Betoverend veelzijdig

Plopsaland, de Efteling, Aqualibi, lange fietstochten en vooral veel familiebezoekjes. Daniella en haar dochters hebben de komende weken een druk programma af te werken. 'Het wordt zalig', glundert Daniella. 'Het is bijna onwerkelijk dat ik hen hier na al die jaren eindelijk in mijn armen kan sluiten. We bellen wel veel, ik zoek hen twee keer per jaar in Egypte op, maar dit is toch anders.'

We zitten in de tuin bij Daniella's zus Sandra in Hoboken. De meisjes plonzen in het zwembad met neefje Sam, vijf jaar en dus nog niet geboren toen zijn nichtjes verdwenen. 'Ongelooflijk hoe ze er ondanks het taalverschil toch in slagen om te communiceren', zegt Daniella. Selina en Jessica waren drie en vier jaar oud toen ze na een vakantie bij hun vader in Egypte niet werden teruggebracht en zijn hun Nederlands zo goed als kwijt. Tijdens haar elf jaar lange huwelijk met de Egyptenaar leerde Daniella gelukkig genoeg Arabisch om met haar dochters te kunnen praten. 'De finesses van de taal heb ik niet, maar we redden ons wel. En kinderen leren snel. Nu ze hier zijn, probeer ik hen een paar woordjes Nederlands bij te brengen. Al kun je in een paar weken natuurlijk niet zoveel doen.'

De taal is één ding, de cultuur en gewoontes een ander. Daniella ziet met lede ogen aan hoe haar dochters, zeker wanneer er mannen in de buurt zijn, kledingstukken rond hun heupen draperen en zich in dikke handdoeken wikkelen wanneer ze uit het zwembad komen. 'Dat is normaal, ze groeien in zo'n wereld op. Maar toch is het wat vreemd voor mij. Vanochtend voelde Jessica zich onwennig in de witte broek die ik had klaargelegd. Is dat niet doorzichtig? Dan zeg ik: laat uw gedachten van Egypte maar ginder . Al begrijp ik wel dat ze zo reageert.'

Hoe erg is het voor een moeder dat die afstand er is?

Daniella De Staelen: 'Ik heb hen op de wereld gezet, maar hen niet opgevoed. Ze zijn met andere normen en waarden grootgebracht. Daar moet ik mee leren leven. Maar intussen heb ik het aanvaard.'

Probeert u dan niet uit alle macht uw stempel te drukken nu ze hier zijn?

'Ik ga dat allemaal niet forceren, al vind ik bepaalde dingen wel belangrijk. Dat we samen rond de tafel eten bijvoorbeeld. In Egypte mogen ze met hun bord naar hun kamer verdwijnen of voor de tv gaan zitten. Of dat ze op tijd naar bed gaan. Ginder blijven ze makkelijk tot twee uur 's nachts op. Maar hun manier van denken omgooien kan ik nu niet. Het zou ook niet goed zijn. Ik wil het risico niet lopen dat ze niet meer mogen terugkomen, omdat hen hier andere ideeën en gewoontes worden bijgebracht die men ginder misschien afkeurt.'

Hoe komt het dat de meisjes plots toch naar ons land mochten komen?

'Ik ben zelf nog altijd verbaasd dat het gelukt is. Twee weken geleden stond ik op het punt om ze te gaan halen, maar toen heeft de papa het op het laatste moment voor de zoveelste keer afgeblazen. Ik heb geen garantie dat je ze terugbrengt , zei hij. De zoveelste domper. Maar toen hebben de meisjes zelf heel erg aangedrongen. Ze schreven hun papa een emotionele brief en smeekten hem te mogen komen. Hij bleek er niet ongevoelig voor.'

Heeft hij nu wel garanties dat je ze terugstuurt?

'Hij heeft mijn woord. Ik ben niet van plan om dat te breken. Na het intense gevecht dat ik heb geleverd, kan dat raar klinken. Maar ik voel aan de kinderen dat ze zelf schrik hebben dat ik hen niet terugbreng. Ze zijn daar thuis nu en hebben een sterke band met hun papa, dus ik wil niet dat ze met die angst zitten. Ze moeten weten dat ze me voor honderd procent kunnen vertrouwen en dat hun welzijn voor mij altijd zal primeren. Als de situatie weer escaleert, zijn zij opnieuw het slachtoffer. Maar als dit bezoek goed gaat, is de kans groot dat ze in januari terugkomen en dat ze volgende zomer zelfs drie maanden komen. En ik weet nu al: de dag dat ze zelf mogen beslissen waar ze wonen, staan ze in een mum van tijd hier.'

Veel mensen moeten u gek verklaren dat u het zo bekijkt. 'Ze zijn er en dan laat je ze weer gaan'.

'Ja, dat zeggen ze. Het zijn dezelfde mensen die in het begin vroegen waarom ik niet terug ging ontvoeren. Ik heb dat nooit overwogen. Ik wil me niet verlagen tot de praktijken waarvan ik zelf het slachtoffer ben geworden. Ik blijf ervan overtuigd dat je de dingen ook op een normale manier kunt oplossen. Er is ook weinig kans dat zo'n ontvoering goed was afgelopen. De risico's zijn te groot. Als ik zelf over de schreef ga, mag ik misschien het land niet meer in of krijg ik de hulp niet meer waar ik nu wel op kan rekenen, bijvoorbeeld van Buitenlandse Zaken. Met de jaren heb ik geleerd om de situatie te aanvaarden. Het gekke is: eens je iets aanvaardt, begint het te bewegen. Voor het eerst in acht jaar durf ik voorzichtig positief te zijn.'

Heeft u nooit overwogen om in Egypte te gaan wonen?

'Ha, dat is het andere wat ze altijd zeggen: ga toch daar wonen, dan ben je er dichter bij. Maar de realiteit is dat ik er niet zou kunnen wonen. Ik kan daar niet functioneren. Mijn ouders snapten het ook niet. Tot ze eens meegingen. Je mag dat cultuurverschil niet onderschatten. En wat zou het hebben uitgehaald? Zelfs in Egypte zouden de kinderen niet bij mij hebben mogen wonen. Mijn ex-man zorgt ervoor dat hij altijd de controle heeft.'

Raakt het u als mensen zo reageren?

'Natuurlijk. Iedereen denkt het beter te weten, terwijl ik al acht jaar hemel en aarde beweeg om een oplossing te vinden.'

Zijn de meisjes gelukkig in Egypte?

'In zekere zin wel. Ze weten niet beter. Ik vind het erg dat ze veel binnenzitten en niet de gewoontes hebben die wij hier hebben, bijvoorbeeld van vriendinnetjes die komen spelen of logeerpartijtjes. Dat doet me pijn, maar ze zijn het zo gewend.'

Hoopt u dat ze ooit de mentaliteit van hier weer aannemen?

'Ik hoop het, ja. Als ze nog de kans zouden krijgen om hier een paar jaar naar school te gaan, zou dat wel snel komen, denk ik.'

Heeft u een goede band met uw dochters?

'Toch wel. Als je 8,5 jaar om de drie dagen belt, vertel je elkaar veel. Al nijpt het wel dat ik nog niet de vertrouwelijke geheimpjes te horen krijg die andere dochters met hun moeders delen. Jessica is dertien. Ze is het laatste jaar lichamelijk enorm veranderd. Dan vraag ik me wel af hoe ze die hele periode heeft beleefd. Ik hoop nu een beetje tijd in te halen en zal enkele behaatjes gaan kopen. Dat doet de papa niet.'

Wat is moederliefde voor u?

'Hetzelfde als voor een andere mama. Ik ben trots op mijn mooie, lieve, sterke kinderen. Ik heb alleen spijt dat ik zoveel heb moeten missen, dat is niet meer in te halen. Maar ik voel hun liefde, ik voel hoe ze aan mij hangen en hoe blij ze zijn van tijd met mij door te brengen. Ik ga ze in de watten leggen. Het voelt ook heel natuurlijk aan. Ze stralen. En ik ook, denk ik. (lacht) Och, ik ben toch zo blij dat ze er zijn.'

Denkt u al aan het afscheid op 17 september?

'Neen. Ik probeer zoveel mogelijk te genieten. Al die jaren was er leegte. Die is nu even weg. Weet je, ik ben de laatste jaren vaak verhuisd om mijn gedachten te verzetten en me bezig te houden. Nu hoeft het even niet meer. Ze zijn er, de slaapkamer wordt gebruikt. Als ze weer gaan, zal me dat veel pijn doen, maar ik troost me met het idee dat ik hun mama ben en dat ook altijd zal blijven. Het doet me deugd om dat nog eens zo goed te voelen. En draai het of keer het zoals je wil, dat neemt niemand me nog af.' (nieuwsblad A.R)