Afgezien van de laatste delen die er écht te veel aan waren en meer lijken op
een "verplicht nummer" om het (gigantische)
succes maximaal uit te buiten, zijn de boeken best wel spannend en bijwijlen
ontroerend om te lezen.
Op tijd en stond heeft het ook wel wat weg van een "porno"-roman: de seks spat in sommige
hoofdstukken letterlijk van de pagina's af. En nu blijkt, uit recent wetenschappelijk
onderzoek, dat dit niet eens zó ver van de werkelijkheid afwijkt.
De boekenreeks gaat over een "mensenkind"
(dit wil zeggen: van de soort "Homo
Sapiens") dat door een tragisch ongeluk haar familie verliest, en opgenomen
wordt in een Neanderthaler-gemeenschap. En in essentie is ze daar een soort
seks-slavin die elk moment moet gereed staan voor de onblusbare en
nooit-aflatende liederlijke lusten van de zoon van het stamhoofd. Tot ze uit
het dorp verjaagd wordt omdat ze zich "mannelijke
vaardigheden" wilde eigen maken en trotser was dan voor een
Neanderthaler-meisje "fatsoenlijk" geacht
werd.
De Neanderthalers worden in het eerste deel van de reeks afgeschilderd
als seksmaniakken, waarbij de mannen het om het even waar en wanneer met om het
even welk "beschikbaar" vrouwtje
deden. En dus ook met dit "mensenkind".
Ernstige wetenschappers zijn nu, zowaar op basis van skeletonderzoek,
tot de conclusie gekomen dat de Neanderthalers inderdaad een intensief
seksleven hadden, en niet kieskeurig waren omtrent de "bedpartner". En dat ze het al helemaal niet nauw namen met monogame
principes.
Hoe men dat ontdekt heeft? Omdat de Neanderthalers blijkbaar een lange
ringvinger hadden. Nee, dat is géén grapje. De onderliggende theorie is dat
mensen (of mensachtigen) met een grote mate van sekshormonen (androgenen) een langere ringvinger
hebben, vergeleken met de wijsvinger. (Nee, géén langere middenvinger...) Om één
of andere (nog onbekende) reden zou de lengte van de wijsvinger beperkt worden
bij een foetus die opgroeit in een baarmoeder die meer androgenen bevat. En jawel hoor: de Neanderthalers hadden een beduidend
langere ringvinger. En dus, zo besluiten de onderzoekers, hadden zij véél seks,
met véél verschillende partners.
(Misschien een goed moment om zelf eens je "wijsvinger-ringvinger-index" te meten, en iets over jezelf te leren?)
Er zijn inderdaad wetenschappelijke bewijzen, uit fossiele resten, dat
Neanderthalers en "mensen" seks
hadden met elkaar, en nakomelingen konden voortbrengen. In tegenstelling tot
eerdere bevindingen als zouden de Homo Sapiens en Neanderthaler "biologisch incompatibel" geweest zijn, blijkt
volgens die recente gegevens de "genetische
afstand" tussen "de mens" en de
Neanderthalers bijzonder klein geweest te zijn, zodat ze zonder problemen een "gemengd kind" konden voortbrengen dat
zélf vruchtbaar was.
Uit sommige onderzoeken zou trouwens moeten blijken dat het genoom van
de huidige niet-Afrikaanse mens zowat 2 à 4% Neanderthaler-DNA bevat. (Bij de
Afrikaanse mensen is dat minder, omdat de Neanderthalers niet in Afrika
leefden, en pas in beeld kwamen toen de mensen
naar andere continenten gingen uitzwermen.)
Wat méér is: die "vermenging"
zou zelfs een positief effect gehad hebben op het DNA van de toekomstige mens.
Zo zou het Neanderthaler-DNA van belang geweest zijn om bijvoorbeeld het
immuunsysteem van de mens te versterken zodat hij beter bestand was tegen
infecties, en zich gemakkelijker kon aanpassen aan de wijzigende (en soms
onherbergzame) leefomstandigheden. Nóg frappanter misschien is dat ongeveer één
op drie hedendaagse Europese vrouwen een "Neanderthaler-gen"
zou geërfd hebben dat de vruchtbaarheid verhoogt en de kans op miskramen
verkleint. Keerzijde van de medaille zou kunnen zijn dat we veel van onze
allergieën aan de Neanderthalers te danken hebben (wat eigenlijk samenhangt met
een actiever immuunsysteem). En dat we meer last hebben van psychische
problemen...
De les die hieruit te leren valt, is onder andere dat het een fout
denkbeeld was om de Neanderthalers af te schilderen als een "minderwaardige" soort. (En dat dat eigenlijk gewoon niet bestaat: een "minderwaardig" ras...) Want we hebben
allemaal een beetje "Neanderthaler"
in ons bloed. Gelukkig maar, alles bij elkaar genomen...
We leven in vreemde, onzekere en verwarrende tijden. Er komt van alles
op ons af wat we niet kennen en niet begrijpen, en waar we (al dan niet
terecht) bang voor zijn. Het "onbekende"
jaagt ons altijd angst aan, en om met die angst te kunnen omgaan, proberen we
het te begrijpen.
Dat is de ideale voedingsbodem voor complottheorieën, want die lijken
ons een antwoord te geven op onze onzekerheden, en die lijken ons te helpen om
te begrijpen wat er gaande is. We voelen ons daardoor gerustgesteld, en gaan
niet de moeite doen om te checken of de uitleg wel klopt, want dan komen onze
onzekerheden en vragen en twijfels weer piepen. Het is comfortabeler om de
uitleg gewoon te accepteren, zéker als die door massa's andere mensen ook
geaccepteerd wordt. "Als iedereen het
gelooft, dan zal het wel waar zijn, zeker?" Trouwens: we hebben ook niet de
kennis en de informatie die nodig is om alles zélf te controleren. We moeten
dus wel rekenen op anderen die wél die kennis hebben, of beweren te hebben.
Het grote "voordeel" aan een
complottheorie is dat je eigenlijk niets hoeft te bewijzen. Je brengt een
aantal zaken die (toevallig) min of meer rond dezelfde tijd gebeurd zijn, met
elkaar in een "oorzakelijk" verband,
en je theorie kan gelanceerd worden. Je hebt dan alléén nog iemand nodig met
een groot bereik, en daar komt Facebook van pas, of Twitter. En zo kan je "bewijzen" dat het corona-virus
ontwikkeld is om 5G te kunnen lanceren, of om de wereldpopulatie te decimeren.
En zo kan je "bewijzen" dat de Chinezen
opzettelijk de opkomst van het virus hebben stil gehouden om de andere
grootmachten economisch ten val te brengen. Of ook dat de bron van alle
besmettingen bij de windmolens ligt.
Complottheorieën zijn van alle tijden. Zelfs Adam en Eva zijn er al het
slachtoffer van geworden, toen ze geloofden wat de slang hen influisterde. En
in de Middeleeuwen waren het de "heksen"
die het slachtoffer waren van complottheorieën, verspreid door de priesters die
een "zwart schaap" nodig hadden als
schuldige van al het onheil dat de mensen overkwam. Het scenario lijkt zelfs
een beetje op de huidige tijden: het was de periode van de "pest" die massa's slachtoffers maakte
(en dan gaat het naar schatting over een derde van de Europese bevolking), en
de mensen angstig en onzeker maakte. Voor de christelijke priesters was het een
koud kunstje om met een beschuldigende vinger naar de "heksen" te wijzen.
Maar het is nu pas, met de opkomst van het internet en de sociale
media, dat de impact van complottheorieën globale en wereldwijde proporties
begint te krijgen, en écht een gevaar voor ons allemaal wordt. Want er is wel
degelijk een "complot" gaande: het
complot dat gesmeed wordt door diegenen die de complottheorieën de wereld in
sturen om de mensen te manipuleren.
Het is een truc die in de jaren dertig van de vorige eeuw al eens met
succes toegepast is door het Naziregime in Duitsland. Alles wat er fout liep
was de schuld van "de joden" (want er
waren "bewijzen" genoeg): de
werkloosheid, de instorting van het sociaal netwerk, de globale depressie. De
boodschap werd luidop verkondigd en voortdurend herhaald en benadrukt. Tot
iedereen het ook écht ging geloven, en het pad was geëffend om, met instemming
van zowat de hele Duitse bevolking, die Joden uit de weg te ruimen.
Zo werkt een complottheorie: als ze maar voldoende luid verkondigd
wordt, als ze maar voldoende dikwijls herhaald wordt, als ze maar door
voldoende aantallen mensen geloofd wordt, dan wordt ze "de waarheid". En dan is iedereen bereid om er "de consequenties" van te dragen.
Complottheorieën hebben maar één bedoeling: de mensen tegen elkaar en
tegen anderen op te zetten, en hen te overtuigen dat "de anderen" slechte bedoelingen hebben. Door simpele "oplossingen" en antwoorden aan te
bieden, moeten we gekneed worden tot argeloze volgelingen van mannen die macht
willen verwerven of hun macht willen versterken. Mannen zoals de katholieke
priesters in de Middeleeuwen, mannen zoals Adolf Hitler in de vorige eeuw.
Mannen ook zoals Donald Trump in deze tijden. Want ook Donald is niet
vies van een complottheorie op tijd en stond: over de Chinezen, over de
Democraten, over de "radicaal linksen",
over het corona-virus. En de meerderheid slikt zijn betoog zondermeer, omdat
het voldoende luid verkondigd wordt en voldoende dikwijls herhaald wordt.
De sociale media zijn hét favoriete wapen bij uitstek voor die
complot-bedenkers. De geschiedenis had er misschien helemaal anders uit gezien
als Adolf Hitler indertijd een Twitter-account had gehad.
Iedereen heeft al wel eens horen praten over "lobbyisten", vermoed ik. Het klinkt als een bijzonder louche
beroep, maar in werkelijkheid gaat het (meestal) over deftige dames en heren
die politici en/of grote ondernemingen benaderen om een politieke of
commerciële beslissing te beïnvloeden. Om een wet te laten stemmen, of juist niet te laten stemmen. Of om een
belangrijke aankoop in de "juiste
richting" te sturen.
Dat ze daarbij af en toe eens zwaar over de schreef gaan, is blijkbaar
niet te vermijden. Vraag het maar aan Willy Claes, die vermoedelijk nog altijd
nachtmerries heeft over "Agusta". De
belangen die op het spel staan, kunnen dan ook af en toe erg groot zijn.
Iedereen doet het, of laat het doen: "lobbyen". De landbouwers, de zeevissers, de toeristische sector, enzovoort.
Ook nu, tijdens de "corona-crisis",
wordt er volop gelobbyd bij het Nationaal Crisiscentrum en de Veiligheidsraad:
door de evenementen-sector, de cultuurorganisaties, de sportfederaties, de
foorkramers, ... Het hoort er nu eenmaal bij, want de oude wijsheid is ook
vandaag nog altijd geldig: "Wie het
luidste roept, die krijgt het grootste deel."
"Drukkingsgroepen" zijn een
beetje hetzelfde als lobbyisten, maar dan subtieler. Drukkingsgroepen gaan geen politici of verantwoordelijken
rechtstreeks benaderen, maar ze beïnvloeden de "publieke opinie" om op die manier een politicus of een bedrijf
onder druk te zetten.
Het "grappige" aan die
drukkingsgroepen is dat zij dikwijls maar een heel kleine minderheid
vertegenwoordigen, maar omdat ze ontzettend luid roepen en in de media een
gewillig forum krijgen om hun mening uit te schreeuwen, hebben ze wel erg veel
invloed.
De "anti Zwarte Piet"
beweging is daar een heel frappant voorbeeld van.
Geen mens die tot voor kort wakker lag van het concept van een "Zwarte Piet" als helper/assistent/vriend
van Sinterklaas. In het grootste deel van de wereld hadden ze er zelfs nog
nooit over gehoord, laat staan dat het een pijnlijk thema zou zijn. De figuur
van "Zwarte Piet" was, tot voor kort,
eigenlijk alléén bekend in Nederland en België. En dat was al zo sedert het
jaar 1850 of daaromtrent, zonder dat iemand daar ooit een negatieve bijgedachte
aan koppelde.
Tot opeens iemand met erg lange tenen het idee kreeg dat hij/zij zich
daar "beledigd" door voelde. En een hele
machinerie in gang zette om iedereen ervan te overtuigen dat de figuur van "Zwarte Piet" beledigend was voor alle
niet-blanke mensen. Wat er precies zo "beledigend"
zou zijn, niemand die er de vinger kan op leggen, maar dat hoeft niet: eens het
zaad van onverdraagzaamheid en lichtgeraaktheid gezaaid was, kon het weelderig
schieten en zich over de hele wereld verspreiden. Met dank aan de giftige sociale
media.
Ik vermoed dat de impact van het gevoel van "belediging" niet groot genoeg was voor die drukkingsgroep die om aandacht schreeuwde. En dus werd nog een
stapje verder gegaan: er werd overgeschakeld naar het verwijt van "rassendiscriminatie". Geen mens die het
verband tussen de figuur van "Zwarte Piet"
en het probleem van "rassendiscriminatie"
kan begrijpen. Maar ook dat hoeft niet: de aanklacht werd luid uitgeschreeuwd, opnieuw
vooral op de sociale media, en kreeg finaal op alle media een ongenuanceerde weerklank.
En nu is het dus zo ver: "Zwarte
Piet" wordt uit onze leefwereld verbannen. Facebook en Instagram waren de
eersten om voor de luidruchtige drukkingsgroep te zwichten. En kort nadien
volgden anderen, omwille van "de publieke
opinie". Zoals bol.com en Amazon. Die trouwens ook de aanduiding "blank" willen schrappen, en
vervangen door "beige" of zoiets.
Een grote overwinning voor de "anti
Zwarte Piet" drukkingsgroep, want hiermee komt een einde aan "het aanzetten tot discriminatie en haat".
Het zal mij benieuwen hoe sterk de gediscrimineerde niet-blanken in
Amerika hiermee bezig waren, en hoe uitbundig ze deze "overwinning" zullen vieren. Het zal mij vooral benieuwen of deze overwinning ook maar enig verschil zal
uitmaken voor hun leven, voor hun kansen, voor hun veiligheid. Ik vrees er toch
een beetje voor dat het wegtoveren van "Zwarte
Piet" de strijd tegen de rassendiscriminatie geen zier geholpen heeft. De (blanke)
agent die onlangs een weerspannige Afro-Amerikaan tot 7 keer toe in de rug
heeft geschoten, was volgens mijn bescheiden mening in elk geval niet opgehitst
door Zwarte Piet...
Maar de "drukkingsgroep"
heeft wél haar slag thuis gehaald en is erin geslaagd media-aandacht te krijgen.
En dáár was het hen tenslotte om te doen.
In een bijlage bij dit blog-stukje heb ik een "Opiniestuk" opgenomen, dat verschenen is op de site van VRT-NWS op
26 augustus. Ik nodig iedereen uit om het te lezen, en er eens over na te
denken.
Het is van de hand van ene Professor Lieven Annemans, hoogleraar in de "Gezondheidseconomie". De man wordt de "geluksprofessor" genoemd, omdat hij altijd en consequent de nadruk
blijft leggen op het welzijn, fysiek én psychisch, van de mens. Een man naar
mijn hart dus.
In zijn opiniestuk vertrekt hij van een "hypothetische" situatie waarbij in het 7-uur journaal elke dag
opnieuw waarschuwend melding wordt gemaakt van een ziekte waardoor wekelijks "tot 120 mensen" moeten gehospitaliseerd
worden, en waardoor er elke week "10 of
meer mensen" komen te overlijden. En hij vraagt zich af hoe we zouden
reageren als uit angst voor die ziekte drastische maatregelen zouden
voorgesteld worden, in de stijl van: een (gedeeltelijke) lockdown,
mondmaskerplicht, sluiting van de scholen, enzovoort. Heel het maatschappelijk
bestel zou daartegen in opstand komen, argumenteert hij. En terecht. Die "hypothetische" ziekte is trouwens niet
zo "hypothetisch": het gaat over een
bacteriële longontsteking. Een (erg besmettelijke) ziekte waar we al jaar en
dag mee leven, en waarvan we ondertussen al geaccepteerd hebben dat ze
dodelijke slachtoffers maakt. Vooral bij de oudere bevolking. En logischerwijze
vraagt de professor zich af waarom Covid-19 dan wél die drastische en buitenproportionele
maatregelen rechtvaardigt en de hele maatschappij onderdompelt in een soort "angstpsychose".
Het probleem met het voorbeeld van de professor is natuurlijk dat de
getallen waar hij over spreekt, van een andere grootteorde zijn dan de getallen
waarmee we bij CoVid-19 om de oren geslagen worden: daarbij gaat het om
aantallen die tot tien keer hoger liggen. Er sterven jaarlijks "slechts" 500 mensen aan een
longontsteking. Daarmee kunnen tegenstanders van zijn stelling hem gemakkelijk
onderuit halen, natuurlijk: "Covid-19 is
véél erger, en moet dus ook véél ernstiger genomen worden. En dus zijn de
maatregelen bij Covid-19 wél gerechtvaardigd, terwijl ze dat bij een
longontsteking niet zouden geweest zijn."
Maar de kern van de zaak blijft wél van toepassing: de sfeer van angst
die over onze maatschappij heerst, is in veel opzichten erger dan de ziekte
zélf.
De redenering die gebruikt wordt om de strenge maatregelen te
rechtvaardigen, is dat "elke dode er één
te veel is", en dat we dus alles moeten doen wat nodig is om dodelijke
slachtoffers te vermijden. Dat geldt uiteraard voor élke besmettelijke ziekte,
en dan zijn de bedenkingen van de professor wél correct. We willen toch ook bij
een longontsteking elke dode vermijden als we dat kunnen? Waarom dan bij
Covid-19 zo'n draconische maatregelen, en bij een andere besmettelijke ziekte
niet? Waarom accepteren we bij om het even welke ziekte dat er nu eenmaal,
jammer genoeg, mensen aan sterven, en niet bij Covid-19? Als die ingrijpende
maatregelen er inderdaad op gericht zijn om zoveel mogelijk corona-levens te
redden, waarom worden er geen soortgelijke drastische maatregelen opgelegd om
dodelijke slachtoffers van andere kwalen te vermijden? Zoals bijvoorbeeld een
algemeen en totaal rookverbod in de strijd tegen kanker?
De maatregelen zijn er, zegt men, op gericht om levens te redden, maar
ze gaan voorbij aan de levenskwaliteit. Ja, we willen allemaal zo lang mogelijk
leven, maar we weten met 100% zekerheid dat we toch ooit eens moeten sterven. En
we zouden van de tijd die ons gegund is, liefst nog iets moois
kunnen maken, iets dat de moeite waard is en dat we met elkaar kunnen delen. De
corona-maatregelen hebben die ambitie compleet onderuit gehaald.
Ik heb diezelfde bedenkingen al meerdere keren herhaald in mijn blog,
en ik heb verwezen naar de "collateral
damage": de mensen die niet het slachtoffer geworden zijn van Covid-19,
maar wél van de ons opgedrongen maatregelen. De kanker- of hartpatiënten die
hun behandeling (noodgedwongen) uitgesteld of stopgezet hebben omwille van de
angst voor Covid, en voor wie dat fataal afgelopen is. De (oudere) mensen die
in de eenzaamheid terecht gekomen zijn en weg gekwijnd zijn in het isolement.
De mensen die in een financiële krater getuimeld zijn en aan de wanhoop hebben
toegegeven.
Net als de professor pleit ik al lang voor een aanpak die ons nog
altijd de kans geeft om te "leven",
om elkaar warmte en tederheid te geven, om zonder doodsangst buiten te komen,
om elkaar een glimlach te gunnen. En om weer bezig te kunnen zijn met wat ons
leven zin en vervulling geeft.
Als het kan voor ál die andere besmettelijke ziektes, waarom kan het
dan niet voor Covid-19?