De Germanen vierden rond 25 december midwinter- of joelfeesten. Feesten van dankbaarheid voor wat geweest was en hoop voor wat nog komen moest. Ze duurden 13 dagen en 12 nachten (van 24 december tot 6 januari) en kwamen direct na de grote slachttijd. Er werd niet gewerkt, maar wel enorm veel gegeten, gedronken en lawaai gemaakt. Het lawaai was bedoeld om de geesten die tegen het einde van het jaar tevoorschijn komen te verjagen. Er brandden voortdurend enorme vreugdevuren waarop offers werden gebracht aan de goden, godinnen en doden. Alles werd versierd met groenblijvende takken en twijgen, die gezien werden als symbool van vruchtbaarheid en verjager van heksen, geesten en ziekte. Niet alleen de Germanen kenden deze midwinterfeesten, ook Romeinen, Egyptenaren, Vikingen en nog veel meer volken vierden in de winter dit 'feest van het licht.
Pas in 381 kwam het Christelijke element om de hoek kijken: men koos 25 december als geboortedag van Christus. Voor 381 werd alleen Zijn kruisiging, besnijdenis en wederopstanding herdacht en gevierd. Het heidense 'feest van het licht' werd samen gevierd met het Christelijke 'feest van de vrede'. De kerk maakte op deze manier handig gebruik van de enorme populariteit van de joelfeesten om het Christendom verder te verspreiden. Mensen die de midwinterfeesten vierden, vierden nu ook de geboorte van Christus.
Jantje loopt langs het huis van de burgemeester en spuugt tegen het raam. De burgemeester komt boos naar buiten en vraagt: 'Wat zou jouw moeder ervan vinden als ik bij jullie tegen het raam spuug?' Jantje: 'Dat zou ze heel knap vinden, wij wonen op de tiende verdieping!'
Als je mij vraagt: "zie je graag voetbal?" dan zeg ik "ja hoor" en ga vrolijk verder met lezen. Vandaag was het echter anders. Mijn zoon (Wouter) had twee kaartjes op de kop getikt voor Club Brugge-Anderlecht, en wilde er graag met zijn papa naar toe. En wat doe je dan? Je veegt de sneeuw van je voorruit en gaat vanaf kwart na toen 's morgens op weg, langs de Zalmstraat in Gent, op naar Brugge. Je stapt een klein halfuurtje, en krijgt zin in een hamburger, maar die laat je voor wat hij is, en zoekt je plaats in de tribune. Je ziet de ploeg waar je eigenlijk toch met je hart al vijf en veertig jaar mee verbonden bent (ik ging er al voor supporteren met mijn lief toen we in Brugge woonden). Je ziet dat de scheidsrechter sneeuwpret nauwelijks apprecieert en de match laat stilleggen omdat er teveel sneeuwballen gegooid worden (hehe wat een watjes, die spelers), en je ziet vooral je ploeg zwalpen en tenslotte roemloos verliezen. Mijn kleinzoon zal blij zijn dat Lukaku weer eens scoorde (ikvind dat minder, maar ja ...). En dan nog 3 uur eer we helemaal heelhuids thuis zijn. Toch leuk om met je zoon op stap te gaan.
Op het internet circuleren duizenden filmpjes en powerpoints, van kitscherig over sentimenteel naar verrassend. En het lijkt wel of iedereen wel iets vindt dat hij/zij zo nodig moet doorsturen naar heel het adressenlijstje van zijn maibox. Normaal gesproken doe ik daar niet aan mee: ik krijg al genoeg ongewenste mails, die ik vrolijk in de prullenbak deponeer. Ik heb zelfs een afzender die ik systematisch negeer, al blijft zij volharden met een hardnekkigheid, een betere zaak waardig. Maar voor een keer maak ik een uitzondering, niet door je postbus te overladen, maar gewoon hier op mijn blog. Kan het missen dat het over een dirigent gaat? Mijn trouwe correspondent Maurice bezorgde het mij en hoopte zo tegelijkertijd de toekomst van zijn onthoofd begrafeniskoor in Leest wat perspectief te bieden.
Met spijt in het hart en onder tegengestribbel van het bestuur moesten we in Musica ad Nives horen dat onze voorzitter Jan Goossens een stapje terug wilde zetten. Niet dat hij MaN wilde verlaten, of dat hij niet meer tendienste wilde staan van het koor (zoals hij al jaren doet), maar voor de job van voorzitter vroeg hij een nieuwe kandidaat. En joepie, we hebben er toch wel een gevonden zeker. Gisterenavond werd op de repetitie onder luid applaus, gezang (drinken komt later) en echt met instemming KRIS TORFS verkozen. Daarmee weten we nu zeker dat de voorzittershamer in uitstekende handen is en dat we weer voor een hele tijd gelukkig en zoet zijn. Hieronder een muziekje ter harer ere.
De wielrennersploegen van Lotto en Quickstep zijn al volop bezig om zich voor te bereiden op het wielerseizoen 2011. Daarvoor zijn ze op trainingskamp in Spanje. Quickstep - met Tom Boonen - maakt het spaanse Calpe onveilig. Sportbestuurders zeggen vaak dat een groot deel van het seizoen staat of valt met een goede voorbereiding. Bovendien wordt daar de ploeggeest echt gesmeed. Als je dit nu eens toepast op het koor: een koordag is de aanzet tot een goed seizoen, een uitstekende voorbereiding op een komend optreden, een stimulans voor het samenhorigheidsgevoel. Onnodig dus om te zeggen dat uw sportbestuurder (dirigent) het dus heel belangrijk vindt dat de "ploeg" er voltallig aanwezig is. Vergeet Musica ad Nives niet dat we zeker moeten inschrijven voor de koordag van 16 januari. Wie daar niet is, mist het equivalent van een repetitie of vier.
Toen we in juli van dit jaar begonnen met de planning van onze reis naar Londen, was het de bedoeling dat we ook naar West End zouden gaan voor "The Phantom of the Opera". The Phantom werd geschreven door Andrew Lloyd Webber en beleefde zijn Londense première in 1986 in His Majesty's Theatre. Het loopt nog steeds en werd sindsdien meer dan 9000 keer opgevoerd in Londen alleen. Alleen "Les misérables" heeft nog meer uitvoeringen. In New York daarentegen is het de absolute recordhouder. In maart 2010 is in het Adelphi Theatre het vervolg "Love never dies" in première gegaan. De sopraanaria's werden speciaal gecomponeerd voor de toenmalige echtgenote van Lloyd Webber, de sopraan Sarah Brightman. Een voorstelling was voor ons niet weggelegd: in julie waren de voorstellingen voor december al uitverkocht. Volgende keer beter?
Het koor van de Sixtijnse kapel staat voortaan ook open voor vrouwen. Op zondag 9 januari 2011, de zondag na Driekoningen, zullen zij in de Sixtijnse kapel voor de eerste keer meezingen tijdens de eucharistieviering. Het koor is het huiskoor' van de paus en zingt bij zowat elke pauselijke aangelegenheid.
Leo IV verbood in de 9de eeuw in kerken te zingen, Het verbod op zingende vrouwen werd daarna enkele keren herhaald. Vanaf het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) zijn gemengde koren in de liturgie officieel toegelaten.
Met zijn 9 trokken we er vrijdag morgen op een ontiegelijk vroeg erop uit. Mensen uit 3 koren, eerst nog wat vragend wat het zou kunnen zijn om je over te leveren aan de eigenzinnige kijk van uw dirigent. Voor sommigen was het een eerste keer Londen. Ik ga natuurlijk niet al onze geheimpjes te grabbel gooien. Voor de impressies zal ik maar verwijzen naar de respectieve koorblaadjes. Mij persoonlijk blijven een paar dingen bij. Er was natuurlijk de intieme grootsheid van de gezongen vespers in Westminster Abbey, een schitterend concert in Saint Martins in the Fields waar we voor de eerste keer het Bachkoor in actie zagen, het traditioneel imposante kerstconcert van John Rutter in Royal Alberthall, en de gezongen hoogmis in Saint Paul's Cathedral. We dweilden een klein stukje Londen af langs een paar van de toeristische highlights. We zorgden een paar keer voor de innerlijke mens. Maar vooral ook: het was - wat mij betreft - een heel leuke groep van mensen die mekaar leerden kennen, voor mekaar zorgden en heel de tijd zonder zeuren de grilletjes van de dirigent ondergingen. En om te besluiten zoals een opstelletje van het vierde leerjaar: moemaar tevreden ...
Woensdag hadden we het onrechtstreeks over Gustav Mahler. Eén van de grootste Mahlerinterpretors is Bernard Haitink, de dirigent wiens naam onlosmakelijk zal verbonden blijven met het Concertgebouworkest. Maar ook andere orkesten mochten zich gelukkig prijzen met zijn directie: the London Philharmonic Orchestra, de Säksische Staaskapelle Dresden, het orkest van het Royal Opera House Covent Garden in Londen en het Chicago Symphony Orchestra. In 1998 onderging hij een zware hartoperatie, maar na een korte pauze was hij "alive and kicking".
Luister eventjes naar één van zijn topprestaties, het afscheidsconcert van het Concertgebouworkest.
Op 2 januari zingt KORILE (stilaan traditioneel) de misviering in het centrum van de CM Ter Duinen (Louisweg 46) in Nieuwpoort. Mis om 10.30 u, ontbijt om 9.15 u, inzingen om 9.45 u. Ik hoop op een talrijke aanwezigheid en een evenwichtige bezetting. Het definitief programma is als volgt:
Behalve het feit dat schilderkunst zeker één van mijn grote interesses is, zijn er ook de gekende linken met muziek. Als we het dan over Oskar Kokoschka hebben, dan denkt iedereen ook aan zijn vroege periode waarin hij de minnaar was van Alma Mahler, de femme fatale van het Weense uitgangsleven. Uiteindelijk zou de alles verterende passie niet blijven duren en ging Kokoschka zo ver dat hij de pop die hij had laten maken van zijn geliefde Alma in een dronken bui in het publiek onthoofdde. In elk geval onthullen de werken van Kokoschka de meest verborgen instincten van de detormenteerde mens.
De Sint-Ursulakerk in Lanaken is op zoek naar wilde weldoeners of sponsors die het nieuwe altaar willen bekostigen: prijs 30.000 euro. Als ik zo iets lees moet ik onwillekeurig denken aan de film van Indiana Jones "The last crusade", waar hij op zoek gaat naar de Heilige Graal, in dit geval de avondmaalbeker. Tussen de tientallen schitterende exemplaren die uitgestald staan in een grot die bewaakt wordt door een oude tempelier, moet hij - op gevaar van te sterven als hij de verkeerde kiest - de juiste kelk zien te nemen. Maar Indiana Jones is een verstandig man en kiest voor het nederigste exemplaar, een houten drinknap. Ondanks de voortschrijdende ontkerkelijking, gaat de clerus door met het vertoon van pracht. En dat in een tijd waar we weer gaan herdenken dat Jezus geboren werd in een stal. Drie en dertig jaar later doet Hij het nog eens dunnetjes over: zijn koninklijke intocht in Jeruzalem doet hij op een ezel, die effe geleend is van een boer, terwijl de mensen hem toezwaaien met takken die zij van de bomen hebben afgetrokken. De boodschap is wel actueel, maar ze verdrinkt in het goud.
In ieder koor waar ik de vorige jaren bij betrokken was, komt ieder jaar wel eens de gedachte op om in de adventtijd ook eens naar Praag te gaan om eventueel deel te nemen aan het jaarlijkse Internationale Festival van Advents- en Kerstmuziek. In principe gaat het om een koorwedstrijd (de Petr Eben- award). Maar ik kan me evengoed voorstellen dat je tijdens het festival gewoon naar Praag gaat om eens te zien wat er te beleven is. Dit jaar ging dit door op 26-27 november. Er waren gerenommeerde koren uit Tsjechie, Denemarken, Duitsland, Rusland, Hongarije, Croatië, Noorwegen, Polen, Portugal en Singapore. Ik denk dus niet dat mijn koren onmiddellijk in aanmerking komen om daar echt aan deel te nemen. Maar Praag is altijd mooi, en de tijd voor Kerstmis is natuurlijk uitermate geschikt om deze "muziekstad" te bezoeken.
Leuke dag als de Sint voor vijf kindjes komt in de Bremstraat. Het begint de avond te voren (eigenlijk al de week ervoor als ze een grote tekening maken met z'n vieren (Juliette is er nog niet aan toe).
En dan die nacht komt hij ook echt.
's Morgens om halfzes zijn twee logés al klaarwakker, maar we slagen er in om het tot halfzeven vol te houden.
Britten schreef de Saint Nicolas Cantate in 1948 voor de viering van het honderdjarige bestaan van Lancing College, Sussex. Deze school had St. Nicolaas als patroonheilige vandaar dat een van de commissieleden destijds Britten voorstelde een "A hymn to Saint Nicolas." te schrijven. Benjamin Britten keek altijd met verlangen en plezier terug naar zijn kindertijd. "Tell me about Saint Nicolas," said Ben. So I told him the legends. Almost immediately he saw it as a series of episodes. "It will have to be a cantata, I think."
St. Nicolaas is niet alleen de heilige van zeelieden, scholieren en kinderen maar ook de patroon van Rusland, Griekenland, Sicilië en Lorraine. De meeste informatie die we over hem hebben is gebaseerd op mondelinge overlevering . Historici zijn het er over eens dat hij is geboren in een gefortuneerde familie ergens aan het einde van de 3de eeuw. De verhalen gaan dat hij zelfs als kind al wonderen kon verrichten, vastte en zijn bezittingen aan de arme mensen gaf.
De Saint Nicolas Cantate van Britten is een dramatische cantate in negen scènes over het leven van St. Nicolaas: zijn geloof, zijn wonderen en zijn nalatenschap. De cantate presenteert legendarische gebeurtenissen uit het leven van St Nicolaas. De partij van Nicolas wordt gezongen door een solo tenor. Het koor transformeert zichzelf in verschillende contrasterende karakters gedurende het drama. Het vertelt de avonturen van St. Nicolaas met de overtuiging van ooggetuigen en bindt het verhaal samen met gebeden en lofzangen. De jeugdige speelsheid in contrast met serieuze diepgang maakt de Saint Nicolas Cantata tot een uniek werk. Het serieuze gedeelte is primair toegewezen aan de tenor solist. De menselijkheid en visie van Nicolaas komen daar gepassioneerd tot uitdrukking. Zo treurt hij om de corruptie van mensen en accepteert hij op het laatst zijn eigen dood.
Dit is niet de commerciële Nicolaas zoals wij hem tegenwoordig kennen maar laat zijn kwetsbare kant zien waarmee hij het beste met de mensen voor heeft. Een nieuwe en belangrijk element in de cantate is de inzet van het publiek c.q. gemeentezang als muzikale actie. De melodieën waren in die tijd bekend bij het publiek dat opgeleid was op Engelse public schools. Het zingen van deze gezangen op school was iets dat dagelijks gebeurde. Benjamin Britten wist dat het zingen van deze gezangen het publiek deed denken aan de tijd dat ze zelf kind waren. Tegelijkertijd kan het publiek mee doen, in plaats van passief luisteren wat voor veel mensen als zeer verassend wordt ervaren. Het is een opmerkelijke verzameling van niet alledaagse muzikale elementen die een grote plek innemen als we naar het werk luisteren. Het is de nederigheid van een groot componist die serieuze muziek schrijft binnen de mogelijkheden van gewone mensen. Dit verklaart waarom het stuk nu nog steeds zeer populair is.
Pécs (Hongarije) presenteert zich hoe langer hoe nadrukkelijker op de internationale koorscène. Na de succesvolle organisatie van Pécs Cantat in 2010, krijg ik nu de uitnodiging binnen voor zijn 22e internationale kamerkoorcompetitie van 10 tot 13 juni 2011. Deze wedstrijd staat mede in het teken van de 200e verjaardag van de geboorte van Franz Liszt. Het totaal prijzengeld bedraagt 2.300.000 forint. De jury staat onder leiding van (de ons ondertussen welbekende) Tillai Aurel. Het blijft natuurlijk moeilijk vechten tegen de alomtegenwoordigheid van Zoltan Kodaly, en in mindere mate tegen Liszt. Ook de taalbarrière is niet gemakkelijk te overwinnen. Maar voor onze betere (kamer)koren en vocale ensembles is het toch een gelegenheid om de wereld van het voormalige Oostblok open te breken en te laten zien dat wij ook wel iets te bieden hebben, naast Baltische en andere landen.
Met zo een weer is het moment aangebrooken om je wintermuziek boven te halen. Iedereen kent natuurlijk de "Winter" uit de Vier Seizoenen van Vivaldi, waar je de sneeuw zo hoort knisperen. Maar er zijn er ook andere: ook de rus Glazunoc schreef "Seizoenen". En misschien moet je eens luisteren naar de Mid-Wintersongs van Morten Lauridsen. Rimsky-Korsakov schreef dan weer een opera getiteld "The Snowmaiden". Of hou het vrolijk en geniet van Emile Waldteufel's "Les patineurs".
Ik ben Carlo (Carlo Claes), geboren op 20 september 1944. Als je goed telt weet je hoe oud / jong ik ben. Enkele jaren geleden gaf ik mijn job als resoc-coördinator van Waas en Dender op om met brugpensioen te gaan. Sindsdien kan ik mij aan mijn echte passie wijden: de koormuziek. Ik dirigeer twee koren: Fiori Musicali uit Sint-Niklaas en het Hanswijkkoor in Mechelen. Zo ontmoet ik iedere week een hoop fijne, lieve mensen. Maar hier is de wereld nog veel groter. Dus kom ik nu ook jou tegen.
