De Filippijnen; Het cursief verslag van mijn laatste verblijf (Juni 09-April 10)
De vele belevenissen van een "halve" Filippijn. De talrijke geillustreerde ervaringen, belevenissen, anecdotes, kursiefjes en colums van een Vlaamse senior, gehuwd met een Filippijnse die de Filippijnen al 30 jaar kent en bereisd. Steeds vaker van foto's voorzien.
04-01-2010
Filippijnenreis juni 09. DEEL 49
Filippijnenreis juni 09. DEEL 49
VAN OUD NAAR NIEUW. In het vredige Dipolog en zeker in de omgeving van onze woonst verliep alles rustig. Mede door de voorbereidingen daags voordien konden onze paar Amerikaanse gasten met hun vriendin en wijzelf van een aangename oudejaarsavond genieten met een maaltijd in buffetstijl zonder al te veel rompslomp. De zelfgemaakte kip curry smaakte hen duidelijk en ook het toetje, de Poire Belle Hélène met de versgemaakte chocoladesaus van Belgische chocolade, ging er vlot in. Daarnaast was er ook pattatim, dat is een gestoofde kalfsschenkel, manok lechon, dat is gemarineerde gebraden kip aangekocht en ook nog loempias maar dat was niet echt een partij voor de kip curry. Eden had daags tevoren een bukosalade met vers fruit klaargemaakt en men had nog gulaman, soort gelatinemelkpudding, meegebracht. Ook de traditionele bibingka was er. Kortom, van het goede teveel. Maar ja, volgend jaar, morgen dus, zouden we ook nog moeten eten.
De traditionele bibingka
.
Dessertje eten
.
Met de cano's
.
Patatim
Speciaal voor de oudste Amerikaan, hij is drie jaar ouder dan ik, die rond tienen wou gaan slapen schoten we al wat vuurwerk af. Maar natuurlijk moest de finale, de batterij, nog komen. Later kwam Richard langs om wat te eten en bracht twee vrienden mee. Deze twee kwamen even binnen en vertrokken direct na de maaltijd naar hun gezin, niet echt ongewoon in de Filippijnen. De andere Amerikaan vertrok ook alras. Ik vrees dat Canos niet die gezelligheid kennen van bij ons in West-Europa. En dus zaten we met ons gedrieën buiten, gezellig babbelend en wat drinkend voor ons appartement, net zoals onze Belgische buren van nummer 2. DD was al enkele uren in dromenland. Regelmatig zagen we vuurwerk de donkere hemel oplichten. Onze luidruchtige buren van woonentiteit 7 zaten ook buiten en hadden bij hun toch al grote familie nog wat versterking bijgekregen van nog meer familieleden en bekenden. En zoals gewoonlijk, als de drank is in de man is de wijsheid in de kan. Ze begonnen her en der vuurwerk af te schieten, zelfs een smal muurtje werd als lanceerplaats gebruikt. Het kon niet uitblijven; een aangestoken doosje vuurpijlen viel van het muurtje en de 24 vuurpijlen vlogen laag fluitend in alle richtingen. Ook in onze richting. Wij als de weerlicht naar binnen dekking zoekend. Toen ik na enige tijd weer buitenging kwamen de drie oenen van vuurwerkmakers van nummer 7 op me af om hun excuses aan te bieden. Gezien de tijd van het jaar, excuses aanvaard. En ze dronken er nog een biertje op. Zo rond kwart voor middernacht begon de groep van nummer 7 elkaar gelukkig Nieuwjaar te wensen en de rest van hun vuurwerk te verschieten. Hun klok liep duidelijk voor op de wettelijke Filippijnse tijd. Of misschien waren ze wel van Davao. Daar is er, naar men zegt, een tijdsverschil van 30 minuten. Daryl Dave werd wakker van al dat gedruis en keek even verdwaasd en nog half-slapend voor zich uit. Uiteindelijk was het dan Nieuwjaar! Lawaai, rook, knallen, vuurwerk! Kussen, handen schudden en wensen. Daryl Dave keek vol verbazing naar Richard die onze kleurrijke vuurpijlen afschoot.
Richard die onze kleurrijke vuurpijlen afschoot
Eden had ook de stereo volledig opengedraaid, met een overgemoduleerde kakofonie tot gevolg. Dit wordt gedaan om de boze geesten uit het huis te jagen. Ik heb geen geesten gezien. Wel een aantal blije mensen die elkaar gelukkig Nieuwjaar toewensten. Dipolog, 01 januari 2010, Nieuwjaarsdag)
EERSTE RAPPORTEN LOPEN BINNEN. Al was het bij ons kalm, in de lijn van de verwachtingen is dat elders minder het geval. In Muñoz City, Nueva Ecija, bijvoorbeeld deed men de slachtofferstatistieken alle eer aan door, zoals het reeds op een paar andere plaatsen gebeurde, het vuur te laten razen door dertig vuurwerkstalletjes. Een en ander gebeurde op Oudejaar in kraam 21 rond 17 u net toen de plaatselijke politie de kraampjes controleerde. Komt het door het testen van vuurwerk of door een achteloos weggeworpen sigaret, daar is men nog niet uit. Feit is dat er twee doden en meer dan honderd gewonden te betreuren vielen, waaronder zes ernstig. Voor 450 000 Php. aan vuurwerk en ander ploftuig gingen in luttele seconden in de lucht. Het vuur was na een kwartier al geblust. Elders in Nueva Ecija werden nog eens 39 personen gewond, 16 waren onder de 18 jaar. In groot Manila waren het voornamelijk de kwitis die voor elf branden zorgden. De kwitis is een vuurpijl die wordt afgeschoten en op zon 15 20 meter in de lucht ontploft. De restanten ervan vallen brandend neer en kunnen op de licht ontvlambare hutjes makkelijk brand veroorzaken. Begrijpelijkerwijze wil het Bureau voor Brandprotectie dit projectiel op de banlijst. Niet dat dit volgens mij veel zal uithalen; ook de Watusi (een dansende vuurpijl), Lolo Thunder, Pla-Pla, Judas Belt (een reeks van 100 tot meer dan 10 000 bommetjes!) en de Piccolo staan op die lijst (deze laatste sinds 30 december 2009!) en je ziet ze overal verkocht worden, en dus ook gebruikt worden! Een wet maken is één, effectief toepassen is twee en het laten naleven is drie. Ook in Mindanao was het koekenbak. Een kwartier na de jaarwissel stortte in Talukasangay Village, Zamboanga, een hangbrug in. Deze 25 m. lange brug kan normaal 10 personen aan, maar om beter het allereerste vuurwerk in hun plaatsje ingericht te kunnen bewonderen stonden er nu zowat 50 op. Toen men, bij het aanschouwen van al die kleurenpracht, op de brug ook nog enthousiast begon op en neer te springen, gaf ze krakend de geest en met de brug eveneens twee personen. Het was hun eerste en aldus meteen ook hun laatste vuurwerk. Moslim zijnde, werden ze nog voor vrijdagavond begraven. Er waren ook nog vijf gekwetsten. Op een andere plaats in Mindanao, in Gingoog City, Misamis Oriental werden een vrouw en haar vijf jaar oud zoontje levend verbrand toen in hun vuurwerkwinkel brand woedde doordat een man even een bommetje wou testen. In eerste instantie was de vrouw gered doch zij rende terug in het inferno om haar slapend zoontje, achterin de winkel te redden. Beiden kwamen om in het vuur. (Dipolog, 01 januari 2010, Nieuwjaarsdag)
DREIGING MAYONVULKAAN WORDT MINDER. Zaterdag, tweede nieuwjaarsdag, kregen de zowat 47 000 bewoners van het risicogebied rond de Mayon de toestemming van de wetenschappers van Pagasa om naar huis terug te keren toen men de alarmfase van 4 op 3 bracht. Enkel de 5 000 bewoners van de zuidoost helling, dit is de helling waarlangs magma uit de vulkaan vloeit, blijven in de opvangkampen. Pagasa houdt de vulkaan scherp in de gaten want, niettegenstaande hij ogenschijnlijk kalmeert, blijft hij erg onrustig en is een verergende situatie niet uitgesloten. De gouverneur van Albay, Joey Salceda, beval alle schoollokalen gereed te maken voor de heropening van de klassen op maandag want vele van die klassen deden dienst als opvangcentra. Het leger en de politie zullen de bevolking helpen in hun vervoer naar hun woningen. Ze krijgen ook voldoende voedsel mee voor de komende drie dagen en zullen nadien nog worden geholpen door het Wereld Voedsel Programma. De meesten zijn blij naar huis terug te kunnen keren maar één enkeling weet wel beter; Pedro Balasta, een 77 jaar oude boer, heeft al heelwat erupties meegemaakt, elf om precies te zijn. Hij weet dus als geen ander dat na een afname van activiteit er een plotse eruptie kan volgen. Ook zijn gezel, de 82 jarige Emeterio Balbin is een aanhanger van de stiltevoor-de-storm-theorie. Dat is wat mijn ouders mij vertelden, zei hij, na een stilte volgt er een uitbarsting. En;Ze mogen naar huis gaan. Ik blijf hier nog een tijdje, ook als ze me dwingen weg te gaan, kom ik terug. Zei hij nog, vanuit zijn zelfgebouwd noodhutje van nipa de vulkaan gadeslaand. Balasta heeft de dramatische uitbarsting van 1984 van dichtbij meegemaakt. Toen het gerommel plots stopte was hij met vele anderen, net thuisgekomen vanuit een evacuatiecentrum. In de vroege morgen rommelde plots de Mayon in alle hevigheid, gepaard met zware aardschokken. De krater spuwde grote bollen lava en as. Er was vertwijfeling wat te doen. Hij wilde wegrennen maar werd door de hevige aardschokken ervan belet. Het was net of ik in een doos zat en een reus ermee speelde door krachtig heen en weer te schudden, zei hij. Zijn enige mogelijkheid was zich al kruipend uit de voeten te maken. Op dat moment zag hij enkele mensen worden opgezogen in een krachtige windvlaag komende met vulkanisch materiaal vanuit de vulkaantop. De winden werkten als een magneet, zei hij, Het is van toen af dat ik geloof dat als je je in de gevaarszone bevindt tijdens een eruptie, je zeker zal sterven. Het was een mirakel dat niemand werd gedood, zei hij nog, maar velen waren verbrand van de lava en/of waren verwond door de sterke aardschokken. Naar oudere personen beweren kunnen ook dieren een nakende eruptie aanvoelen. Wanneer je slangen ziet waar er normaal geen voorkomen of wanneer er grote bijenzwermen zich verplaatsen is er nakend onheil te verwachten. Ook wanneer andere dieren zoals wilde zwijnen of wilde kippen gaan lopen, loop je best mee. Tot de jaren 90 was dit de enige manier van waarschuwen. Pas na de uitbarsting van de Pinatubo bij Angeles City werd een waarschuwingssysteem opgezet. Ook wetenschappers treden de zienswijze van de landelijke bevolking bij. Dieren hebben een groot gevoel voor zelfbehoud en weten meestal wel tijdig te vluchten. Aan ons om hun tekens op te merken, zeggen ze. Ondertussen is de Mayon de grootste toeristische trekpleister van het land. Tot in de verste omgeving zijn alle kamers volgeboekt door ramptoeristen van alle slag en origine. (Dipolog, zondag 3 januari 2010)
DE SLACHTOFFERRAPPORTEN VERMEERDEREN. Nu het weekend achter de rug is en twee dagen na Nieuwjaar, krijgen we een beter beeld op de slachtoffers van de nieuwjaarsgekte. Al moeten nog 40 % van de 50 referentiehospitalen hun cijfers indienen. Waar men eerder op de dag nog erg lovend over de voorlichtingsacties van de overheid deed, en kond deed dat de inspanningen, met ondermeer het publiceren van afgrijselijke verminkingen, goede resultaten gaven met een vermindering van 15 % tot gevolg, piepte men later op de dag wel anders. Tot en met gisteren werden al 920 gewonden geteld, 190 meer dan verleden jaar, waarvan 877 door vuurwerk. Ondanks een strikt verbod waren 42 getroffen door vreugdeschoten, 25 meer dan verleden jaar. Er vielen ook al minstens 6 doden. Geen wonder als je ziet hoe men hier met explosieven omgaat! In barangay Anunas, Angeles City werd een jongen van 14 gedood toen een kwitis in zijn nek belandde en explodeerde. In barangay Macabiag, Sinait, Ilocos Norte verloor op oudejaarsavond een visser zijn rechterhand toen de munitie dat hij ontstak voortijdig ontplofte. In San Manuel, Pangasinan, ontplofte acht uur voor Nieuwjaar voortijdig een hoop vuurwerk in de verkoopsstalletjes ter waarde van 200 000 Php. Een onbekende klant was al rokend vuurwerk aan het kopen. Moet kunnen, toch? Het jongste slachtoffer is een twee maanden oude baby die werd getroffen door een piccolo geworpen door zijn broer. Het oudste slachtoffer is 75. De piccolo is de grootste boosdoener met 36 % van alle ongevallen op zijn naam. De piccolo, die wat lijkt op een dikke lucifer en ook als dusdanig wordt aangestoken, was oorspronkelijk bedoeld voor kinderen (!) en maakt dan ook onder hen de meeste slachtoffers. Tot 30 december 2009 was de verkoop toegelaten, nadien verboden. Deze laattijdige maatregel heeft uiteraard niet meer kunnen verhinderen dat dit gevaarlijk tuig massaal werd gebruikt. Met alle gevolgen vandien; amputaties, verminkingen en oogletsels Dan heb je nog het lukraak afvuren van wapens als vreugdeschoten. Niettegenstaande de politie en het leger dit vrijwel niet meer doet, want verboden, wordt dit toch nog vaak door koppige burgers gedaan. Alleen al in Metro Manila (groot Manila) heeft weet van 22 gewonden door verdwaalde kogels. Al minstens vier daders zijn gevat. Ballistische bewijzen worden verzameld en zij zullen zwaar worden vervolgd. En de brandweer noteerde uiteindelijk 23 branden in groot Manila, meestal door vuurwerk en voornamelijk gesticht door kwitis. Maar er is ook goed nieuws; Davao heeft slechts één gewonde van vuurwerk. De stad heeft sinds 2001 alle vuurwerk bij wet verboden én heeft ook nu weer streng gecontroleerd én opgetreden tegen overtreders. De Maranos, de Moslimgemeenschap die vroeger deze spullen verkocht, zijn overgeschakeld op andere kerstartikelen want zij willen burgemeester Duterte, die ook bij hen gerespecteerd en geëerd is, niet voor het hoofd stoten. Wat weeral bewijst, ook hier, waar een wil is, is een weg. De inwoners daar maken nu op andere wijzen lawaai; zij toeteren, claxonneren en zetten de stereo op tien. Zo zijn ook alle boze geesten verjaagd. Bravo Davao! Bravo burgemeester Duterte! (Dipolog, maandag 4 januari 2010)
