Je kan epische discussies voeren over het tempo van een (vooral oudere) compositie. Beethoven is daarvan een schitterend voorbeeld: dirigenten durven haarkepluk doen over het tempo van bvb. zijn symfonieën. Mijn vriend Koen (bariton van Musica ad Nives) stuurde mij een paar dagen geleden een voorbeeld van het Agnus Dei van de Messe Brève die wij ook uitvoerden op Allerheiligen. Hier is echter geen discussie mogelijk: er zijn drie mogelijkheden. Ofwel moest het koor de trein halen na de uitvoering, ofwel is de opname opzettelijk versneld om grappig te zijn, ofwel ... (ssstt niks zeggen over collega-dirigenten). In elk geval, bij ons zeggen ze: het geluk is voor de rappen. Dit koor (KHJ-Chor) moet dan wel heeeeelll gelukkig zijn.
De mooi verzorgde uitvoering die Musica ad Nives vandaag bracht (zie je wel dat je het kon!) sluit het kerkelijk (koor)jaar af. Proficiat met je prestatie! We zingen wel nog aanstaande zondag nog eens bijna hetzelfde programma in UZ Gasthuisberg. Maar het wordt stilaan tijd om aan Kerstmis te denken. Zoveel repetities scheiden ons niet meer van het volgend hoogfeest. Was deze mis bijna uitsluitend gewijd aan Engelse koormuziek, dan zoeken wij het met onze Borgerhoutse vrienden voor Kerst hoofdzakelijk in het nederlandstalig repertoire.
Ook met KORILE halen we onze kerstmuziek terug boven. Onze leden krijgen een mailtje met het programma dat we in Nieuwpoort zingen op 2 januari. Voor ons is dat altijd een leuke uitstap, maar voor de zieken en/of revaliderende mensen is zo een viering een feest. Morgen beginnen we dus eventjes met iets nieuw voor de kerstdagen.
Als je de eerste of de tweede alinea overgeslagen hebt, geen nood. Als je maar allemaal vlijtig komt repeteren.
Legendarische figuren in het Waasland waren deken Geilheit, die in zijn jonge jaren als onderpastoor in Sint Gillis op zijn fiets rondkoerste en met een bel de jonge boeren en boerinnen opriep om in een of andere stal de kerkgezangen te komen oefenen. Of er was pastoor Oelbrandt die met zijn Vespa de wegen afdweilde. Zingen moest die al lang niet meer met zijn verlamde stemband. Hij had daarentegen de reputatie dat hij zijn huishoudster wel eens hardhandig tot de orde kon roepen.
En dan was er Marcel Van Daele, jarenlang leraar aan het Sint-Jozef Klein Seminarie in Sint-Niklaas, maar met een passie voor de koormuziek. Onder zijn leiding - in opvolging van priester Van Durme - bereikte het koor In Dulci Jubilo ongekende hoogten met grote optredens in binnen- en buitenland. Het kerstconcert op het Koninklijk Paleis was er naar eentje van. Of hij gelukkig geworden is als pastoor, weet ik niet, maar tot op hoge leeftijd trof je hem aan op koorconcerten. Zijn herdenkingsdienst in zijn oude parochie werd gevierd met een uitvoering van het Deutsches Requiem.
Anderen waren meer onbetekenend, ze kwamen en gingen voorbij als scheepjes in de mist.
Niemand heeft er een boodschap aan dat ik al heel de dag zit te mijmeren over de pastoors die ik gekend heb. Eerst en vooral gaat het hier om een uitstervend ras, en vervolgens kent waarschijnlijk geen kat juist die mensen die in mijn geheugen zijn blijven hangen.
De eerste die mij imponeerde was deken Hombroux in Beringen, een man van grote eruditie, oud-wiskundeleraar aan de Normaalschool in Maasmechelen, maar dat waren dingen die ik pas later hoorde. Als kleine jongen was ik vooral geîntrigeerd door zijn kleding. De pastoors en onderpastoors (kapelaans heette dat bij ons) droegen nog hun lange zwarte togen en over hun buik een zogenaamde brede singel. Maar de deken ... die had in plaats van een ordinaire singel een grote strik op zijn achterste, en soms een kapmantel met heel veel gesteven plooitjes. Dat kon niet anders dan een belangrijk man zijn in mijn ogen.
Zijn absolute tegenhanger was Willy Debusschere (waarover Julien van Remoortere nogal wat onjuistheden schrijft in zijn boek "In de tijd van Meneer Pastoor"). Hij was pastoor in de 'hoerenbuurt' van Oostende, een beetje onverzorgd, altijd gereed om het laatste wat hij had weg te geven en gestorven zoals hij geleefd heeft : remember de woorden van Willem Vermandere "Loat mi mor tjolen langs de stroaten'. Zijn huis was koud (liever wat frisser en wat meer geld voor zijn schaapkens) maar zijn hart was warm. En zijn meid ... was lelijk als de nacht, maar trouw aan haar 'paster'.
Misschien laat ik er morgen nog een paar de revue passeren, want sommigen zijn echte mijlpalen en bakens geweest in mijn leven. Anderen daarentegen ....
Tijdens de repetitie gisterenavond hadden enkele partijen een paar keer moeite om de juiste inzet te vinden. Eén van de (betere) zangers vroeg waarom we de toon niet zoemden voor de aanvang van het stuk. Nu kan ik mij zeer goed inbeelden dat dit heel veel helpt als we een acapella-werk gaan uitvoeren (al heb ik ondervonden dat dat nauwelijks nodig is, als de zangers geconcentreerd luisteren naar de opgegeven toon), maar in ons geval was dit natuurlijk zinloos. De hele uitvoering zal namelijk bestaan uit muziek die begeleid wordt en waar het orgel telkens een voorspel heeft. Oefening en -zelfs voor diegenen die geen muziek lezen - toch eens naar bvb. het beginakkoord kijken, of luisteren naar het voorspel is de enige manier om de toon te vinden.
Mijn blogje van gisteren was nog niet afgesloten of daar was mijn oudste kleindochter al met haar droomlijstje voor de sint. Neenee, geen pop, al is dat nog volop in. Een elektronisch dagboekje waar je tegen kan praten en dat je opent met stemherkenning. Dat is al heel wat anders dan het dagboek dat je onder je matras verstopte (niet voor je ouders, want die vonden dat toch). Of ... jong geleerd is oud gedaan.
Niet iedereen zit alle dagen voor de computer om wat te spelen of -zoals in mijn geval - een blogje te schrijven en er soms nog een muziekvoorbeeldje aan toe te voegen dat ik weggeplukt heb op internet. Gisterenavond vroeg iemand mij na de repetitie of ik wat voorbeeldjes kon doorsturen van het repertoire waar we op dit ogenblik mee bezig zijn, kwestie van iemand te verleiden om ook bij ons te komen zingen. Ik heb dit natuurlijk gedaan, want je vindt tegenwoordig bijna alles in één of andere vorm op internet. Maar hoe doe ik dit nu eigenlijk? Wellicht vindt iedereen toch al Google op het internet (www.google.be). In het vakje bij zoeken typ je dan bvb. 'l'important, c'est la rose' en als je dan duwt op "zoeken" dan krijg je meteen een lijstje waar je maar gewoon kan uit kiezen wat je wil horen. Stel nu dat ik een versie van Gilbert Bécaud aangeklikt hebt. Die begint dan te spelen, en helemaal bovenaan je scherm vind je een balk waarin allerlei obscure lettertjes staan. Die moet je aanklikken en dan wordt heel dat geval blauw. Als je nu tegelijk op je toetsen CTRL + C duwt dan heb je dat 'adres' gekopieerd. Daarna kan je op gelijk welke plaats (een email, een blog, een documentje) met de toets CTRL + V dat adres terug ergens inzetten. En dan kom je weer terecht op dat liedje van Becaud als je dat adresregeltje (meestal blauw of paars) aanklikt. Ik weet dat het moeilijk klinkt, maar eigenlijk is het poepsimpel. Ik zou zeggen : experimenteren maar.
We zullen vandaag, bij gebrek aan spectaculair nieuws, nog maar eens in de geschiedenis duiken, al gaat het echt niet om mijn favoriete componist. Op 25 oktober 1825 werd in Wenen Johann Strauss junior geboren. Dat de genen er toch voor iets tussen zitten bewijst het feit dat zijn vader componist was evenals zijn twee broers: Joseph en Eduard. En het bloed kruipt waar het niet gaan kan, want Johann's vader wilde eigenlijk niet dat hij musicus werd. Hij studeerde dan maar in het geheim viool bij zijn vaders grootste concurrent, Joseph Lanner. Echt zich op muziek toeleggen kon Johann eigenlijk maar toen vader Strauss in 1842 het gezin verliet. De populariteit van de Weense wals is grotendeels aan Johann jr. te danken. Hij tilde deze "cafémuziek" op het niveau van de concertzalen. Toch mogen we papa Strauss niet vergeten, hij was de componist van de Radetzkymars, waarmee het traditionele Nieuwjaarsconcert in de Weense Musikverein ieder jaar wordt afgesloten.
Ik denk dat er een gat in de koormarkt is: ik ben er in elk geval al een paar keer bijna ingetuimeld. Het lijkt mij geen slecht idee om een paar vliegende dirigenten in Vlaanderen te hebben die bereid zijn om hetzij een korte periode in tevallen als een koor eventjes zonder dirigent valt, of in een overgangsperiode zit. Of aanvullend op de prachtige intiatieven van Koor & Stem - hun koorbegeleiding - iemand die voor een beperkte periode een koor onder handen neemt om ze terug op het spoor te zetten. Dat heeft twee voordelen: vreemde ogen ... je weet wel, of je vermijdt het grote euvel dat een koor weken stilligt wat alleen maar rampzalig kan zijn voor de stabiliteit. En misschien brengt zo een tijdelijke sommige besturen wel op nieuwe ideeën.
Heb ik het al gehad over Franz Herzog? Deze Oostenrijkse hedendaagse komponist werd in 1962 in Graz geboren. Naast zijn compositorische arbeid is hij vooral bekend als koorleider en pedagoog. Ik denk dat wij allemaal ontroerd waren toen Cantilene in de finale van het Koor van het Jaar 2009 zijn "Time to leave" zong, een song die hij in enkele dagen schreef bij het onverwachte overlijden van zijn vriend.
Ik heb twee heel verschillende dingen van zijn hand hieronder als voorbeeld gezet, genoeg om zin te krijgen om beter met hem kennis te maken.
Het grote najaarsfeest komt er aan. Voor sommigen is dat Halloween, weer anderen noemen Allerzielen hét moment bij uitstek (en voor een stuk terecht), maar voor mij is de Boekenbeurs datgene waar ik het meest naar uitkijk. Voor mijn kleinkinderen was dat oorspronkelijk 'hotdog' eten, maar ook zij zijn al lang geëvolueerd naar hongerige lezeresjes. Het is ook het ogenblik dat ik inspiratie kan opdoen voor mijn verlanglijstje voor Kerstmis: sokken of een nieuwe das zijn wel leuk, maar verzinken in het niets bij een boek. Geef mij dus maar eenboek in plaats van een fles wijn, en help mee om mijn huis stilaan te laten inzakken onder het gewicht van al die lectuur.
Intredezang: I will arise (Samuel Wesley) Kyrie - Gloria: Messe brève n° 7 (Charles Gounod) Tussenzang: Day by day (Norman Warren) Voorbeden: Laat ons bidden (ZJ 10B) Offerande: Here is bread ( Graham Kendrick) Sanctus - Agnus Dei: Messe brève n° 7 (Charles Gounod) Communiezang: Deep within me, living God (Michael Higgings) Slotzang: The Lord is my Shepherd (Howard Goodall)
Alle hens aan dek voor de viering in het UZ Gasthuisberg op zondag 7 november. Vertrek in Antwerpen rond 8.30 u. We zijn klaar tegen 11.30 u. Wat daarna komt is facultatief (onderling af te spreken) : recht naar huis, of ... tentoonstellingen in Museum M (de Bijbel van Anjou of Mayombe), geleid bezoek aan het stadhuis, .... zelfs het gerstennat van Leuven.
Gisterenavond ben ik op bezoek geweest bij een koorbestuur dat nu al in twee jaar tijd op zoek is naar een derde dirigent. Voor de mensen die zich engageren in een koor is dat een heel onplezierige toestand. Behalve het feit dat er hierdoor een vicieuze cirkel ontstaat (geen vastigheid, dus minder enthousiaste koorleden, dus minder kans op een vaste dirigent), dreigt er natuurlijk ook een mooi stuk koortraditie verloren te gaan.
Ik weet nooit goed wat ik moet doen als er voor de zoveelste keer een vraag komt om de leiding van zo een koor op te nemen. Het is natuurlijk en kwestie van intuïtie: kan je hier nog een ommekeer teweeg brengen of ben je de laatste der mohicanen (een luxe-begrafenisondernemer voor een ten dode opgeschreven groep)? Kan je nog een redelijk lange tijd een mooi niveau halen en is er daardoor de kans dat je nieuwe leden aantrekt?
Feit is alleszins dat je met het kleine stukje ervaring en kunde dat je hebt, aan mensen nog die sprankel muziekgeluk kan geven, waar je zelf van leeft. Maar je kan je niet vrijpleiten van een stuk egoïsme als je denkt aan het al of niet aanwezig zijn van eigen succeservaringen. Oh, oh, oh, wat is het moeilijk!
Voor diegenen die zich afvragen hoe lang je kan meegaan (hetzij in een koor, hetzij in het sociale leven) is volgend bericht van De Morgen een troostende gedachte:
Aan de universiteit van de Indiase stad Guwahati heeft de 99-jarige Bholaram Das zich ingeschreven als student. Hij is van plan te promoveren op de verspreiding van een bepaalde stroming binnen het hindoeïsme.
Volgens Das staat er geen leeftijdsgrens op het verwerven van kennis. Hij ging 39 jaar geleden met pensioen als rechter. Das kijkt naar eigen zeggen terug op een vervuld leven, met vijf zonen, een dochter, tien kleinkinderen en één achterkleinkind.
Ik ken dat gevoel: je helemaal opladen voor een belangrijke gebeurtenis, en als dat dan voorbij is wel tevreden zijn maar toch een beetje een gevoel van pffff, nu eventjes bekomen. Ik hoop alleen maar dat de koorleden die het zo goed gedaan hebben in hun dubbelconcert er klaar voor zijn om er terug tegen aan te gaan. In Borgerhout hebben we twee uitvoeringen op korte tijd met een klassiek programma, respectievelijk op Allerheiligen en de zondag er na. Op ons lijstje staan de Missa Brevis n° 7 van Gounod, en een reeks Engelse anthems. Daarvoor dus alle hens aan dek, want er is nog een beetje werk aan. Leest gaat het op het eerste zicht wat rustiger aan doen, maar hoe sneller dat we daar op kruissnelheid komen (zie www.korile.be), hoe vlugger we aan een nieuw optreden kunnen werken. En bovendien wil ik de openingsdag van het festival van Vlaanderen-Mechelen goed voorbereiden. Dus ... pomp jezelf op en kom met goede moed naar de repetities!
"Zingen met bubbels" ... het was meer dan goed vandaag in een afgeladen districtshuis in Borgerhout, waar Musica ad Nives en KORILE hun beste beentje hebben voorgezet. Te meten aan de reacties achteraf, was dit een propagandaconcert, waar je alleen maar met tevredenheid kan naar terugkijken. Het is lang leden dat ik zo een plezier gehad heb aan een kooroptreden. En wie zei er daar ook weer dat het publiek niet zou meedoen in Borgerhout? Dank u wel, lieve koorleden, voor jullie prestatie! De twee vorige dirigenten van MaN waren ook vol lof, dat zijn er dan opgeteld drie. De rest van de foto's volgt nog.
Ooit gehoord van deze nobele onbekende? Itay Talgam is een Jood, die in de leer ging bij Leonard Bernstein om dirigent te worden. En dat deed hij ook lang niet kwaad, maar na een aantal jaren had hij misschien ineens het licht gezien, en van het dirigeren van orkesten ging hij over naar wat ze tegenwoordig "people's management" noemen, het leiden van mensen in organisaties. Ik heb beide dingen in mijn leven gedaan, en kan dus perfect in zijn gedachtengang inkomen. Maar bovenal, ik leer enorm veel van zijn manier om het dirigeren te ontleden en te beschrijven.
Als je de moed hebt om naar het volgende filmpje te kijken (het duurt wel 20 minuten) dan zal je begrijpen wat ik bedoel, maar je zal nog meer ontdekken: in essentie gaat het over de rol van de muziek en de muzikanten, waarvan de dirigent een onderdeel is.
Ik ben Carlo (Carlo Claes), geboren op 20 september 1944. Als je goed telt weet je hoe oud / jong ik ben. Enkele jaren geleden gaf ik mijn job als resoc-coördinator van Waas en Dender op om met brugpensioen te gaan. Sindsdien kan ik mij aan mijn echte passie wijden: de koormuziek. Ik dirigeer twee koren: Fiori Musicali uit Sint-Niklaas en het Hanswijkkoor in Mechelen. Zo ontmoet ik iedere week een hoop fijne, lieve mensen. Maar hier is de wereld nog veel groter. Dus kom ik nu ook jou tegen.
