Tijd voor EHBO

Na de rijlessen kan ik meestal wel wat EHBO gebruiken, en dat deed me eraan denken dat ik jullie weer wat nuttige eerste hulptips moest geven. Vandaag bespreken we wat je zoal kan doen bij verdrinkingen, ernstige bloedingen, hartaanvallen, shock en elektrocuties.

1) Ernstige bloedingen

Dit gaat niet over banale sneetjes in de vinger, maar over bloedingen waar serieus wat bloed naar buiten komt. Die moet je altijd ernstig nemen, want het slachtoffer kan al in levensgevaar komen als hij 1 – 1,5 liter bloed verliest!

Bij een ernstige uitwendige bloeding loopt het bloed snel & hevig uit de wonde, of spuit hete r zelfs uit (dan is er een slagader geraakt)!

Wat doe je eraan?

Veiligheid eerst! Vermijd indien mogelijk contact met het bloed van het slachtoffer – AIDS is géén irreële bedreiging. Probeer handschoenen aan te doen of pak een dikke, zuivere doek.

Stelp de bloeding door met de doek druk uit te oefenen op de wonde. Nog beter is als je dit door het slachtoffer zelf laat doen, maar dat gaat vaak niet. Als het een lidmaat betreft: breng dat in hoogstand. Dit betekent dat je het lidmaat in de hoogte brengt, op een niveau hoger dan het hart. Bij een arm: laat het slachtoffer stabiel neerzitten, houd zijn arm omhoog in die mate dat de elleboog een hoek van ongeveer 90 graden bevat, ondersteun de arm. Bij een been: laat het slachtoffer neerliggen en leg iets onder het been – of hou het desnoods zelf wat omhoog.

Bind het lidmaat niet af! Daarmee bereik je slechts twee dingen: a)als je het goed doet, zorg je ervoor dat het lidmaat gewoonweg afsterft, b) als je het slecht doet, zorg je ervoor dat het bloed er werkelijk uit zal spuiten.

Het afbinden van ledematen mag je in feite alleen maar doen als laatste redmiddel, bv. als het lidmaat in dermate toestand is dat je het toch als verloren kan beschouwen (deels afgerukt ofzo, of enorm vééél grote, gapende wondes waaruit bloed spuit), of als er nog slachtoffers zijn die echte reanimatie nodig hebben – je kan immers niet stelpen bij de ene en beademen bij de andere.

Leg zo mogelijk een steriel drukverband aan. Materiaal daarvoor moet in de EHBO-kit van je auto te vinden zijn. Anders moet je je uit de slag trekken met zakdoeken, keukenhandoeken, stropdassen, lakens…improviseren mag best. Je drukt een prop daarvan op de wonde en brengt daarrond een verband aan. Wat als de bloeding niet stopt? Leg met wat zwachtels, stuk stof etc enkele platte knopen rond het verband, steek een hard, langwerpig voorwerp door 1 van de knopen en draaien maar. Let wel dat de huid er niet tussen komt te zitten (het slachtoffer zal wel al genoeg afzien vrees ik).

Als er een vreemd voorwerp zit in de wonde, ruk die er dan niet uit.

Verwittig zo snel mogelijk de 112, en beschrijf altijd de toestand van het slachtoffer, vermeld de plaats waar je bent etc…

Bij een inwendige bloeding zie je meestal een blauwige verkleuring op de buik, die plaats kan ook hard aanvoelen. Het slachtoffer zal klagen over vreselijk pijn daar. Je kan zelf niet veel doen, behalve het slachtoffer op zijn rug op de grond leggen (al dan niet op een deken), zijn benen wat in de hoogte leggen en zo snel mogelijk de 112 te alarmeren.

Zowel bij inwendige als uitwendige bloedingen kan het slachtoffer in shock geraken door het ernstige bloedverlies. Dat is erg gevaarlijk! De huid voelt koud aan, koud zweet breekt uit, het slachtoffer kan misselijk zijn, de hartslag wordt zwak en snel en de ademhaling oppervlakkig. Het slachtoffer is vaak op een vreemde manier berustend. Geef hem geen eten of drinken! Zorg dat de temperatuur van het slachtoffer stabiel blijft. Vermijd dat hij nog meer pijn lijdt. Waarschuw altijd zo snel mogelijk de 112!

2) Elektrocutie

Veiligheid eerst: schakel direct de stroom uit. Raak een slachtoffer dat nog in contact is met de stroombron nooit aan! Begin dan met de reanimatie indien nodig. Koel eventuele brandwonden en dek ze steriel af. Zorg dat gebroken ledematen onbeweeglijk blijven. Verwittig uiteraard de 112 als de toestand ernstig is. Het is aan te raden om sowieso op controle te gaan in het ziekenhuis (natuurlijk niet als je een schokje hebt gehad bij het openen van je autoportier hé).

3) Verdrinking

Eerst en vooral: spring nooit een verdrinkend iemand achterna als je zelf niet zeer goed kan zwemmen. De sterkte van de stroming, de koelte van het water en de hinder van de kledij worden fors onderschat. Gooi hem liever iets drijvends toe, bv een stuk hout, boei, een lege jerrykan (goed, de olieprijzen zijn hoog maar nog steeds niet hoger dan een mensenleven). Of gooi anders een touw.

Waarschuw de redders of de 112, vermeld er altijd bij dat het om een verdrinking gaat. Als je hem er zelf uit hebt uit kunnen halen en je moet reanimeren, geef het dan niet te snel op. Onderkoeling is, hoe tegenstrijdig het ook klinkt, in het voordeel van een slachtoffer met ademhalingsstilstand.

De kans is groot dat het slachtoffer nogal gevuld is met water. Leg hem op zijn buik over je knie, zorg dat de poep het hoogste punt is. De zwaartekracht laat het water (en waarschijnlijk nog een hoop onsmakelijke dingen zoals de laatste maaltijd) er gemakkelijker uitlopen. Mond-op-mondbeademing is hierna weliswaar wat minder smakelijk, maar toch effectiever.

4) Hartaanval

De symptomen bij lichte hartaanval of Angor zijn: pijn onder borstbeen, zweten, misselijkheid, het slachtoffer voelt zich niet goed…

Wat doe je eraan?

Laat het slachtoffer (stabiel) neerzitten. Zorg dat er wat frisse lucht is. Zorg dat hij rustig blijft. Stel gerichte vragen als: “hebt u dit al eerder gehad?”, “was dat hetzelfde gevoel”, “bent u hartpatiënt en hebt u uw medicatie bij?”. Meestal is dat laatste wel het geval, en dan geef je hem een pilletje dat hij onder de tong moet leggen. Verwittig de hulpdiensten maar blijf liefst bij het slachtoffer, en zeg hem dit ook. Bij rust zal de toestand van het slachtoffer na een tijd verbeteren.

Als het slachtoffer antwoordt dat de pijn nu toch wel meer is dan de vorige keer, of dat “het gevoel anders is”, moet je je toch wel zorgen beginnen maken. Dit kan een hartinfarct zijn! Zeker als het slachtoffer ook klaagt over pijn die uitstraalt naar de arm, maag, schouders en als de klachten begonnen zijn in een toestand van rust! De toestand van het slachtoffer zal ook niet verbeteren in rust en/of na inname van zijn medicatie (dit kan geen kwaad, however…) Probeer de polslag te controleren, en doe verder hetzelfde als bij een Angor. Waarschuw onmiddellijk de 112 en vermeld zeker dat het om een hartinfarct gaat! Controleer dan steeds de vitale functies.

Breng mensen met een hartaanval nooit zelf naar het ziekenhuis! De kans dat de toestand onderweg verergert is niet gering, en probeer maar eens een bewusteloos iemand uit een auto te krijgen.

Voor de rest kan je zelf helaas niet veel doen. Het is een kwestie van de symptomen tijdig juist te interpreteren. Hetzelfde geldt voor een beroerte (herseninfarct). Als iemand klaagt over langdurige, hevige hoofdpijn, verward is, raar spreekt en nogal vreemde antwoorden geeft, eenzijdige spierverzwakkingen/-verlammingen heeft of heel erg ongewone dingen begint te doen (zoals met een koffielepeltje roeren in het gebak;-), dan wordt het tijd om de hulpdiensten te alarmeren. Denk nooit zomaar: die wordt een beetje seniel of een dagje ouder! Wat je dan verder nog kan doen, is hem in een stabiele zithouding te zetten en beginnen reanimeren indien nodig.

Dankzij het internet kan ik bloggen, dus is het niet meer dan normaal dat ik ook daarover eens een item schrijf. Maar omdat iedereen al zo vertrouwd is met het hedendaagse internet, ga ik het hebben over hét "internet" van de 19e eeuw: het Mundaneum! Het Mundaneum is een museum in Mons (Bergen), werd gesticht eind 19e eeuw en bevat zo'n 6 km papier! Het werd opgericht door Paul Otlet en Henri La Fontaine en wordt ook wel "het internet van het papier" genoemd. Paul Otlets ideaal was om in het Mundaneum alle kennis van de wereld te verzamelen en te classificeren, een gigantische universele catalogus. Alle kennis van de hele wereld zou gebundeld moeten worden. Zoiets als ons huidige internet dus! Het moet veel werk geweest zijn, maar uiteindelijk ging het Mundaneum in 1910 dan toch open. Het was Otlets wens dat uiteindelijk iedereen, via een gemakkelijk systeem, de bibliografie zou kunnen consulteren, en zelfs vanuit de eigen woonkamer. Verder was het ook de bedoeling dat de catalogus regelmatig bijwerkt en uitgebreid zou worden. Helaas, het Mundaneum raakte hopeloos uit de tijd. Toch is de wens van Paul Otlet in zekere zin uitgekomen, met het internet en internetencyclopedieën als Wikipedia. Dit moet echter wel wat genuanceerd worden. Op het internet, en in mindere mate ook op Wikipedia, staat evengoed de grootste onzin, gaande van simpele typfouten over inhoudelijke blunders tot doelbewust foute info. Wat je in het Mundaneum aantreft, is daarentegen correct! Achteraf bekeken nog niet zo slecht dus…

De laatste jaren staat het Mundaneum weer in de belangstelling, en ik hoop het ooit eens te bezoeken. Want dit lijkt me toch meer dan de moeite waard!

& http://www.mundaneum.be/ &

Vanaf vanavond gaat de VT4-serie “Stanley’s Route” weer van start. Ik heb de serie vorig jaar eigenlijk niet gevolgd, dus kan ik niet zeggen “het gaat weer spetterend/vreselijk worden”. Dit jaar ga ik wel proberen kijken. Op zich heb ik het niet zo voor dat reality-gedoe; het laat me hoegenaamd koud hoe erg die BV’s daar gaan afzien in de Afrikaanse jungle. Ik ga eerder kijken voor de mooie beelden. Het is gefilmd in Centraal-Afrika en laat dat nu toevallig een regio zijn die mij ontzettend boeit!

Laat ik hier ondertussen eens wat uitweiden over “de Grote Meren”. Wat bedoelt men eigenlijk met de streek “de Grote Meren”? De omgeving van Loch Ness? Het Bajkalmeer? Het meer van Genève? The Lake District in Groot-Brittannië??

Hapana, nee, met “de Grote Meren” bedoelt men een streek in Centraal-Afrika, gelegen rond de slenkmeren in de Oost-Afrikaanse Slenk (Great Rift Valley) plus het Victoriameer (géén slenkmeer). De Oost-Afrikaanse Slenk is een enorm lang stelsel van slenken; en op die plaats wordt het Afrikaanse continent letterlijk langzaam in twee getrokken omdat daar twee platen van elkaar “wegdrijven”. Op sommige plaatsen is de Oost-Afrikaanse Slenk duizenden meters diep, hier en daar is ze 100 km breed. In totaal is de Great Rift Valley 6400 km lang; ze loopt van Mozambique naar Syrië. Een zeer interessant fenomeen voor de aardrijkskundigen!

Op sommige plaatsen in deze slenk zijn slenkmeren ontstaan: lang, smal en zeer diep. De belangrijkste en grootste meren zijn: het Tanganyikameer, het Kivumeer, het Edwardmeer, het Albertmeer en het Malawimeer. Daarnaast is er ook nog het beroemdere Victoriameer, een belangrijke bron van de Nijl. Dit is echter geen slenkmeer (maar toch nog wel groot, vandaar dat men het tot “de grote meren” rekent;-).

Door die slenken wordt de regio gekenmerkt door nogal wat vulkanisme, er zijn ook vrij hoge bergen ontstaan zoals de Virunga in Oost-Congo. Door het vulkanisme is de landbouwgrond er zeer vruchtbaar.

De regio van de Grote Meren loopt door Zuid-Oeganda, Oost-Congo, Rwanda, Burundi, Kenia, Tanzania en Malawi. Dit is een bijzonder fascinerende regio. Een regio van extremen ook: je vindt er de prachtigste landschappen en een enorme biodiversiteit, maar dit is ook een streek met veel gevaarlijke tropische ziektes en extreme menselijke ellende. Deze streek heeft ook een rol gespeeld in de geschiedenis. The Great Rift Valley is één van de ontstaansgronden van de menselijke soort. In tegenstelling tot wat veel mensen nog steeds denken, zijn de mensen daar nadien ook nog vérder geëvolueerd. In Oeganda was er het koninkrijk van de Buganda, in Rwanda ontstond er het Land van de Duizend Heuvels. Op elke heuvel leefde een stam van Hutu, Tutsi (en eventueel Twa). De heuvels stonden onder het uiteindelijke bevel van de koning, de Mwami, die werd gezien als een schakel tussen de onderdanen en de goden. De oostelijke kant van de regio was het domein van de Swahili’s, waarvan slavenhandelaar Tippu Tib ongetwijfeld de beroemdste is.

Later werd de regio bij ons beroemd gemaakt door Dr. Livingstone en Henry Morton Stanley! Stanley prees het gebied ten oosten van de Meren later aan bij Koning Leopold II, met alle gevolgen vandien. Tijdens de twee Wereldoorlogen werd er ook in Midden-Afrika gevochten (die landen behoorden toe aan verschillende mogendheden, zodus…) maar niet erg intensief. Daarna kwamen de Grote Meren vooral negatief in het nieuws. In Burundi en vooral Rwanda volgde decennialang de ene moordpartij op de andere, met als triest hoogtepunt de genocide in Rwanda in 1994. Idi Amin speelde dictator over Oeganda in de jaren ’70, je kent hem vast wel vanop die foto’s waarop hij op een gouden troon zit terwijl het volk stierf van de honger. In Oeganda brak ook een burgeroorlog uit in 1986; het Lord’s Resistance Army met aan het hoofd J. Kony ontvoerde en verminkte duizenden kindsoldaten en terroriseerde talloze onschuldige burgers. Vanuit Oeganda en Rwanda vielen vanaf de jaren ’90 ook milities Oost-Congo binnen, een conflict dat nog steeds niet opgelost is.

Qua natuur is dit een overweldigende streek. De Meren op zich moeten al magnifiek zijn, maar dit is ook het gebied waar het Virunga-park met zijn zeldzame gorilla’s ligt. Onderzoeksters Dian Fossey en Jane Goodall danken hun faam aan het onderzoek naar de mensapen in de regio van de Grote Meren. De tot nu toe verst ontdekte bron van de machtige Nijl ligt op de grens van Oeganda en Rwanda. In het noorden van Congo/zuiden van Oeganda, leeft een zeer speciaal en aantrekkelijk dier: de Okapi oftewel bosgiraffe. Een prachtig en zeldzaam beestje!

Ook op etnisch vlak is dit een zeer verscheiden gebied. Het is een overbevolkt gebied en het zou ons te ver leiden om alle etnische groepen op te noemen, maar interessant om te weten is dat er in de oerwouden pygmeeën leven. Hutu en Tutsi heb ik reeds eerder vermeld. In Bukavu, een stad aan de westelijke kant van het Kivumeer, worden er zomaar eventjes 40 (!) talen gesproken. Dit om de grote etnische verscheidenheid van de regio te illustreren. De lingua franca in deze regio is trouwens het Swahili. Andere talen waarin je je kan redden zijn het Frans en Engels.

De regio van de Grote Meren is echter ook het toneel van veel menselijke ellende. Over de talloze burgeroorlogen heb ik al veel gezegd, maar laten we ook de tropische ziektes zoals malaria, ebola en HIV niet vergeten. Op bepaalde plaatsen is er verder een enorme armoede en criminaliteit, zoals in Bukavu. Sommige gebieden in Oost-Congo zijn nog altijd in handen van de Interahamwe: fanatieke Hutu-milities uit Rwanda, ze kappen/schieten graag op alles en zéker op blanken! Verder zwerven er nog veel kindsoldaten rond, vooral in Oeganda. Die kom je liever níet tegen. De BV’s uit “Stanley’s Route” gaan het dus zwaar krijgen in de komende afleveringen. Hopelijk zijn ze goed ingeënt en kennen ze een mondje Swahili, want ik vrees dat ze dat erg nodig zullen hebben!

› Stanley’s Route, vanaf maandag 25 september op VT4, om 21u05. š

Let me tell you a bedtime story about…Story!

Lady in the Water

Zaterdagavond ben ik naar de film “Lady in the Water” van regisseur M. Night Shymalan gaan kijken! Dit was echt een bijzonder mooie, en spannende, film. Het was typisch een Shyamalan-movie: ruimte voor fantasie, spannend tot het einde, af en toe eens flink griezelen en/of verschieten, ontroerend einde en knap & origineel filmwerk. Ook kwam weer het thema van ondergronds/in- of opgesloten te zitten terug, zoals in zowat alle films die ik al van deze regisseur heb gezien: The Sixth Sense, Signs, The Village. Dit zijn ook stuk voor stuk zeer goede films trouwens.

Het verhaal gaat over een zeenarf, Story, die naar onze wereld is gekomen om in één van ons, een uiverkorene, “iets” te laten ontwaken. Wat die uitverkorene in de toekomst doet, zal de geschiedenis van de mensheid mee bepalen. Mr Heep, conciërge van een appartementsgebouw, treft de zeenarf in het zwembad van het appartement aan. Hij besluit haar verder te helpen in haar zoektocht naar de uitverkorene, wat gemakkelijker gezegd is dan gedaan. De tijd dringt echter: Story wordt bedreigd door een vreselijk roofdier, een scrunt (en dan nog eentje van het niet-afhoudende type op de koop toe) en ze heeft ook nog maar enkele avonden de tijd om door de grote arend opgepikt te worden. Die moet haar terugbrengen naar har eigen wereld, the Blue World. Samenwerking tussen de vreemde snoeshanen die samenhokken in het appartement is vereist! Het ziet er niet al te best uit, met die enge scrunt die aldoor rond het appartementsgebouw sluipt. Ondertussen moeten enkele van de bewoners, waaronder de conciërge zelf, ook hun eigen demonen zien te overwinnen…

Het meisje dat de narf speelt, heeft ook de hoofdrol gespeeld in “The Village”. Ik was telkens onder de indruk van haar prestatie. M. Night Shyamalan heeft gewoontegetrouw een cameo in zijn eigen film, maar dit keer heeft hij een belangrijke rol! Grootheidswaanzin? Dat kan mij niet schelen, als het acteerwerk maar goed is. En dat is het ook. Shyamalan heeft werkelijk talent! En hij is ook niet mis;-) Ik wist voordien niet hoe hij eruitzag, en had me aan een Salman Rushdie-achtig type verwacht. Maar dit viel zéér goed mee (^_^).

Je moet zeker en vast naar deze film gaan kijken. Shyamalan slaagt er telkens weer in mijn verwachtingen te overtreffen. Doe zo verder M. Night, en je schrijft filmgeschiedenis!

Kinderachtige rommel, zegt u? Shut up. And try.

hhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhh

Liaisons Dangereuses

Woensdag 20 september is er een goeie film op Canvas, nl. “Dangerous Liaisons”! Deze film is het bekijken waard. Ik heb hem al een paar keer gezien maar ik ga waarschijnlijk nóg eens kijken. Dat zou al overtuigend genoeg moeten zijn, niet? (als je weet dat ik geen echte tv-kijker ben)

De film is gebaseerd op “Les Liaisons Dangereuses” van Choderlos Laclos. Dit boek is uitgebracht in 1782 als een zogenaamde briefroman. Ik denk dat het in die tijd erg ophefmakend was!

Het boek geeft ons een mooi beeld van de perverse, decadente aristocratie in het Frankrijk van voor de Franse Revolutie (1789). Markiezin de Merteuil en Vicomte de Valmont zijn twee bekende/beruchte, doortrapte aristocraten, die op seks maar nog veel meer op het spel van het verleiden zelf belust zijn. Als ze iemand die bij voorkeur erg kuis is, hebben kunnen verleiden, beschouwen ze dat als een overwinning. De actie in bed doet er dan eigenlijk minder toe, het is vooral de uitdaging die telt voor deze duistere, sadistische figuren. Eens het doel bereikt is, is de prooi uiteraard niet meer interessant en dan wordt die ook vakkundig gedumpt. En zo spelen die twee zeer wrede spelletjes, vaak van aantrekken en afstoten, met hun weerloze prooien. Als ze maar macht uit kunnen oefenen op iemand, dan zijn ze gelukkig!

Markiezin de Merteuil wil wraak nemen op een vroegere minnaar die op trouwen staat. Zij sluit een pact af met Valmont: hij moet de aanstaande bruid Cecile – een jong, naïef, onbevlekt gansje – aanzetten tot “het kwade” (in bed praten dus;-). In ruil mag Valmont daarna nog eens in de koffer duiken met de markiezin. Valmont vindt deze uitdaging eigenlijk wat beneden zijn niveau; het zal immers weinig moeite kosten zo’n onervaren wicht te verleiden. Hij concentreert zich dan ook tegelijkertijd op een veel grotere uitdaging: het verleiden van de onbesproken, respectabele, trouwe, godsvruchtige Madame de Tourvel (die vanzelfsprekend ook getrouwd is). En om het helemaal ingewikkeld te maken, verliest Cecile haar hart aan haar jonge muziekleraar Danceny, een op het eerste zicht brave jongen.

Er wordt dus veel aan verleiden gedaan in deze roman, maar algauw blijkt dat het spel met de liefde wel eens gevaarlijk zou kunnen zijn…

Van dit boek zijn er wel al wat verfilmingen geweest. In 1988 kwam “Dangerous Liaisons” uit, van regisseur Stephen Frears. Mét een supercast: John Malkovich als ultieme (knappe & verleidelijke) slechterik Valmont, Glenn Close als teef de Merteuil, Michelle Pfeiffer als heilig beeldje de Tourvel, Keanu Reeves als de o zo onschuldige, aanbidderige Danceny en een toen piepjonge Uma Thurman als dom blondje Cecile.  Het werd dan ook een geweldige film: schitterend geacteerd, een zeer duistere sfeer, mooie decors en kostuums, prachtige locaties…

Ongeveer gelijktijdig met “Dangerous Liaisons” werd de film “Valmont” gedraaid. “Dangerous Liaisons” kwam net wat eerder uit, zodat “Valmont “(1989) een regelrechte flop werd! Wie gaat er ook naar 2 keer dezelfde film kijken op zo’n korte tijd he?!? En toch moet “Valmont” – met Colin Firth in de titelrol – zeker niet onderdoen! De toon van deze film is luchtiger, frivoler, en focust meer in op het personage Valmont. De afloop is ook ietsje minder dramatisch dan in “Dangerous Liaisons”. Helaas is het altijd die laatste die ze uitzenden op tv, ik vind dat “Valmont” ook wel eens wat meer kansen mag krijgen. Het is al lang geleden dat ik die film zag, ik zou hem graag wel eens terugzien.

Ten slotte is er nog een moderne verfilming van het verhaal: “Cruel Intentions” (1999) met o.a. Reese Whiterspoon. Hier gaat het over intriges tussen jongeren aan het einde van de 20^e eeuw. Deze film zegt mij eigenlijk niet veel, ik hou veel meer van kostuumdrama’s.

(er zijn nog andere verfilmingen, maar daar weet ik eigenlijk niks over te vertellen)

Kijk zeker naar de film woensdag! Zo kan je meteen de personages in het boek een gezicht geven. Je krijgt ook een uitstekend beeld van de intriges die zich toen afspeelden onder de steenrijke, decadente, liederlijke adel in het 18^e eeuwse Frankrijk!

~ “Dangerous Liaisons”, woensdag  20 september om 21.10 u, op Canvas ~

~ “Les Liaisons Dangereuses”, door Choderlos Laclos ~

~ “Gevaarlijk Spel met de Liefde”, Nederlandse vertaling ~

PLUTO

Ocharme, dat kleine hemellichaam is sinds kort gediskwalificeerd als planeet! Sinds 24 augustus 2006 is Pluto een dwergplaneet, en kunnen we dus niet meer zeggen dat ons zonnestelsel 9 planeten telt. Begin dus maar met al die boeken over de ruimte aan te passen;-)!

Voor we Pluto collectief uitwuiven, ga ik hier toch nog wat schrijven over deze nogal eigenaardige planeet, als laatste eerbetoon.

We beginnen met een korte uiteenzetting over ons zonnestelsel, zodat we Pluto kunnen situeren. Als we van de zon, hét centrale element in ons zonnestelsel, vertrekken, komen we eerst de aardse/steenachtige planeten tegen: Mercurius, Venus, Aarde en Mars. Deze planeten bestaan voornamelijk uit gesteente en metalen, vandaar ook de benaming. Daarna komen we bij de gasplaneten: Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Dit zijn zeer interessante planeten met al die vreemde gassen, talrijke satellieten en stormen. Ze zijn ook erg mooi om te zien, erg kleurrijk. Uranus en Neptunus worden ook wel eens ijsplaneten genoemd. Ten slotte komen we bij de dwergplaneet Pluto. Die staat zo ver weg van de zon, dat we hem maar moeilijk kunnen zien met telescopen. Er is ook nog nooit een ruimtetuig geweest. Daarom blijft dit hemellichaam nog steeds wat mysterieus. Er zijn weinig goede foto’s van Pluto. Voorbij Neptunus ligt ook nog de Kuiper-Gordel, een “wolk” van een heleboel bevroren objecten en een provisiekast voor kometen. Pluto bevindt zich aan de binnenste rand (= die het dichst bij de zon ligt dus) ervan.

Pluto is een nogal vreemde planeet. Hij bestaat vooral uit steen en ijs- je zou het een ijsplaneet kunnen noemen - wat niet verbazingwekkend is als je weet hoever hij van de zon ligt. Het moet er nogal stil, koud (- 229 ° C) en donker zijn volgens mij. Ik zou er in ieder geval niet willen wonen. De naam “Pluto” is trouwens een verwijzing naar de Romeinse god van de onderwereld, what’s in a name.

De omlooptijd rond de zon duurt 248 jaar; wat een jaar is bij ons zou daar dus 248 keer zolang duren! Zijn baan rond de zon is verder ook bijzonder: Pluto’s baan wijkt sterk af van het eclipticavlak dat alle andere planeten ongeveer volgen. Daarom staat Pluto af en toe dichter bij de zon dan Mercurius.

Wat vele mensen níet weten, is dat Pluto eigenlijk een dubbelplaneet is, met zijn maan Charon. Vergeet niet dat Pluto veel kleiner is dan de Aarde, zijn maan Charon is echter niet zo klein in verhouding tot Pluto zelf. Het moet dan ook een fabelachtig uitzicht zijn op Pluto als Charon aan de hemel staat!

Verder heeft Pluto nog 2 andere satellieten: Hydra en Nix. Maar goed ook, want anders zou het daar wel erg eenzaam zijn voor dit planeetje zo achterin ons zonnestelsel.

Maar nu is Pluto dus een dwergplaneet! Niet zo belangrijk meer dus. Hij zou veel meer passen bij de planetoïden van de Kuiper-Gordel. Een dwergplaneet is ongeveer hetzelfde als een gewone planeet: (bijna) bolvorming, draait in een baan rond de zon en geen maan van een andere planeet. Het verschil zit hem in het feit dat dwergplaneten hun baan niet “schoonvegen” van andere objecten. Pluto zal niet eenzaam zijn in zijn nieuwe status van dwergplaneet, want hij heeft al het gezelschap van Eris en Ceres.

Rijen maar!

Vanochtend ben ik, ter voorbereiding van de rijlessen binnenkort, al eens wat gaan oefenen. De locatie waar ik mijn rijkunstjes leer is voorlopig nog geheim, kwestie van geen massa’s toeschouwers aan te lokken Er waren nu al fietsers die grinnikend langsreden.
Wat heb ik vanmorgen zoal geleerd? Ik kan nu al goed starten, vertrekken gaat ook al – maar nog wel wat stroefjes -, en ik kan tegen een fenomenale snelheid rijden van zowaar 10 km/uur! Waaauuw!!!

Ik vond dit uurtje rijden behoorlijk (in)spannend. Hoeveel keer ik niet aan mijn ma gevraagd heb: “dit ‘ding’ gaat toch niet plots vooruitschieten hé???”

Ik heb ook al bochtjes genomen, dat was wel leuk eigenlijk. Remmen kan ik spijtig genoeg nog niet zo goed. Ideaal voor de zelfmoordterrorist misschien (die hoeft toch niet te kunnen remmen, als het maar aankomt), maar niet voor mij. Nog wat oefenen dus. Want dat ‘ding’ valt steeds stil als ik probeer te remmen. Nouwja, beter dát dan dat-ie doorrijdt hé !!!

We hebben ook geprobeerd over te gaan naar 2^e, maar dan begon die auto toch altijd zo raar te doen. Echt niet normaal! ...Of zou het misschien aan MIJ liggen?;-)

Die weinige keren dat er een fietser aankwam, schoot ik haast in paniek. Het is echt wel effe wennen als je auto rijdt. En zeggen dat ik als klein meisje ervan droomde vliegtuig- of helikopterpiloot te worden. 
But, Rome wasn't built in one day.

Volgende keer ga ik proberen tegen een recordsnelheid van 15 km/uur te rijden, en daarna  proberen te remmen. Tot zolang kunnen jullie maar liever weg blijven uit Beveren, want het is hier sinds kort echt énorm gevaarlijk op straat…

Tijdens dit rijuurtje heb ik wel een emmer kunnen vullen met zweet, soms had ik zin in flauwvallen en na afloop dacht ik : “I need a drink”…

Gezondheid hé!

Brokkenpiloot Dopsie x

Alle boeken uit de kast!

Heden ten dage loopt er op Eén een leuk boekenprogramma: “Alles uit de Kast”, gepresenteerd door Sven Speybroeck. Voer voor Germanisten dus, maar ook de modale kijker kan hier veel plezier aan beleven. “Alles uit de Kast” is immers geen loodzwaar, hyperintellectueel literatuurprogramma waarin de zoveelste professor Engelse Letterkunde oeverloos discussieert met de zoveelste beroemde maar ongelezen Belgische schrijver over het aspect Freudiaanse verwijzingen in Ulysses (“het belangrijkste boek van de 20^e eeuw”, en ook een van de meest niet-gelezene, en niet zonder reden:-p). Neen! Dit is een zeer luchtig programma, te vergelijken met “De Laatste Show”. Dit is het concept: iedereen in het publiek brengt zijn of haar bijzonderste boek mee, en dat belandt op de grote stapel. Elke dag komt er een “gastjurylid”, een of andere bekende Vlaming, en die pluist de stapel uit. Hij selecteert enkele boeken die hem opvallen, en daarover wordt wat verteld door de rechtmatige eigenaar. Zo heb ik al heel wat interessante boeken gezien! Op het einde van de uitzending kiest de BV dan één van deze boeken en die mag in “de kast”. Alle winnaars van de dag (de eigenaars van de gekozen boeken dus) komen in de finale terecht en wie daar de overwinning behaalt mag op vakantie naar een eiland bij Sicilië – en hij krijgt meteen de nodige vakantielectuur mee, want de inhoud van “de kast” gaat mee! Het zijn zeer uiteenlopende boeken, van Tom Lanoye tot een handgeschreven receptenboekje van een bakker…Alles kan!!!

Verder zijn er natuurlijk ook interviews met (nog on)bekende schrijvers, reportages over het boek in het algemeen, en ook het gastjurylid brengt telkens zijn bijzonderste boek mee dat in “de kast” terecht komt… Er worden ook wel eens speciale acties ondernomen in dit programma, zo kon men vorige week vrijdag mailen als je naar een bepaald boek zocht, maar de titel/schrijver niet meer wist! Op die manier heb ik de titel van een trilogie teruggevonden die ik een paar jaar geleden gelezen heb: “Whalesong” van Robert Siegel. Een prachtig, spannend, mysterieus, fantasievol verhaal, echt een aanrader! Het beschrijft het leven van de walvissen Hruna, Hralekana e.a., maar er komt ook een stukje mythologie bij kijken. Ondermeer cameo’s van Moby Dick, Neptunus en zijn zeemeerminnen. Een belangrijk thema is natuurlijk die gruwelijk wrede bezigheid van de mens, nl de walvisjacht.

En die walvis, die beleeft heel wat avonturen!!! De trilogie eindigt in een bloedstollende ontknoping. En meer verklap ik niet, dat moeten jullie zelf maar lezen.

Ik ben dol op walvissen, en dit boek spreekt echt tot je verbeelding. Dolfijnen vind ik leuk, maar de grote walvissen (blauwe vinvis, potvis, bultrug…) oefenen een zeer sterke aantrekkingskracht op me uit. Over deze prachtige wezens ga ik hier natuurlijk nog wel eens iets schrijven;-)

T Robert Siegel T

Rijbewijs

In augustus heb ik het examen voor het Theoretisch Rijbewijs B afgelegd. Ik was geslaagd! Ik had 47/50, wat niet slecht is hé. Ondertussen heb ik ook niet stilgezeten; ik ben nu ingeschreven bij de rijschool voor rijlessen. Op 2 oktober krijg ik mijn eerste rijles. Jongens, dit is ongemeen SPANNEND!

Het voelt in ieder geval wel aan alsof ik een (definitieve) stap richting volwassenheid zet. Toch veel meer dan op mijn 18^e verjaardag. Enerzijds kijk ik er wel naar uit, anderzijds…overvalt mij een gevoel van melancholie. Vanaf de 1^e rijles zal ik immers veel meer met de auto moeten gaan rijden. En dat terwijl ik heel graag met de fiets rijd. Ik ben helemaal geen autofreak. Voor korte afstanden is de fiets (of het openbaar vervoer, desnoods) zoveel handiger! Geen parkeerproblemen, geen uitlaatgassen, wendbaar, vaak sneller  dan de wagen, geen lawaaihinder, geen milieuverontreiniging en goed voor de conditie….Ik weet het wel hoor. Maar je moet sowieso veel oefenen zodra je ermee bezig bent, dus zal het een tijd minder fietsen zijn. Het zal ook wel een hele overgang zijn, van fietsbestuurster naar autobestuurster…

Ik heb alvast enkele goede voornemens gemaakt (okay, de weg naar de hel is daarmee geplaveid, maar wie zegt dat het daar slécht is?:-p).

Zo wil ik niet zo iemand worden die bij wijze van spreken de post uit de brievenbus gaat halen met de auto. Ik wil nog zoveel mogelijk gebruik maken van de fiets of het openbaar vervoer. Zolang het gebruik van de auto niet strikt noodzakelijk is, zie ik niet in waarom ik daarvoor de natuur zou vervuilen.

Verder beloof ik dat ik ga proberen een zeer voorzichtige, hoffelijke, defensieve bestuurster te zijn! Ik heb een hekel aan snelheidsmaniakken, of aan mensen die in onverdraagzame monsters veranderen zodra ze achter het stuur zitten. Bah, dat zijn toch geen manieren. Daar wordt niemand ook beter van hoor.

Aan degenen die nu denken dat er vanaf 2 oktober een nieuw gevaar in de wereld is gekomen: ik volg vanaf 19 september ook een EHBO cursus (cursus “helper” van het Rode Kruis in Beveren), dus dan kan ik ook de slachtoffers van mijn rijkunst verzorgen indien nodig;-). Misschien geen overbodige luxe. Maar ik ben vast van plan het praktisch examen evengoed af te leggen als het theoretisch.

Brokkenpiloot Dopsie!