Groene en zwarte thee lijken wel wondermiddelen, als we de verpakking van allerlei merken mogen geloven: ze zijn goed voor de ogen, de bloeddruk, de cholesterolgraad en beschermen zelfs het DNA tegen verouderingsverschijnselen door hun zogenaamde antioxidante werking. ‘Totaal niet bewezen', zegt de Europese voedingsautoriteit (EFSA) in haar jongste rapport.

De EFSA is bezig aan een grootschalig onderzoek van alle gezondheidsclaims die op voedsel voorkomen. In oktober 2009 verscheen een eerste reeks resultaten: slechts een derde van de 523behandelde claims werd aanvaard. Vorige week publiceerde de organisatie een tweede reeks. Van 416claims aanvaardt de EFSA er amper negen als afdoende bewezen, de rest is afgekeurd. De EFSA heeft nu nog meer dan drieduizend dossiers liggen met andere beweringen.

Bewezen is onder meer dat vitamine D nodig is voor het normaal functioneren van het immuunsysteem, terwijl kalium helpt de bloeddruk op peil te houden. Maaltijdvervangers houden het lichaamsgewicht omlaag na een zware afslankbeurt. En guargom is goed voor de cholesterol.

Van een hele reeks andere claims maakt de EFSA brandhout, omdat ze totaal niet bewezen zijn. Vooral voor de zogenaamde ‘antioxidanten' is de organisatie streng: 169dossiers werden afgekeurd. Ook aan de heilzame werking van probiotica, melkzuurbacteriën die onder meer in yoghurtproducten voorkomen, hecht ze geen geloof. Dat suikervrije kauwgom de tandplak vermindert, is evenmin bewezen. Zelfs de volkswijsheid dat droge pruimen goed zijn voor de darmwerking, trekt de EFSA in twijfel, net als de gezonde invloed van honing op het immuunsysteem. De organisatie is er ook niet van overtuigd dat allerlei middeltjes de gewrichten soepel houden.

‘De fabrikanten gaan al die claims van hun producten moeten halen', zegt Europarlementslid Bart Staes (Groen!). Maar de voedingsindustrie stelt dat we nog lang zo ver niet zijn. ‘Het gaat slechts om een advies. Dit betekent nog lang niet dat die claims ook echt verboden zullen worden', zegt Chris Moris, de woordvoerder van Fevia, de federatie van de voedselindustrie. ‘De bedrijven krijgen bovendien de kans om bijkomende argumenten aan te dragen.'

Toch verwacht Staes dat de Europese Commissie het advies van de EFSA zal volgen. ‘Er is een echte wildgroei ontstaan van claims op voedingswaren. Precies daarom heeft het Europees Parlement die voedingswet gestemd. Die zegt dat producenten moeten bewijzen wat ze beweren.' (standaard)