We zijn in het Witte Huis.
Melania verveelt zich stierlijk, want Donald heeft zich alweer mokkend in zijn
Oval Office opgesloten, boos op alles en iedereen. En Melania heeft niemand om
mee te praten of om haar gezelschap te houden. Donald heeft al haar vriendinnen
al enkele keren toegesnauwd of bepoteld, en niemand wil nog op bezoek komen als
hij thuis is.
Melania, weliswaar een beetje
beducht voor een mogelijke woede-uitbarsting, waagt zich toch naar het Oval
Office. Ze klopt zachtjes op de deur, en na een bars "Ja?",
durft ze het aan om binnen te stappen.
"Donald,
ik verveel me! Kunnen we niet samen iets doen vanavond?"
Donald reageert eerst niet, want
hij is ontzettend druk bezig om een nieuw presidentieel decreet uit te werken
waarmee het voortaan verboden zal zijn om grappen te maken over de President
van de Verenigde Staten van Amerika. Op God na het belangrijkste en meest
eerbiedwaardige wezen ter wereld.
Melania is al blij dat ze niet
afgeblaft wordt, en ze raapt al haar moed samen.
"Misschien
kunnen we vanavond nog eens een spelletje Monopoly spelen?"
Donald is immers dol op Monopoly.
Dat is voor hem zowat het enige échte spel dat de moeite van het spelen waard is.
Hij kijkt nu toch even op, want
zijn interesse is gewekt. In gedachten maakt hij een notitie: "Ik moet volgende week toch werk maken van een decreet
dat alle andere bordspellen dan Monopoly verbiedt, wegens stom en afstotend
tijdverlies."
Maar toch laat hij zich niet
vermurwen. Hij heeft het werkelijk véél te druk met zijn job als vastberaden en
doortastend president. Hij moet nog een decreet uitwerken met een nieuw handelsembargo
tegen China dat Hongkong geannexeerd heeft. En hij moet nog een decreet
uitwerken met nieuwe sancties tegen Noord-Korea, want zijn goede vriend Kim
heeft zich niet aan de afspraken gehouden. En hij moet nog een decreet opstellen
dat voorschrijft dat communisten geen burgemeester mogen worden, om fiasco's
zoals in Minneapolis voortaan te kunnen vermijden. Wat hem er doet aan denken
dat hij ook nog een decreet moet uitvaardigen dat politieagenten voortaan beter
beschermt tegen ongefundeerde aanklachten van zwarte criminelen. En dan is er
nog die kwestie met Twitter: hij moet dringend een presidentieel besluit
aankondigen dat de vrije meningsuiting van de President van de Verenigde Staten
garandeert. Want zeg nu zelf: God wordt toch ook niet gecensureerd! Of wel? En
dan is er nog die discussie met Elon Musk: die zou voortaan zijn
speelgoedraketten alleen nog maar vanop Cape Canaveral mogen lanceren als hij
bevestigt dat hij wél volledig achter het klimaatbeleid van de president staat.
Donald zucht luidop. Zijn job is
toch wel erg zwaar! Maar dat komt omdat hij, anders dan de andere
wereldleiders, bijzonder doortastend wil regeren, en altijd kort op de bal
speelt.
En dan heeft hij ook nog een
hele serie tweets in gedachten, die dringend moeten verstuurd worden.
Nee, voor Monopoly heeft hij nu
écht geen tijd, hoe verleidelijk het idee ook is.
Maar Melania laat niet direct
af, want ze heeft geen zin in nog maar eens een eenzame avond in die kille
kamers. Ze waagt dus nog een nieuwe poging.
"Een
spelletje UNO dan misschien?"
UNO is ook een spel dat Donald
graag speelt, omdat het zowat het enige kaartspel is waarbij de regels simpel
en duidelijk genoeg voor hem zijn.
Even lijkt Melania succes te
hebben, want Donald heft zowaar peinzend het hoofd en lijkt het voorstel écht
in overweging te nemen. Maar dan richt hij zijn aandacht weer op zijn bureau,
en neemt een nieuwe pen om nog een zin neer te schrijven in zijn decreet om
handelssancties op te leggen tegen België.
Melania is nu echt wel de
wanhoop nabij, en ze gooit, met heel veel tegenzin, haar laatste troef op
tafel.
"I
would let you grab me by the pussy."
Donald laat pen en papier achter
op zijn bureau, en stormt enthousiast op Melania af.
Zet de champagne maar koud, en bestel de doopsuiker alvast, want er is
een nieuwe baby op komst!
Ik heb er geen idee van wie peter of meter zal worden. Ik ben
eigenlijk wel kandidaat, maar misschien zijn er nog andere liefhebbers.
En misschien ben ik sowieso al veel te laat voor het peterschap. Want
ook al heeft het nieuws van de op komst zijnde spruit ons nu pas bereikt, de
baby is misschien al lang ter wereld gekomen: het bericht heeft er 520 jaar
over gedaan om ons te bereiken. En nee, dat is niet de schuld van bpost of van
een ander postbedrijf. Het is ook niet dat het blijde bericht ergens aan een
buitenlandse grens tegengehouden werd door de schuld van corona. Het is gewoon zo
dat het bericht nu eenmaal van erg ver moest komen.
De "baby" is kwestie is
namelijk een nieuwe planeet-in-wording. De mama is een piepjonge ster, AB Aurigae, in het sterrenbeeld Auriga (Voerman of Wagenmenner),
op ongeveer 520 lichtjaar afstand van onze zon. Het nieuwe kindje zou rond het
sterretje draaien in een baan zoals Neptunus rond onze ster, dus 30 keer zo ver
als de Aarde tot de Zon.
Jammer genoeg is de jonge ster met het blote oog niet te zien. De
waarneming is gebeurd met een super-sterrenkijker in Chili, de Very Large Telescope (VLT) van het ESO
(European Southern Observatory). Het nieuwe sterretje is te vinden "in de buurt van" de sterrennevel IC 405 of de "Vlammende Ster nevel", die wél met het blote oog te zien is als de
rechterbenedenhoek van de "wagen" in
het sterrenbeeld. ("In de buurt van"
betekent alléén dat het zo lijkt als wij naar de sterren kijken, want die nevel
ligt in werkelijkheid op zowat 1.500 lichtjaar van ons, en dus zowat 1000
lichtjaar van het sterretje, verwijderd).
Wie in de nachtelijke sterrenhemel op zoek wil gaan: Auriga is in de wintermaanden recht
boven ons hoofd te bewonderen, "boven"
de sterrenbeelden Tweelingen en Stier,
en wordt gevormd door vijf heldere sterren, waarvan Capella de meest zichtbare is. Capella
is de op twee na helderste ster aan het noordelijk firmament. Dat komt voor een
deel omdat die zo "dicht" bij ons
ligt: "slechts" 42,8 lichtjaar ver.
Maar ook omdat de ster echt wel bijzonder fel schijnt: het is een gele dubbelster die wel tien keer zo
helder is als onze zon.
Net zoals bij de mens, krijgen ook alleen jonge(re) sterren baby'tjes.
Bij de "oudere" sterren, zoals onze
zon, zijn de planeten al "volgroeid".
Of zijn ze in het planetesimaal
stadium blijven steken, zoals "Arrokoth".
Hoe zo'n baby eruit ziet, en hoe hij of zij uitgroeit tot een heuse
planeet, dat is dus alléén te ontdekken bij een jonge ster. Vandaar het belang
van de vondst van AB Aurigae.
En zowaar: in de schijf van stof en gas rond de jonge moeder heeft men
een "spiraalstructuur" ontdekt met
een opvallende "knik", en dát zou volgens
de astronomen de aanduiding zijn van de vorming van een nieuwe planeet. Spiralen
van dit type zouden een teken zijn dat er babyplaneten aanwezig zijn die het
gas in de schijf verstoren. Ongeveer zoals de boeggolf van een boot het
oppervlak van een meer verstoort. Doordat de babyplaneet om de centrale ster
draait, neemt de golf die ze veroorzaakt de vorm van een spiraalarm aan.
De astronomen wisten dat planeten geboren worden door de
samenklontering van koud gas en stof in de stofrijke schijven rond jonge
sterren, maar ze hadden het nog niet eerder écht kunnen waarnemen. Tot nu. En
die waarnemingen leveren volgens de wetenschappers cruciale aanwijzingen op die
meer inzicht kunnen geven in dit ontstaansproces.
De knik werd door sommige
theoretische modellen voor de planeetvorming trouwens voorspeld. Die "knik" vormt de verbinding tussen twee
spiralen, waarvan de ene vanaf de omloopbaan van de planeet naar binnen gaat en
de andere naar buiten uitwaaiert. De twee spiralen komen bij de planeet-in-wording bij
elkaar en zorgen ervoor dat deze zich kan voeden
met het gas en stof van de schijf. Daardoor kan de baby groter
worden en uitgroeien tot een "echte"
planeet.
Zo ongeveer is dus ook de Aarde ontstaan. Vijf miljard jaar geleden
al.
Laat ons vooral hopen dat die Aarde van ons nog een eindje kan blijven
meegaan. Al vermoed ik dat het vooral aan onszelf te wijten zal zijn als het
fout zou lopen.
Vrijdag 29 mei, rond de middag: opeens een schreeuwerige kop op alle
nieuws-sites: "Parket gaat Bart De Pauw
vervolgen." Zowel bij de VRT als bij De Morgen of bij Knack: "Breaking news!"
Mijn irritatieniveau schiet bij zo'n bericht onmiddellijk naar fase
rood, en mijn tenen krullen op. Is dat "wereldnieuws"?
Is dat iets wat bij de hoofdpunten van het nieuws moet vermeld worden? Is het
überhaupt nieuws?? Ik ken de exacte cijfers niet, maar ik vermoed dat het
parket elke dag tientallen, zo niet honderden mensen in vervolging stelt.
Zonder dat daar iets over te horen of te lezen valt in de media. Maar nu dus
wel: "Parket wil Bart De Pauw voor de
rechter brengen!"
Tja, het corona-onderwerp heeft stilaan alle aantrekkingskracht
verloren en daar is niets sensationeels meer over te vertellen. Er moeten dus
andere "sensationele" berichten
gevonden worden. Want daar draait het uiteindelijk allemaal om, toch? De
kijkcijfers, hee!
Als de VRT écht om sensationele "headlines"
verlegen zit, dan wil ik wel een aantal suggesties doen: "Balorige jongeren leggen zitbank bij Merelbeekse visvijver vol met
sigarettenpeuken!" of "Gentbos in
Merelbeke is verloederd tot een stort vol cola- en bierblikjes!" De
nieuwswaarde hiervan is minstens even groot
als die over Bart De Pauw. Hij is toch gewoon een mens zoals u en ik, of niet?
Géén wereldleider, géén politiek boegbeeld, géén maffiabaas. Over u en mij zal
er geen "breaking news" verschijnen
als wij zouden vervolgd worden. Over Bart De Pauw dus wel. En daarmee wordt het
leven van de man al bij voorbaat helemaal kapot gemaakt, ook al zou hij later
onschuldig blijken. Maar dat is voor de sensatiebeluste media geen punt.
En waarvoor moet Bart De Pauw voor de rechter? "Voor belaging en elektronische overlast." Ik weet zelfs niet eens
wat ik me daar moet bij voorstellen. Valt het bombarderen van Twitter met
tientallen onnozele tweets ook onder "elektronische
overlast"? Misschien moet het parket dan ook die twitter-verslaafde man in vervolging stellen?
Kijk, ik ben géén fan van Bart De Pauw. Ik vind hem arrogant over
komen, en ik heb het niet voor die zelfvoldane grijns. En het lijkt me iemand
die denkt dat hij zich alles kan veroorloven.
Maar eigenlijk heb ik geen recht van spreken: ik ken de man niet eens.
Misschien speelt hij op tv gewoon een arrogant en zelfvoldaan typetje, en is
hij in werkelijkheid een zachte en bescheiden man? En zélfs al zou hij ook écht
arrogant en zelfvoldaan zijn, is dat dan een misdaad? Zo ja, dan moet een kwart van de mannen
in België aangeklaagd worden. Te beginnen met Elio Di Rupo of Paul Magnette. Of
Dries Van Langenhove.
Maar goed: hij zou een aantal vrouwen, medewerksters, lastig gevallen
hebben met seksueel getinte sms-jes of ongepaste toespelingen. Enfin, de
voorwaardelijke wijs mag ik wellicht laten vallen; ik ga ervan uit dat hij die
feiten ook werkelijk gepleegd heeft. Hij heeft zich met andere woorden gedragen
als een onvolwassen puber. Het is het soort puberaal gestuntel van 13- of
14-jarige jongens die de aandacht van de meisjes hopen te trekken door hen te plagen,
of door onhandig geflirt, of door te pronken met op het internet verworven "kennis" over de seks. Bart De Pauw is in
het puber-stadium blijven steken, zo veel is wel duidelijk. Maar dat geldt
minstens voor 10% van de (Belgische) mannen. Moeten die dan allemaal door het
parket vervolgd worden?
Ik weet het wel: voor de vrouwen in kwestie zal dat allemaal zeker
onaangenaam en lastig en vervelend geweest zijn. En de voorvechters van de
vrouwenrechten zullen mij verwijten dat ik die voorvallen wil minimaliseren.
Maar mijn punt is eigenlijk: is dit voor onze justitie nu echt een
prioriteit waar men de (uiterst) schaarse middelen wil voor aanwenden? Als ik bedenk dat
die verkrachter daar in het Antwerpse vrij kon rondlopen, met het dramatische
gevolg dat we kennen, wegens "gebrek aan
middelen en personeel", dan begrijp ik niet dat er voor de kinderachtige
fratsen van Bart De Pauw wél middelen en personeel zijn. Als ik bedenk dat
slechts in 4% van de meldingen van verkrachting een veroordeling volgt, dan
begrijp ik niet waarom die zaken niet méér prioriteit en middelen krijgen? Is
de beweging voor vrouwenrechten méér begaan met een onnozele sms van Bart De
Pauw dan met een verkrachting? En hoe zit het met het lakse beleid tegenover
intra-familiaal geweld, of tegenover incest? Of tegenover genitale verminking?
Allemaal zaken die volgens mij zowel voor de feministische beweging als voor
justitie hoog op de prioriteitenlijst zouden moeten staan.
Maar men verkiest een paar miljoen euro en twee jaar hard werk te
spenderen aan de "elektronische overlast"
van Bart De Pauw.
Schaliegas of schalieolie wordt gewonnen via een procedé dat "fracking" heet. Fracking (of "hydraulisch fractureren") is een methode
om gas en olie uit de diepe ondergrond vrij te maken, door millimeter kleine scheurtjes
te creëren in het ondoordringbaar schaliegesteente waar het gas in opgesloten zit. Dat
gebeurt door water, zand en chemicaliën
onder extreem hoge druk
in een boorput te pompen en kleine explosies te veroorzaken. De ingebrachte
zandkorrels gaan in de scheurtjes zitten en houden die open. Dit zorgt ervoor
dat transport van gas of olie naar de boorput mogelijk is. Fracking vindt
plaats op ongeveer drie tot vier kilometer diepte.
(Het grote verschil tussen "gewone"
olie- en gaswinning en dit hier, is dat het bij gewone olie- of gasboringen
gaat om olie en gas dat in bubbels en plassen opgesloten zitten tussen lagen
gesteente. Als je een gaatje maakt in de lagen die de olie opsluiten, dan spuit
die gewoon naar boven. Een beetje zoals de lucht uit een ballon waar je een
gaatje in prikt. Bij schaliegas moet je het gas en de olie een ferme zet geven,
want die zit vast in het gesteente en zal niet spontaan naar boven komen.)
Die kleine explosies, en het creëren van scheurtjes in de bodem, maakt
wel dat het terrein onstabiel kan worden. En dat kan leiden tot lichte
aardbevingen en bodemverzakkingen.
In Nederland zijn ze er daarom in juli 2019 al heel snel mee gestopt
na hevig protest omdat in de streek waar fracking
uitgevoerd werd, de gevels van de huizen begonnen te scheuren en sommige huizen
zelfs moesten gestut worden.
De meest gebruikte chemicaliën zijn schadelijke stoffen, zoals het kankerwerwekkende Benzeen, en Formaldehyde.
Een deel van dit materiaal blijft in de diepte achter. De rest komt, met andere
schadelijke stoffen zoals zware metalen en radioactieve stoffen, met het
boorspoelsel terug naar de oppervlakte waar het behandeld zou moeten worden als chemisch afval. En daar wringt
dus het schoentje: veel van dat chemisch afval komt in het grondwater terecht,
en op die manier mogelijk ook in het drinkwater van mens en dier. Daar komt nog
bij dat er ook methaangas vrij komt bij de boringen, en dat is zowat het ergste
broeikasgas dat we kennen. Het procedé is bovendien ook enorm water verspillend.
Om die ecologische bedenkingen is "fracking"
in de meeste Europese landen trouwens niet toegestaan. In november 2019 zijn ze
er ook in Engeland mee gestopt.
Maar in het mooie land van Donald Trump doen ze er gewoon mee verder.
Dat de aarde dreigt te verzakken en alle gebouwen in de buurt dreigen te
scheuren, is maar een klein detail. En dat het grondwater er door vergiftigd
wordt, daar ligt Donald niet wakker van.
Net zo min trouwens als van lekkende oliepijplijnen vanuit Canada
dwars door natuurparken of indianenreservaten. Maar dat is een ander schokkend
verhaal, waar ik het bij een volgende gelegenheid eens over wil hebben.
Waar Donald J. Trump wél wakker van ligt, dat is van de kostprijs van
die schalieolie. De ontginning via "fracking"
is al bij al toch een duur procedé, en de prijs van de olie ligt stukken hoger
dan de prijs van aardolie uit Saoedi-Arabië of uit Rusland, zéker nu die
prijzen in een vrije val getuimeld waren door de corona-stilstand. Donald raakte
zijn schalieolie op die manier aan de straatstenen niet meer kwijt, en dat zou
weleens in slechte aarde kunnen vallen bij zijn kiezers. En daarom heeft hij
via Twitter laten weten dat hij hoogstpersoonlijk een deal bemiddeld had tussen
de Russen en de Saoedi's, waarbij overeengekomen werd dat ze de productie
drastisch zouden beperken. Dat was (of wat had u gedacht?) volkomen uit de
lucht gegrepen, fake-news. (Gelogen,
of wishfull thinking, wie zal het zeggen?) Maar het effect op de olieprijs was
spectaculair voelbaar: die schoot meteen de hoogte in, en Donald zijn olie kon
weer min of meer concurreren.
Los van het feit dat Donald zomaar om het even wat de wereld in stuurt
om zijn eigen agenda te dienen, is het merkwaardige hieraan dat de internationale
oliemarkt zo intens en direct reageert op een tweet van zijn hand. Een mens zou
denken dat die internationale oliehandelaars rationele mensen zijn, die zich
voor hun aan- en verkopen en voor de prijsbepaling baseren op beredeneerde
prijzen, op feiten, op de realiteit. Maar niet dus: het zijn een stel kippen
zonder kop die alle kanten op trippelen zonder enig logisch inzicht, alléén
maar gestuurd door emoties of door het gekraai van de meest luidruchtige haan.
Als dát het intellectueel niveau is van de mensen die de wereldeconomie moeten
regelen, dan verwondert het mij niet dat we van de ene crisis in de andere
sukkelen.
Mijn achting voor de politieke en economische leiders op deze planeet
zakt met de dag. Het is alleen maar jammer dat de gewone mensen daar altijd de dupe van zijn.
Ik ben een angsthaas. Het zou tamelijk absurd zijn als ik het zou
proberen te ontkennen: ik heb nog maar pas onlangs toegegeven dat ik bang ben
voor loslopende honden.
Als kleine jongen heb ik dikwijls grote angsten uitgestaan.
Elke woensdagavond na de repetities van de fanfare moest ik alléén
naar huis stappen (want mijn vader had nog "extraculliculaire
activiteiten"), en dan passeerde ik door de Van Belleghemdreef die toen nog omzoomd was met grote dikke bomen.
De dreef is maar 250 meter lang, of daaromtrent, maar ik stond doodsangsten uit
als ik daar 's avonds in het donker doorheen moest. Ik stelde me zó voor dat er
achter ieder van die dikke stammen een boef kon staan die mij zou overvallen.
Achteraf bekeken was dat natuurlijk belachelijk: waarom zou iemand mij
overvallen? Ik had geen geld, en over Dutroux en dat soort louche types hadden
we nog nooit gehoord. Maar toen, als klein manneke van een jaar of twaalf, was dat
voor mij een ware beproeving. Elke woensdagavond opnieuw. Ik probeerde zo ver
mogelijk van de dikke bomen weg te blijven, in het midden van de straat, en bij
iedere boom keek ik schuw of er iemand achter verstopt zat. En ik haastte me zo
hard als ik kon door die beangstigende dreef. Met de koffer van mijn
muziekinstrument stevig in de hand, en het vaste voornemen om iedereen een klap
tegen het hoofd te verkopen die iets zou durven proberen. Al zou ik
vermoedelijk, als puntje bij paaltje kwam, mijn instrument met koffer en al op
de grond hebben laten vallen, en zou ik het op een lopen gezet hebben zo snel
als mijn korte beentjes mij konden dragen.
Maar dat was niets vergeleken met mijn "valangst", gecombineerd met "hoogtevrees".
Als ik vijf treden hoog op een ladder sta, dan begin ik al te verkrampen en
pers mijn knieën tegen de sporten aan om zo "stabiel" mogelijk te staan. Na een kwartier bibberen ben ik totaal
verstijfd, en al mijn spieren doen pijn.
Ken je dat ook als je ergens op een brug staat, dicht bij de
balustrade, of op een smal perron in het station, of ergens op een bergplateau,
en opeens bekruipt je de gedachte: "Hoe
zou het zijn als ik hier ga springen?" of "Wat zou er gebeuren als iemand mij een duw geeft?" En dat je dan
naar beneden kijkt, en je onwillekeurig afvraagt: "Hoe zou het voelen als ik nu zou vallen?" Als je het gevoel krijgt
dat je naar beneden, of naar de rand, "gezogen"
wordt?
Dat is "cognitieve hoogtevrees",
of "valangst". In een vliegtuig, hoog
in de lucht, of in een torengebouw, achter glas, voel ik geen angst; het is dus
geen "optische hoogtevrees". Het is
een volkomen irrationeel gevoel, zonder enige redelijke grond.
Blijkbaar komt dat soort angst vooral voor bij "controlefreaks" en "perfectionisten":
mensen die bang zijn "de controle (over
zichzelf) te verliezen". En dat manifesteert zich ook in een gevoel van
algemene onzekerheid en de angst om gekke dingen te doen. De angst om de "totalevrijheid" van handelen te gebruiken om iets te doen wat compleet onverantwoord
en misschien zelfs onherstelbaar zou zijn.
Ik ben dus niet alléén een angsthaas, maar ook een controlefreak en
een perfectionist.
Maar mijn grootste angst van allemaal is diezelfde angst die we
waarschijnlijk allemaal meedragen: de angst voor "eenzaamheid". En met "eenzaamheid"
bedoel ik dan het gevoel dat niemand je nodig heeft, dat je "misbaar" bent, dat het niet eens zó veel
zou uitmaken als je er niet (meer) zou zijn.
Heeft niet iedereen er nood aan om "er werkelijk iets toe te doen", om "een verschil te maken" (hoe klein ook)?
Ik wens het je van harte toe, beste lezer, dat je nodig bent en blijft.
Ik ben ervan overtuigd dat veel mensen tot heel mooie en grootse en
liefdevolle dingen in staat zijn. Maar er zijn toch momenten dat ik me afvraag
of er niet iets fundamenteel mis is met het moreel besef van de (moderne) mens.
Zou dat van alle tijden zijn? Of is het een verontrustend teken van de huidige
tijdsgeest? Of zou het, laat ons hopen, nog altijd over enkelingen gaan:
ziekelijke individuen die met hun frustraties geen blijf weten of die zich op
andere levende wezens willen wreken voor hun eigen pijn of ongeluk?
Ik weet het niet. Maar af en toe heb ik toch een héél naar gevoel bij
wat sommige achterlijke idioten aanrichten.
En ik wil het in dit stukje héél bewust zelfs niet hebben over de wreedheden die loslopende psychopaten
onschuldige kinderen durven aan te doen.
Kijk, hangjongeren die zich vervelen en dan maar muren en gebouwen
gaan bekladden met kinderachtige graffiti, dat kan ik nog begrijpen. Het is
niet goed te keuren, maar het is "te
begrijpen". En het is al bij al nog tamelijk onschuldig.
Minder onschuldig wordt het als het een expliciete uiting is van
onverdraagzaamheid, bijvoorbeeld wanneer ze een moskee gaan bekladden en
beschadigen. Je kan het oneens zijn met de opvattingen van de islam, en
ongelukkig zijn over de islamistische boodschappen die in sommige moskeeën
verkondigd worden. Maar reageer daar op een volwassen manier op, en niet met
laffe en zinloze beschadigingen. Dat brengt niets bij, daar komt niemand een
stap verder mee. Het is onnozel peutergedrag. En ik begrijp niet hoe iemand
ertoe komt om zoiets te doen. Daar is geen enkel redelijk argument voor te
vinden.
Nog een stap verder op de weg van idiote redeloosheid, zijn die mannen
die joodse graven gaan vernielen. Uit antisemitische
overtuiging, zegt men. Dat is flauwekul, natuurlijk: mensen die zoiets
doen, hebben géén overtuiging. Punt. Het zijn mensen die niet eens het
intellectueel niveau van een zesjarige bereikt hebben. En dat doet mij vrezen
voor de toekomst van de mensheid: als de komende generaties meer en meer
blijven steken op kleuterklas-niveau, waar gaat het dan met deze wereld
naartoe?
Maar helaas, het kan nóg erger.
Onlangs hebben een stel vandalen méér dan 100 bomen, eiken en berken,
zwaar beschadigd in een natuurgebied in Turnhout. (Vermoedelijk trouwens
dezelfde halve garen die er eerder al brand gesticht hadden.) Het excuus van
een "overtuiging" kan hier zelfs niet
eens bovengehaald worden. Dit is pure wreedheid, noch min noch meer. Pure
zinloze wreedheid. Zoals we trouwens in februari ook al eens gezien hadden,
toen in Maarkedal. En heel recent zijn ook in Wetteren zo n 150 jonge eiken
kapot gemaakt, afgebroken: pure vernielzucht.
Waarom doet iemand zoiets? Is het mogelijk om daar één of andere vorm
van sadistische voldoening uit te halen? Of zou het gaan om de "kick" van iets héél vernietigends te
kunnen doen zonder ervoor gestraft te worden? Ik heb er géén idee van; het gaat
mijn begrip compleet te boven. Maar mijn angst dat het slechtste in de mens
meer en meer naar boven dreigt te komen, wordt alléén maar groter.
Helaas, het kan nóg erger.
En dan denk ik aan de verhalen van vorig jaar over die "paardenbeul(en)" in Vlaams-Brabant en in
Limburg: een man die paarden te lijf is gegaan met een kapmes en de dieren
vreselijk toegetakeld en verminkt heeft.
Wie verzint zoiets? Hoe komt iemand daarbij? Zouden die paarden iemand
beledigd hebben? Waren die paarden misschien aanhangers van de verkeerde
religie? Hadden die paarden ruzie gezocht? Ik durf daar toch aan te twijfelen.
Dit valt op geen enkele manier goed te praten, dit valt zelfs op geen enkele
manier te begrijpen. Dit is zowat het laagste waartoe een mens die géén
psychopathische trekjes heeft, in staat is: een laffe aanval op een weerloos
dier. Zonder enige reden, zonder enige aanleiding. Gewoon "omdat het kan"?
En wat dan te denken van de stommeriken die hulpverleners aanvallen,
of hun materiaal stelen of hun auto's besmeuren? Ook dát zien we meer en meer
gebeuren.
Hoe moeten we zoiets verklaren? Valt zoiets überhaupt te verklaren?
We zijn allemaal ontzettend afhankelijk van die hulpverleners. Als
mijn huis in brand staat, dan mag ik op mijn blote knieën de brandweer danken
die zorgt dat het niet helemaal in de as gelegd wordt. Als ik een trombose
krijg, dan weet ik dat ik het aan de ambulanciers te danken zal hebben als ik
een kans behoudt om te herstellen. En dat geldt evenzeer voor die stomme
kinkels die zich nu, om god weet welke reden, tegen de hulpverleners keren.
Ik probeer mijn geloof in de toekomst van de mensheid overeind te
houden, maar het is toch met een bang hartje.
De (zeldzame) trouwe lezers van mijn blog kennen ondertussen mijn
bewondering en fascinatie voor de ontdekkingen en bevindingen van de wetenschap,
en van de Astronomie in het bijzonder.
Maar deze keer ben ik werkelijk laaiend enthousiast!
Om mijn enthousiasme te kunnen delen, moet je eerst eens naar de foto
in bijlage kijken.
Dat is dus "Arrokoth".
Ik weet niet wat u ervan denkt, maar voor mij lijkt dit heel sterk op
een menselijke foetus. Of niet? Al zou het kunnen dat mijn fantasie een loopje
met mij aan het nemen is, want volgens de wetenschappers lijkt Arrokoth eerder op een sneeuwman.
Arrokoth bevindt zich
ongeveer op 6,6 miljard kilometer van onze zon, en heeft een "jaar" van 297 aardse jaren. Hij (of
zij)is iets meer dan een jaar geleden gefilmd
door New Horizons, een ruimtesonde
van de NASA. New Horizons was 14 jaar
geleden gelanceerd om de verste planeet (Pluto) van ons zonnestelsel te
verkennen, en is ondertussen al 7.1 miljard kilometer ver: een heel eind
voorbij Pluto, en eigenlijk al buiten ons zonnestelsel. Het begint een beetje
op Star Trek te lijken: "To boldly go where no man has gone before".
Maar goed: onderweg is New
Horizons bijna op Arrokoth gebotst. Letterlijk: tot op ongeveer
3.500 km er maar vandaan. Zo kon New Horizons, bijna per toeval, ook Arrokoth
bestuderen en er foto's van maken.
Arrokoth is een "planetesimaal":
een groot stukje materiaal dat in principe kan (of in dit geval: had kunnen)
uitgroeien tot een volwaardige planeet.
En dus zat ik er al bij al
niet zo ver van, met mijn idee dat Arrokoth op een foetus lijkt: het is
een object dat zich had kunnen ontwikkelen tot een baby-planeet. Maar helaas
heeft Arrokoth het nooit tot een échte planeet gebracht en is het een planetesimaal
gebleven.
Arrokoth is trouwens een
Indiaans woord voor "hemel".
Het bijzondere hierbij is dat
de trip voorbij Arrokoth de wetenschappers nieuwe inzichten bijgebracht
heeft in het ontstaan van de planeten.
Er bestaan daaromtrent twee,
nogal tegenstrijdige, theorieën of hypotheses. De ene veronderstelling zouden
we de "agressieve theorie" kunnen noemen: die gaat ervan uit dat
planeten ontstaan zijn door gewelddadige botsingen tussen de brokstukken die
rond de zon cirkelden. De andere visie is de "zachtaardige theorie": die
gaat ervan uit dat verschillende brokstukken zich tot elkaar aangetrokken voelden
en uiteindelijk aan elkaar zijn blijven plakken en planetesimalen
gevormd hebben, die op hun beurt samengesmolten zijn tot planeten.
Door de waarnemingen van Arrokoth
lijkt de "zachtaardige theorie" het pleit nu te winnen: Arrokoth
is duidelijk een niet-agressieve samensmelting van twee kleinere brokstukken,
anders zou de structuur ervan heel wat minder gelijkmatig zijn, en het
oppervlak ervan minder glad.
Voor de wetenschappers is dat
een heel belangrijke conclusie, omdat het hen kan helpen om het ontstaan van
het universum beter te begrijpen.
Maar voor wat mij betreft is
de belangrijkste conclusie dat de liefde sterker is dan het geweld, en dat een
zachtaardige aanpak altijd méér kans op slagen heeft dan brute kracht. Dat
geldt voor ons planetenstelsel. Dat geldt volgens mij dan ook voor de
menselijke interacties.
In het licht van de verkiezingen
die er nu rap zullen aankomen, heeft Donald Trump besloten toch nog eens in te
stemmen met een persmoment voor de, grotendeels vijandige, klassieke media. Kwestie van
zijn positieve zichtbaarheid ook in die media wat op te krikken.
Hij heeft zich goed voorbereid,
en is vastbesloten om zich door die fake journalisten niet te laten opjutten.
Hij blijft dan ook stoïcijns
kalm bij de eerste agressieve vraag:
"Meneer
de President, enkele weken geleden had u nog stellig beweerd dat er in Amerika
minder dan 70.000 doden zouden vallen door corona, dankzij de doortastende
aanpak van uw regering. Maar ondertussen zijn er al meer dan 100.000."
Donald haalt even diep adem,
slaat een vertwijfelde blik ten hemel, maar antwoordt ingehouden en rustig:
"Dat
er bij ons tóch zo veel doden zijn, is de schuld van de Belgen. Dat heb ik al
eerder gezegd. De epidemie is in België begonnen. Ik heb een wetenschappelijk rapport
gelezen waarin ze zélf toegeven dat het virus uit de Belgische windmolenparken
komt. Maar dat rapport is geheim, en ze willen het niet toegeven. Ook de WGO
wil niet toegeven dat het virus van de Belgische windmolens komt. En omdat de
Belgen en de WGO dat allemaal veel te lang geheim gehouden hebben, zijn er nu
bij ons zo veel doden. Door de windmolens in België zijn er nu bij ons veel
doden!
En
ook door de geneesmiddelenindustrie. Zij weten al lang dat Chloroquine de
ziekte kan genezen, maar ze houden dat geheim omdat ze er geen geld kunnen aan
verdienen. Ik neem het medicijn nu al drie weken, en ik ben nog altijd gezond.
Had iedereen in ons land het middel op tijd gebruikt, dan waren er bijna geen
doden geweest. Géén doden!"
Een journaliste steekt de hand
op, en vraagt:
"Meneer
de President, u weet toch dat recente studies aangetoond hebben dat Chloroquine
totaal niet helpt, en dat corona-patiënten die Chloroquine toegediend hebben
gekregen, juist zieker zijn geworden?"
De president wuift discreet met
zijn linkerhand. Een paar bonkige mannen begeven zich naar de journaliste, en
er blijft een lege stoel achter.
"Dat
is allemaal fake news", reageert de president licht geïrriteerd. "Verspreid door de Belgen die hun eigen incompetentie
willen verbergen. En door de farma-industrie die kwaad is op mij omdat ik opkom
voor de gewone Amerikaan die geen geld heeft om dure medicijnen te kopen, en
die zo vlug mogelijk weer aan het werk wil om zijn huis te kunnen afbetalen."
Een andere journalist merkt op: "Meneer de President, die conclusie is nochtans
gepubliceerd in een Brits wetenschappelijk tijdschrift, en is gebaseerd op een
onderzoek bij 17.000 patiënten."
De president is even van zijn à
propos, maar hij herstelt zich vlug.
En na een nieuwe subtiele
handbeweging, waarbij er nog een stoel leeg komt te staan, herneemt hij: "Zoals ik al zei: er is voorlopig nog geen enkel medicijn
voor deze vreselijke ziekte, maar onze wetenschappers staan heel dicht bij een
doorbraak in de ontwikkeling van een vaccin. Héél dicht! Tegen de herfst zal
iedere Amerikaan ingeënt zijn, en dan kunnen de Belgen ons niet meer
besmetten."
Een oplettende journalist meent
een tegenstrijdigheid op te merken met wat de president daarvoor had verteld,
en durft het aan om Donald Trump daar attent op te maken:
"Meneer
de President, nu zegt u dat er nog geen medicijn bestaat, maar daarnet had u
het over Chloroquine als geneesmiddel. U neemt dat zelf ook."
Donald Trump verliest op dat
moment dan toch zijn spreekwoordelijke kalmte, en er komt nog een stoel vrij in
de perszaal.
Daarna reageert hij bitsig: "Terwijl ik mijn best doe om jullie een positieve
boodschap te brengen, zitten jullie hier gewoon leugens te verspreiden. Ik heb
nooit gezegd dat er een medicijn zou bestaan. Ik zeg juist dat er nog géén
medicijn is. Of heb je dat niet gehoord misschien? In plaats van fake news te
verzinnen, zouden jullie mijn positieve boodschap moeten publiceren: dat onze
wetenschappers een vaccin gereed hebben, dat we vanaf morgen al kunnen
gebruiken om al onze landgenoten te redden. Maar de Belgen krijgen het niet."
Eén journaliste laat nog altijd
niet af:
"Meneer
de President, u heeft in het verleden toch al verschillende keren verteld dat u
zélf Chloroquine gebruikt als medicijn tegen corona? En dat heeft u daarnet nog
bevestigd."
Dat is voor Donald de
spreekwoordelijke druppel. Hij loopt rood aan, en brult in de micro:
"Dat
is allemaal fake news, verzonnen door de Belgen en de democraten. Ik heb nooit
beweerd dat ik zelf Chloroquine zou gebruiken. Ik weet zelfs niet eens wat dat
is!"
Daarop laat hij alle resterende
journalisten uit de zaal verwijderen.
Hij haalt opnieuw diep adem om
zijn kalmte herwinnen, en spreekt: "Zijn er nog
vragen?"
Niemand steekt een hand op, en
Donald stelt tevreden vast dat de voltallige aanwezige pers zijn visie deelt.
Vandaag, 26 mei, is het precies 6 maanden geleden dat ik met mijn blog
gestart ben.
Anders dan anders komt er vandaag geen kritisch of sarcastisch stukje.
Ik wil bij deze gelegenheid wél een klein overzichtje maken van de
voorbije zes maanden, én iedereen bedanken die mijn blog (regelmatig of
sporadisch) leest. Want zonder lezers zou al dit geschrijf tamelijk zinloos
zijn.
Ik heb ondertussen, in die zes maanden, al 170 stukjes geplaatst. Soms
bewust karikaturaal en té zwart-wit. Soms vrolijk en luchtig. Soms sarcastisch
en bijtend. Soms verontwaardigd en boos. Soms hoopvol en optimistisch. Soms
over het klimaat, en soms over wetenschappelijke vooruitgang. Soms over de
goedheid van de mens, soms over onze hebzucht en arrogantie. Af en toe over
mijn kat. Dikwijls over Donald Trump; méér dan ik eigenlijk zelf gewild had. En
méér over corona dan ik zelf verwacht had.
Niet iedereen was het altijd eens met wat ik schreef, maar dat is
normaal, want het was nu eenmaal mijn opzet om de eigenzinnige en averechtse
kijk van een verstokte linkshandige neer
te pennen. Maar over het algemeen hebben jullie de meeste stukjes weten te waarderen:
de gemiddelde "waardering" scoort
4,96 op 5. En dat doet toch wel deugd.
Hoe veel lezers ik heb of gehad heb, weet ik niet. Het zijn er minstens 17, want op de enquête die ik een tiental dagen
gelanceerd heb, heb ik tot nu 17 antwoorden ontvangen.
Wat ik wel weet, is dat het aantal "views" en het aantal "bezoekers" de laatste weken behoorlijk aan het stijgen is. Daar waar het aantal "bezoekers" in de eerste drie maanden
rond 50 per week schommelde, is dat nu al sinds een vijftal weken opgelopen tot ongeveer 100 per week.(Misschien wel een corona-effect?)
Ondertussen staat onze blog ook al op plaats 41 in de top-100 van
de meest "populaire" blogs in
bloggen.be, en zelfs op plaats 1 in de top-100 van de categorie "Columns".
En dus: "Dank u!"
Thank you for
being a friend
Traveled down the road and back again
Your heart is true you're a pal and a confidant
I'm not ashamed to say
I hope it always will stay this way
My hat is off, won't you stand up and take a bow
Ik wil me vooraf oprecht excuseren bij alle hondenliefhebbers, maar ik
kan het niet ontkennen: ik ben niet gesteld op honden. Of liever: ik ben niet
gesteld op blaffende of keffende honden, en nog veel minder op loslopende
honden.
Met de voorbije zonnige meidagen, ben ik weer regelmatiger gaan
wandelen. En mijn gekende ergernissen kwamen ook nu weer al te dikwijls boven:
honden die het, heimelijk verstopt achter een haag, nodig vonden om heftig naar
mij te blaffen of te keffen als ik, voorbeeldig op het voetpad, voorbij de tuin
wandelde die zij als hun territorium blijken te beschouwen.
En onwillekeurig vroeg ik me af: "Waarom
blaft een hond eigenlijk naar iemand?"
Vermoedelijk inderdaad vooral om "zijn"
territorium te verdedigen: als ik voorbij kom stappen, dan lijkt de hond te
denken dat ik snode plannen koester om zijn gebied binnen te dringen. En dus
blaft hij om mij weg te jagen. Het grappige is natuurlijk dat ik gewoon weer
verder wandel, en dat de hond dan triomfantelijk denkt dat zijn geblaf gewerkt heeft: dat hij
mij heeft verdreven. En vermits die tactiek zó goed lijkt te werken, zal hij
dat een volgende keer met nóg meer overtuiging opnieuw doen.
Misschien zou ik eens kunnen proberen om gewoon bij de tuin en bij de
blaffende hond te blijven staan? Misschien zou de hond dan beseffen dat al dat
lawaai niet helpt?
Maar eerlijk is eerlijk: bij veel mensen is het niet anders. Er zijn
jammer genoeg ook mensen die denken dat ze een ander kunnen intimideren en bang
maken als ze maar hard genoeg blaffen. Of misschien blaffen ze juist zo luid
omdat ze zélf bang zijn?
Ik weet het wel: "Blaffende
honden bijten niet."
Zegt men. Maar ik heb er mijn twijfels over of die oude volkswijsheid
wel klopt. Zie maar naar Donald Trump: die blaft de hele tijd, maar hij zal
evengoed vlijmscherp uithalen naar wie hem en zijn ego in de weg loopt. Zoals
bijvoorbeeld Iran: Trump heeft het land met zijn scherpe tanden in een ijzeren
greep (omdat het een vervelende concurrent en tegenstander is van zijn goede vrienden
in Saoedi-Arabië), waardoor de bevolking er nóg meer in diepe armoede en
ellende gestort wordt.
Nu ja, achterbaks blaffende honden, tot daar aan toe. Maar loslopende
honden, daar heb ik het écht helemaal niet voor. Helaas is ook dát een "corona-symptoom": er blijken in deze
periode veel meer loslopende honden op pad te zijn dan vroeger. Volgens een
woordvoerder van het Agentschap Natuur & Bos: "Samen met het aantal recreanten is ook het aantal loslopende honden
verhoogd. We hebben geen exacte cijfers, maar de stijging is enorm."
Ik zal het maar eerlijk toegeven: ik ben bang van loslopende honden. Als
ik op wandel ben, en ik zie een man of vrouw naderen met een hond die niet aan
de leiband gehouden wordt, dan schakel ik inwendig al direct over op "vlucht-modus".
En volgens de verontrustende berichten die af en toe op een
nieuwspagina verschijnen, is dat niet onterecht. Alléén al in de voorbije maand
waren er meldingen van gekwetste herten en dode reekalfjes, en van schapen die
de strot waren afgebeten: loslopende honden. Een paar maanden geleden hebben
loslopende honden zelfs een paard doodgebeten en twee andere paarden zwaar
toegetakeld. En in het begin van dit jaar is een man met zijn dochter
aangevallen door twee loslopende Rottweilers.
Hoe "braaf" of "goedgetraind" of "gehoorzaam" een hond ook is, het blijft een wild beest.
Ik ben daarom héél erg voorstander van een corona-richtlijn om een
hond op de openbare weg altijd aan
de leiband te houden. Om de medemens te beschermen tegen mogelijke risicos.
Tenslotte moeten wij op de openbare weg toch ook altijd een mondmasker
dragen om andere mensen te beschermen. Is het niet?
Na bijna drie corona-maanden begint mijn haar stilaan weer net zo lang
te worden als in een ver verleden: mijn hippie-periode. (Al had ik toen wel
méér haar op mijn hoofd, en was de kleur donkerder.)
We hebben het over de vroege jaren zeventig van de vorige eeuw. Iedere
tiener was een hippie, toen. Ik zag er een beetje uit als George Harrison van
de Beatles. Maar dan zonder snor. Ik was fan van de Beatles, méér dan van de
Stones. En ik was fan van George Harrison. De "stille Beatle" werd hij genoemd, en dat was ik toen ook al: een
stille jongen.
Maar afgezien van het lange haar en de bloemetjes-hemden, was ik niet
écht een hippie. Ik ben nooit "stoned"
geweest of "in hogere sferen"; ik heb
nooit drugs gebruikt. Ik ben niet naar Kathmandu getrokken om mijn spirituele
zelf te vinden. Ik heb niet meegedaan aan protestmarsen tegen de bourgeoisie of
tegen de materialistische maatschappij. Ik heb niet deelgenomen aan een sit-in
waarbij "Give peace a chance"
gezongen werd. En ik ben niet naar Woodstock geweest.
We hadden thuis ook geen geld voor een tripje naar Woodstock. We
hadden thuis géén geld, punt! Geen auto, geen tv, zelfs geen telefoon. En
geen verre vakantie, geen reisjes. Wél zelfgemaakte of tweedehandskleren, en
eten uit de eigen tuin. En in de zomermaanden: werken, in de fabriek, vanaf ons
14 jaar, en in de groentetuin. We hadden een piepklein badkamertje, zonder bad.
En we sliepen met 6 kinderen in twee slaapkamertjes.
Vandaag zou men ons een "kansarm
gezin" genoemd hebben, zou men het hebben over "kinderarmoede" en "schrijnende
toestanden". Vandaag zou de kinderrechtencommissaris moord en brand
schreeuwen, en zou "Beweging.net" bijkomende "sociale correcties" eisen. Vandaag
zou een tv-reporter voor mijn neus gestaan hebben om mij te doen zeggen: "Ik wou dat mijn papa meer geld zou
verdienen."
Maar wij voelden ons niet arm,
en we voelden ons niet "misdeeld" of "tekortgedaan". Wij waren perfect
tevreden met wat we hadden, we waren perfect gelukkig in ons gezin.
De normen van vandaag om te bepalen of een gezin "arm" is, zijn niet meer dezelfde als toen. Vandaag ligt de "armoedegrens" op 2.341 euro netto per
maand (en nee, dat is géén tikfout) voor een gezin met twee kinderen; een
inkomen waar mijn vader indertijd alleen maar kon van dromen. (Terloops: het gemiddeld netto-maandloon in België bedraagt 1.962 euro.) Vandaag is een
gezin "arm" als niet elk kind een
laptop heeft, én een smartphone, en als er niet elk jaar een trip naar het
zuiden van Frankrijk vanaf kan.
Nee, ik wil niet beweren dat er geen échte armoede bestaat. Er zijn
genoeg plaatsen op onze planeet waar de toestand voor veel mensen erbarmelijk
is, en zelfs mensonterend. En ja, er is heel zeker ook nog veel échte armoede
in België.
Maar ik erger me groen en blauw aan die armoede-specialisten die "armoede" willen definiëren als "een gebrek aan luxe". En ik erger me
groen en blauw aan iedereen die op die kar wil springen om zijn of haar standpunten
te kunnen verkondigen. En ik erger me vooral groen en blauw aan de media die
dit "fenomeen" opeens ontdekt hebben
omdat het pakkende reportages oplevert (en dus hoge kijkcijfers), nu er uit
corona geen sensatie meer te putten valt. Of denkt u nu echt dat de VRT-reporter
volkomen toevallig een jongetje op school ontmoet heeft dat heel spontaan de
gevleugelde woorden sprak: "Ik wou dat
mijn papa meer geld zou verdienen zodat we elke dag zouden kunnen eten"?
Klink ik boos? Ja, ik klink boos.
Ik ben boos omdat men "armoede"
definieert op een manier waarbij de helft van de mensen in België "arm" zijn. En dus ontevreden met hun lot.
En dus ontevreden omdat zij zich "in de
steekgelaten" voelen. (Zéker als
diezelfde media er een reportage op laten volgen van meer welgestelde burgers
die een zwembad van Willy Naessens in hun grote tuin willen laten aanleggen.)
En van weeromstuit zullen die ontevreden mensen op zoek gaan naar
diegenen bij wie ze hun protest kwijt kunnen omtrent de onrechtvaardigheid van
hun bestaan. En die ontevreden mensen zullen met een boze vinger wijzen naar "die anderen" die wél van alles en nog
wat toegestopt krijgen van de regering. Kortom: die ontevreden mensen zullen bij
de eerstvolgende verkiezingen een "proteststem"
uitbrengen.
Tom Van Grieken wrijft zich in de handen bij elke armoede-reportage op tv, en telt in stilte het aantal bijkomende
stemmen voor zijn partij.
En na de volgende verkiezingen zullen de media zich verbaasd en vol
ongeloof afvragen hoe het toch zou komen dat de mensen zo extreem gestemd
hebben.
Is Allah een wrede en
onmenselijke god? Als je in aanmerking neemt wat zijn meest fanatieke aanhangers
allemaal uitspoken in zijn naam, dan zou je dat haast gaan denken.
In elk geval: wat de "strijders"
van IS, en de Taliban, maar evengoed de islamistische regering van
Saoedi-Arabië, op hun geweten hebben, zogezegd in naam van Allah, dat valt
alléén met het grootste afgrijzen te beschrijven.
Onlangs hebben ze nog maar eens een aanslag gepleegd op een ziekenhuis
in Kaboel, Afghanistan. Op een kraamkliniek dan nog! Ze hebben al wel meer
aanslagen op volkomen onschuldige slachtoffers op hun geweten, maar als je een
aanslag pleegt op een kraamkliniek dan spreken we over "onschuldig in het kwadraat". Het is helaas geen uitzondering meer
dat ziekenhuizen door een bende opgefokte mannen aangevallen en tot puin
herleid worden, en de patiënten zonder mededogen afgemaakt. Of dat scholen
worden aangevallen door fanatiekelingen zoals de lafaards van Boko Haram.
Al zijn het niet alléén die fanatici die zich als monsters gedragen.
Ook de officiële regeringen in die streken gedragen zich onmenselijk, zonder
enige scrupules en zonder enig onderscheid tussen "vijanden" en onschuldige slachtoffers. Artsen Zonder Grenzen
probeert er met de moed der wanhoop om nog enige gezondheidszorg aan te bieden,
maar hun klinieken worden ook door de bommen van diverse regeringen niet
ontzien. Zo hebben de Turken het in 2018 nodig gevonden om een ziekenhuis te
bombarderen in Afrin, Syrië. En de Syrische regering (of moet ik zeggen: de
Russen?) bombardeert nota bene haar eigen ziekenhuizen. In 2016 hebben ze zelfs
zélf verschillende ziekenhuizen in Damascus platgegooid, en later ook nog in de
opstandige stad Aleppo.
En dat allemaal in naam van Allah,
vermoed ik.Een wrede en monsterlijke
god.
Allah vertoont in die zin wel wat trekjes die de oudtestamentische
God, de god van de Joden, ook had: wreed, meedogenloos, onverdraagzaam,
arrogant.
Laat ons niet vergeten wat die God, Jahweh, allemaal op zijn geweten heeft. Hij heeft, volgens de
verhalen in het boek Genesis, een
paar steden volledig platgebrand, met alles en iedereen binnen de muren erbij.
Hij heeft in Egypte een hele generatie kinderen vermoord: alle "eerstgeborenen". Hij heeft zelfs de
volledige wereldbevolking laten verdrinken, op een paar uitverkorenen na.
En ook nu nog heeft hij blijkbaar het lef om een stuk land aan één "uitverkoren" volk toe te wijzen en al
diegenen die er al eerder woonden, te laten verdrijven of opsluiten in een
petieterig stukje niemandsland.
De vernedering van de Palestijnse bevolking, de diefstal van hun
grondgebied, de ijzeren wurggreep van de Gaza-streek, de onbetwiste claim op "het beloofde land", dat alles gebeurt in
naam van Jahweh. Een onverdraagzame
en egoïstische god.
Dit gezegd zijnde: ook de god van de Christenen was in de middeleeuwen
niet bepaald een lieverdje als je bedenkt wat men allemaal in zijn naam heeft
uitgericht.
Ik denk aan de slachtingen van de Kruisvaarders in het "Heilig Land", de folteringen en
martelingen en moorden op de "ketters"
in de inquisitie, de genocide op de oorspronkelijke bewoners in Zuid-Amerika.
Om de recente gruwel van de burgeroorlog in Noord-Ierland niet te noemen.
Nee, het is geen fraai beeld dat op die manier van "god" geschetst wordt.
Maar ik heb een licht vermoeden dat dit allemaal eigenlijk niets met
de aanbeden God te maken heeft, maar wél alles met menselijke hoogmoed,
menselijke wreedheid en menselijke onverdraagzaamheid. En met de uitwassen van
menselijk fanatisme.
Het is toch even schrikken als iemand in je buurt een "beroerte" (of Cerebro Vasculair Accident) krijgt. (En vermoedelijk nog méér als
het je zélf overkomt, al besef je het op het moment van het "accident" niet eens.) Het is dan vooral
kwestie van er snel bij te zijn, en onmiddellijk de hulpdiensten te bellen.
(Dus: 112, en dan 2 kiezen voor "Nederlands", en daarna op 1
drukken voor de ambulance. Of hoe was het ook alweer? Ik heb het van naaldje
tot draadje uitgelegd in een eerdere bijdrage.)
Het probleem is alléén: hoe weet je dat iemand een beroerte heeft?
Blijkbaar bestaat er een "ezelsbruggetje"
voor een snelle herkenning: "FAST".
(Je weet wel: "Snel".)
FAST staat voor:
·Face: als één van de mondhoeken naar beneden blijft
hangen bij het glimlachen
·Arm: als het niet lukt om de beide armen
tegelijk omhoog te brengen
·Speech: als het niet meer lijkt te lukken om
iets te begrijpen of om iets te zeggen
·Time: als de klachten blijven aanhouden
Ik vind, serieus, dat zoiets zou
moeten opgenomen worden in de eindtermen van het secundair onderwijs. Zodat
iedereen er kan in slagen om een beroerte te herkennen en onmiddellijk in te
grijpen. Want onmiddellijke hulp kan een wereld van verschil maken.
Het is een vreselijk iets als een mens door een beroerte getroffen
wordt, omdat het zuurstoftekort in de hersenen tot onherstelbare schade kan
leiden. Zeker als de bloedcirculatie niet binnen de eerste uren hersteld wordt.
Er zijn eigenlijk verschillende soorten "beroertes", maar de meest voorkomende zijn: een "herseninfarct" (of een "trombose"), waarbij de bloedtoevoer naar
de hersenen geblokkeerd wordt, en een "hersenbloeding",
waarbij een bloedvat scheurt en er bloed in de hersenen terechtkomt. Maar de
symptomen zijn in beide gevallen dezelfde, en ook de effecten op langere
termijn.
Dikwijls blijft de patiënt achter met zware beperkingen in motoriek of
spraakvermogen. Soms kunnen patiënten (gedeeltelijk) herstellen na een lange en
intense revalidatie-periode met kinesitherapie, ergotherapie en/of logopedie.
Maar als er echte blijvende schade is, dan moet de patiënt levenslang verder,
met heel veel zorg en heel veel psychisch lijden.
Maar er is hoop! En die komt van de ratten.
Wie zou ooit gedacht hebben dat we de ratten in ons hart zouden
koesteren? En toch! Al was het maar omdat ze zonder enig protest willen
fungeren als test-subject voor onze medische experimenten.
Zo hebben ze zich enthousiast aangemeld voor testen omtrent het
mogelijk herstel na een beroerte. Zweedse wetenschappers hebben bij ratten die
getroffen waren door een beroerte (vermoedelijk weliswaar niet "per ongeluk"), stamcellen ingebracht die
uit menselijke huidcellen
gedistilleerd waren. En de resultaten waren opmerkelijk veelbelovend: zowat 6
maanden na de operatie bleek dat de nieuwe cellen de schade in de hersenen
hersteld hadden, en zelfs ook nieuwe verbindingen hadden gelegd met andere
delen van de hersenen, zodat de nefaste gevolgen van de beroerte grotendeels
ongedaan gemaakt waren.
Die experimenten met ratten openen dus heel nieuwe perspectieven, en stimuleren
de hoop op mogelijkheden tot volledig herstel.
De techniek bestaat er in om huidcellen te "herprogrammeren" tot "zenuwcellen",
en die dan in de hersenschors te transplanteren. Een "hersentransplantatie", als het ware. Het idee is dan dat die cellen
ook een positieve invloed zullen hebben op de andere hersenhelft en dat de
beschadigde hersencellen zullen herstellen, én dat de kapotte verbindingen opnieuw
zullen gelegd worden binnen het brein. De experimenten met de ratten lijken dat
alvast te bevestigen.
Wat dit verhaal nog positiever maakt, is dat Amerikaanse onderzoekers
er eerder al in geslaagd waren om een chip te creëren die het mogelijk maakt om
huidcellen binnen enkele seconden te herprogrammeren
tot om het even welke cel, dus óók een hersencel. De mogelijkheden hiervan, op
langere termijn, zijn eindeloos. Misschien niet altijd even onschuldig, maar
voor mensen met een beroerte biedt het alvast erg positieve vooruitzichten.
Zelfs in deze donkere corona-tijden is er af en toe een sprankeltje
hoop om ons aan op te trekken.
Mijn stappenteller is weer ontzettend vriendelijk geweest voor mij.
Hij heeft mij met nooit eerder gezien enthousiasme gefeliciteerd omdat ik, met
hem op zak, al van Londen naar Parijs gestapt ben: 220 km ver. Ik was
ontzettend blij en trots met het mooie compliment, en ik heb onmiddellijk een
fles bubbels open gemaakt om dit glorieus moment samen te vieren.
Maar eenmaal de euforie gezakt was, ben ik toch eens gaan nadenken
over dit gulle compliment. Het klonk heel erg overdreven, en dus een beetje
onecht. Want zeg nu zelf: stappen van Londen naar Parijs? Ik dacht het niet,
hee. Daar ligt een kanaal tussen, toch?
Het kanaal overzwemmen, dat kan wel lukken; er zijn er die dat al voor
mekaar gekregen hebben. Of het kanaal over zeilen of roeien, dat zal ook wel
gaan, als je de voorbij varende tankers kan ontwijken; ik vermoed dat er
straffe mannen zijn die dat al gepresteerd hebben. Het kanaal overvliegen met
een "flyboard", dat is ook al eerder
vertoond. En zelfs met een "jet-pack":
in iets meer dan 9 minuten. Of met een luchtballon, voor de minder gehaaste
reizigers. En voor de sportievelingen: met een "fietsvliegtuig".
Maar het kanaal over stappen?
Lijkt me bijzonder moeilijk, tenzij dan met lood in de schoenen.
Dus: van Londen naar Parijs gestapt? Dat heb ik nooit volbracht, en
het compliment is zwaar overdreven. Eerder vleierij,
dan een welgemeend compliment. Een beetje zoals wij mensen ook wel eens doen,
af en toe. Dikwijls om van iemand iets gedaan te krijgen. Zoals de
tienerdochter die bij de mama komt flemen: "Mamaatje,
jij ben echt de liefste mama van de hele wereld!" Om er dan even later aan
toe te voegen: "Mag ik morgenavond naar
die fuif? Toe mama! Iedereen gaat!"
Maar ik denk niet dat mijn stappenteller iets van mij wil, in ruil voor
het compliment. Vermoedelijk heeft hij zich gewoon laten meeslepen, en wou hij
het vorige superlieve compliment overtreffen?
Of misschien lijdt mijn stappenteller aan het zelfde soort
onrealistisch positivisme als de heer Trump? Ook die ziet af en toe positieve "feiten" die er niet zijn, en die er ook
niet kunnen zijn. Zoals een corona-vaccin tegen de herfst.
Maar daar houdt de vergelijking wel op. Want daar waar de heer Trump
de zaken graag rooskleuriger voorstelt dan geloofwaardig is, uit puur
eigenbelang, om zichzelf in de bloemen te zetten, kan ik mijn stappenteller
niet van enig eigenbelang verdenken. Die doet dat uit onverdachte
vriendelijkheid en omdat hij nu eenmaal bijzonder attent is.
Een ander groot verschil is natuurlijk dat mijn stappenteller in geen
enkel geval morgen het tegenovergestelde zal komen te vertellen van wat hij
vandaag beweerd heeft.
En dus: wel ja, mijn stappenteller heeft duidelijk de neiging een
beetje te overdrijven in zijn goede bedoelingen en zijn complimentjes. Maar ik
geloof vast dat het onschuldig is, en met de beste intenties. Ik neem daarom
zijn overdreven pluim toch dankbaar en blij in ontvangst. Beter een overdreven
complimentje dan helemaal geen, toch?
Juf Maggie was bijzonder blij dat ze de kinderen van haar klas weer op
school mocht ontvangen, na die lange lockdown-vakantie.
Na de gebruikelijke "elleboogjes" om elkaar te begroeten,
besluit ze die eerste voormiddag te besteden aan "corona", zodat de kinderen een beter idee zouden hebben van wat er
écht aan de hand is.
"Weten jullie waarom de school
twee maanden gesloten geweest is?" vraagt ze bij wijze van inleiding.
Daarop ontstaat een groot tumult, want iedereen wil persé een antwoord geven,
en ze roepen en brullen wild door elkaar.
Donald, die de grootste mond heeft van de hele bende, slaagt erin als
eerste aan het woord te komen: "Dat komt
door die corona. Maar bij ons thuis is er helemaal geen corona. Wij nemen
iedere dag een bad in bleekwater, gaan daarna een uur onder de zonnebank, en
nemen een malaria-pilleke vóór het slapen gaan. En niemand is ziek geworden bij
ons. Niemand! Als iedereen gedaan had zoals bij ons, dan was de school nooit
dicht geweest!"
Vladimir begint daarop op zijn lessenaar te bonken, want hij vindt dat
allemaal flauwekul: "Het is de schuld van
de kapitalisten dat er corona is. Bij ons thuis is er geen corona. Wij zijn
allemaal gezond, omdat wij grote en sterke beren zijn. Alléén de
kapitalistische zwakkelingen krijgen corona."
Aleksandr valt hem bij: "Dat is
een verzinsel, die corona. Ik heb nog nooit een corona-beestje zien
rondvliegen. Bij ons thuis is er in elk geval niemand ziek. Wij drinken iedere
dag vier shotjes wodka, en we gaan allemaal samen naar de sauna. En wij zijn
allemaal gezond."
Maar Jair is het daar duidelijk niet mee eens: "Jawel! Er is wél corona. En dat komt doordat die gasten van Greenpeace
het regenwoud in brand gestoken hebben. Daardoor vliegt de corona die in het
Amazone-woud groeit, nu overal rond. Maar bij ons thuis is er ook geen corona,
alléén bij onze buren."
Donald kan het niet goed verkroppen dat hij niet het laatste woord
heeft gehad, en begint op zijn bank te springen, tot de juf hem opnieuw het
woord geeft.
"Corona is een vreselijke
ziekte," verkondigt Donald. "veel
mensen sterven aan corona. Heel veel mensen! Ik heb het zelf gezien. Bij onze
buren is iedereen dood. Maar mijn vader heeft een vaccin gemaakt, en dat gaan
we verkopen. En tegen volgende week is corona weer weg. Terug naar China!"
Wouterke, die achteraan in de klas alléén op een bankje zit, heeft nog
niets gezegd. Hij is een beetje bedeesd, en geïntimideerd door die ruwe
bullebakken die hem altijd pesten omdat hij zo klein is. Maar de juf wil hem
toch de kans geven om ook iets te vertellen. Als ze eindelijk haar klas stil
gekregen heeft, nodigt ze Wouterke uit om zijn verhaal te doen.
"Corona is iets wat de oude
menskes krijgen." begintWouterke. "Dat komt omdat ze hun tanden kwijt zijn. 's Avonds als ze gaan slapen, of soms gewoon als ze verstrooid zijn, dan hebben
ze hun vals gebit niet in. Zo kan de corona in hun mond binnen vliegen.
Omdat ze geen tanden hebben. Daarom moeten wij elke dag 4 keer flink onze tandjes
poetsen om later, als we oud zijn, onze tanden niet te verliezen. En dan gaan
wij geen Corona krijgen."
Wanneer de hele klas daarop in luid gejoel uitbarst, zucht juf Maggie
eens heel diep. Ze besluit het onderwerp verder maar te laten rusten.
Ze geeft de leerlingen een lees-opgave, zet haar mondmasker op, en
schuift twee stoelen bij elkaar om eventjes te kunnen gaan zitten. Want die
corona-ellende begint zwaar op haar te wegen.
Ik was eigenlijk niet van plan om alweer een stukje over Donald J.
Trump te schrijven. De man krijgt sowieso al veel meer aandacht dan hij waard
is, en ik wil mijn en uw tijd liever niet verbeuzelen met zijn idiote
frapatsen.
Maar in zijn corona-aanpak maakt hij het toch echt wel serieus té bont;
ik kan dit niet zomaar negeren.
Donald is ontzettend jaloers op zijn vriend Vladimir, want die is al méér dan 20 jaar baas in zijn land, en hij
heeft goede vooruitzichten om nog een beetje langer "tsaar" te mogen blijven. En er is in Rusland niemand die het zou
aandurven hem tegen te spreken. Als hij met zijn vinger knipt, dan springen de 450
leden van de Doema in de houding, en in zijn regering zit niemand die "Nee" kan zeggen. Wat een luxe positie
heeft Vladimir toch!
In Afrika is er President PaulKagame, die ook al méér dan 20 jaar aan
de macht is en geen enkele tegenstand ondervindt. (Wie zou dat trouwens
aandurven?) En in het verfoeide China zit partijleider Xi Jinping ook voor de rest van zijn leven stevig in het zadel, en
het voltallige volkscongres applaudisseert al van zodra hij de mond open doet.
Dat is toch echt niet eerlijk, zeg nu zelf! Die mannen hebben alles te
zeggen, niemand die hen tegenspreekt, en ze mogen voor eeuwig aan de macht blijven.
Terwijl Donald altijd rekening moet houden met die ambetante democraten in de
kamer, die voortdurend dwars liggen. En hij mag maar acht jaar de baas spelen.
Dat klopt niet, vindt Donald. Volgens hem heeft een president van de
Verenigde Staten "absolute macht", en
niemand mag het wagen daaraan te twijfelen. De heren Gouverneurs van de
verschillende staten in Amerika moeten niet denken dat zij iets anders zouden
kunnen beslissen dan de President die "absolute
macht" heeft. Zijn plannetje om op eigen houtje de heropstart van de
industrie te forceren, is niet helemaal doorgegaan, want hij had zich toch een
beetje misrekend in de macht van die Gouverneurs. Maar geen nood: dan heeft hij
maar het FederaleHooggerechtshof ingeschakeld, en dat heeft de gouverneurs die
een andere mening hadden, kordaat teruggefloten.
"Ja maar, het Hooggerechtshof,
dat is de rechterlijke macht, hee! Daar heeft Trump niets aan te vertellen.
Scheiding der machten, weet je wel? Dat is de basis van een gezonde
democratie."
Ik hoor het u graag zeggen. Maar Amerika zou Amerika niet zijn als
alles daar niet nét een beetje anders was dan elders. Want "scheiding der machten" bestaat er in de
realiteit niet. Het hoogste rechtsorgaan, dat is dat Hooggerechtshof. En de "rechters" die daarin zetelen, door wie
zijn die aangewezen? Juist, door de president. Door Trump, dus. En die doen
braaf wat Donald vraagt. De wetgevende
macht, dat is vooral de senaat, en daar hebben de Trump-aanhangers een grote
meerderheid, en die hebben feitelijk geen andere bevoegdheid meer dan "Ja" knikken als de president iets
vraagt. De uitvoerende macht, dat is
zijn regering, maar ook die bestaat alleen nog maar uit sleepdragers. Want al
wie een eigen mening had, die is al eerder de laan uitgestuurd.
En zo komt het bijvoorbeeld dat, op verzoek van Donald, zijn minister
van Justitie beslist heeft dat de heer Michael Flynn, ontslagen Nationaal Veiligheidsadviseur, vrijuit
mag gaan. Ondanks bewezen leugens en gefoefel met de Russen, en ondanks protest
van het gerecht.
(Wat hierbij trouwens bijzonder "grappig" is, is de commentaar van de
heer Trump bij het stopzetten van de vervolging: "Het was opgezet spel, een
complot van de diepe staat, allemaal bekokstoofd door de Democraten, samen met
de FBI." Het was diezelfde heer Trump die de man had ontslagen omdat: "hij gelogen heeft tegen de vicepresident en
het FBI. Hij heeft schuldig gepleit voor die leugens.")
"Absolute macht", dat ruikt
verdacht veel naar een dictatuur. Donald heeft zichzelf nog net niet "god" genoemd, maar "keizer Donald", dat zou hem wel liggen; zo veel is duidelijk.
Want niet alléén de gouverneurs moeten plooien voor de "absolute macht" van de president, ook
het congres zou beter knikken en zwijgen. Donald heeft al gedreigd hen
buitenspel te zetten als ze lastig blijven doen en zijn plannen om alles in
zeven haasten herop te starten nog langer dwarsbomen. "Als het Huis niet instemt met deze opschorting, zal ik mijn
grondwettelijke autoriteit aanwenden om beide kamers op te schorten."
Misschien kan hij toch beter eerst eens in de geschiedenisboeken
nalezen hoe het de laatste "keizers"
in Rusland of in Frankrijk is vergaan?
Een bijzonder efficiënt hulpmiddel voor een rechter om een beklaagde
bij veroordeling te verplichten zich te voegen naar het vonnis, is het opleggen
van "dwangsommen". De veroordeelde
moet dan voor elke dag of week waarop hij/zij nalaat het vonnis na te leven, een soort "boete" betalen. Omdat zoiets al gauw
ferm kan oplopen, zal de veroordeelde, zo is de redenering achter het systeem,
niet dralen om te doen wat van hem/haar verwacht wordt.
Ik begrijp het systeem, maar ik begrijp de hoogte van die dwangsommen
niet. Hoe wordt dat eigenlijk berekend? Zit daar een ingewikkelde formule
achter, die rekening houdt met allerlei parameters zoals het algemeen belang,
de hoogdringendheid van het probleem, de ernst van de overtreding, de kwade of
goede wil van de overtreder? Geen idee, maar gezien de bedragen die dikwijls
geëist worden, moet het iets zijn dat alléén met de hogere wiskunde kan
berekend worden. En ik vermoed dat het resultaat van die berekening dan
standaard met 5000 vermenigvuldigd wordt.
Ik heb het verhaal al eens verteld van die "trage wegen" die slecht onderhouden waren door de gemeente. (Ik heb
altijd gedacht dat "trage wegen" per
definitie niet piekfijn hoefden onderhouden te worden, maar dat is een ander
verhaal.) De dwangsommen in die kwestie zijn toen opgelopen tot 4,7 miljoen euro. Omdat het probleem
hoogdringend moest opgelost worden? Omdat het een kwestie van nationaal belang
was? Omdat er onmiddellijk gevaar was voor de volksgezondheid? Ik heb er het
raden naar. Er moeten in de gebruikte formules een aantal parameters te pas
komen die mij totaal ontgaan, en ik vermoed dat de formules een soort "exponentiële component" hebben.
Dezelfde verbijstering voelde ik toen de Belgische Staat veroordeeld
werd tot het betalen van 50.000 euro aan dwangsommen per dag dat die kinderen
van IS-vrouwen langer in een Koerdisch vluchtelingenkamp moesten blijven.
Vanwaar dat grote bedrag? Misschien omdat de verblijfskosten ginder in die
kampen hoog begonnen op te lopen?
En dan was er ook nog dat verhaal over een Brugse burenruzie omtrent een
aantal bomen die te dicht bij de perceelgrens stonden en waar een buurman
blijkbaar erg veel last door had. De aangeklaagde eigenaar werd veroordeeld tot
het kappen van zijn bomen, en het betalen van een dwangsom van 1000 euro per
dag, zolang hij dat vonnis niet uitvoerde. Resultaat van het verhaal: de man
moest zijn huis verkopen omdat de dwangsommen ondertussen tot méér dan 800.000
euro opgelopen waren. Onverdraagzaamheid lijkt ook een parameter te zijn die
zwaar doorweegt in de berekening van een dwangsom.
Maar het FAVV (Federaal
Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen) heeft in verband met het
Peruaanse katje toch de hoofdschotel afgeschoten, denk ik zo.
Ik kan me niet uitspreken over de grond van de zaak, want ik ben in die materie totaal niet bevoegd. Misschien heeft het FAVV inderdaad een punt: misschien
is het katje waarover de heisa ontstaan is, inderdaad besmet met rabiës? En hondsdolheid
is, mits niet onmiddellijk behandeld, met zekerheid dodelijk. Voor mens en
dier. Rabiës is namelijk veruit het dodelijkste virus dat we kennen. In België
is hondsdolheid sinds 2001 verdwenen; ik mag er niet aan denken dat het hier
opnieuw zou opduiken.
Maar 5.000 euro per uur lijkt
me toch een beetje exuberant.
Ik vraag me inderdaad écht af wie de uitvinder zou geweest zijn van de formule om de hoogte van een dwangsom te bepalen. Het moet heel
zeker een ontzettend complexe formule zijn, want voor een simpele geest als de
mijne zijn die bedragen niet te vatten.
Dit gezegd zijnde: heeft iemand al eens goed naar de watertoren van
Merelbeke gekeken? Die is zo rot als een ei dat al zes maanden in mijn koelkast
ligt. De brokken beton vallen er met hopen naar beneden. En wat als mijn kat op
een kwade dag aan de voet van de watertoren aan het slenteren is, en er valt
een brokstuk op haar kopje? Het risico is er wel, toch? En hoe langer die
watertoren er in die vervallen toestand bij staat, hoe groter de kans dat het
eens zal fout lopen. Hier moet dringend ingegrepen worden!
Daarom zal ik mijn advocaat vragen een dwangsom te eisen van FARYS:
5.000 euro per dag dat de herstelling uitblijft.
Wie ooit "Game of Thrones"
gezien of gelezen heeft, weet dat de voorspelling "Winter is coming" weinig goeds belooft, wel integendeel.
Het zou weleens kunnen dat niet alléén in Westeros, maar ook bij ons, de komende winter er één zal zijn van
grote zorgen en angsten. Want het SARS-CoV-2 virus zal heel waarschijnlijk
gezelschap krijgen van het Influenza-virus dat elke winter zijn opwachting komt
maken in onze streken.
En ja, ik weet het wel: Influenza is "maar een griepje". Maar voor een goed begrip: het is "een griepje" dat wereldwijd ieder jaar
gemiddeld zo n 250.000 dodelijke slachtoffers maakt. In België, waar we om één
of andere reden altijd zwaarder in de brokken delen, betekende dat in het
griepseizoen 2018/2019 een oversterfte, als gevolg van Influenza, van naar
schatting 2.900 personen. En 2018/2019 was een "matig" griepseizoen. Het jaar daarvoor (2017/2018) waren dat er
naar schatting 9.400. Wie zei ook weer dat Covid-19 toch wel wat anders is dan "een griepje"?
Als u mij een zijsprongetje wil vergeven,
hierbij moet mij toch iets van het hart.
Bij de laatste persmededeling van het
corona-crisiscentrum is opnieuw de vergelijking gemaakt tussen de
sterftecijfers door griep en die van corona. Daarbij was sprake van hooguit 3 à
4.000 doden door de griep, in de voorbije jaren. Wat betekent dat corona bijna
twee en een half keer zoveel slachtoffers maakt als de griep. En dús is corona
véél erger en gevaarlijker dan de griep, en dús waren de genomen maatregelen
nodig en gerechtvaardigd. De aandachtige en kritische lezer zal merken dat die
cijfers niet helemaal overeenstemmen met wat ik hierboven geschreven heb, over
een "oversterfte" van 9.400 personen.
Terwijl mijn cijfers te vinden zijn op de website van Sciensano, het officiële orgaan dat de cijfers van infectieziektes
bijhoudt.
Het "probleem"
is dat bij de cijfers over griepdoden die in de vergelijking met corona
gebruikt worden, alléén de "echte"
griepdoden vermeld worden. Dat is een onderschatting,
want als iemand bijvoorbeeld als gevolg van de griep een longontsteking opdoet
en daaraan sterft, dan wordt die niet als "griepdode"
geregistreerd, maar is de doodsoorzaak een longontsteking. Bij corona doet men
exact het omgekeerde: daar worden de "vermoedelijke
gevallen" meegerekend, en dus zijn die getallen een overschatting. Als een stokoud vrouwtje komt te sterven in een
woonzorgcentrum waar corona is vastgesteld, dan is dat vrouwtje automatisch een
corona-slachtoffer.
De vergelijking tussen de beide getallen
loopt dus behoorlijk mank, om het zacht uit te drukken. De vroegere pers-adviseur
van Donald Trump zou dat omschreven hebben als "alternative facts". Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat dit
doelbewust gebeurt. Vermoedelijk om de draconische maatregelen te kunnen
rechtvaardigen, en om te zorgen dat de schrik erin blijft zodat we ons braaf
aan de richtlijnen zouden houden.
Maar dit geheel terzijde.
Stel dat ons in het late najaar inderdaad een tweede corona-golf te
wachten staat, en dat daar een serieuze griepepidemie bovenop komt, dan zouden
we angstwekkende cijfers mogen verwachten. Want als het influenza-virus zijn
initiële angst voor corona overwonnen zal hebben, zal het weer ongestoord zijn
gang kunnen gaan, en het lijkt erop dat ze de koek eerlijk onder elkaar zullen
verdelen. Influenza zal de ouderen met rust laten, want die zijn ingeënt, en
zich op de jeugd concentreren. En dan krijgt Covid-19 vrij spel bij de oudere
generatie.
Als het inderdaad zo ver komt, dan zullen de zaken toch wel anders
mogen aangepakt worden dan bij de lopende corona-pandemie. We kunnen natuurlijk
de truc met de lockdown nog eens proberen, maar dan sturen we de Belgische
samenleving gegarandeerd terug naar Daense
toestanden. En bovendien heeft de lopende crisis al aangetoond dat die truc
langs geen kanten werkt. Laat ons hopen dat we tegen dan zullen geleerd hebben
van de aanpak in landen waar ze Covid-19 wél onder controle hebben kunnen
houden.
Ik wil geen doemdenker spelen, maar het lijkt er toch op dat de natuur
zich stilaan op de mens begint te wreken voor wat we haar al decennia lang
aandoen, en voor de niet-te-stillen hebzucht en vraatzucht waarmee wij de
natuur plunderen en verkrachten. Dat kon gewoon niet ongestraft blijven
doorgaan, daar moesten vroeg of laat accidenten van komen. Het zou weleens
kunnen dat het moment gekomen is dat wij de prijs moeten betalen.
Misschien vinden we tijdig een vaccin tegen het SARS-CoV-2 virus, en
kunnen we de ramp voor deze keer nog afwentelen. Maar het lijkt een beetje op
de strijd tegen dopinggebruik, of de strijd tegen drugs, of de strijd tegen
cyber-criminelen: hoe hard we ook lopen, we liggen altijd minstens één stap
achter. Want we maken altijd de fout van onderschatting of zelfgenoegzaamheid.
En als er iets is wat we zeker niet mogen doen, dan is het de vindingrijkheid van
de natuur onderschatten.
Laat ons hopen dat we tijdig tot het inzicht komen dat we geen baas
zijn van de natuur, maar alleen maar een deel ervan. En dat we stoppen met
parasiteren op de natuur en leren er in symbiose mee samen te leven. Zoals alle
andere levende wezens.
Misschien zal de natuur ons dan toch nog een kans geven om te
overleven?
Wie zou ooit gedacht hebben dat zelfs onze varkens het slachtoffer
konden zijn van de corona-crisis?
Ja, dus: ze blijven noodgedwongen in hun kot, net als de meesten van
ons, en daardoor worden ze op den duur "moddervet"
(net als velen van ons). Het moment dat ze geslacht hadden moeten worden, is
voor veel van die varkens al lang voorbij, maar ze moeten nog altijd in hun kot blijven. Want er zijn geen
afnemers voor de geslachte varkens: de restaurants zijn al wekenlang dicht, en
de export ligt compleet op zijn gat. De varkensboeren krabben zich in het West-Vlaamse
haar. Omdat die vetgemeste varkens plaats innemen in de stallen, terwijl er
ruimte zou moeten komen voor de jeugd, en omdat die dikke varkens handenvol
geld kosten in plaats van op te brengen.
Nu zijn de varkensboeren wel niet de enigen die stilaan de bodem van
hun geldkoffer beginnen te zien omdat de kosten blijven lopen terwijl de
inkomsten uitblijven. De situatie is al even dramatisch voor (bijvoorbeeld) de
aspergekwekers, of voor de aardbeientelers, die door de lockdown geen (meestal
buitenlandse) arbeidskrachten kunnen aantrekken om de vruchten van hun
levenswerk te oogsten, waardoor alles in de grond of aan de struiken dreigt weg
te rotten. En als de situatie nog even aanhoudt, dan komt ook de Limburgse
fruitoogst in het gedrang.
Het schrijnende hierbij is dat niet alleen de boeren en telers zélf
hiervan het slachtoffer zullen zijn. Doordat er niet kan geoogst worden, zal
het voedselaanbod voor de winkels kleiner worden, en dus zullen de prijzen
stijgen. En alles zal duurder worden in de supermarkt. Voor diegenen die het
moeilijk hebben om rond te komen, en die het door deze crisis nóg moeilijker kregen
omdat ze (technisch) werkloos thuis zitten, zullen dit erg zware tijden worden.
We gaan naar een periode waarbij meer en meer mensen steun nodig hebben van het
OCMW, en alléén nog in "sociale winkels"
terecht kunnen. Of zelfs bij voedselbanken moeten aankloppen om hun gezin te
kunnen voeden, of afhankelijk zullen zijn van voedselbonnen. Zoals nu al in
Antwerpen en in Gent.
Dat soort taferelen verwacht je in een failliet land als Venezuela, of
in een land dat kreunt onder de oorlogsellende. Maar in een welvarende
maatschappij als de onze, met alle sociale voorzieningen die er bestaan, is dat
niet alleen een niet te vatten anachronisme, het is ook en vooral een
regelrechte schande.
En wat misschien nog het meest schrijnend is, is dat die mensen die nu
met hun vette varkens of zwaar beladen fruitbomen blijven zitten, volgend jaar
misschien zélf zullen moeten gaan aanschuiven bij de voedselbank, omdat ze door
de oplopende schulden en uitblijvende inkomsten ongewild en onterecht ook in de
armoede zullen verzeild zijn.
Of hoe ons hele sociale en economisch stelsel weleens als een kaartenhuisje
ineen zou kunnen stuiken.
Ik heb er eerder al voor gewaarschuwd: deze crisis, en dan vooral de
manier waarop die bij ons (en in de meeste Westerse landen) is aangepakt, zal
ons tientallen jaren terug slingeren naar donkere en sombere tijden.
Ik vind het altijd aandoenlijk grappig als Martine Tanghe het met een
enigszins bange en beschaamde blik heeft over de landen die "zwaar getroffen" zijn door het
corona-virus. Vroeger had ze het dan over landen als Italië en Spanje, nu gaat
het eerder over de USA, Rusland, Brazilië, het Verenigd Koninkrijk.
België wordt nooit vermeld als een land dat "zwaar getroffen" is. Vandaar de angstig-rondkijkende blik, op haar
hoede voor een verontwaardigde rechtzetting van een attente kijker. En vandaar
het schaamrood op de wangen, want hiermee wordt de waarheid toch lichtelijk
verdraaid of in elk geval erg creatief voorgesteld.
We kunnen er maar beter eerlijk voor uit komen: het zwaarst getroffen
land ter wereld, afgaande op het aantal dodelijke slachtoffers per inwoner, is
België. Met voorsprong! Op dit moment zitten we aan zowat 80 corona-doden per
100.000 Belgen. Dat betekent dat bijna 1 op 1000 Belgen aan Covid-19 bezweken
is. Een hallucinant cijfer dat stilaan donkere herinneringen oproept aan de
Spaanse griep. Niet te verwonderen dus dat Donald Trump het in zijn
persbriefing had over België als meest waarschijnlijke bron van de pandemie.
Maar om toch iets positiefs te vertellen over België: we zijn ook één
van de landen waar er, per inwoner, al het meest op corona getest werd. Méér
dan drie keer zo veel als in Nederland, bijvoorbeeld. En dat pleit dan weer
vóór onze gezondheidszorg.
Dat neemt niet weg dat Brazilië, de Verenigde Staten, het Verenigd
Koninkrijk en Rusland inderdaad erg zwaar getroffen zijn. En toevallig of niet:
dat zijn allemaal landen met een autoritair en eigengereid type als staatshoofd
of regeringsleider. Iemand die pertinent weigert naar verstandig advies te
luisteren, en voor wie de economie belangrijker is dan de gezondheid of het
welzijn van de mensen. Een bewezen verband is er niet, maar ik heb een sterk
vermoeden dat het één toch wel met het ander te maken heeft. Dat er veel dodelijke
slachtoffers te betreuren vallen is bij die mannen hoogstens spijtig voor het
imago van hun land, maar dat de economie er (te lang) plat zou liggen, dat is
niet aanvaardbaar. President Trump heeft het in dat verband trouwens zwaar aan
de stok met "zijn Marc Van Ranst",
omdat die waarschuwt tegen een té snelle heropstart van de industrie.
Als we het hebben over de landen die "zwaar getroffen" zijn, dan zouden eigenlijk ook de landen die het minst getroffen zijn, mogen en
moeten vernoemd worden. Al was het maar als voorbeeld van hoe het wél moet en
kan.
Ik heb het eerder al gehad over Hongkong en Taiwan. Twee landen met minder
dan 10 doden; twee landen ook zonder lockdown. Een ander land dat met vlag en
wimpel beter presteert dan de overgrote meerderheid, is Cuba. Dat is des
opmerkelijker omdat het land, met dank aan de heer Trump, in bittere armoede
gedompeld is. Het kleine landje is volkomen geïsoleerd en slaagt er nauwelijks
nog in om iets in of uit te voeren. Het is even wat beter gegaan, toen Barak
Obama het bij de grote buur voor het zeggen had, maar Donald J. Trump was het
aan zijn oerconservatieve kiezers verschuldigd om dat "communistisch" land naar de totale ondergang te sturen. Toen de
USSR nog bestond, kon Cuba van daaruit nog veel hulp en steun en noodzakelijke
goederen verwachten, en later was er Venezuela dat gul was met morele en
materiële ondersteuning. Maar sedert in Venezuela een halve gare aan de macht
gekomen is, en zijn eigen land naar de verdoemenis geleid heeft, moet Cuba het
alléén zien te redden. Inkomsten van buitenaf zijn er ook niet meer, want Donald
zorgt er wel voor dat er geen of nauwelijks toeristen naar Cuba kunnen of
durven reizen.
De belangrijkste bron van inkomsten voor Cuba is nu, geloof het of
niet, de inkomst verworven door gezondheidszorg die zij aan andere landen
aanbieden. Want ook al is het land economisch door Trump naar de vorige eeuw
terug gekatapulteerd, de gezondheidszorg is en blijft er van top niveau. In
zoverre zelfs dat Cubaanse gezondheidswerkers in andere landen gevraagd worden
om er hun expertise aan te bieden.
Het is ook die medische expertise die ervoor gezorgd heeft dat het
land zo goed als gespaard is gebleven van Covid-19. Zonder lockdown, trouwens. Het
land heeft een indrukwekkende aanpak van testen en controleren, en elke zieke
of mogelijk besmette persoon wordt onmiddellijk geïsoleerd, en iedereen met wie
hij of zij in contact is gekomen, wordt getest en desnoods ook geïsoleerd.
Kortom: waar wij in België nu pas een aarzelend begin mee maken, dat doen
ze in Cuba al van in januari. En eigenlijk hebben ze dat al altijd gedaan, ook
voor andere virale infectieziektes.
Fidel was duidelijk niet zo dom als sommigen hem willen afschilderen.
