Zoals reeds verteld, ben ik gisterenavond op bezoek geweest bij het kerkkoor van Koewacht (Nl): een koor zoals ze niet meer gemaakt worden heden ten dage. Een groep mensen die bij mekaar komt om te zingen (was te verwachten als je een koor bent) en om iedere week in de kerk de mis te zingen. Voor waar geen geringe opdracht, waar dan ook maar een goeie helft regelmatig aan deelneemt.
Maar ik heb andere dingen gezien die mijn dirigentenhart doen bloeden. Hier heb je echt een schoolvoorbeeld van de ongeschoolde amateur die voor een koor staat en waartegen de koorverenigingen nu al jaren fulmineren.
Theoretisch is er een onderscheid tussen de vier stempartijen, maar in de praktijk (van gisteren dan toch) werd er tweestemmig gezongen, maar dan net verkeerd. Tweestemmige liederen die bedoeld zijn om met gelijke stemmen te zingen werden opgesplitst tussen mannen en vrouwen. Daarbij moesten de tenoren in een onbestemd gebrom vervallen, of de bassen noten zingen aan de bovenkant van hun stembereik. Idem dito dan natuurlijk voor de sopranen en de alten. Resultaat: een onmuzikaal en bovendien saai geheel.
Dat de dirigent dan bij het voorspelen op zijn instrument met een vinger en met een hoop missers de partijen zgn. voor speelt draagt al zeker niet bij tot het juist aanleren van nieuwe dingen. Het voorzingen gebeurt overigens onnauwkeurig en de zangers volgen dan plichtsgetrouw in die onnauwkeurigheid. Dirigeren is bovendien heel wat anders dan metronomisch de maat aangeven.Bovendien wordt tenslotte - uit schrik om iets te eisen van het koor ?? - van de hak op de tak gesprongen zonder ook maar één muzikaal zinnetje af te werken.
Of men nu als dirigent werkt met een groepje senioren, dan wel met een ander koor, doet niets terzake. Iedereen die zich engageert om iedere week te komen zingen, verdient een dirigent die weet waar hij mee bezig is en tenminste de meest elementaire principes kent. En ... ook oudere mensen hebben het recht op een kennismaking met een modern samengesteld koorrepertoire.
Voor ik in Stekene kwam bij het Ruysscheveldekoor, had ik er zelfs nooit van gehoord. Koewacht ... en je hebt zelfs twee stuks: een Belgisch en een Nederlands. Laat nu in het Nederlandse Koewacht een kerkkoor zijn (hopelijk in een gastvrijere en vriendelijker kerk dan die van het Belgische Koewacht). Hoe ze bij mij terecht komen, mag Joost weten, maar daar krijg ik me ineens een telefoontje om te vragen of ik misschien enige interesse zou hebben om daar ook te dirigeren. Ik zal er vanavond eens een keertje gaan kijken (mannen zijn ook nieuwsgierig hoor!) maar ik ga ze niet veel hoop geven. Een kerkkoor ... ik ben benieuwd of het om een verzameling senioren gaat. Want dat is wel het laatste wat ik er nog kan bij hebben. Ik heb ondertussen Abraham al gezien en ben niet van plan ergens te dirigeren waar er geen toekomst inzit. Het zou niet de eerste keer zijn dat een koor meer stervensbegeliding dan een uitdagende dirigent nodig heeft. Maar morgen weet je meer.
Geen mens die er een boodschap aan heeft, maar ... seffens komen er weeral 2 kleinkindjes, en ook twee grote lummels met hun respectieve man en vrouw(of hoe noem je dat tegenwoordig?). Op het menu hutsepot, wintereten. Mijn grootmoeder stond dan om 5 uur 's morgens op als ze hutsepot maakte, gin - als de grond niet bevroren was - verse dingen uit haar tuin halen (kool, ajuinen, prei, spruitjes, een wortel) dook de kelder in waar de stukken van het vroeger geslachte varken hingen, en ging aan de slag. Ik was haar enig kleinkind en werd dan ook lekker verwend. Iedere keer feest als ik bij haar mocht logeren.
Dit jaar is o.m. het Joseph Haydn-jaar. Papa Haydn, zo genoemd omwille van zijn grote invloed op componisten zoals Mozart en Beethoven, had echter een jongere broer : MICHAEL, die het ook helemaal niet onaardig deed in de toenmalige muzikale wereld. In Ruysschevelde en KORILE kennen we hem van één werkje: de canon Domine Deus.
Net zoals zijn broer ging Michael als jong mannetje op internaat om bij de Wiener Sängerknaben aan de Sit Stefaansdom te zingen. Het lesprogramma aan de koorschool had als vakken o.m. zang, keybord en viool. In 1757 ( Michael was dan 20 jaar) werd hij kapelmeester bij de bisschop van Grosswardein in Hongarije. Verschillende Missen, een Te Deum en symfonieën zagen daar het levenslicht.
5 jaar later verhuisde hij naar Salzburg waar hij werkzaam was aan het hof van de aartsbisschop en er de jonge Mozart leerde kennen. Daar ontstond o.m. één van zijn bekendste werken: het Requiem in C klein. Zo groot was zijn roem dat hij er bijvoorbeeld een opdracht van het Spaanse hof ontving.
Een paar quotes die helpen om de dag met een smile door te komen. En ... je bent maar zo oud als je jezelf voelt (hoop ik).
C. Chaplin: "Vanaf een zekere ouderdom doet vreugde ook pijn". Franklin: "Veel mannen die op hun vijf en twintigste sterven worden maar op hun vijf en zeventigste begraven". Shirley McLane: "De beste manier om je echtgenoot iets te laten doen is suggereren dat hij er misschien te oud voor is". Carmen Sylva: "Witte haren zijn de vlokken die de zee bedekken na een storm". Max Tailleur: "Een tip voor mannen die al een beetje op leeftijd komen en zich in het verleden intensief bezig gehouden hebben met Wein, Weib und Gesang: hou op met zingen!" F.A.: "Oud ben je als je je rimpels in de spiegel weg kan krijgen door je bril af te zetten".
Vroeger waren het "vieze oude mannentjes". Nu noemen we dat "sexueel actieve senioren". Je bent een oude man als je alleen nog maar naar bed gaat om te slapen. En ... de jonge wijnstok geeft meer druiven, de oudere geeft betere wijn.
Johann Sebastian Bach heeft in nogal wat cantates teksten op muziek gezet die over de dood gaan, heel vaak als iets dat ons naar een beter leven leidt.
Sterven, de dood, was in de 18de eeuw een bittere realiteit, veel zichtbaarder, gruwelijker en publieker dan wij dat vandaag de dag meemaken. Bachs gezin heeft zn portie ook wel gehad aan kraambed- en kindersterfte. In de zeven jaar tussen 1726 en 1733 krijgt Bach maar liefst negen sterfgevallen in zijn naaste familie te verwerken, waaronder drie van zijn eigen kinderen die de peuterleeftijd al bereikt hadden en die dus al konden lachen, praten en lopen
Dit sterftecijfer was op zich niet ongewoon in die tijd, maar dat wil niet zeggen dat ouders toen nìet onder het verlies van hun kinderen gebukt gingen, zeker als het toch al enkele jaren deel had uitgemaakt van hun/het leven. De bestaande troostliteratuur, die op ons soms heel hard overkomt moet nodig zijn geweest, omdat men er blijkbaar ook toen niet zomaar overheen kon komen. En die troostredenen bestonden voornamelijk in hij of zij is nu beter af, want bij Jezus. Nu vinden we dat een platitude, toen werd het zelfs door de meest fijnzinnige en fijngevoelige mensen gebezigd en gebillijkt.
Als het aardse leven echt een Jammerdal is (lage levensverwachting, bijna geen heelkunde, nauwelijks pijnbestrijding) dan kun je misschien ook maar beter proberen het leven consequent anders te bezien, vanuit de eeuwigheid (sub specie aeternitatis) bijvoorbeeld. Dan is er tenminste nog ergens iets moois en heels te verwachten. In die zin meenden de 18de eeuwers het wel als ze deze teksten zongen, hoorden of elkaar voorhielden.
Zeven zonen had moeder: Allen heetten Peter, Behalve Wanjka die Iwan heette.
Allen konden werken: Eén was geitenhoeder, Eén vlocht sandalen, Eén zelfs bouwde kerken; Maar Iwan die Wanjka heette Wilde niet werken.
Op een steen in de zon gezeten Bespeelde hij zijn schalmei.
"O, mijn lieve, Mijn lustige, Laat mij spelen In de schaduw van mijn Korte rustige vallei. Laat andren werken, Sandalen maken of kerken. Wanjka heeft genoeg aan zijn schalmei."
Boeken uitlenen is een gevaarlijk iets: het is bijna adieu zwaaien. Maar allé, mocht er iemand van de Romegangers uit het Ruysscheveldekoor iets willen lenen, dan zal ik nog maar eens met mijn hand over mijn hart strijken. Ik heb eventjes rondgekeken, om te zien wat er over dit onderwerp op de planken staat, maar ik ben gestopt toen ik 25 titels genoteerd had.
Kijk- en leesboeken
- Rome, kunst en architectuur (2007) - 678 pag. - Villa's en palazzi in Rome (1999) - 400 pag. - Het Romeinse Rijk (1977) - 380 pag. - Rome, een wereldrijk uit oude dagen (2008) - 250 pag. - Early Christian Painting (1965) - 176 pag.
Tekstboeken
- Dr. J. Aerts: De katakomben van Rome - K. Van Genechten: Het antieke Rome - Joseph Bidez: Leizer Julianus - Woordenboek van de klassieke oudheid - Godfried Bomans: Wandelingen door Rome - Tom Holland: Rubicon - Suetonius: Vie des douze Césars - Momssen: Römische Geschichte - Mgr. Muskens: De Kerk van de Friezen bij het graf van Petrus
Gidsen
- Italië, al wat je niet vindt in de reisgids (2008) - Agoragids voor Roma - 500 pag. - Fiamminghi in Rome - SPQR, anecdotische gids voor Rome - 400 pag. - La ville éternelle - 100 % Rome (Momedia) (2008) 150 pag. - Het andere Rome - Capitool Reisgids Rome - Wat en hoe reisgids Rome
't Is maar dat je het weet: in de volgende periodes moet er niemand dood gaan die ook mij voor het Ruysscheveldekoor wil zien staan voor zijn begrafenis (het gaat overigens even goed zonder mij):
- 3 tot 10 juli; joepie jaarlijkse vakantie met alle kleinkindjes aan de zee : het wordt dit jaar Marinapark in Westende (echt niet gekozen omwille van de naam)
- 17 tot 26 juli: we trekken met zijn vieren naar Utrecht voor Europa Cantat
- 8 tot 12 augustus: Ruysschevelde gaat met meer dan 50 medereizigers naar Rome
Ik heb vanmorgen meer dan 300 oude familiefoto's ingescand, om zeker te zijn dat ze niet verloren zouden gaan. Als ik zo in mijn omgeving rondkijk, ontmoet ik hoe langer hoe meer mensen die bezig zijn met hun stamboom en hun familiegeschiedenis. Is dat nostalgie of zit daar toch iets meer achter. Natuurlijk willen wij weten vanwaar we komen, en natuurlijk willen wij ontdekken of we van een of ander adelijk of koninklijk geslacht afstammen, zelfs al moeten we het gaan zoeken bij voorouders die hun zaad welig en kwistig uitstrooiden ook al was het niet op hun eigen akker. Ik denk dat er toch wat meer achter zit. Door vast te leggen wie onze voorouders waren, hopen we dat wij later navolgers gaan krijgen. Op die manier worden we niet vergeten, blijft er een stukje van ons voort leven: de essentie van het eeuwig leven. De Mormonen hebben op dit streven naar eeuwigheid handig ingespeeld. Door je voorouders een naam te geven, wordt het mogelijk hen te herdopen, en zo kan je er zeker van zijn dat je ze in het hiernamaals gaat ontmoeten. De Mormonen zijn dan ook de grootmeesters in het stamboomonderzoek en in het archiveren ervan. Wellicht is mijn spielerei mijn eigen manier van omgaan met de schrik om dood te gaan.
Ik weet het, het is schandelijk plagiaat, maar ik kon het niet laten om de blog van mijn maatje te kopiëren. Behlave dat zij heel lief is, is ze ook nog grappig. Ze vond volgende kerkberichten op Internet:
- Deze namiddag is er een bijeenkomst aan de noordkant en zuidkant van de kerk. Kinderen zullen aan beide kanten gedoopt worden.
- Donderdag om 17.00 uur is er een bijeenkomst van de Club voor Jonge Moeders. Dames die ook Jonge Moeder willen worden, worden verwacht in de studeerkamer van mijnheer pastoor.
- Aanstaande Paaszondag zullen we mevrouw Lewis vragen om naar voor te komen en een ei te leggen op het altaar.
- In de dienst vanavond gaat de preek over "Wat is de Hel?". Kom vroeg en woon onze koorrepetitie bij.
- Op donderdag om 19.00 uur is er een bijeenkomst van de zelfhulpgroep voor mensen met een laag zelfbeeld. Gelieve de achterdeur te gebruiken.
- Mijnheer pastoor geeft vanavond zijn afscheidspreek. Daarna zingt het koor: "Barst uit in vreugde".
- Vanavond is er een bonensouper. Muziek achteraf.
- Vanavond om 19.00 uur komen de Weight Watchers bijeen. Gelieve de grote dubbele deur aan de zij-ingang te gebruiken.
- De preek van deze morgen: "Jezus loopt op het water." De preek van deze avond: "Op zoek naar Jezus".
Vijftig jaar geleden was het groot spektakel bij mij thuis: de TV deed zijn intrede (ik ben eigenlijk al een jaartje achter) en steevast kwamen de buren 's avonds kijken naar toestanden als Schipper naast Mathilde, het nieuws en de berichten over Expo 58. Zelfs het testbeeld had een bijzondere aantrekkingskracht. Ondertussen zijn we het tijdperk van het Internet ingetreden, en het lijkt wel of de wereld voor heel wat mensen een dorp is geworden, alleszins een ruimte zonder grenzen. Voor onze kleinkinderen (en de oudste wordt toch nog maar 8 jaar) is het evident om achter een PC te zitten en te surfen. Bij het versturen van nieuwjaarskaartjes kwam mijn wat spaarzame (gierige?) aard boven: het merendeel van mijn wensen zijn via Internet vertrokken. Daarbij viel mij op dat er blijkbaar een enorm cultuurverschil is tussen mijn twee koren: in KORILE gaan quasi alle mededelingen (en grapjes) via de mail. Op één lid na heeft iedereen zijn eigen mailbox en geraakt Facebook hoe langer hoe meer ingeburgerd. In het Ruysscheveldekoor daarentegen kan ik nog niet de helft van de leden via Internet bereiken. Het verschil kan ik moeilijk verklaren, maar de werkwijze in Leest is wel stukken gemakkelijker. Stekene mag dan al wel het einde van ons kleine landje zijn, het wordt toch tijd dat wij ook daar de XXIe eeuw binnenstappen.
Met wat houd ik mij zoal bezig in deze koude tijd van het jaar? Als er één voornemen is dat ik gemaakt heb bij het begin van dit nieuwe jaar, dan is het wel dat ik niet langer de spreekwoordelijke kat wil zijn die haar jongen niet meer terugvindt. Duizenden partituren, hoofdzakelijk voor koor, meer dan tienduizend boeken en duizenden muzieltracks wachten op een gedegen inventarisatie. Zolang ik de Lotto niet win en een secretaresse kan betalen, is dat een job voor mijzelf. Ik ben er dan ook met frisse moed aan begonnen, maar de eerste hindernis is al opgedoken: zoals elke verzamelaar streel je elk boek, bladr je door elke partituur, luister je nog eens naar elk muziekje. Ik vrees dat 2009 gevuld zal zijn en nog een flinke staart zal krijgen in 2010.
Twee dagen had Anton Bruckner zijn Derde Symfonie af, of hij begon al aan nummer vier 'De Romantische'. Aan inspiratie geen gebrek! Volgens hem lag dat aan zijn onvoorstelbare vroomheid. Elke morgen ging hij naar de mis, en zodra hij voor het kruis geknield zat verzonk hij in gebed. Toen hij contrapunt doceerde aan de Weense universiteit, ging hij zelfs midden in de les op zijn knieën zitten als de klokken de tijd voor het Angelus luidden. Voor de ogen van het cynisch lachende studentenpubliek zei hij dan het Wees Gegroet op. Zijn godsvruchtigheid ging dus nogal ver.
Bruckner was niet getrouwd maar had best oog voor dames, al was handigheid hierin niet zijn sterke punt. Als hij een dame zag op wie hij indruk wou maken, dan bood hij meteen zijn snuifdoos aan. Daarmee had hij het al vaak verkorven. In Linz was hij eens verliefd geworden op een niet meer zo jonge, knappe vrouw. De hele week zat hij te piekeren over een gepast geschenkje voor haar. Maar toen hij het uiteindelijk overhandigde werd het ogenblikkelijk de trap afgegooid. Hij had immers niets beters kunnen bede,nken dan een missaal voor zijn nieuwe vlam.
Als ik mijn vrouw moet geloven staat er vandaag op de markt in Oostende een man met zoveel neuzen als er nog dagen in het jaar zijn (een grapje met een baard, waar mijn kinderen ieder jaar zitten op te wachten). Tijd dus om eens eventjes terug te kijken naar het voorbije jaar: ook al is leven vooruit kijken en niet blijven stilstaan bij het verleden, toch kan je er niet omheen dat in je hart kamertjes zijn voor de herinneringen. Hier gaan we dan:
- het Ruysscheveldekoor zong een dubbelconcert in het voorjaar, samen met De Notelaar uit Bazel: twee maal druk bijgewoond, mooi gezongen, met een rpofaan repertorium dat de luisteraars boeide. En ditmaal ook een prettige samenwerking waar iedereen zich goed bij voelde en gewaardeerd werd.
- nog Ruysschevelde, nog maar zeer recent, met één van zijn betere kerstconcerten, waarbij leuk werd samengewerkt met een schitterende soliste, Jolien De Gendt, die zich stilaan voorbereid op een deelname aan de Koningin Elisabethwedstrijd voor zang binnen 2 jaar, met een betrouwbare en vriendelijke begeleider Dieter Van Handenhoven, die ditmaal wel mocht spelen (in tegenstelling met het Tinelconcert), en met de hoop voor de toekomst: het Toermalijnkoor dat ons positief verraste tijdens het concert .
- KORILE dat een jaar lang op zoek ging naar zijn favoriete muziek en een wandeling maakte door 5 eeuwen koormuziek. Deze ontdekkingstocht gaat binnenkort uitmonden in een interactief concert in Leest. Maar dankzij deze heroriëntering konden we moeiteloos een programma samenstellen voor een zeer geslaagde viering in het UZ Gasthuisberg en voor optredens in Nieuwpoort en Ieper.
- voor mijzelf een hernieuwde kennismaking met Tarragona tijdens een zangweek met Peter Erdei, waarin naast prachtige koormuziek vooral onze worsteling met het Hongaars opviel. Het gezelschap was leuk en de dames hebben ongetwijfeld weer een stapje gezet in de richting van betere koorzang.
- Corale Teresa gaf de geest, niet zonder een pijnlijke doodstrijd, maar leeft voort in Stekene waar ze niet anders dan blij konden zijn met de aanwinst van zo een enthousiaste zangers en zangeressen.
- vrienden kwamen, maar gingen soms ook. De vriendschap blijft echter voorleven in mijn hart en is er voor eeuwig en een dag.
Ik heb nog niets gezegd over het stapje in de Westvlaamse wereld dat KORILE vorige zondag zette. Vooral tijdens de Last Post onder de Menenpoort die zorgde voor een natuurlijke versterking van de koorzang, was niet te merken dat we een paar van onze leden moesten missen. Het werd een kort,, koud, maar goed visitekaartje dat wij in Ieper achter gelaten hebben. En zeggen dat ze daar meer dan 25.000 avonden hebben moeten op wachten! De misviering van 's morgens klonk goed, ook daar deed KORILE zijn best. Als jullie zo blijven zingen gaan ze ons nog elk jaar vragen. Ook ons Pascale stond er weer (beter dan haar begeleider) en verwarmde de harten van de anwezige mensen. Als je mijn blogs van vorige dagen gelezen hebt, weet je al dat het geen opoffering was om bij Krisje te blijven: ieder excuus is goed om de koude te ontvluchten. Nu gaan we er tegenaan om ons concert van maart voor te bereiden. Leest krijgt een mooie portie muziek en cultuur.
Ik ben Carlo (Carlo Claes), geboren op 20 september 1944. Als je goed telt weet je hoe oud / jong ik ben. Enkele jaren geleden gaf ik mijn job als resoc-coördinator van Waas en Dender op om met brugpensioen te gaan. Sindsdien kan ik mij aan mijn echte passie wijden: de koormuziek. Ik dirigeer twee koren: Fiori Musicali uit Sint-Niklaas en het Hanswijkkoor in Mechelen. Zo ontmoet ik iedere week een hoop fijne, lieve mensen. Maar hier is de wereld nog veel groter. Dus kom ik nu ook jou tegen.
