Natuurlijk is het nog geen Pasen, de eieren zijn nog volop in de maak, en in Aalst moeten eerst nog de voil jeanette op straat komen om carnaval te vieren. Maar een koor moet nu eenmaal vooruit kijken. Dus denk ik dat ik zo ongeveer klaar ben met het programma voor de Paasviering van Musica ad Nives. Nog een beetje studeren en polijsten, en we kunnen beginnen aan het programma voor Pinksteren, om nog maar te zwijgen over 'Zingen tot morgenvroeg'.
Intredelied:De Heer is waarlijk opgestaan
Kyrie:Messe breve n° 7 Gounod
Gloria:Messe breve n° 7 Gounod
Tussenzang: Alleluia (Mancini) Dit is de dag Alleluia
Evangelie acclamatie:Alleluia (Mancini)
Offerandezang: Psalm 150 ( Schutz)
Sanctus:Messe breve n° 7 Gounod
Agnus Dei:Messe breve n° 7 Gounod
Communie:Ave verum Elgar
Slotlied:Nu moet gij alle vrolijk zijn (H. Heirbaut)
Morgenavond is het weer koorfeest bij KORILE, ditmaal verzorgd door de tenoren. Zorg dat je op post bent want anders overkomt je wat de Romeinse geschiedschrijver Plinius de Jongere 2000 jaar geleden aan zijn vriend Septicius Clarus schreef:
Hallo zeg, je zou komen eten en je verschijnt niet! Daar staat straf op: je betaalt mijn onkosten terug tot de laatste cent, en die zijn niet kinderachtig.Op het menu stond een krop sla per persoon, een kwartdozijn escargots, twee eieren, havergortbrij metsneeuwgekoelde honingwijn de sneeuw komt ook op de rekening, wat zeg ik, die vooral want die is op het dienbord ter ziele gegaan olijven, bietjes, pompoenen, uitjes en duizend andere gerechten, allemaal even geraffineerd.Je had naar een komediespeler kunnen luisteren, een voordrachtkunstenaar of een luitspeler, misschien alle drie want je weet hoe royaal ik ben. Maar jij wilde liever naar Joost mag weten wie voor de oesters, de gevulde zeugbaarmoeders, zee-egels en Spaanse danseresjes.
Op 4 februari 1894 stierf Adolphe Sax in Parijs. 80 jaar ervoor was hij in Dinant geboren in een gezin met 11 kinderen. Zijn vader had een blaasinstrumentenfabriek in Brussel, en niet van de minste want hij was een tijdje hofleverancier van koning Willem I van Oranje, die wij in 1830 bedankten voor de bewezen diensten door onafhankelijk te worden.
Adolphe was de pechvogel van dienst in het gezin. Hij kon amper staan, of hij viel drie verdiepingen naar beneden, waarbij hij zijn hoofd hard stootte tegen een steen. Men dacht toen dat hij dood was. Op zijn drie jaar dronk hij een kopje gif, daarna at hij een speld op. Nog later verbrandde hij zich ernstig bij de explosie van kruit voor geweren. Hij ontsnapte ook aan vergiftiging door arsenicum, aan de verdrinkingsdood en hij verbrandde zich aan een pan. Zijn moeder beweerde dat hij voor het ongeluk geboren was, en dat hij niet lang zou leven. Men noemde hem 'de kleine geest'.
Dat alles belette hem niet om in de galerij der grote Belgen terecht te komen dankzij het bouwen van de SAXOFOON. Zijn nieuwe instrument zou heel gauw de wereld veroveren. Je komt de saxofoon overal tegen: in klassieke muziek (Berlioz was de eerste om hem aan te wenden), in populaire muziek en in jazz.
Als hij het nog niet gevoeld heeft dat Vlaanderen zich voorbereidt om zijn zestigste verjaardag mee te vieren, dan zal Raymond van het Groenewoud g isterenavond de "vibes" wel gevoeld hebben die uitgingen van KORILE tijdens de eerste repetitie van zijn "Twee meisjes op het strand". Eigenlijk wel leuk hoe deftige gesettelde mensen meedoen met het ondeugend voyeurisme van onzeVlaamse bard. Dat het allemaal niet zo simpel is, is ondertussen wel gebleken: tijd en tegentijd, leadstem en begeleidingsstem: het moet allemaal passen in die ogenschijnlijk onschuldige vertelling. In elk geval een voltreffer en een goede keuze van Koor & Stem: zo gaan wij zingen tot morgenvroeg, ook al gaat dat ten koste van het gemakkelijk inslapen. Het melodietje blijft doorzinderen, lang nadat de repetitie gestopt is.
Voor Pinksteren heeft MaN Schubert's Deutsche Messe geprogrammeerd.
Schuberts Deutsche Messe
Over het leven en het werk van Franz Peter Schubert, de grote Weense componist die leefde van 1797 tot 1828, is tamelijk veel bekend, omdat er veel onderzoek naar is gepleegd. In alle levensbeschrijvingen komt naar voren dat hij arm was, nogal teruggetrokken, klein van stuk, drager van een brilletje en een buikje, gek op een glas wijn en groot vereerder van Van Beethoven naast wie hij op zijn verzoek begraven werd. Toch is er over de achtergrond van zijn meest populaire koorcompositie, de Deutsche Messe, weinig te melden. Men weet dat de tekst, die niet die van de klassieke misgezangen is, is gemaakt door Johann Philipp Neumann, een professor van de Technische Hochschule in Wenen, maar wat de aanleiding geweest is tot het maken ervan en tot het geven van de compositieopdracht door Neumann aan Schubert valt niet meer te achterhalen. Schubert heeft eraan gewerkt enkele jaren vóór zijn dood, in 1826, en noemde zijn eerst door de geestelijkheid niet hartelijk begroette werkstuk Gesänge zur Feier des heiligen Opfers der Messe. Het registratienummer is Deutsch 872. Men heeft wel gedacht dat de compositie bedoeld was voor het koor van de genoemde Technische Hogeschool, maar inmiddels weten we dat daar alleen een mannenkoor was, terwijl de muziek geschreven is voor vierstemmig gemengd koor met blazers, pauken, timpaan en orgel. Kennelijk om een feestelijke gelegenheid op te luisteren in een redelijk grote parochiekerk. We weten wel dat de tekstschrijver en de componist handelden in de geest van keizer Joseph II (1741-1790), die progressieve ideeën had en de volkstaal propageerde voor de liturgie op zijn grondgebied. Dat de geestelijkheid eerst niet enthousiast reageerde, kwam niet daardoor maar door het gevaar dat de populaire, maar gemakkelijk tot oppervlakkige en sentimentele uitvoering leidende gezangen het meer hoogstaande repertoire zouden verdringen, vooral toen het werk werd bewerkt voor alleen mannenkoor en voor éénstemmige volkszang. De muziek is in haar oorsprong al zeer eenvoudig, men herkent de liederencomponist in de betrekkelijk gemakkelijke en emotionele melodieën.
Toen de componist tien jaar was, was hij koorknaap in het keizerlijk Stadtkonvikt van Wenen waarvan het koor later de beroemde Wiener Sängerknaben zou worden, op zeventienjarige leeftijd componeerde hij zijn eerste mis (in F, 1814) voor zijn geboorteplaats Liechtental (nu opgenomen als stadswijk in Wenen) en in zijn sterfjaar (1828) creëerde hij nog enkele Latijnse Motetten. Hij heeft uiteindelijk zes missen gecomponeerd waaronder de Missa Solemnis van 1822. Hieruit blijkt dat hij zijn leven lang de kerkmuziek een warm hart heeft toegedragen -misschien ook om den brode-, maar zijn religiositeit werd in de loop van zijn leven steeds meer ondogmatisch en vrijzinnig van karakter, wat ook blijkt uit de teksten van deze Deutsche Messe. Of paste dit soort poëzie meer bij Neumann dan bij hem en was hij tegen betaling overal voor in? De muziek is typisch voor Schubert: enigszins melancholisch soms, soms uitbundig en steeds melodieus met onverwachte wendingen.
Na KORILE eind vorig jaar, was het nu de beurt aan Musica ad Nives om een viering op te luisteren in Hof ter Schelde: een speciale viering, omdat tijdens de mis aan nogal wat bewoners de ziekenzalving werd gegeven. Het is niet alleen om de dagelijkse sleur te doorbreken, maar ook omdat het toch een speciaal moment is, dat het heel goed is om met een koor speciale aandacht te besteden aan een sterk liturgisch moment. En als we de immer enthousiaste Hilda mogen geloven, dan waren de bewoners echt wel tevreden over ons optreden. Na de viering werd ons in elk geval al hartelijk toegewenst "tot de volgende keer". Eventjes lieten we horen dat het nog vroeg in de morgen was, maar over het algemeen kon diegene die voor het koor stond (of zat) toch mooie dingen horen. Als we nu nog afleren van te schrikken als we in een andere dan de ons vertrouwde ruimtes zingen, dan komt het heel goed met ons.
Effe voor de verandering de fiere grootvader uithangen: als mijn gekke droom van voor mijn huwelijk om vijf dochters te hebben dan al niet uitkwam (wat achteraf gezien nog maar best was), dan ben ik nu toch op weg met vier mooie kleindochters.
Ik ga je vandaag op weg zetten naar een absolute must op je pc. In je Googlescherm is er een plaatsje voor favorieten. Er is sinds een paar dagen een nieuwe website die je daar (vind ik) absoluut moet bij zetten als je op een of andere manier een sprankeltje interesse hebt voor cultuur (in de allerbreedste zin van het woord). Begin dus maar om eens een bezoekje te brengen aan de website van VRT "Cobra". Simpel hoor: intikken www.cobra.be en je bent er. Niet te versmaden voor liefhebbers van muziek, literatuur, film, dans, theater.
Mijn professioneel leven hing vroeger aaneen van de vergaderingen. En één van de moeilijkste taken daarbij was de verslaggeving. Er is een oud adagium dat zegt: wil je iemand doen zwijgen op een vergadering, vraag hem/haar dan om het verslag te maken. Dat vraagt inderdaad zoveel concentratie dat je er zoet mee bent.
Verslagen zijn echt van groot belang: zij geven niet alleen exact weer wat er gezegd is (verslag is nochtans geen notule), maar zij laten ook duidelijk zien wat er afgesproken is, wie wat moet doen, waar er nog knelpunten over zijn. Het gevaarlijkste van al is als een verslaggever niet alles opneemt, en - nog erger - wanneer hij zijn persoonlijke opinie laat binnensluipen in een verslag. Een verslag is iets waar je ten allen tijde moet kunnen naar teruggrijpen om te zien wat er al besloten werd, of waar exact de verantwoordelijkheden liggen. In verenigingen wordt er even goed nogal wat afvergaderd, maar soms laat juist deze verslaggeving te wensen over. Gevolg: de efficiêntie van de komende vergaderingen gaat zienderogen achteruit en vergaderingen worden gezelligheidsbijeenkomsten (waar niets op tegen is, maar wat niets te maken heeft met besturen). Laten we dus maar een poging doen om de verslaggeving te verbeteren en we winnen tijd en besparen ons ergernis of haarkrabben (wat dan weer slechts is voor toekomstige kaalhoofdigheid).
Het is weer zover. Als je vanmorgen naar de radio luisterde, kon je horen dat we vandaag moeten bezig zijn met de verjaardag van de aankondihing dat Belgisch Kongo onafhankelijk zou worden, dat het vandaag de dag van de privacy is en vooral ook dat het gedichtendag is. Zullen we maar?
jij bent de muzieknoot waar ik na verlangde jij bent die muzieknoot met de zoete klank in je stem laat jij de vogels fluiten en de bloemen bloeien jij bent de muzieknoot die mijn muziekstuk afmaakt
Gisterenavond is op de repetitie van KORILE een eerste aanzet gegeven voor een mogelijke koorreis in 2011 naar Barcelona. Uiteraard is dat alleen maar mogelijk als we met genoeg mensen zijn om daar ook te zingen, want ... een koor dat niet zingt is een dode plant en bovendien moet zo een reis ook een stukje beloning zijn voor de zangers die zich week in week uit inzetten voor hun koor. We zullen nog wel verder uitzoeken wanneer we het meeste leden kunnen "verleiden" om mee te gaan. Uit ervaring weet ik dat zo een reis een geweldige stimulans kan zijn voor het groepsgevoel. Barcelona is bovendien één van de meest hippe steden van Europa, waar we tijd en ogen en smaken tekort zullen komen gedurende een vijfdaags verblijf. Smaakmakers lunnen in elk geval (buiten de toppers) worden: het Palau de la Musica, Santa Maria del Mar (misschien daar zingen?), en het Sint Paulusziekenhuis. Begin al maar te dromen en te sparen.
Over stemmen gesproken: kennen jullie Sissel? Sissel Kyrkjebø, Noorse 41-jarige zangeres. Al heel vroeg gestart als musicalzangeres (sopraan) was haar leven een aaneenschakeling van topevents, waarbij optredens met Carreras en Placido Domingo haar even gemakkelijk afgingen als duetten met Charles Aznavour of Peter Joback. Ze zong voor de opening van Olympische Winterspelen, voor prins Charles van Engeland en koningin Margaretha van Denemarken. In de "Lord of the Rings" nam ze de sopraansolo voor haar rekening. Zelfs een Poulsenroos werd naar haar genoemd om dat zij "spreads joy among us with her wonderfull voice". Een roos om naar te kijken, een engel om te horen.
Iets voor halftien druppelden de "troepen" van MaN binnen in het Provinciaal Vormingscentrum in Malle, achteraf gezien een ideale plek om te verzamelen. Koffie en thee stonden klaar om ons wakker te maken en de dag goedgezind in te zetten. Na de nodige opwarming konden we er tegenaan gaan met een heel gevarieerd programma dat vooral de bedoeling had veel nieuwe muziek te lezen en gereed te maken voor de komende repetities. Het ging dan zowel om de ontdekking van het klankidioom van de Messe Brève n° 7 van Gounod als om de bundel van Zingen tot Morgenvroeg. Er werd ook ijverig gestudeerd aan "Verleih uns Frieden" van Felix Mendelssohn. Veel rust werd de koorleden niet gegund. Zo een koordag is de ideale gelegenheid om hard te werken. Het resultaat mocht er dan ook zijn: ik ben er zeker van dat deze zondag bijna het equivalent was van 4 doordeweekse repetities. En meer: eindelijk hadden we toch eventjes de tijd om wat met mekaar te kletsen en zo de banden binnen onze groep nog wat meer aan te halen. Ik heb niet veel bedrukte gezichten gezien, eerder tenoren ontdekt die creative invulling gaven aan de teksten, sopranen die goedlachs de mannen van repliek dienden, alten die gesterkt door de lekkere cake van hun dames met sneltreinvaart nieuwe dingen zongen, en bassen die au grand complet spontaan opdeelden in diepe en nog diepere stemmen. Dank u wel voor de fijne dag en ... tot donderdag.
Muziek roept bij mij vaak heel natuurlijke beelden op, heel persoonlijke, vaak romantische: diep doorvoeld en mij ontroerend tot in de diepste vezels van mijn persoon. Blijkbaar ben ik niet de enigste. Het Adagio for Strings van Barber waar ik het gisteren over had heeft heel wat dramatische (fictie of werkelijkheid) beelden begeleid. Wie herinnert zich niet de film Platoon waar soldaten kinderen uit de brandende hel van de oorlog wegdragen. En de muziek werd ook als achtergrond gebruikt voor de documentaire over 9/11. En de ondertussen wat vergeten Tsunami kreeg dit Adagio mee. Niet verwonderlijk dat Barber er later een koorversie van maakte op de tekst van het Agnus Dei: Gij die alle leed van de wereld draagt, ontferm u over ons.
29 jaar geleden stierf Samuel Barber op 71-jarige leeftijd in New York. Hij wist al heel vroeg dat hij zijn leven aan de muziek zou wijden. Op 9-jarige leeftijd schreef hij aan zijn moeder : "Mijn bestemming is het componist te worden, en ik ben zeker dat ik het word ... Verlang niet van mij deze zaak te vergeten en te gaan voetballen - alstublieft." Zijn muziek is postromantisch, ook al is hij jonger dan bvb. Arnold Schönberg. Zijn Adagio voor Strijkers is wereldberoemd, voor de eerste keer werd het gedirigeerd door Arturo Toscanini in 1938. Als je nu het verdriet van de wereld wil horen dan moet je daar maar naar luisteren. Op dit ogenblik had het evengoed kunnen heten: Song for Haiti.
Gisteren ben ik toevallig op de website van het koor Cantagilli op bezoek geweest. Laat me eerst al mar zeggen dat ik het een bijzonder goede site vind voor een koor: volledig, praktisch, en - voor de liefhebbers - uitnodigend. Een complimentje voor de (onbekende) webmaster is wel op zijn plaats. Het is ondertussen al tien jaar geleden dat ik het toenmalige Sint Gregoriuskoor voor het laatst mocht dirigeren. Wat worden we oud! Ik herinner me nog altijd hoe ik in de living van de koster in Sint Gillis Waas (Marcel Van de Vyvere - vader van Godfried) afspraken maakte over het dirigeren van het toen zeer bescheiden parochiekoor. Zeventien jaar ben ik er blijven dirigeren en ik ben nog altijd dankbaar voor de vele mooie momenten die ik daar kon meemaken. In de historiek op hun website vermelden ze wel en en ander. Ik ben echter nog meer verheugd dat Cantagilli ondertussen zo een mooi parcours aflegt. Als je niet weet wat doen, luister dan maar eens naar de echt mooie voorbeelden van hun zang: voor mij heimwee, voor jou genieten.
Musica ad Nives begint zondag te studeren aan de "Messe brève n° 7" van Gounod. De term Missa brevis (letterlijk: korte mis) kan verschillende betekenissen hebben. Bij Haydn en Mozart kan het willen zeggen dat de verschillende stemmen in langere stukken (denk aan het Gloria en het Credo) de tekstgedeelten over mekaar schuiven zodat het geheel wat rapper vooruit gaat. Vaak bedoelt men ook dat niet alle gedeelten van de plechtige mis (missa solemnis) gecomponeerd zijn. In het geval van onze Gounod is er geen Credo. Bij Bach gaat het in zijn 4 "korte missen" om de Lutherse interpretatie: alleen een Kyrie en een Gloria zijn er dan.
Daar word ik nu echt goed gezind van se. Zo een leuke repetitie gisterenavond bij KORILE. Om te beginnen: een nieuw sopraantje (hartelijk welkom Kathleen). En het goede nieuws is nog niet gedaan: volgende week zou er nog een nieuwelingske komen opduiken. De gestage groei van het koor laat het allerbeste verhopen voor de toekomst. Ik moet dringend eens de gemiddelde leeftijd van KORILE berekenen, maar ik heb zo het gevoel dat die echt goed begint te liggen. Zoals overal is het mannensegment een beetje dunner (maar niet minder goed), alhoewel ... vijf bassen en vijf teneoen, daar kan je al heel wat mee aanvangen. En ook de bundel 'Zingen tot Morgenvroeg' is plezierig om mee te werken. Een mooie mix van oud en nieuw, met regelmatig een 'Aha-erlebnis'. Ook de tenoren waren gelukkig, want de inschrijvingen voor het komende koorfeest lopen als een trein. KORILE bloeit!
Eén van de vaak voorkomende zorgen van koorbesturen is het vinden en houden van een betaalbaar repetitielokaal. Als je aan een kerk verbonden bent, heb je misschien geluk. In de zestiger jaren werden vzw's opgericht die de originele naam 'Parochiale Werken' e.d.m. droegen en die het beheer van allerlei lokalen voor hun rekening namen. Het geluk bestond er dan in dat verenigingen die direct gerelateerd waren aan de kerk voor een gunstprijsje een lokaal konden gebruiken. Andere koren moeten dikwijls op zoek naar een plaats die een beetje akoestisch verantwoord is en die ook de nodige plaats biedt om het materiaal van het koor bij te houden. Maar betaalbaarheid blijkt een ander paar mouwen. Koren zijn nu eenmaal niet rijk, en hebben nogal wat kosten: een onkostenvergoeding voor hun dirigent, materiaal, kleine attenties voor hun leden... Het is dus rijden en omzien. Verhuurders wezen gewaarschuwd: het koor dat gewoonlijk maar één avond per week gebruik maakt van een lokaal is geen melkkoe. Tenzij gemeentebesturen een inspanning doen om gepast onderkomen te verschaffen (of te subsidiëren), zullen de besturen echt wel kritisch gaan shoppen. Tradities zijn er om te bewaren waar mogelijk, maar over boord te gooien waar wenselijk.
Ik ben Carlo (Carlo Claes), geboren op 20 september 1944. Als je goed telt weet je hoe oud / jong ik ben. Enkele jaren geleden gaf ik mijn job als resoc-coördinator van Waas en Dender op om met brugpensioen te gaan. Sindsdien kan ik mij aan mijn echte passie wijden: de koormuziek. Ik dirigeer twee koren: Fiori Musicali uit Sint-Niklaas en het Hanswijkkoor in Mechelen. Zo ontmoet ik iedere week een hoop fijne, lieve mensen. Maar hier is de wereld nog veel groter. Dus kom ik nu ook jou tegen.
