Wie ooit "Game of Thrones"
gezien of gelezen heeft, weet dat de voorspelling "Winter is coming" weinig goeds belooft, wel integendeel.
Het zou weleens kunnen dat niet alléén in Westeros, maar ook bij ons, de komende winter er één zal zijn van
grote zorgen en angsten. Want het SARS-CoV-2 virus zal heel waarschijnlijk
gezelschap krijgen van het Influenza-virus dat elke winter zijn opwachting komt
maken in onze streken.
En ja, ik weet het wel: Influenza is "maar een griepje". Maar voor een goed begrip: het is "een griepje" dat wereldwijd ieder jaar
gemiddeld zo n 250.000 dodelijke slachtoffers maakt. In België, waar we om één
of andere reden altijd zwaarder in de brokken delen, betekende dat in het
griepseizoen 2018/2019 een oversterfte, als gevolg van Influenza, van naar
schatting 2.900 personen. En 2018/2019 was een "matig" griepseizoen. Het jaar daarvoor (2017/2018) waren dat er
naar schatting 9.400. Wie zei ook weer dat Covid-19 toch wel wat anders is dan "een griepje"?
Als u mij een zijsprongetje wil vergeven,
hierbij moet mij toch iets van het hart.
Bij de laatste persmededeling van het
corona-crisiscentrum is opnieuw de vergelijking gemaakt tussen de
sterftecijfers door griep en die van corona. Daarbij was sprake van hooguit 3 à
4.000 doden door de griep, in de voorbije jaren. Wat betekent dat corona bijna
twee en een half keer zoveel slachtoffers maakt als de griep. En dús is corona
véél erger en gevaarlijker dan de griep, en dús waren de genomen maatregelen
nodig en gerechtvaardigd. De aandachtige en kritische lezer zal merken dat die
cijfers niet helemaal overeenstemmen met wat ik hierboven geschreven heb, over
een "oversterfte" van 9.400 personen.
Terwijl mijn cijfers te vinden zijn op de website van Sciensano, het officiële orgaan dat de cijfers van infectieziektes
bijhoudt.
Het "probleem"
is dat bij de cijfers over griepdoden die in de vergelijking met corona
gebruikt worden, alléén de "echte"
griepdoden vermeld worden. Dat is een onderschatting,
want als iemand bijvoorbeeld als gevolg van de griep een longontsteking opdoet
en daaraan sterft, dan wordt die niet als "griepdode"
geregistreerd, maar is de doodsoorzaak een longontsteking. Bij corona doet men
exact het omgekeerde: daar worden de "vermoedelijke
gevallen" meegerekend, en dus zijn die getallen een overschatting. Als een stokoud vrouwtje komt te sterven in een
woonzorgcentrum waar corona is vastgesteld, dan is dat vrouwtje automatisch een
corona-slachtoffer.
De vergelijking tussen de beide getallen
loopt dus behoorlijk mank, om het zacht uit te drukken. De vroegere pers-adviseur
van Donald Trump zou dat omschreven hebben als "alternative facts". Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat dit
doelbewust gebeurt. Vermoedelijk om de draconische maatregelen te kunnen
rechtvaardigen, en om te zorgen dat de schrik erin blijft zodat we ons braaf
aan de richtlijnen zouden houden.
Maar dit geheel terzijde.
Stel dat ons in het late najaar inderdaad een tweede corona-golf te
wachten staat, en dat daar een serieuze griepepidemie bovenop komt, dan zouden
we angstwekkende cijfers mogen verwachten. Want als het influenza-virus zijn
initiële angst voor corona overwonnen zal hebben, zal het weer ongestoord zijn
gang kunnen gaan, en het lijkt erop dat ze de koek eerlijk onder elkaar zullen
verdelen. Influenza zal de ouderen met rust laten, want die zijn ingeënt, en
zich op de jeugd concentreren. En dan krijgt Covid-19 vrij spel bij de oudere
generatie.
Als het inderdaad zo ver komt, dan zullen de zaken toch wel anders
mogen aangepakt worden dan bij de lopende corona-pandemie. We kunnen natuurlijk
de truc met de lockdown nog eens proberen, maar dan sturen we de Belgische
samenleving gegarandeerd terug naar Daense
toestanden. En bovendien heeft de lopende crisis al aangetoond dat die truc
langs geen kanten werkt. Laat ons hopen dat we tegen dan zullen geleerd hebben
van de aanpak in landen waar ze Covid-19 wél onder controle hebben kunnen
houden.
Ik wil geen doemdenker spelen, maar het lijkt er toch op dat de natuur
zich stilaan op de mens begint te wreken voor wat we haar al decennia lang
aandoen, en voor de niet-te-stillen hebzucht en vraatzucht waarmee wij de
natuur plunderen en verkrachten. Dat kon gewoon niet ongestraft blijven
doorgaan, daar moesten vroeg of laat accidenten van komen. Het zou weleens
kunnen dat het moment gekomen is dat wij de prijs moeten betalen.
Misschien vinden we tijdig een vaccin tegen het SARS-CoV-2 virus, en
kunnen we de ramp voor deze keer nog afwentelen. Maar het lijkt een beetje op
de strijd tegen dopinggebruik, of de strijd tegen drugs, of de strijd tegen
cyber-criminelen: hoe hard we ook lopen, we liggen altijd minstens één stap
achter. Want we maken altijd de fout van onderschatting of zelfgenoegzaamheid.
En als er iets is wat we zeker niet mogen doen, dan is het de vindingrijkheid van
de natuur onderschatten.
Laat ons hopen dat we tijdig tot het inzicht komen dat we geen baas
zijn van de natuur, maar alleen maar een deel ervan. En dat we stoppen met
parasiteren op de natuur en leren er in symbiose mee samen te leven. Zoals alle
andere levende wezens.
Misschien zal de natuur ons dan toch nog een kans geven om te
overleven?
|