Patricia Ceysens: 'Toen ik de markten deed tijdens de
campagne, verontschuldigden buitenlanders zich omdat ze buitenlanders waren.
Dat is toch niet normaal meer?' Eric de Mildt
BRUSSEL - INTERVIEW Patricia Ceysens, Vlaamse minister van Economie (Open
VLD) 'De nationalistische kijk en de taalsymbolenstrijd van de N-VA jagen
buitenlandse investeerders weg', waarschuwt minister Ceysens. 'Dat is nefast.
Veertig procent van de Vlaamse banen komt voort uit buitenlandse
investeringen.'
Van
onze redactrice
De sfeer is bedrukt op het kabinet van de Vlaamse minister van
Economie. De Open VLD likt haar wonden na de bijna vijf procentpunt verlies van
zondag.
Toch is Patricia Ceysens, ondanks de nederlaag, niet van plan om te
zwijgen. 'Niemand is blijkbaar bezig met de sense of urgency waarin de
Vlaamse economie verkeert. Het perfide aan de uitslag van de verkiezingen is
dat de economie helemaal wordt ondergesneeuwd door het communautaire.
Wij zijn niet aan zet, onze slechte uitslag noopt tot uiterste
bescheidenheid. Toch wil ik een boodschap kwijt. Net
voor de verkiezingen bracht een rapport van Ernst & Young aan het licht dat
buitenlandse investeerders steeds meer afhaken voor Vlaanderen. Het alarmerende
is dat dit niet door de economische crisis komt. Neen, die investeerders geven
de politieke problemen aan als dé reden voor hun twijfel over Vlaanderen. Dat
feit zou overal een hoofdpunt moeten zijn. Maar in de plaats daarvan dreigt
alles nu weer over een communautaire symbolenstrijd te gaan.'
U trekt aan de alarmbel?
Patricia Ceysens: 'Absoluut. Mijn kiesgebied Halle-Vilvoorde
is zeer geliefd bij investeerders wegens de luchthaven en de nabijheid van
Brussel. Weet u wie daar de verkiezingen heeft gewonnen? Mensen die alles te
winnen hebben bij polarisatie. Hoe meer affiches de N-VA en de Union des
Francophones van elkaar verscheuren, hoe beter voor elkaar. Voor de
Demesmaekers (De N-VA van Mark Demesmaeker, lijsttrekker voor de N-VA in dat
kiesgebied, werd de grootste partij in Halle, red.) van deze wereld is dat
leuk om stemmen te ronselen. Een haat-boodschap is
zoveel gemakkelijker.'
'Maar dat gaat ten koste van jobs. Mijn boodschap voor meer
investeringen uit het buitenland zou veel moeilijker verkopen, als ik ermee op
de markt van Halle zou gaan staan. Dat verhaal is nu eenmaal een stuk
genuanceerder. Een boodschap tegen de Franstaligen slaat natuurlijk veel meer
aan.'[Commentaar: die laatste zin is
natuurlijk onzin]
Waarom gaat dat ten koste van banen?
'Omdat de buitenlandse investeerders
schrikken van de communautaire agenda. Ze hebben schrik van het nationalisme
van de N-VA en die polarisatie. Buitenlandse investeringen zijn vandaag goed
voor vier op de tien banen in Vlaanderen. Als we onze werkzaamheidsgraad op
peil willen houden, of willen laten stijgen, kunnen we die investeerders dus
beter koesteren.'
'In Halle-Vilvoorde zijn er verschillende gemeenten waar men aan
een onthaalloket voor buitenlandse investeerders weigert om die mensen in een
andere taal dan het Nederlands te woord te staan. Aan die loketten in de
Rand hangen bordjes uit: hier spreekt men Nederlands! Waar zijn we dan mee
bezig? En als het van de N-VA afhangt, zal het nog meer van dat zijn.'
'Ik hou mijn hart vast. We kunnen het ons nu niet permitteren om
weer maandenlang in instabiliteit te verkeren.'
Uw partij wil nu toch ook een communautaire hervorming. Waarom
schuift een eventuele instabiliteit nu in de schoenen van de N-VA?
'Wij willen absoluut een staatshervorming. Die is ook nodig. Meer
bevoegdheid over fiscaliteit en de arbeidsmarkt is echt nodig om een beter
economisch beleid te kunnen voeren op maat van Vlaanderen. Maar wij kiezen voor
een dialoogformule en stappen niet in een verrottingsstrategie. Toen ik de
markten deed tijdens de campagne, verontschuldigden buitenlanders zich omdat ze
buitenlanders waren. Dat is toch niet normaal meer?'[Haha! OPEN VLD is ook nationalistisch en dààr knelt nu net
het schoentje]
Sluit u dan een coalitie met de N-VA uit?
'Wij hebben vandaag geen veto's of eisen te stellen over
coalities. Open VLD moet zich zeer onthecht en bescheiden opstellen na zo'n
uitslag. Het is nu niet aan ons. We kijken uit naar een plan van Kris Peeters. Hij
moet nu keuzes maken.'
'Maar dat wil niet zeggen dat ik als minister van Economie niet
mag waarschuwen voor twee dingen. Eén: als we niet
taalhoffelijker worden tegenover buitenlandse investeerders, is dat faliekant
voor onze economie. Twee: Vlaanderen zal het alleen op zijn eilandje niet
redden. Dat Engels in het hoger onderwijs een taboe blijft voor sommige
partijen, begrijp ik niet. Daarmee snijden we in ons eigen vel. Als we willen
meedoen in de wereld op vlak van innovatie en onderzoek, moet Engels aan onze
universiteiten en hogescholen ook mogen. De N-VA wil dat niet.'
'En wat stelt men voor in de plaats? De uitbouw van een eigen
Vlaams sociale zekerheidssysteem, desnoods dubbelop. Dat zal veel meer gaan
kosten.'
U zegt: de N-VA is slecht voor de Vlaamse economie?
'Ja, zeker met hun taalgeladen agenda over Nederlands voor
buitenlandse investeerders en in ons hoger onderwijs. Afrit Vlaanderen
zou dan wel eens exit Vlaanderen kunnen betekenen.'
Nochtans vertoont het economische programma van de N-VA wel
meerdere gelijkenissen met dat van uw partij.
'Sommige van hun communautaire vragen zijn ook de onze.'[Commentaar: dàt is nu net het probleem]
Begrijpt u het ongeduld van de kiezer niet als het over het
communautaire gaat? Open VLD en andere partijen zeggen al zolang dat er
hervormingen moeten komen.
'Ja, maar elke staatshervorming uit het verleden heeft een lang
voorspel gehad. Die fiscale en arbeidsmarktbevoegdheden, die zullen er nu ook
wel moeten komen. [Commentaar: Dus de analyse van
de N-VA wordt onderschreven. We zijn toch braaf geweest, mijnheer Demesmaeker?] Maar dat men voor onze
economie intussen ook al eens begint met andere doorbraken, waar we de
Franstaligen niet voor nodig hebben. Wij hebben van Kris Peeters verkregen dat
taalhoffelijkheid ten opzichte van investeerders in de VIA-doelstellingen is
opgenomen, dat gebeurde overigens na het vertrek van Geert Bourgeois uit de
Vlaamse regering. Ook het Engels in het hoger onderwijs moet kunnen. Zonder
internationale context moeten we niet hopen op Vlaamse wereldspelers.'
Ziet u in CD&V een bondgenoot?
'We zullen zien wat Kris Peeters nu doet. Hij zal in deze dossiers
nu kleur moeten bekennen.'
Welke persoonlijke conclusies trekt u uit de slechte uitslag van
de partij?
'Het was niet goed natuurlijk. In Vlaams-Brabant behouden we onze
vier zetels, dat is een pluspunt. Qua voorkeurstemmen kom ik op de vierde
plaats te staan en als je de beruchte penetratiegraad aanhaalt, zelfs op twee. Ik
ben bijzonder blij dat ik twee nieuwe jonge vrouwen in het parlement kan
brengen in onze kieskring. Maar of ik nu minister blijf of iets anders ga doen,
dat is nu niet aan de orde. We hebben eerst wel andere
katten te geselen.'