Het nationalisme is een dodelijk gif - Mathias De Clercq

Vijfentachtig dagen na de verkiezingen hebben we nog steeds geen regering. Als jonge politicus sta ik versteld van de onkunde en/of onwil van doorwinterde politici om tot een coherent regeerakkoord te komen dat tegemoet komt aan de verwachtingen van de burgers. Die verwachten een goed draaiende economie, meer werkgelegenheid, een sterke sociale zekerheid, een performante politie en justitie, een verdere afbouw van de overheidsschulden, een humane aanpak van het migratieprobleem, meer aandacht voor de milieuproblematiek en een moedig buitenlands beleid. Stuk voor stuk zaken die het best aangepakt worden op federaal, zelfs Europees niveau. In de plaats daarvan zien we een beschamend schouwspel van Vlaamse nationalisten en franstalige communautaire scherpslijpers die er alles aan doen om redelijke compromissen onmogelijk te maken.

Het begon eigenlijk al op de avond van de verkiezingsuitslag toen overwinnaar Yves Leterme zich liet omringen door een horde radicale nationalisten die met hun gebrul en zwaaiende leeuwenvlaggen wilden aangeven dat 'hun' tijd gekomen was. Ik moest toen denken aan die ene uitspraak van wijlen Louis Paul Boon: 'Vandaag of morgen zullen zij weer door onze straten trekken met hun leeuwenvlaggen, hun benagelde botten, hun roffelende trommen'. Wie het journaal van de voorbije maanden heeft gevolgd, zag hoezeer de diverse partijen en hun onderhandelaars werden vastgeklemd en meegezogen door die opstoot van bruut nationalisme. De Vlaamse spierballen werden gerold zoals nooit tevoren. Ik moet er van kokhalzen. Nationalisme vloeit immers voort uit rancune en een vorm van misplaatst zelfmedelijden waarvoor men de oorzaak steeds zoekt bij de ander, de Walen, de vreemdelingen, de moslims, Europa. 'Het begrip natie is', zoals Imré Kertèsz verwoordde, 'een vals denkbeeld dat aan een heel land wordt opgedrongen'. Wat me de voorbije weken stoort is de mediocriteit, het provincialisme, het slachtofferisme en die vermeende superioriteit van al die Vlaamse politici die onder de IJzertoren staan te krijsen. Het nationalisme is als een dodelijk gif dat de rede lamlegt en de emoties de vrije teugel laat.

Neem de ronduit vulgaire uitspraak van Bart De Wever over Herman De Croo: 'Het is niet omdat die man Nederlands praat dat hij Vlaming is'. De voorzitter van het NVA, die het steeds heeft over de verdediging van 'onze' Vlaamse belangen, eigent zich het recht toe om te bepalen wie een Vlaming is en wie niet. Ik huiver van mensen die anderen opsluiten in een vermeende collectieve identiteit en in naam daarvan bepalen wie er al dan niet toe behoort. Daar begint de discriminatie, het racisme en finaal de uitsluiting. Het begrip 'identiteit' waar nationalisten mee zwaaien kent alvast in de ogen van Mario Vargas Llosa geen genade. Achter elk pleidooi voor de verdediging van de identiteit van een groep vermoedt hij een complot tegen de individuele vrijheid, en dat klopt ook. Daarom ontneem ik hem het recht om in mijn naam of in die van andere Vlamingen te spreken.

Ik weiger mee te stappen in de nationalistische logica die finaal eindigt in de opsplitsing van ons land. Als schepen van de stad Gent heb ik dagelijks veel contacten met burgers met uiteenlopende politieke ideeën. Ze vragen me wat onze politici bezielt, waarover ze nu al maanden aan het praten zijn? Soms is er iemand die mij zegt dat het de schuld van de franstaligen is, dat ze altijd 'non' zeggen, dat ze een oplossing in de weg staan. Maar als ik dan vraag wat ze daarmee bedoelen en waar ze dat vandaan halen dan wijzen ze naar de media, het journaal of een krantenartikel. En als ik doorvraag wat ze precies aanklagen dan weten ze het niet. De sociale zekerheid splitsen? Justitie en politie regionaliseren? Vlaamse nummerplaten invoeren? Neen, neen, neen. Gewoon een regering die ervoor zorgt dat hun zonen en dochters uitzicht krijgen op een job, dat ouderen een menswaardig pensioen ontvangen, dat zieken en gehandicapten hun facturen kunnen betalen.

We moeten ervoor zorgen dat onze welvaart ook in de toekomst realiteit blijft. We moeten antwoorden formuleren op de enorme uitdagingen die de globalisering met zich mee brengt. We moeten ons sociaal economisch weefsel versterken. En bovenal moeten we maatregelen nemen waardoor ons land dit jaar opnieuw afsluit met een begroting in evenwicht of een klein overschot. De afbouw van de schulden die de voorbije acht jaar met succes werd gerealiseerd moet absoluut worden doorgezet. Gezonde staatsfinanciën zijn immers het begin van alle deugdelijke politiek. Een politiek die tegemoet komt aan het principe 'Gouverner c'est prévoir' zodat die de kansen van de komende generaties niet belast, maar net bevorderd. Al die zaken zijn voor mij veel belangrijker dan vendelgezwaai en leeuwengeklauw. En zo denken er velen: dat we ons land moeten bijeenhouden, dat solidariteit geen loos begrip mag worden, dat burgerschap niet verengd mag worden tot de mythe van een bloedgemeenschap.

Mathias De Clercq