Zowel in de Joodse als in de Islamitische godsdienstbeleving behoort
het "offeren van een schaap" tot de
traditie, of zelfs (volgens sommigen) tot de door-God-opgelegde wetten. Dat
steunt op het offer dat Jahweh van Abraham lang geleden zou gevraagd hebben:
Abraham werd "verzocht" zijn zoon te offeren om zijn toewijding te bewijzen, maar uiteindelijk mocht dat dan
ook een schaap zijn.
Ik blijf grote problemen hebben met het beeld van God, of Jahweh,
zoals dat uit het Oude Testament naar voor komt, en zoals het ook in de Joodse
en Islamitische geschriften voorgesteld wordt. Het is een wrede, wraakzuchtige,
onverdraagzame, jaloerse en veeleisende "god",
die voortdurend bevestiging wil, en die geen enkele consideratie lijkt te hebben
met een mensenleven. In het christendom zijn we van dat beeld ondertussen al
afgestapt, maar de Joden en Moslims houden (officieel) nog altijd vast aan dat
concept. En hun religieuze wetten en overtuigingen ankeren nog altijd heel
sterk in de oudste geschriften en mythes. Zo ook dus het idee van een "offer" in de letterlijke zin van het
woord: een levend wezen dat moet ter dood gebracht worden. Al is daar ook een
positieve kant aan toegevoegd: het geslachte dier moet gedeeld worden met de
minder gegoeden. In die zin is het wel verwant aan het concept van een "offer" in de Christelijke religie: het
zichzelf één en ander ontzeggen, met als bedoeling iets van onze overvloed te
delen met de minderbedeelden.
Bij ons in België is het sinds 2019 verboden om dieren "onverdoofd" te slachten. En dát met in
het achterhoofd de wens om het dierenleed zo veel mogelijk te beperken. Bij ons
in België moet een dier dus altijd op één of andere manier "verdoofd" zijn als het geslacht wordt.
(Dat geldt trouwens evengoed in commerciële slachthuizen, waar het slachten
géén ritueel karakter heeft.)
Een aantal streng orthodoxe joodse en islamitische organisaties hebben
daar bezwaar tegen aangetekend bij het Europees Hof voor Justitie, en ze lijken
nu gelijk te krijgen: volgens de Advocaat-Generaal van het Europees Hof is dat
verbod op "onverdoofd slachten" in
strijd met het Europees Recht. Want volgens dat Europees Recht moet de
godsdienstvrijheid absoluut gerespecteerd worden, en dat onverdoofd slachten zou een essentieel onderdeel zijn van die
godsdienstvrijheid.
Dat argument komt er dus op neer dat de godsdienstige wetten en
plichten altijd boven de "wereldlijke" wetten gesteld worden: als
mijn godsdienst mij "oplegt" om iets
te doen, dan moet ik dat doen, ook al is het volgens de wereldlijke
wetgeving verboden. Sterker zelfs: dan mag de "wereldlijke wet" dat niet eens verbieden.
Als dat advies van de Advocaat-Generaal van het Europees Hof gevolgd
wordt, dan hebben we het einde nog niet gezien. Want volgens diezelfde conservatief-orthodoxe
strekkingen, moeten mannen en vrouwen bijvoorbeeld strikt van elkaar gescheiden
blijven in publieke ruimtes en zouden dus vrouwen niet samen met een man de bus
of trein mogen nemen. En ook volgens diezelfde groeperingen mag een man een "vreemde" vrouw geen hand geven, en
moeten vrouwen slaafs de orders van de man opvolgen. Alle verworvenheden met
betrekking tot vrouwenrechten en met betrekking tot "gelijkberechtiging" van man en vrouw mogen dus in de vuilbak
gekieperd worden, wegens in strijd met de richtlijnen van de godsdienst en dus
ontoelaatbaar in het heilige principe van de "godsdienstvrijheid". Wat dit advies impliceert, is dat de deur
opengezet wordt voor de invoering van de "Sharia"
in België, en bij uitbreiding in heel Europa. Of hoe het "Europees Recht" eigenlijk het Islamitisch
Recht zou moeten worden. En wat moeten we dan denken van de extremistische
groeperingen zoals IS of Al Qaida, die in de Koran menen te lezen dat "ongelovigen" moeten gedood worden. Moet
ook dat dan goedgekeurd worden onder het mom van godsdienstvrijheid?
Het "grappige" hierbij is
dat het "verdoofd" slachten wél voorzien is in een aantal Islamitische landen. Net zoals ook het
hoofddoekenverbod wél geldt in bijvoorbeeld Turkije, terwijl het bij ons heftig
aangevochten wordt.
En het bizarre in dit hele verhaal is ook dat het "verdoofd" slachten de instemming heeft
van de gematigde strekkingen bij ons, zowel in het Jodendom als bij de Islam.
Er is immers geen enkele "wet" die
stelt dat de geofferde dieren zo veel mogelijk psychisch en fysiek leed moeten
ondergaan bij de slachting; het volstaat dat bepaalde rituelen in acht genomen
worden. Het protest tegen het verbod op onverdoofd slachten komt uitsluitend van
extremistische strekkingen. Maar die roepen uiteraard het hardst, en dus
krijgen die gelijk.
Pijnlijk hierbij is vooral dat deze extreme standpunten jammer genoeg
negatief afstralen op de gehele Joodse of Moslimgemeenschap. En dan reageert
men stomverbaasd en onbegrijpend als de mensen anti-Europees én anti-islamitisch
of antisemitisch worden...
|