De Heer Geraerts (HBVL 4 juni) schrijft dat Belgisch unitarisme een
achterhaald concept is. Volgens hem is de toekomst aan twee
nieuwe taalhomogene staten, te weten Vlaanderen en Wallonië. Zulk denken vindt
hij progressief. De bedenking roept volgende vragen op.
Allereerst, is het in overeenstemming met wat de Belgen
willen? Neen, zo blijkt uit alle peilingen waarin het separatisme als
optie slechts leeft bij een zeer kleine groep.
Ten tweede: worden meer meer welvaart, minder vervuiling, meer kansen
binnen een vrije markt mogelijk door de creatie van een paar duizend
taalhomogene staten of door grotere, meertalige ruimtes
zoals België, de Benelux en de EU?
Het antwoord is dat het behouden, a fortiori optrekken, van nieuwe
grenzen - bijvoorbeeld tussen de Belgische Gewesten - niet aangepast is aan een
probleemanalyse op de plaats waar ze zich stellen, d.i. op een
meertalig, Europees en globaal niveau. Economie en ecologie stoppen immers niet
aan de taalgrens. Op economish gebied leidt nationalisme naar
protectionisme en globale verarming, op
ecologisch gebied naar massale vervuiling omdat iedere staat
doet wat het wil, zonder achting voor de wereld.
Op staatkundig vlak is nationalisme levensgevaarlijk. Een
voorbeeld uit de actualiteit verduidelijkt dit. Twee Russische
oblasten (deelgebieden) zullen geen kernwapens op elkaar afschieten, ook al
beschikt één oblast wel over kernwapens en de andere niet. Dit komt omdat de
twee gebieden binnen één staat liggen en derhalve onderworpen zijn aan dezelfde
wetten. Rusland als staat echter kan wel met vijandige bedoelingen kernwapens
richten op Europese steden - zoals de Russische president dit thans wil - net
omdat Rusland zoals het V.K., Frankrijk en Duitsland een soevereine staat is.
Soevereine staten met nationalistische oogmerken oprichten of behouden en
het afwijzen van democratische meertalige gehelen leidt tot oorlog en dictatuur.
In Europa hebben we hier ervaring mee. De onbillijke maatregelen die een
soevereine en niet gedecentraliseerde staat - en unitarisme sluit geen
decentralisatie uit - kan meebrengen ondervinden we trouwens ook vandaag in
eigen land.
De Heer Geraerts heeft ongelijk: Brussel beslist nog
steeds "alles": maar dit geldt ook voor Brussel als hoofdstad van Vlaanderen. Of
heeft het Vlaams Gewest soms geen quasi-absolute zeggingschap over milieu,
ruimtelijke ordening, buitenlandse handel, woonbeleid en landbouw?