 |
|
|
| 11 weken als vrijwilliger helpen op een boerderij in Benin |
|
|
| 28-12-2019 |
 7 - 8 december |
|
Een weekendje relaxen aan de oceaan in Grand Popo, dit
is gelegen in het zuidwesten van Benin, dicht bij de grens met Togo.
Om er naartoe te gaan moet ik eerst een Zem nemen tot in Pahou, daar
een bus of een taxi-brousse vinden en dan nog een Zem tot aan mijn
hotel. Ik vind snel een Zem die me naar Pahou kan brengen, onderweg
vraagt de chauffeur waar ik naar toe ga, naar Grand Popo, geen
probleem ik wil je daar wel naartoe brengen. Niemand gaat met de Zem
naar Grand Popo, dat is te ver om met de Zem te doen, en een
taxi-brousse (een auto waar je kan meerijden) is goedkoper, kost 2000
per persoon. Ik zeg hem dat ik de normale prijs wil betalen,
uiteindelijk gaan we akkoord dat hij me tot aan mijn hotel brengt
voor 2500 Fcfa. Net voor we in Pahou aankomen zegt hij dat hij de
olie van zijn motor nog moet verversen, ze zijn niet gewoon om zulke
lange afstanden af te leggen. We stoppen bij een stalletje waar hij
een fles olie koopt, ik wacht terwijl hij zijn olie ververst.
Na een grote 15 minuten kunnen we terug vertrekken, wat
me opviel was dat de mensen die de olie verkochten nogal raar keken
als hij hen vertelde dat hij mij naar Grand Popo zou brengen, ze
vonden dat nogal ver om te doen, tja voor een Yovo doen ze soms wel
iets speciaals. Het is een behoorlijke lange rit, maar ik heb een
goeie frisse arico, rijden in open lucht is hier zalig. Onderweg
stoppen we nog om te tanken, een paar flessen benzine worden in de
tank gegoten.
Na een goed uur en ter plaatse wat zoeken wordt ik aan
mijn hotel afgezet, de chauffeur zegt dat hij veel kosten gemaakt
heeft en wil meer geld, neen deze vlieger gaat niet op, hij bood me
zelf aan om me tot hier te brengen, ik had het niet gevraagd,
prijsafspraak is prijsafspraak, dus geef ik hem het afgesproken
bedrag. Als ik later aan een paar mensen zeg dat ik met de Zem
gekomen ben, bekijken ze me allemaal vreemd aan, jij bent wel moedig
om dat te doen, was het niet te vermoeiend, neen ik vond het
eigenlijk wel leuk, een stuk trager dan met de auto, maar je ziet
meer.
Het hotel wordt uitgebaat door een local, die ook
excursies organiseert, hij is al vaak in Europa op vakantiebeurzen
geweest en heeft zelfs een huisje of appartement in de Brusselse
Matongewijk. Heel toepasselijk krijg ik de kamer Belgique
toegewezen, uitzicht op het strand en de zee, heerlijk.
Ik maak een
wandeling langs het strand, tussen 11 uur en 12 uur komen de vissers
terug van hun nacht vissen, ze vertrokken rond 2 uur 's nachts. Met
de kano's varen ze op zee om te vissen, ze hebben zeilen die hen tot
aan de kust terug brengen, waarna ze met de roeispanen, super hard
moeten roeien om het strand te bereiken, door de hoge golven klieven,
de branding en stromingen trotseren, het ziet er een hele klus uit.
De uren van de visvangst zijn afhankelijk van de uren van de getijen,
het is niet altijd mogelijk om de golven te trotseren, enkel bij
laagtij kunnen ze terugkeren.
Nadat ze het
strand bereikt hebben, worden de netten naar het strand gebracht, de
boot wordt met touwen en boomstammen uit het water getrokken.
Ondertussen zijn de vrouwen al aangekomen om de vis te verzamelen en
deze dan op de markt te verkopen. De netten worden uitgerold, en mooi
opgeplooid waarbij ze tegelijkertijd de vis in de bassins leggen, de
vangst is echt maar schamel, heel kleine visjes en niet veel, hard
labeur voor heel weinig resultaat. Voor ik vertrok had de eigenaar
van het hotel heel duidelijk gezegd, als je de vissers ziet moet je
vooraf vragen om een foto te maken, ze zijn niet zo vriendelijk.
Ik merk daar
niets van, ik kijk wat rond, zeg goeiendag, vraag hoe hun vangst was,
kijk een beetje en vraag dan of ik een foto mag maken, niemand
weigert me dit, er zijn er zelfs die me zelf aanspreken om een foto
te maken zonder dat ik er een praatje mee maak. Ik heb al vaak
gemerkt dat als je je gewoon gedraagt, vriendelijk goedendag zegt en
zwaait naar de kinderen, kortom hen met respect behandelt, dit veel
deuren opent, en iedereen dan ook vriendelijk voor jou is. Je oogst
wat je zaait, misschien gedraag ik me niet (meer) als een gewone
toerist, ik voel me hier thuis tussen de locals, behandel hen als
gelijken en ben er steeds vriendelijk tegen, dat levert mooie
ontmoetingen op.
Over de
middag eet ik in het hotel, een heerlijke verse vis, zal volgens de
afmetingen wel niet vandaag gevangen zijn, met aardappeltjes.
Na het eten
neem ik een siësta in de hangmat aan mijn kamer, heerlijk in de
schaduw met het geruis van de zee, genieten is dit, wat wil je meer.
Ondertussen
komen er nog toeristen toe, een groep jongeren uit Frankrijk.
Na mijn
siësta wil ik nog wat gaan wandelen door het dorp, als ik vertrek
spreekt er me iemand aan, het blijkt de gids van de groep toeristen
te zijn. Hij is eigenaar van een lokaal reisbureau, met ook vestiging
in Frankrijk waar hij soms ook verblijft. Het zijn niet enkel
klassieke reizen die hij organiseert maar met een humanitair luik, je
kan stages doen als jongere, of tijdens de reis meehelpen als
vrijwilliger in verschillende projecten. Ik vind dit wel een mooi
initiatief, reizen in combinatie met een humanitair luik, dat tilt
een klassieke reis tot een hoger niveau. Hij biedt me aan om het
dorpje te tonen met de auto, waarom niet, ik kan zo meer zien dan als
ik te voet ga, een aantal kilometer buiten het dorp zijn er lagunes
die bijna de zee raken, men is er bezig met baggerwerken en
oeverversterkingen om te vermijden dat de zee en de lagunes in elkaar
kunnen overlopen, dit zou een catastrofe zijn voor de natuur, het
zoute zeewater mag niet in contact kunnen komen met het zoete water
van de lagunes, dit zou voor afsterven van fauna en flora zorgen en
hierdoor ook de inkomsten en het werk van de locale bevolking in het
gedrang brengen. Goed om te zien dat ook hier aan gedacht wordt. Blij
dat ik de kans kreeg om dit te zien, zonder de auto en de gids was
dit onmogelijk is wat ver om te voet te gaan, ik heb tijdens mijn
reizen al vaak gemerkt dat als je alleen reist je vaak heel mooie en
onverwachte zaken en ervaringen kan opdoen, je komt altijd wel iemand
tegen die je speciale zaken kan tonen, die je niet in een gids vind
of niet op je eentje zou vinden, je moet ervoor openstaan en durven
ja zeggen tegen zo'n voorstel.
Op de
terugweg wordt het al wat donker, de zon gaat onder, idyllisch,
paradijselijke beelden langs de kust.
's avonds
wordt er life muziek gespeeld, na mijn avondeten, een lekker slaatje
en pannenkoek met chocolade (ik mag me ook eens verwennen), geniet ik
vanuit de hangmat van de life muziek met een fris biertje.
De zondag is
een luie dag, ik slaap uit, neem een lekker ontbijtje met zicht op
zee, ga nog wat wandelen langs het strand, lees wat, maak
kruiswoordraadsels, praat met de lokale bevolking, kortom een
ontspannen en zalige rustige dag.
Iets voor 16
uur vertrek ik, ik moet een taxi-brousse zien te vinden en wil voor
het donker thuis zijn. De gids die me gisteren een rondleiding gaf,
biedt me aan om me met de auto naar de hoofdstraat te brengen en er
een auto te zoeken, je krijgt als blanke alleen altijd wel hulp
aangeboden, iedereen wil zeker zijn dat je een veilig vervoersmiddel
vindt. Een locale Zem-chauffeur helpt om een auto te doen stoppen, ik
dacht, deze zit al vol ik kan daar niet meer bij, maar hier in Afrika
is er altijd wel een plaatsje voor nog iemand extra, we zitten met 4
volwassen op de achterbank, op de voorbank zitten er 2 mannen, ze
moeten bijna op elkaars schoot zitten, een volgepropte auto, maar hij
rijdt goed het is deze keer geen wrak.
Na een groot
half uur ben ik al in Pahou, ik drink er nog iets en maak dan
aanstalten om een Zem te zoeken die me naar huis kan brengen, ik moet
niet zoeken, er spreek er mij al één aan, jij gaat naar Kvovie, ik
breng je wel. Na 2 maand kent iedereen je wel, ze weten allen waar ik
verblijf, best wel makkelijk.
Mijn
gastouders zorgen nog voor een lekkere avondmaaltijd en ik kruip
vroeg in bed, de zeelucht maakt je moe. Het was een mooi, relaxt en
verrassend weekend, op een paradijselijke plaats.
|
|
|
|
|
| 19-12-2019 |
| 3 - 6 december |
|
4 dagen werken op de kippenboerderij, het werk is elke dag hetzelfde, ik kan er niet elke dag lange verhalen over vertellen, dus wordt het één verhaal voor 4 dagen.
De vorige week hadden we een tekort aan plateaus om de eieren in te leggen, de productie van eieren heeft zijn top bereikt en dagelijks zijn er enkel bij de jonge kippen een 1850 à 1900 eieren. Het probleem met de plateaus zou deze week voorbij zijn, de baas was terug. Toen ik dinsdag toekwam zag ik tot mijn grote teleurstelling dat het probleem nog niet opgelost was, de eieren van gisteren stonden nog in de manden, veel plateau waren er niet. Ik vloekte en had eerlijk gezegd zin om weer weg te gaan toen ik dit zag.
Ik was boos, niet op de werknemers want zij kunnen er niets aan doen, maar boos op de baas, hij moet ervoor zorgen dat zijn personeel deftig kan werken, in mijn ogen is dit ook een gebrek aan respect voor de werknemers.
De eerste die ik zie is Aladji, hoe is het, de dagelijkse vraag, het was heel goed tot ik de eieren zag staan…. Ik zeg hem dat ik boos en teleurgesteld ben, dat dit geen manier van werken is, het is extra werk en er is er al zoveel (wat teveel volgens het aantal personen die er werkt), ook zorgt het voor meer gebroken eieren. Hij zegt dat hij geen chef is en er niets kan aan doen, ik moet met Françoise praten. Ik doe dat en zeg dat ik met de baas wil praten, ze kijkt me nogal vreemd aan, misschien wat geschrokken van mijn reactie. Ik doe dit voor hen, voor mij maakt het niet veel uit, binnen een paar weken ben ik weg en is het mijn probleem niet. Uiteraard wil ik hen ook niet in de problemen brengen door met de baas te praten, ze heeft liever dat ik het niet doe, dan maar niet, ik zie wel of ik iets subtiels kan duidelijk maken als ik er de kans toe krijg.
Na mijn middagpauze zie ik dat de eieren van gisteren al gekuist zijn, de baas is er om de eieren op te halen. Ik negeer hem, heb geen zin om er iets tegen te zeggen dus doe ik gewoon mijn werk, ik weet dat ik soms wel koppig kan zijn. Wat later komt hij naar me toe, Françoise heeft hem gezegd dat ik binnen een paar weken vertrek, ik mag van hem iets kiezen van de boerderij, een konijn – schaap… om het even wat. Ik bijt op mijn tong om niet te zeggen ik wil plateaus…. En lach met het schaap ik kan dat toch niet mee naar België nemen, jawel we zullen dat slachten voor jou en goed verpakken. Ik vrees dat dat een beetje te groot is om in mijn valies mee te smokkelen.
Mijn dagen op de boerderij zijn goed gevuld, ’s ochtends geven de kippen super veel eieren, tegen de middag heb ik er een 1200 à 1300 verzameld en gekuist. Het rapen van de eieren is vaak zoeken tussen de vele kippen, ze leggen hun eieren op hun favoriete plaatsjes.
We hebben ondertussen wel een paar hoekjes aangepast zodat de eieren minder gebroken en vuil zijn, ze zijn blij met mijn advies, daar ik bijna alle eieren raap, weet ik waar er vele gebroken en vuil zijn, we werken samen als een echt team. In de namiddag zijn er minder eieren, ik heb dan ook tijd om ze te rapen bij de oude kippen. Soms er zelfs wat tijd om een luchtje te gaan scheppen in de schaduw in de tuin, dit doet deugd want het is echt wel snikkend heet maar vooral ook een heel hoge luchtvochtigheid, van ‘s ochtends tot ‘s avonds ben je hier aan het zweten, zelfs als je niets doet.
Ik doe ook wat ongevraagde werkjes, regelmatig – dagelijks veeg ik de ruimte waar we de eieren kuisen. Om dit te doen kan ik kiezen tussen een Afrikaanse borstel met steel of zonder. Deze met steel is beter voor de rug, maar eerlijk gezegd de Afrikaanse borstel zonder steel werkt echt wel super goed. Een vuilblik dat maken ze van oude bidons, niets wordt weggegooid.
Wat doet men hier met het afval…. Een afval ophaaldienst zoals bij ons dat bestaat niet, er resten dan 2 oplossingen : verbranden of in een put dumpen, op de boerderij is het de 2e optie, een diepe put waar we alle afval in dumpen.
Is dit goed voor het milieu, neen, maar anderzijds heeft men hier zo goed als geen afval, ik zie ook heel weinig afval langs de straat liggen, in Ghana was dit heel anders daar lag het vol van het afval. Dus ondanks ze hun afval ofwel gewoon verbranden ter plaatse of in een put gooien, denk ik dat ze mogelijks minder vervuilend zijn dan bij ons, onze afvalberg is zooooo veeeel groter dan hier. Als de mensen niet veel hebben gebruiken ze alles en smijten niets weg, als je dus geen of weinig afval langs de weg ziet liggen is dat een teken van armoede. Ik stelde dat ook vast tijdens mijn reizen in andere Afrikaanse landen, voorbeeld in Ethiopië, van zodra je de hoofdstad naderde zag je overal afval liggen, in de rest van het land niets.
De rest van de week raap en kuis ik naarstig de eieren, en wonder boven wonder er zijn steeds voldoende plateaus voor handen, ze hebben er extra aangeschaft, hmmm zou mijn reactie toch wat geholpen hebben. Ja of neen het doet er niet toe, het belangrijkste is dat ze nu terug op een degelijke manier hun werk kunnen doen.
|
|
|
|
|
| 17-12-2019 |
| 2 december |
|
Uitgerust van het weekend begin ik deze ochtend een uurtje vroeger, de wekelijkse was roept.
Justine, de huishoudhulp is vrijdag vertrokken, haar periode van 6 maand zat erop. Via een soort vrouwenorganisatie – coöperatieve worden de meisjes opgeleid in enkele huishoudens, gedurende 6 maand leren ze de belangrijkste zaken, waarna ze een aanbevelingsbrief krijgen om een job te vinden, ze krijgen ook een financieel steuntje in de rug om eventueel een eigen winkeltje te beginnen, Justine vertelde me dat het haar droom is om een eigen winkeltje (wat in feite een stalletje langs de weg is) te beginnen in etenswaren, ik hoop van harte dat het haar lukt, mijn kleine steun heeft ze in ieder geval gekregen. De nieuwe huishoudhulp, Florence komt uit Togo, en zal hier ook haar 6 maanden “opleiding “ krijgen. Wanneer ze me ziet met mijn was, zegt ze dat zij dit wel zal doen, ik weiger, ze hebben al genoeg werk te doen, ik kan dit wel zelf. Als ik bezig ben komt ze toch wat helpen, het zou echt heel onbeleefd zijn om ze weg te sturen, dus doen we samen mijn was.
Na het ontbijt vertrek ik naar school, om wat afwisseling te hebben voor mezelf en uiteraard ook om mijn aandacht aan alle kindjes te kunnen geven wissel ik af tussen de grote en de kleine, vandaag is het aan de kleintjes. Er zijn niet veel kindjes vandaag, blijkbaar zijn er veel ziek, de griep volgens de leerkracht, maar iets later komen er toch nog een paar extra opdagen. Ze leren wat frans, heel praktisch en makkelijk uit te leggen, “open de deur”, de klasdeur wort als lesmateriaal gebruikt. Iedere kindje mag dan naar voor komen om de deur te openen , een 2e kindje mag zeggen wat het moet doen. Simpel maar wel goed om hen wat basisbegrippen frans aan te leren.
Vorige week had ik een zak met ballonnen meegebracht voor de school, vandaag versieren we de klas ermee, de wind doet de ballonnen bewegen, de kinderen zijn er heel blij mee, vinden het mooi en zijn gefascineerd hoe de ballonnen kunnen bewegen door de wind. Een simpele ballon maakt hun dag speciaal, maakt hen blij.
Na de plaspauze en de handen gewassen te hebben wordt er gegeten, de kinderen moeten er voor betalen, niet veel maar toch iets (100 fcfa / 0,15€), ééntje heeft zijn eigen eten meegekregen. Het is voor mij fascinerend en indrukwekkend om te zien hoe gedisciplineerd de kinderen zijn, ze eten immens proper niets op de grond of tafel, ze wachten geduldig met eten tot iedereen zijn bordje heeft en ze hun liedje gezongen hebben.
Ze leren een gedichtje over de bal, leuk om hen bezig te horen.
In de speeltijd zetten we de schommel op, altijd een bijzonder moment voor hen om erop te mogen, en voor mij lekker druk, ik probeer ieder kind zijn beurt te geven.
Na de middagpauze spelen alle kinderen (de kleine en grote ) buiten op de schommel, ik probeer erop te letten dat niet altijd dezelfde kinderen erop zitten, allen komen ze vragen om hen erop te zetten, het is niet eenvoudig om elk hun beurt te geven, de kinderen lijken zo goed op elkaar, ik probeer ze te herkennen aan hun schoenen…
Communiceren met de kinderen is onmogelijk, ze spreken nog maar een paar woordjes frans, ik geen Fon, alhoewel ik ondertussen al begrijp wanneer ze zeggen, zet me erop…. We trekken onze plan, zonder veel woorden lukt het ook, de kinderen zeggen me soms al lachend na, of doen mijn gebaren na, het is de aandacht die telt, of we elkaar nu begrijpen of niet is bijzaak.
Na een tijdje komt er nog een moeder haar zoontje afzetten, hij wil duidelijkheid niet naar school, huilt en tiert, de leerkrachten zeggen er iets tegen, hij gaat al schreeuwend op de grond liggen – stampt met zijn voetjes, zoals elk kind dat boos en verdrietig is, ze laten hem gewoon doen, wat later loopt hij al huilend naar de straat, ik bezie het merk dat er niet gereageerd wordt, of enkel door de andere kinderen die achter hem lopen en lachen. Tijd om me ermee te bemoeien, ik ga ernaartoe, neem het jongetje op in mijn armen, in het begin roept – tiert – schopt hij, maar ik hou vol, ik spreek hem rustig toe en na een paar minuten kalmeert hij toch wat, ik hou hem een kwartiertje op mijn schoot tot hij de rust gevonden heeft en kan meespelen. Was dit een aanpak die ze hier doen, neen, veel affectie – troost bieden - kinderen op de schoot nemen, zie je niet in Afrika, kinderen moeten het zelf zien te redden. Maar als je het wel doet, merk ik toch dat ze het nodig hebben, er deugd aan hebben. Was mijn aanpak toegelaten volgens het schoolbeleid, geen idee, ze hebben er in ieder geval niets over gezegd, (misschien durven ze niet, ik ben een yovo die maar enkele jaren jonger is dan hen) het heeft gewerkt en ik heb er een goed gevoel bij, dat is wat telt.
Ze blijven de hele namiddag buiten, dat is goed want in de klasjes is het snikkend heet, veel te warm om er lang in te blijven.
De kinderen mogen elk een gedichtje voordragen aan de juffrouw.
Nog een vieruurtje verorberen en dan is het weeral tijd om naar huis te gaan.
|
|
|
|
|
| 15-12-2019 |
| 1 december |
|
Lekker geslapen op het meer, een simpele sobere kamer maar alles is er wat ik nodig heb, bed met muskietennet, toilet, een paar emmers water om te douchen, door veel te reizen “op mijn alternatieve manier” en naar niet toeristische bestemmingen besef ik meer en meer dat we alle luxe niet nodig hebben om te genieten, back to basic… ik raad het iedereen aan om eens te ervaren.
Mijn ontbijtje nuttig ik op het terras met zicht op het meer.
De rest van mijn verblijf hier in Ganvie geniet ik van de bedrijvigheid, lees wat, amuseer me met kruiswoordpuzzels,…..
2 jongens van één van de werknemers van het hotel komen er even bijzitten, ze zijn van Nigeria en spreken nog niet zo goed frans (niet dat het mijne goed is, verre van….), ze lezen luidop in mijn gids, grappig om te zien en te horen, ook zij zijn blij met wat extra aandacht.
 %
Het is zondag, velen gaan (of neen roeien) naar de kerk, mooi uitgedost in hun zondagse tenue, één van de kerken is niet ver van mijn hotel, ik kan op mijn terras de mis meevolgen zo luid zijn de micro’s, de mis duurt meer dan 3 uur, voor mij een beetje van het goede te veel….
Er passeren ook verschillende kano’s met mensen die speciaal uitgedost – verkleed zijn, ik vermoed dat het één van de vele lokale voodoo feesten zijn.
Rond 15 uur vertrek ik terug naar huis, een boot brengt me naar het vaste land, de echte toeristenboten zijn overdekt en geven wat schaduw, ik ben hier geen echte toerist en heb een boot zonder afdak.
In Abomey-calavi, de plaats waar ik aanmeer kuier ik nog wat rond, overal zijn er winkeltjes ze verkopen echt van alles. Eén van de meest opmerkelijke dingen is dat er een winkel is die lege flessen van water en frisdrank en dergelijke verkoopt. Dit zijn hier heel waardevolle zaken, niet iedereen heeft de mogelijkheden om een flesje frisdrank te kopen, het leeggoed gebruiken ze voor van alles en nog wat, je vind hier langs de straten ook nergens een leeg flesje…. Dit zijn kleine zaken die me toch wel duidelijk maken wat het verschil is tussen leven in een rijk welstellend land en een land waar het soms eerder overleven is dan leven. Door veel te reizen en hier eventjes te wonen besef ik maar al te goed wat een luxe wij hebben, vele Europeanen beseffen dit niet, we hebben alles, zelfs veel meer dan we nodig hebben en toch klagen en zagen we steeds, ok er zijn uitzonderingen ook bij ons zijn er mensen die het moeilijk hebben om de eindjes aan elkaar te knopen en zijn er mensen die wel onze welstand waarderen, maar de meesten bij ons hebben een heel goed leven. Stiekem hoop ik door mijn verhalen, mijn ervaringen, mijn blogs, toch hier en daar wat ogen geopend te hebben, wat blikken op de wereld verruimd te hebben, wat waardering en besef voor ons “luxeleven” losgeweekt te hebben… het is misschien een ver van onze bed show, maar toch leven we samen op dezelfde wereldbol, en zo ver is het niet als je er voor open staat.
Terug naar huis, normaal heb ik daarvoor 3 verschillende zem’s nodig, ik vind een zem-chauffeur die bereid is om me in één keer thuis af te zetten, yovo zijn heeft soms ook wel zijn voordelen, ze willen je allen helpen, ik betaal er een eerlijke en faire prijs voor, misschien een paar honderd fcfa te veel maar ik heb wel de luxe niet meer te moeten onderhandelen en zoeken voor een volgende Zem. Wanneer we arriveren is de chauffeur toch een beetje moe, hij is niet gewoon om ritten van 45 minuten in één keer te doen.
In mijn dorpje koop ik nog vers geroosterde mais, heerlijk.
’s avonds ga ik nog iets drinken met de collega’s van de boerderij, op mijn kosten, ze moeten veel werken voor niet zoveel geld, ze verdienen ook eens een momentje rust met een drankje. Op weg naar de bar mag ik een brandende hemel aanschouwen.
|
|
|
|
|
| 14-12-2019 |
| 30 november |
|
Vandaag ga ik naar Ganvie, een dorp in het meer, ik blijf er overnachten en ga zondag terug naar mijn huis. Het is het grootste Afrikaanse dorp in een meer en één van de zaken die op de lijst van de te bezoeken plaatsen van de toeristen staat, voor zover er hier al toeristen zijn.
Na het ontbijt vertrek ik, mijn gast-mama doet een auto stoppen, ik mag een stuk mee, zo werken de taxi brousse hier, je zwaait naar een auto die passeert, als ze de goede richting uitgaan en er is plaats voor jou, dan kan je mee, uiteraard moet je er wel voor betalen. Deze keer is er nog een echte zitplaats voor mij, wat wil zeggen niet met zijn 4 of 5 op de achterbank. Nadien moet ik nog een stuk met de zem ik weet dat de prijs hiervoor ongeveer 500 fcfa is, van zodra ik uitstap komt er een zem-chauffeur naar me toe, over de prijs moet je steeds onderhandelen, hij zegt dat het 1500 kost, ik begin te lachen, ben je gek ik ken de prijzen dat is veel te veel, ik geef je 400, hij zakt naar 1200 en ik zeg neen en ga weg. Een volgende komt en zegt ook 1500, weer lach ik er mee, ik zeg dat ik hier al 2 maanden ben en de prijs ken, eerst zeg ik 300, dan zeg ik dat ik niet meer dan 500 betaal en maak terug aanstalten om weg te gaan, hij kijkt me aan, zegt jij kent de prijzen veel te goed en knikt naar zijn motor, wat wil zeggen ok stap maar op. Het is duidelijk dat Ganvie een toeristen bestemming is als ze yovo prijzen hanteren, maar ik ben geen echte toerist en trap er niet in, ik wil correct betalen soms is het wat meer dan de locals maar ze mogen niet overdrijven.
Om naar het dorp te gaan heb je een boot nodig, wat logisch is voor een dorp in het meer, het hotel waar ik gereserveerd heb zal me komen ophalen. Van zodra ik bij de haven aankom roepen er een paar mensen naar mij, hier kan je je tickets kopen, als ik uitleg dat ik dat niet nodig heb omdat ik opgehaald zal worden door mijn hotel, blijkt dat één van de mannen er voor werkt, hij regelt alles en belt zodat ze een boot kunnen sturen. Ondertussen wacht ik en kijk en geniet van de bedrijvigheid in de haven.
Er wordt vis verkocht, het is een komen en gaan van kanos. Er komen 2 kanos aan, de mensen zijn in een wit gewaad gekleed en zingen, plots merk ik op dat ze een doodskist vervoeren, ook dat hoort bij het leven op het meer, je kan er niet begraven worden.
Na een kleine 45 minuten kunnen we vertrekken naar het dorp, er zitten nog 2 toeristen in de boot. De tocht duurt een kwartiertje, het is genieten van alle moois op het meer, de verschillende kanos, sommige met een zeil, de vissers zijn in de verte bezig me het vangen van de dagelijkse vis, mooie zichten,
.
In het hotel geniet ik op het terras van een Béninoise (versta me niet verkeerd dat is het lokale bier) en het drukke leven op het water. In de namiddag maak ik een tocht door het dorp, uiteraard met de kano, de lokale gids vertelt me veel over het dorp.
Het dorp is ontstaan in de 18e eeuw, tijdens de razzias van de slavendeportatie. De mensen sloegen op de vlucht en verschuilden zich in de moerassen en op het meer, de bevolking van Ganvie zijn overlevers van de slavendeportatie, hun vlucht naar het meer heeft hen gered. De naam van het dorp Ganvie betekent dan ook de geredden de overlevers. Er zijn nog dorpjes waar men in paalwoningen leeft, deze zijn aan de rand van de meren of rivieren en niet midden op het meer, deze hebben ook geen historische link met de slavenhandel. In totaal zijn er rond het meer 11 dorpen met paalwoningen, er leven 30000 mensen. In het dorp is alles aanwezig, winkels (sommige hebben een mobiele winkel met de kano), kappers, kleermakers, kerken, medische dienst, school, bars, hotels
.
De woningen zijn gebouwd op palen die diep in de bodem van het meer geheid worden, vroeger waren de daken uit stro nu meestal met platen, als een woning goed gebouwd is en goed onderhouden wordt gaat ze 30 jaar mee. Ik merk op dat de vloer van de woningen een behoorlijk stuk boven het water is, dit is blijkbaar echt nodig, nu is er ongeveer 2m water in het meer, in het regenseizoen stijgt het water soms met 1m, op sommige huizen kan je een kleurmarkering zie tot waar het water al gekomen is, ja hier en daar stonden ze met hun voeten in het water.
Elektriciteit is er niet in het dorp, sommigen hebben zonnepanelen, enkele een generator, in het hotel is er enkel s avonds elektriciteit zodat er wat verlichting is.
Toiletten
alles loopt in het meer
. Zwemmen zou ik hier dus niet doen, ik zie ook geen locals zwemmen
Drinkbaar water kunnen ze op 2 plaatsen gaan ophalen, er is een diepe boorput, met emmers en tonnen in de kano komen ze dagelijks hun water ophalen, betalen is niet echt verplicht, iedereen geeft iets wat hij kan geven, met dit geld wordt de generator betaald en het loon van de mannen die de emmers vullen.
De verplaatsingen in het dorp gebeuren uiteraard allemaal met de kano, ook om naar je buur te gaan moet je via het water. Iedereen heeft zijn kano, afhankelijk van de kwaliteit gaan die 8 tot 15 jaar mee. Meestal gebruiken ze een roeispaan, soms ook een lange stok die in de bodem gestoken wordt, enkelen hebben een motor, dat is dan vooral de grote kanos of de taxis en toeristen boten.
Bij een paar huizen en ook de school hebben ze aarde aangebracht en een tuintje gemaakt, zo kunnen de kinderen leren lopen en wat spelen, als ze dit niet hebben leren ze niet echt goed stappen. Elk kind kan vanaf zijn 3 jaar zwemmen, ook het roeien met de kano kunnen ze van jongs af, om naar school te gaan hebben ze die nodig.
Bijna iedereen leeft van de visvangst, elk heeft zijn eigen plaats om te vissen, er wordt op verschillende manieren gevist, met netten, vislijn of ook met manden : s avonds duwen ze de manden in het water, s ochtends halen ze de vis op.
s avonds geniet ik van de ondergaande zon op het meer, van alle passanten. Ook hier zijn de kinderen dezelfde, ze roepen naar je, als je vriendelijk terug roept en zwaait verschijnt er een lach op hun gezicht. Sommigen staren je bedeesd aan, als ik ook naar hen zwaai verschijnt hun glimlach, ook de ouders zijn blij trots als ik naar hun kinderen zwaai en goeiedag zeg, een klein gebaar, die veel deuren opent, ik merk dat veel blanke toeristen die hier langskomen dit niet doen, de locals negeren
.
|
|
|
|
|
| 03-12-2019 |
| 28 - 29 november |
|
Deze ochtend waren er weer geen plateaus om de eieren in te leggen , of toch wel, 10 stuks, wat meer dan 50 te kort is. Ik spreek erover met Aladji en Françoise, want dit is echt geen goede aanpak, zo breken er meer eieren en is het ook veel meer werk. Ze geven me een uitleg dat de baas er niet is om de eieren op te halen, maar volgens mij is dat geen goede reden, dan moet er maar iemand anders dat doen, een baas moet zorgen dat de boerderij blijft draaien als hij er niet is. Ze beloven me te bellen naar de bazin, benieuwd of het iets oplevert.
Ook zonder de eieren te kunnen in plateaus leggen en goed te kuisen heb ik mijn werk, ik raap de eieren bij de oude kippen, veeg het lokaal, wie wil werken vind altijd iets nuttigs om te doen.
De installatie die ze maakten om te vermijden dat de kippen te veel op één hoop hun eieren leggen, werkt wel maar is nog niet optimaal volgens mij, er vallen op een paar plaatsen nog te veel eieren en breken, samen met Françoise bekijken we het en geef ik mijn bemerkingen en tips. Na mijn middag pauze stel ik vast dat ze de aanpassingen al gedaan hebben, nu werkt het goed.
Er zijn ook terug wat plateaus dus ik kan beginnen kuisen en de eieren in de plateaus leggen, een hele karwei, het is al 17u45 als ik er uiteindelijk mee klaar ben.
De vrijdag zijn er opnieuw geen plateaus, veel uitleg krijg ik er niet over, mogelijks durven ze me niet zeggen dat er een probleem is, na een tijdje toch, dit weekend gaan ze alles leveren en is het probleem definitief van de baan. We zijn met 2 om te helpen, ik help met de drinkbakken te wassen en ze te vullen, 66 stuks is niet in een uurtje geklaard.
S middags krijg ik puree van maniok met een saus en vis, dit is ongeveer hetzelfde gerecht als de fufu van in Ghana. Het is voedzaam maar veel smaak zit er niet in de puree.
In de namiddag voor de verandering drinkbakken kuisen, en eieren rapen, veel valt er niet over te vertellen, het dagelijks werk.
Ik kan misschien wel iets schrijven over de taal hier, en dan in het bijzonder het frans. Velen weten dat talen niet mijn sterkste kant zijn en dat ik echt wel moeite heb met Frans. In Bénin valt het eigenlijk nog wel mee. Ik ben de voorbije maanden, het voorbije anderhalf jaar in verschillende frans sprekende landen geweest en stel vast dat het Frans niet overal hetzelfde is. In het ene land is het veel moeilijker voor mij dan in het andere, ik vermoed te weten waarom. In Bénin is de voertaal hun lokale Afrikaanse taal, hier in het zuiden is dit Fon, dus de mensen praten onderling met elkaar geen Frans, wat wil zeggen dat het Frans ook minder geëvolueerd is dan vb in Frankrijk, ze gebruiken minder moeilijke woorden, de woordenschat is beperkter. Als ze Frans praten, is dit niet hun moedertaal, is dat tegen anderstaligen zoals bv mezelf, of bij officiële gelegenheden. Dus als ze met mij spreken, is het echt met mij, onderling spreken ze Fon. Met mij spreken ze traag en merken ook als ik iets niet begrijp, ze herhalen het direct of gebruiken andere woorden. Ook moet ik wel vaak zeggen dat woord ken ik niet, en gebruik heel vaak mijn woordenboek op de gsm. Hier kom ik niet tegen dat ik in een gesprek met perfect Franstaligen beland en niet kan volgen, of achter kom en verloren geraak in het gesprek, wat ik vb in Canada wel vaak had.
Dus al bij al valt het wel mee en ik vermoed dat mijn Frans in het voorbije anderhalf jaar ook wel wat verbeterd is. Met de andere vrijwilligsters, die Duitstalige zijn, praten we onderling in het Engels, in het begin spraken we in het Frans, maar moesten telkens bepaalde woorden uitbeelden, opzoeken of we zegden ze in het Engels omdat we het Franse woord niet kenden, voor alle 3 gaat het Engels veel vlotter, dus beslisten we al snel om over te schakelen naar het Engels.
De avonden blijf ik meestal buiten zitten, genieten van het uitzicht op het dakterras, de hemel heeft s avonds schitterende kleuren. Als je goed kijkt kan je de maan zien. Ik zit hier op een heel andere plaats op de aardbol dan in België, de maan standen zien er anders uit. Bij ons is het eerste en laatste kwartier de delen van de letter x, hier is de maan gedraaid wat een lachend mondje oplevert.
|
|
|
|
|
|
| 26 - 27 november |
|
Omdat het tijdens de dag en vooral over de middag bloedheet is, beslis ik om mijn was deze ochtend voor het ontbijt te doen. Het is nodig om dat zeker iedere week te doen, anders wordt de berg te groot (de grote berg op de foto is niet mijn was, dat is wat Justine de komende dagen moet wassen). Na een uurtje ben ik klaar. Ja dat neemt wat tijd in beslag om het met de hand te doen, wat zijn wij in Europa luxemensen met al onze machines om het werk voor ons te doen, we staan er niet meer bij stil beseffen niet dat dit voor heel wat mensen op de wereld anders is. In het grote anderhalve jaar dat ik al mijn avonturen aangegaan ben, heb ik ongeveer 10 maand de was met de hand gedaan, (of toch meestal), dat doet me toch beseffen hoeveel werk het is, ik waardeer de luxueuze wasmachines ten zeerste, heb bewondering en immens respect voor wie dit altijd met de hand moet doen, een hele karwei.
De laatste weken is het extreem heet en vochtig, iedereen klaagt dat het ontzettend warm is, dat de hitte onverdraaglijk is. Het is letterlijk in een sauna werken, gevoelstemperaturen van meer dan 37 graden, luchtvochtigheid van meer 90 % .... Ik hoef niet uit te leggen dat je hier constant zweet, 5 minuten na een douche ben je al terug aan het zweten. Als ik s middags na het werk thuis kom, zijn mijn kleren kletsnat van het zweet (ik kon ze één keer echt waar uitwringen), dus hang ik ze buiten te drogen. Na de namiddag shift zijn ze opnieuw nat, ik neem wel 3 douches per dag, om het zweet wat af te spoelen. Op mijn kamer hangt altijd wel iets te drogen, ofwel is het mijn bezwete ondergoed ofwel het vers gewassen ondergoed wat ik toch wel een paar keer per week moet doen, in Bénin mag je het ondergoed niet buiten hangen.
Terug naar de kippen en hun vele eieren, dinsdag waren er geen plateaus meer, dus moest ik de eieren in manden leggen, het belooft veel werk te zijn op woensdag, eieren van 2 dagen kuisen.
Maar ook zonder het kuisen heb ik meer dan werk genoeg, ik help met het eten geven en de drinkbakken verversen.
In de namiddag kan ik me het permitteren om 5 minuutjes uit te rusten in de schaduw in de tuin, ik krijg er ook levende verse papaya te eten. Mijn hulp wordt echt wel gewaardeerd, ze bedanken me met dergelijke kleine attenties.
Omdat de kippen te veel op één plek hun eieren leggen, wat wil zeggen dat ze met honderd op elkaar zitten en je daar tussenin de eieren moet zoeken, proberen ze om wat extra leghoekjes te maken, het is nog niet ideaal perfect dus probeer ik wat tips te geven wat ze nog zouden kunnen veranderen.
De woensdag zijn er terug wat plateau, dus veel werk om alles te kuisen van 2 dagen, gelukkig mogen de andere vrijwilligsters terug komen helpen, met 2 gaat het veel sneller, toch wordt het een drukke dag om alles gedaan te krijgen.
Ondertussen gaat het niet zo goed met de konijntjes op de boerderij, ze zitten op het andere gedeelte aan de overkant van de straat pad. Van de 268 konijnen zijn er nog slechts 98 in leven
. Wat heel erg is, maar op zich blijft er wel nog hoop, want op de andere boerderijen stierven de konijnen in een paar dagen tijd, bij ons gaat het heel geleidelijk aan, we blijven hopen dat de rest het overleeft. In ieder geval hebben ze echt wel alles gedaan om de epidemie te vermijden.
In mijn middag pauze zie ik ook nog eieren
wel in een andere vorm tijdens de lunch, ik moet toch wel controleren of ze lekker zijn.
s avonds bij het douchen stel ik vast dat ik een kamergenoot heb
het is een heel speciale spin , het lijf ziet eruit als een gezicht, hebben de spinnen in Afrika minder poten ?
|
|
|
|
|
| 01-12-2019 |
| 25 november |
|
Een dag bij mijn lieve, vrolijke kindjes vandaag. Vandaag nog eens bij we groten, ik wil bij allen wat geholpen hebben dus wissel ik af. Er is een nieuwe leerkracht, hij is een les over hygiëne aan het geven, een rol toiletpapier om uit te leggen wat je ermee moet doen, belangrijk om niet ziek te worden. Daarna vraagt hij me te helpen om de speeltuin te installeren (de glijbaan, de draaimolen en de schommel), deze zaken blijven niet staan om te vermijden dat ze voetjes krijgen en om te vermijden dat er s avonds op een verkeerde manier mee gespeeld wordt met schade tot gevolg, het school domein is niet afgesloten dus iedereen kan erbij.
Na het installeren eerst nog wat les, een paar liedjes zingen en daar horen ook dansjes bij.
De kinderen leren vervolgens wat een horizontale lijn is, mogen in de klas voorbeelden zoeken en daarna moeten ze op een leitje de horizontale lijnen tekenen. Ze zijn trots op hun werkje, alhoewel er sommige zijn die het ondersteboven houden, met wat hulp begrijpen ze hoe ze het moeten doen.
Daarna is het plaspauze en worden de handen gewassen, bij de grote kinderen wordt er iemand aangesteld om het water te geven. De uitleg hoe het moet is echt wel goed, men hamert sterk op de hygiëne wat supergoed is.
Na het eten mogen de kinderen de rest van de voormiddag spelen, ik probeer mijn aandacht te verdelen over alle speeltuigen en ieder kindje wat aandacht te schenken. Ook vandaag staan er 2 kinderen afzijdig bij en probeer ik ze bij het spel te betrekken, de lach die hierdoor op hun gezichtje verschijnt doet me veel deugd.
Na de middagpauze mogen ze nog een uurtje spelen, 60 kinderen op de speeltuin begeleiden is best wel pittig, ze hebben mijn hulp wel nodig, de leerkrachten kijken voornamelijk gewoon toe, ik zet de kinderen op de toestellen en help ze duwen, zonder mijn hulp of wat aansturing bij de kinderen loopt het wat in het honderd.
Het is druk en lastig, dus nu en dan neem ik een paar minuutjes rust, voor zover je dit rust kunt noemen, de kinderen blijven rond je hangen, wat mooie fotos oplevert.
Nog wat les om de dag af te sluiten, ze leren een gedichtje over de appelsien en mogen dit één voor één opdragen. Ook de les over de horizontale streep wordt via een oefening herhaald, ze maken onder mijn begeleiding een taakje, in het begin moet ik wat helpen om de stift vast te houden en tonen hoe ze moeten schrijven, maar het lukt hen aardig.
De dag vliegt voorbij, de leerkrachten bedanken me uitvoering voor mijn hulp vandaag en de kinderen komen me een knuffel geven.
|
|
|
|
|
| 27-11-2019 |
| 24 november |
|
Ik ga vandaag nog eens sporten met Françoise, om 6u30 wacht ik haar op, 10 minuten later stopt er een auto voor me, bij ons zouden we dit een wrak noemen. Francoise had niet direct een Zem gevonden (met de dure benzine prijzen is het niet evident), ze had wel een auto gevonden waar we mee meekonden. Achteraan zitten ze met 4, de koffer is volgepropt met papayas, ook tussen de passagiers ligt allerlei koopwaar voor op de markt, ik mag vooraan zitten, er zit al een dame aan haar voeten ligt een tros bananen, ik pers me erbij en krijg de deur met moeite dicht. De auto rammelt hier en daar maar rijdt nog, dat is hier het enige belangrijke. Veel plaats heb ik niet, de dame naast me is een echte Afrikaanse dame, dus nogal breed geschapen, om wat ruimte te hebben hang ik mijn hoofd half buiten het raam, dat brengt ook nog wat verkoeling en we raken veilig op onze bestemming.
Ik wordt hartelijk verwelkomt door de leden van de sportclub, iemand zegt me, je hebt je woord gehouden, je beloofde vandaag terug te komen en je bent er, ze appreciëren dit wel. De oefeningen zijn terug heel bijzonder, moeilijk uit te leggen. Eén van de oefeningen was, je staat op handen en voeten met de buik naar boven, de andere persoon gaat op je buik zitten, met de voeten van de grond, dit moet je dan 12 tellen volhouden, als je dit moet doen met een welgeschapen Afrikaanse dame, kan ik je verzekeren dat je het voelt. Sporten is wat afzien. We sluiten af met een groepsfoto, en ik wordt uitgenodigd om nog te komen en lid te worden van hun whatsapp groepje. Ze zijn trots dat de enige Yovo op het hele sportterrein meedoet met hun club.
Na het sporten nemen we ons ontbijt in een lokaal stalletje en dan terug naar huis voor een verkwikkende douche.
Ik plan om de rest van de dag wat te bloggen en te relaxen, plannen zijn er om te wijzigen, Johanna en Anna (de Duitse vrijwilligsters) komen langs en we gaan iets fris drinken want het is echt bloed heet. Eén van de zussen van hun gast-mama is gestorven en dit weekend is het de begrafenis, wat inhoudt dat het toch wel een paar dagen feest is. Gisteren was de begrafenis zelf en vandaag is er het feest, ja zo noemen ze dat hier, ik wordt uitgenodigd om ook te gaan. We maken eerst nog een wandeling door de achterliggende kleine wegjes en palmtuinen. Ik kende deze paadjes nog niet, ik woon langs de hoofdweg en moet hier nooit zijn, nu ik ze ken zal ik er nog wel wandelen.
Hun gast-mama maakt nog wat pâte rouge voor het feest straks.
Rond 16u30 gaan we naar het feest, eerst stoppen we nog bij de plaats waar de vrouw begraven is. Best wel bizar, in een gebouwtje in oprichting naast andere huizen, als we informeren wat er met het gebouw zal gebeuren, horen we dat ze het gebouw verder gaan afwerken tot een huisje kamer en dat er daar iemand gaat wonen, oeps nogal bizar, we vragen ons af wie of wat er onder onze vloer van de kamer ligt. De dame was nog niet oud, slechts 58 jaar, het is niet dat iedereen hier jong sterft, leeftijd tot 90 of 100 jaar kent men hier ook.
Dan is er het feest, in een grote tent wordt er gegeten, wat gedronken, er is een DJ en er wordt gedanst, vergelijk het met een trouwfeest bij ons. De familie heeft allemaal nieuwe kleren laten maken, met dezelfde stof, je herkent ze dus vlot. Uiteraard willen ze allen dat de Yovo ook dansen en worden er veel fotos en films van ons gemaakt, het Afrikaanse dans ritme dat kennen we niet, dus lachen geblazen wanneer we een poging doen. Een onverwachte en leuke dag.
|
|
|
|
|
|
| 23 november |
|
Ik had vandaag nood aan een wandeling, ik had ook nog wat geld nodig, dus ben ik te voet naar Pahou gestapt. Wanneer je als blanke ergens wandelt of fietst roepen de kinderen steeds “ Yovo Yovo bonjour” naar je, soms is dat ook wel wat druk, ik wou vandaag een “rustige” wandeling voor mezelf, en deed dan maar wat asociaal en luisterde naar muziek via de oortjes, even wat tijd voor mezelf nemen kan deugd doen. De rustiger stukken van de weg brengen me wat verademing.
Al snel loopt het zweet van me af, ik ben blij als ik de “ijskar” zie passeren, een Afrikaans koud ijsje doet deugd.
Net voor het dorp Pahou is er de halve kilometer onverharde weg naast de lak, de voertuigen hobbelen er vlot door.
Als je als blanke wil wandelen langs de weg, zeg je best dat je sport aan het doen bent, ze begrijpen hier niet zo goed dat je gewoon voor je plezier wandelt, waarom niet met de Zem. Ik krijg ook nu en dan een lift aangeboden maar deze sla ik af, het is mijn wandeling ik ga te voet.
In Pahou ga ik wat geld afhalen in de bank, bij alle banken staat een security agent, die waar nodig komt uitleggen hoe je geld moet afhalen, niet dat ik dat niet kan, maar het lukte niet echt. De security agent zei me dat er geen reçus gegeven kunnen worden, het papier is op, bij de 3e poging zonder reçu lukte het me. Men is hier echt wel begaan met de veiligheid van iedereen, niet enkel hier in Bénin, vorig jaar in Ghana stond er ook altijd een veiligheidsagent bij de bank of belangrijke plaatsen.
Na de wandeling in het hete weer heb ik dorst gekregen, wat relaxen in een bar met uitzicht op de straat, genieten van de drukke Afrikaanse bedrijvigheid en ondertussen wat lezen en schrijven.
In de bar – restaurant “la liberté” eet ik een spaghetti met ei, dat kost toch wel een volle euro. Een passend beeld siert de ingang.
De terugweg doe ik met de Zem, het is te warm om in de blakende zon 7 km te stappen. De rest van de dag hou ik het rustig, wat kruiswoordpuzzels oplossen, schrijven, lezen, een siësta….
Het is hier momenteel de tijd van de mais, overal langs de straat kan je geroosterde maïs vinden, Justine bezorgt me een lekker tussendoortje. Morgen ga ik terug naar de sportclub, vroeg opstaan, dus vroeg in bed.
|
|
|
|
|
| 25-11-2019 |
| 21 - 22 november |
|
Toen ik deze ochtend naar het werk fietste stopte er een jonge man op een brommer, hij wou een praatje met me maken, dat gebeurt hier wel meer – tot vaak. Blijkt dat ook hij graag in Europa zou willen studeren, in een land waar ze Frans spreken, dus ook in België, om dan met zijn diploma hier een betere kans te hebben om een zaak te beginnen. Opnieuw probeer ik hem duidelijk te maken dat de kans dat hij dit zal kunnen doen klein is, dat ik niet weet hoe hij het kan doen, dat mocht het lukken het heel duur is. Hij heeft er goed over nagedacht, wil aan de open universiteit van Brussel gaan studeren of in Luik, als ik hier in Bénin iemand hoor zeggen dat hij naar de unief in Luik wil gaan studeren, dat hij Luik kent, wil toch wel zeggen dat hij het meent, dat het niet zomaar een excuus is om naar Europa te gaan. En uiteraard vraagt hij of ik hem niet kan helpen of hij mijn contactgegevens mag hebben, maar ik kan die niet zomaar aan iedereen geven, zeker niet een toevallige passant. Hij begrijpt dat ik om veiligheidsredenen mijn telefoonnummer niet mag geven en vraagt dan naar mijn mailadres, ook dat weiger ik. Hij kijkt me zo hulpeloos, teleurgesteld, verdrietig aan … soms is het wel lastig, moeilijk om telkens neen te moeten zeggen, ik voel me er soms wat schuldig over… dat is het harde leven hier, als ze een blanke zien, zien ze een sprankeltje hoop om wat hulp te krijgen om hun droom te realiseren, maar jammer genoeg kan ik niet iedereen helpen, hoe graag ik het ook zou willen doen…. Hen dit proberen duidelijk te maken op een vriendelijke niet kwetsende manier is niet altijd evident, soms moet je van je hart een steen maken.
Wat me hier sterk opvalt, in vergelijking met vorig jaar in Ghana, ze willen ook allemaal hun geluk of droom zoeken in Europa, maar ze hebben een concreet plan een toekomstbeeld – een droom voor ogen, en dat is niet in Europa blijven, neen het is er ofwel gaan studeren ofwel gaan werken voor een tijdje, maar allemaal willen ze na de studie of na een paar jaar werken terug naar Benin om hier een project te starten, een betere toekomst – leven voor hen en hun familie en ook voor de andere jongeren te creëren. Ik vind dit heel mooi, het heeft me hoop dat er iets aan het bewegen is onder de jongeren de jong volwassenen, ze willen hun land niet de rug toe keren maar het helpen evolueren, het beter maken. Er is hoop, dat voelt goed, en hier dan te zijn, het te mogen zien – ervaren en toch ook een klein beetje mijn steentje bij te dragen geeft me een goed gevoel.
Terug naar mijn kippenvriendjes, en hun dagelijkse eitjes. In het begin hadden we bij een raapbeurt geen volle emmer, nu kom ik niet meer toe met een emmer. Dit is het resultaat van één ronde bij de 2250 kippen (enkel de jonge kippen), in de voormiddag raap ik een 4 keer de eieren.
Omdat ze allemaal op dezelfde paar plaatsen hun eieren leggen, breken er regelmatig wel wat, de kippen pikken de gebroken eieren dan helemaal stuk en eten ze op, met als gevolg dat het soms een plakkerig en vuil boeltje is om de eieren te kuisen.
De oude kippen beginnen minder en minder eieren te leggen, als ik er Françoise over aanspreek zegt ze dat ze binnenkort in de kookpot gaan belanden, met Kerstmis eet men hier veel kip, dus zullen de oudere kippen, die door het gebrek aan eieren niets meer opleveren, op de menukaart staan met Kerstmis in Bénin. Dit hoort bij het leven op een boerderij, eens de kippen bijna geen eieren meer leggen, is het tijd voor nieuwe.
Mijn gast-papa heeft de boerderij nog nooit gezien en vraagt er wel regelmatig naar, deze namiddag heeft hij me een bezoekje gebracht en heb ik hem een rondleiding gegeven.
Omdat de kippen bijna al hun eieren in de voormiddag leggen, kan ik in de namiddag ook een luchtje scheppen in de moestuin.
Toen ik in Bénin aankwam koste de benzine die je in een stalletje langs de straat kan kopen 400 Fcfa, de prijs is de voorbije weken enorm gestegen, vandaag koste een liter 850 Fcfa, meer dan het dubbele. Blijkbaar zijn de grenzen met Nigeria gesloten, of meer gesloten en kunnen ze bijna geen benzine meer “importeren” naar hier. Volgens wat mijn gast-papa op de radio hoorde, wil de president verbieden dat er nog benzine langs de straat verkocht wordt, maar dan gaan ze eerst veel benzinestation moeten bouwen want die zie je hier maar sporadisch. De mensen klagen steen en been over de dure benzine en terecht, straks kan niemand dit nog betalen.
Vrijdag krijg ik wat hulp met het rapen van de eieren, Françoise helpt me wat, waardoor het nog maar net na 12u is als ik klaar ben, gisteren was het bijna 12u30, in de voormiddag raap en kuis ik een grote 1200 eieren.
Ondertussen ken ik de gewoonten van de kippen al wat, ik zie het verschil als een kip gewoon rust of als er eieren onder haar vleugels zitten, sommige zijn broeds en dan kan je er niet naast kijken, de veren en staart wijd open gespreid.
Vrijdag namiddag heb ik nog wat geholpen met het geven van eten aan de kippen, 100 kg eten gegeven. Wanneer ze honger hebben komen ze allemaal op je af, het is niet evident om een weg te banen tussen 850 kippen met een emmer voeder in de hand.
Om te vermijden dat de kippen allemaal hun eieren in dezelfde hoek leggen hebben ze een zone wat afgebakend, benieuwd of het zal werken.
|
|
|
|
|
|
| 19 - 20 november |
|
Een gewone werkdag, alhoewel deze drukker en drukker worden want de kippen maken hun verwachtingen waar, de productie van de eieren is elke dag meer en meer. Dus mijn werkdag bestaat uit eieren rapen en kuisen, toch in de voormiddag, de kippen willen allemaal hun eitje leggen in de voormiddag, ik heb ze al op alle mogelijke manieren gevraagd om dat wat meer te spreiden maar ze begrijpen het niet, of zijn het koppige Belgische kippen.
Het rapen zelf is ook wat lastiger geworden, de kippen willen allemaal op dezelfde plaats hun ei leggen, maar als er 850 in één plaats zijn is dat uiteraard onmogelijk, dus zitten ze samengedromd in hetzelfde hoekje, ondertussen ook in verschillende etages, ze kruipen gewoon boven op elkaar, en daartussen moet je de eieren zoeken. Ik ben al behoorlijk behendig geworden in het uiteenhalen van de kippen, ik vond ook al een vastgekleefd ei op de rug van een kip. Nu en dan proberen ze een keer naar je te pikken of soms komt er eentje aangevlogen en op je rug landen, één keer is er een kip op mijn hoofd komen vliegen, ondertussen ben ik er al in getraind om ze op tijd op te merken en ze weg te duwen voor ze op me landen.
Omdat er zoveel eieren zijn, zouden ze wat meer naar de markt moeten gaan, woensdag hadden we geen plateaus genoeg, dus gebruikten we ook deze van de oudere kippen en zelfs kartonnen plateaus. ’S Ochtends was het behoorlijk druk, Françoise en Aladji hebben zelfs geholpen met het kuisen van de eieren, het was te veel werk om het alleen te doen.
Elke avond noteren ze netjes het aantal eieren, ook het aantal gebroken eieren wordt bijgehouden, dit is het resultaat van 3 dagen.
Regelmatig ga ik naar huis met wat extra’s, geven ze me papaya, eieren of soms ook guave.
Aks ik tussen de kippen aan het werken ben, heb ik niet zoveel foto’s, het is niet evident om tussen de drukke kippen en het vele werk een foto te nemen, nu en dan poseert er toch een kip.
Nu en dan wordt het zaagsel in de hokken vervangen, dit weekend zal men het doen in één van de hokken, het oude zaagsel dat ondertussen meer mest dan zaagsel is gebruikt men in de moestuin, dus wordt het in zakken verzameld, Aladji start al een beetje met het opscheppen ervan.
Wanneer ik woensdag middag naar huis fiets, wordt ik aangesproken door 2 jonge mannen op een scooter, ze willen wat praten met mij. Blijkt dat ze info zoeken om in Europa te gaan studeren, ze vragen me of ik ze kan helpen, of het mogelijk is,… en weerom moet ik ze teleurstellen en proberen uit te leggen dat het voor hen zo goed als onmogelijk is om naar Europa te komen, al hebben deze echt wel goede bedoelingen, ze willen in Europa studeren en dan met hun diploma hier in Bénin een zaak beginnen. Ze “kennen” mij, ze hebben in het dorp een immobiliën kantoor en hebben me al vaak zien passeren vandaar dat ze me aanspraken, we spreken af dat ik ’s avonds na mijn werk hun kantoor ga bezoeken. Als ik rond 17u15 arriveer staan ze me buiten al op te wachten, waarschijnlijk bang dat ik mijn woord niet zal houden en hen geen bezoekje zal brengen. We praten nog wat over Europa en blijkt dat ze al bij de Franse ambassade geïnformeerd hebben over studeren in Europa, het kost heel veel geld zeggen ze, in Euro een 15.000, ik probeer uit te leggen dat dit wel klopt want het leven in Europa is duur, naar de universiteit gaan kost ook voor ons veel geld…. Ik vrees dat het voor velen hier bij een onrealiseerbare droom zal blijven, maar het siert hen echt wel dat ze blijven hopen, blijven proberen en ondertussen hier toch een klein bedrijfje hebben.
Dan is het mijn beurt om te informeren naar hun werk hier, het verkopen van gronden. Het is hier veel eenvoudiger dan bij ons, met heel veel vrijheid en zo goed als geen regels. Je kiest zelf hoeveel grond je koopt, een vergunning om een grond op te splitsen is niet aan de orde, de verkoop wordt in het gemeentehuis geacteerd en dat is het, daarna kan je doen wat je wil met de grond. Een vergunning om een huis te bouwen dat kennen ze niet, alle vrijheid hebben ze om te doen wat ze willen. Wat een luxe, toch in mijn ogen, als ik dit vergelijk met de lijdensweg dat het bij ons soms is om een vergunning te bekomen, tja ze hebben hier maar één probleem, het gebrek aan geld om iets te kopen, het is niet voor iedereen weggelegd om een groot stuk grond te kopen voor bv een boerderij.
’s Avonds voor het eten praat ik nog wat met mijn gast-papa, hij stelt me heel veel vragen over diverse onderwerpen, het leven in Europa, ziektes, ouderen en bejaardenhuizen, politiek, vliegen, ….
Soms als hij lokaal nieuws op zijn radio gehoord heeft, vertelt hij me dit, of vraagt me er dingen – info over. Ik heb de indruk dat hij het leuk vind om met een volwassen – iets oudere persoon te kunnen praten, de meeste vrijwilligers zijn jongeren rond de 18 – 20 jaar, met mij kan hij over andere zaken praten. Hij had gehoord dat de president de Fcfa wou afschaffen, dit is de west Afrikaanse frank die in een 12-tal landen gebruikt wordt, hij vroeg me of ik er iets van wist, of ik er info kon over vinden. Blijkt dat de munt gekoppeld is aan de Franse Frank en de Euro, men wil zich van deze koppeling losmaken en zo meer vrijheid hebben en meer kansen. De munt zal niet afgeschaft worden, als ik hem dat uitleg is hij toch wel opgelucht.
|
|
|
|
|
| 23-11-2019 |
| 18 november |
|
Vandaag niet tussen de kippen maar tussen de kindjes, dat is ook altijd een drukke bedoening. Ik mag kiezen bij welke groep ik help, dus kies ik voor de afwisseling de kleintjes. Ze zijn met 20 en zitten netjes in hun mini-klasje aan de tafels. Ik zeg de kinderen goeie morgen en dan antwoorden ze netjes in koor, goeiemorgen, hoe gaat het, het gaat goed en met jou,
grappig om hen dat te horen afdreunen. Eén kindjes zegt me, je hebt mij nog geen goeiedag gewenst, volgens de juffrouw wil hij persoonlijk een goeiedag krijgen, dus geef ik alle kindjes een hand, nu is het hun beurt om dat grappig te vinden.
Daarna installeren we buiten speeltoestellen, een schommel een glijbaan en een draaimolentje. De leerkracht kuist alles af en ondertussen moet ik me in de klas met de kids bezighouden. Ze spreken geen frans, of slechts een paar woordjes en ik geen Fon, dus niet evident. Ik vind wel wat dingen om te doen, hun vingers tellen, ze vinden dat eenvoudig ding wel fascinerend, ook per 2 samen in de handen klappen vinden ze tof. En uiteraard vinden ze fotos maken leuk en ze zien er zo schattig uit.
Daarna is er een beetje les wat zingen en dan leren ze ook wat basis woorden frans : sta recht, kom hier, ga naar je plaats, ga zitten. Eén voor één moeten ze dit doen en ook uitbeelden waarna er een ander kindje mag, ook ik moet meedoen. Ondertussen is het snikheet in de klas, het zweet loopt van me af, ook de kindjes zweten enorm.
Rond 10 uur is het plaspauze, een voor een moeten ze naar het toilet waarna ze met hun handen achter de rug moeten wachten, want de handen zijn vuil en moeten gewassen worden, ze leren al zingend over de hygiëne. De juffrouw toont voor hoe ze hun handen moeten wassen en dan mogen de kinderen hun handen wassen.
Na het toilet is het etenstijd, de kleintjes eten met een lepel en ook nu sta ik versteld dat ze zo proper eten, ik ken wat Belgische kinderen die hier wat zouden kunnen leren. Eén kindje heeft wat rijst op de tafel achtergelaten, ze moet terugkomen en het opkuisen, heel stil zonder mopperen doet ze dit er blijft geen enkel korreltje meer liggen.
Tijd om een beetje te spelen, ze vinden de draaimolen reuze tof, ik zet ze er één voor één op en probeer erop te letten dat ze allen hun beurt krijgen.
Ook ik ga er een keertje op zitten, hilariteit alom de juffrouw, die voordien in de schaduw zat te kijken, komt al lachend helpen duwen, ja het kind in mij komt nu en dan nog een keertje boven.
Nog een kwartiertje les voordat het middagpauze is, ze moeten streepjes trekken tussen 2 lijntjes, ik merk op dat ze niet allemaal gewoon zijn om een stift vast te houden, ze zijn nog maar 3 à 4 jaar dus is het normaal.
De klas heeft ook nog wat speelgoed, ze zijn hier veel beter uitgerust dan vorig jaar in Ghana.
In de namiddag spelen ze de hele tijd buiten met de speeltoestellen, ook de oudere kleuters mogen nu meespelen, ik zie de grotere kinderen die hun broer of zus afzetten op school jaloers kijken.
Ik hou me de hele namiddag bezig met de kinderen op de toestellen te zetten, vaak willen ze er niet af om een ander kind erop te laten, maar ik laat me niet kennen en neem ze er toch af. Ik zie ook een paar kindjes stilletjes wat verderweg staan kijken, ze zijn te timide om ook hun beurt te vragen, de drukke kinderen springen er zelf op. Ik roep de timide kinderen erbij en zorg ervoor dat ze er ook op kunnen, het doet deugd om na een tijdje een lach te zien verschijnen op hun gezicht en te zien dat ze nadien met de andere kindjes helpen duwen. Soms hebben ze een duwtje in de rug nodig, ik vind het belangrijk om daar oog voor te hebben, om te zorgen dat ieder kind ook de kleinere de schuchtere erbij betrokken worden. Als we na het opruimen van de spullen wachten tot elk kind opgehaald wordt, komt één van de schuchtere kindjes tegen mee aan leunen, wat aandacht vragen, een knuffel geven, nog maar eens het bewijs dat het belangrijk is om hen erbij te betrekken, een duwtje te geven om ze te laten openbloeien, ik merk dat ze die extra aandacht niet gewoon zijn en het waarderen, dat het hen deugd doet. Kortom een leuke dag op school die me veel voldoening gaf.
|
|
|
|
|
|
| 17 november |
|
Ik sta vroeg op vandaag want ik wil tot aan de kust wandelen, de route van de slaven zelf ook stappen, met de verzengende hitte hier doe je dat best ‘s ochtends vroeg dan is het nog niet drukkend heet. Om 6u 20 ben ik al op pad, in het begin valt de warmte en de vochtigheid nog mee, na een groot half uur stroomt het zweet van me af, wat normaal is in een moerassig en vochtig gebied. Ik neem de tijd om nog eens te stoppen bij de bezienswaardigheden. Er zijn niet alleen zaken ivm de slavenhandel maar ook voudo – beelden te zien.
Het is zondag, het valt op dat er heel veel mensen aan het sporten zijn, ze lopen de weg van het dorp naar de zee en terug, de slavenroute. Het is een lange rechte weg, het moet voor de slaven verschrikkelijk geweest zijn om deze te stappen, vastgeketend aan handen en voeten in een verzengende hitte stappen, ik ben zeker dat ze geen rekening hielden met het tijdstip van de dag, ook op het heetst van de dag werden ze gedeporteerd.
Ik wandel nog wat langs het strand en zie ook net zoals in Ghana de vissers met 30 man het net uit het water trekken. In de lokale bar ontbijt ik aan het strand, lekker genieten van een kopje koffie met brood.
De terugweg naar het dorp doe ik niet te voet ik neem een Zem, het is duidelijk dat ze de blanken in een toeristische stad wat te veel willen laten betalen, de prijs blijkt 1000 te zijn, ik zeg dat dit veel te veel is, dat ik hier al meer dan een maand ben en de prijzen ken, hij zakt wat naar 800 wat nog 2 keer de prijs is. Ik maak duidelijk dat ik maximaal 400 wil betalen, als hij niet akkoord gaat zeg ik wel te zullen stappen en vertrek, dan blijkt hij toch akkoord te gaan. Bij het onderhandelen moet je soms gewoon weggaan en dan gaan ze alsnog over stag, tenzij het echt veel te weinig is natuurlijk.
’s Middags wil ik nog op het gemak een paar dingen bezoeken in de stad, de kathedraal en nog een stichting waar er kunstwerken van de lokale bevolking te zien zijn. De kathedraal is gesloten en ik kijk wat rond, op het moment dat ik wil vertrekken, zwaait er iemand van ver naar mij, ja het is gesloten je hoeft niet weg te gaan, wil je de kathedraal zien, ik zal ze je tonen. De man die me aanspreekt loopt op krukken, blijkt dat hij polio heeft en zijn been heeft gebroken bij een val. Met veel plezier en enthousiasme toont hij me de bezienswaardigheden bij de kathedraal en vertelt me over de geschiedenis. In Bénin hebben ze ook hun kopie van de Lourdes grot, ik heb er het voorbije jaar en een half echt overal ter wereld gezien.
We praten nog wat, ik vertel dat ik hier als vrijwilliger werk, dat opent altijd deuren bij de locals, ze behandelen je met immens respect en dankbaarheid. Hij biedt me aan om nog wat interessante zaken van de stad te tonen, ik stem erin toe. En dan wordt ik meegetroond naar de meest speciale plaatsen, plaatsen waar toeristen niet standaard komen…
Eerst bezoeken we nog de stichting met de kunstwerken, een lokale gids geeft me uitleg bij de kunstwerken, er hangen zelfs foto’s van een Belgische fotograaf, heel bijzonder.
Daarna toont hij me wat voudo zaken, tempels, afbeeldingen en geeft me er uitleg over. De python tempel is een voudo tempel, ik probeer hem uit te leggen dat ik niet van al te toeristische zaken hou en geen zin heb om een python rond mijn nek te hangen. Ok, ik zal je mooie interessante zaken tonen die gratis zijn, ik zal je zelfs voorstellen aan de “opper voudo koning – meester” de belangrijkste man in de hoofdstad van de Voudo, ik zie wel of dit waar is.
We gaan allerlei kleine steegjes in en uit, ja inderdaad ik denk niet dat hier al veel toeristen of blanken gewandeld hebben, we passeren diverse voudo huizen – tempels, elk huis of familie aanbid zijn eigen koning – dier … De voudo gaat hier ook hand in hand met het christendom, de grond waar de kathedraal op staat werd geschonken door de lokale voudo koning, de kathedraal staat recht tegenover de hoofd-voudo – tempel van de Pythons, s morgens gaat men naar de kerk en erna naar de voudo tempel, beide geloven worden samen beleefd. Bij ons is voudo vooral gekend als iets negatiefs, een pop met naalden om iemand pijn te doen, maar dit is het niet, het is een soort geloof gebaseerd op de vier basis elementen : vuur – aarde – lucht en water, de basis van het leven.
De voudo huizen hebben hun schilderijen en er staat ook een soort kastje bij om de slechte geesten buiten te houden.
Mijn “gids” kent iedereen in het dorp, hij stelt me voor aan een vriend en ik krijg er prompt een glaasje lokale likeur, noem met “vodka van de palmnoten” lekker maar behoorlijk straf. Ik krijg de vraag of ik geen Afrikaanse kledij wil, zoals de lokale vrouwen, neen dank je, ik draag geen jurken noch rokken, nog iets dat ik hier moet uitleggen. Een broek wil ik wel, één van zijn vrienden heeft een naaiatelier, hij laat die komen, omdat het te warm is laat hij ook stof komen zodat ik niet naar de winkeltjes moet gaan om te kiezen. Het is ondertussen al 15u en ik wil rond 17u vertrekken naar huis om voor het donker thuis te zijn, kunnen ze dit nog maken. Mijn gids zegt, geen probleem als ik zeg dat het klaar moet zijn tegen 16u30 dan doen ze dat voor mij, dus laat ik 2 broeken maken.
We bezoeken een lokale voudo – tempel, waar ik weer getrakteerd wordt op eerst een glaasje heilig water en dan de lokale likeur. Ik mag mijn levenswensen – toekomstwensen vragen, je dient wel iets te doneren en je wensen uit te spreken tegen het geld dat je doneert, alleen positieve wensen zijn toegestaan. Op verschillende plaatsen moet ik ze “uitspreken” en uiteindelijk ook bij de heilige boom die in elke tempel staat, benieuwd of mijn wensen gaan uitkomen. Afsluiten moet ik doen met nog een glaasje likeur….
In het dorp is nog een bijzondere boom vol van gebeeldhouwde sculpturen in de stam, en weerom alle religies samen, er staan afbeelding over : voudo – christendom – dieren – slaven… wij kunnen hier nog wel wat van leren, men leeft hier vreedzaam samen ongeacht de religie of afkomst….
Uiteindelijk komen we bij het huis van de belangrijkste man van de stad, de opper voudo koning, mijn gids maakt me duidelijk dat ik hier zeker niets mag doneren. Het huis is versierd met veel symbolen en beelden, dan gaan we binnen en ontmoet ik “de voudo koning” hij zit op een troon, rond hem zitten andere personen, ik wordt een stoel aangeboden en moet vertellen wie ik ben en wat ik doe in Bénin en ervan vind. De voudo koning wil mijn gegevens, ik noteer ze op een briefje, maar heb de indruk dat hij niet kan lezen… er arriveren nog andere mensen, en één voor één knielen ze voor de koning gezeten op zijn troon, oei ik heb niet geknield zou dit onbeleefd zijn, gaan mijn wensen nu niet uitkomen. Ik ben er gerust in, je moet inderdaad wel waarde hechten aan de basis elementen van het leven, of ze je wensen kunnen laten uitkomen…. Das wat anders, ik denk dat je zelf het heft in eigen handen moet nemen. Het was wel de moeite om te zien, mee te maken.
Ondertussen is het al 17 uur, we gaan terug naar het huis van de vriend van mijn gids om mijn broeken op te halen, ze passen perfect, in nog geen 2uur gemaakt, knap werk. Voor de foto moet ik nog wat pigment pletten.
Mijn gids zoekt nog een Zem voor mij die me veilig aan mijn huis afzet. Een super vriendelijke man, ondanks zijn gebroken been en zijn polio, heeft hij me heel bijzondere plaatsen laten zien, plaatsen waar je normaal als blanke of als toerist niet komt, het kostte hem veel energie, om de trappen op te gaan deed hij dit soms op handen en knieën, mijn hulp wou hij niet. Hij heeft me 4uur lang de mooiste en bijzonderste plekjes van zijn stad getoond, hij vraagt er geen geld voor, uiteraard geef ik hem toch een mooi bedrag, hij verdient het en heeft het nodig met zijn ziekte, hij vertelde me dat hij niet altijd genoeg geld heeft voor de nodige medicijnen.
Het werd weer een heel bijzondere dag en ervaring, ik blijf ervan overtuigd, een stad verkennen met een open geest en zonder een toeristische gids, levert vaak heel bijzondere ervaringen op, weer eentje om nóóit te vergeten.
|
|
|
|
|
| 22-11-2019 |
| 16 november |
|
Ik wil ook wat mooie en interessante zaken van Bénin zien nu ik hier ben, dit weekend ga ik naar Ouidah, een stad aan de kust met een rijke geschiedenis, heel gekend voor zijn slavenhandel en ook de hoofstad de bakermat van de voudo. Dus zeker genoeg dingen te zien om het weekend te kunnen vullen. In ins dorp is er Zem chauffeur die de vrijwilligsters kunnen reserveren, het is iemand die de gast-ouders kennen en vertrouwen, hij zal me naar Ouidah brengen, ongeveer een half uurtje rijden. We passeren de péage, blijkbaar moeten de brommers niet betalen. Hij brengt me naar het centrum bij de kathedraal en de tempel van de Pythons, zegt erbij ik ga de gids bellen dat hij kan komen, maar ik heb geen gids gereserveerd en was dat ook niet van plan, ik verken liever zelf een stad en mijn gidsboek van Bénin kan een leidraad zijn. Na wat discussiëren laat ik de gids toch komen en zeg pas na hem gesproken te hebben te zullen beslissen. Uiteindelijk stem ik er toch in toe om de gids in te huren, omdat ik denk zo meer te kunnen zien en horen over de stad, ik bepaal wel zelf wat ik wil zien, wat zij in petto hadden moeten ze veranderen naar mijn wensen, ik wil niet naar een toeristische Python tempel gaan om de python rond mijn nek te hangen, niet dat ik dat niet durf maar dat is mij te toeristisch en de Python is uiteraard een getemde versie. De gids heeft zijn scooter en ik wordt met de Zem rondgereden, het valt me op dat er meerdere blanken in de stad zijn, deze worden allen met dure aircogekoelde jeeps rondgereden, ik ben duidelijk niet de klassieke toerist.
We rijden de slaven route, een traject van ongeveer 7km van het centrum waar de forten waren waar ze opgesloten zaten, tot aan de zee waar de slaven in de boten gedeporteerd werden, toch degene die de tocht overleefden, velen pleegden liever zelfmoord en sprongen in zee om te verdrinken, dit nog liever dan als slaaf gedeporteerd te worden. Onderweg sterven er ook veel, hun lichamen werden gewoon in zee gedumpt. In de boten lagen de slaven letterlijk als sardienen opeengepakt, de vrouwen moesten op hun rug liggen, de mannen op hun buik. Onderweg zijn er wat bezienswaardigheden, onder ander de boom arbre de retour, de slaven stapten 3 maal rond de boom, zodat na hun dood hun geest zou terugkeren naar hun thuisland, na hun dood want zelf hadden ze geen enkele kans om terug te keren, alleen een kleine kans om de deportatie te overleven en dan wachtte hen opnieuw een zware beproeving en een erbarmelijk leven, voor zover je het een leven kon noemen. De boom op vandaag is nog steeds dezelfde boom zoals in de tijd van de slavenhandel. Er werden ongeveer 11.000.000 slaven gedeporteerd.
De slaven die tijdens de tocht naar de zee stierven, ziek waren of te moe, werden in een put gedumpt, dit is nu een monument. In 1972 hebben archeologen hier opgravingen gedaan, ze vonden er massas skeletten, na de opgravingen zijn ze terug op dezelfde plaats begraven en dit is nu een gedenkplaats kerkhof.
Aan de zee is er een porte de non retour een deur zonder terugkeer gebouwd, een monument als herdenking van de slaven, het is erkend als unesco werelderfgoed. Vorig jaar in Ghana heb ik ook zulke deuren gezien, daar waren de forten gebouwd aan de kust zelf en waren de deuren de enige uitgang naar de zee, je zag letterlijk een deur. Maar ook hier heeft het een gevoel weer van, je vertrekt zonder enige kans op een terugkeer noch op een menswaardig leven.
Aan de kust staat nog een mooi monument met de afbeelding van Afrika, een monument ter nagedachtenis van de missionarissen blanken die een iets betere wereld leven maakten van Afrika.
Tussen de stad en de kust is een moerasgebied waar er aan zoutwinning gedaan wordt, op een speciale manier, men filtert het zoutwater via manden met zand, dit water wordt dan in ovens gekookt tot er enkel nog zout overblijft, verdampen is hier door de hoge luchtvochtigheid onbegonnen werk. Momenteel is het gebied overstroomd en kunnen ze geen zout winnen.
Ik bezoek nog het enige overblijvende fort, dit van de Portugezen, dat nu een museum is. Daarna het heilig bos, een bos als herdenking aan de koning die de stad gesticht heeft, volgens de voudo religie sterft een koning niet maar hij vertrekt op reis, deze is terug gekeerd in een boom, wat nu een heilig bos is, er staan een aantal voudo beelden, ik toon de meest opmerkelijke, de afmetingen van de horens zijn wat overdreven
.
Ondertussen is de gids al vertrokken, want hier zijn er lokale gidsen, ik heb wel nog zwaar moeten discussiëren dat ik zoals afgesproken ook nog het museum van de terugkeer wil bezoeken, en dit inbegrepen in de prijs (die gezien de toeristische plaats al behoorlijk hoog is), hij was niet gelukkig maar ik heb het gehaald, blijkt dat dit niet in hun standaardpakket zit.
Het museum van de terugkeer is aan de kust, dus nog een keer de 7km heen en terug. Daar wordt vertelt over het leven na de deportatie en hulde gebracht aan de zwarten die in de geschiedenis een grote rol gespeeld hebben.
Na alle bezoeken heb ik dorst gekregen, een biertje in een bar aan de kust smaakt heerlijk, waarna ik me in het centrum terug laat afzetten en de Zem terug kan naar huis. Ik kuier nog wat door de stad en zie het symbool van de wapenspreuk van ons land eendracht maakt macht
Ik logeer in een auberge uitgebaat door een Fransman, mooie kamers, lekker eten en een rustige tuin om wat uit te rusten, er hangt ook wat kunst van locale artiesten.
Een interessante dag, maar of de gids nu echt een meerwaarde was, daar ben ik niet van overtuigd, wel was het handig om een Zem te hebben gezien de lange afstanden, in de verzengende hitte is het nogal zwaar om alles te voet te doen, het zou ook niet haalbaar zijn in 4 uur.
|
|
|
|
|
| 19-11-2019 |
| 14 - 15 november |
|
2 drukke dagen bij de kippen, het aantal eieren bereikt stilaan zijn piek. Ik hou me de hele voormiddag bezig met het rapen en kuisen van de eieren van de jonge kippen, er is geen tijd om nog iets anders erbij te nemen, mijn middag pauze heb ik ook al wat ingekort afhankelijk van de eitjes werk ik door tot 12 uur of wat langer.
Nu en dan helpt Aladji wat eieren kuisen of komt er even bijzitten om een paar minuten uit te blazen. Tijdens het praten leer ik wat bij over de kippen, ik vraag ook naar prijzen en dergelijke. De kuikens die ze in België aankopen kosten per stuk net geen 1000 fcfa (ongeveer 1,5 ) reken maar uit wat het kost om 2000 kuikentjes aan te kopen. En dan komt er uiteraard nog heel veel bij om ze groot te brengen en te onderhouden, eten vaccinatie loon arbeiders medicijnen vitaminen
.
De dierenarts vertelde me dat hij een berekening gemaakt had voor een boerderij met 700 kippen, dit kost 9.700.000 fcfa (14.870 ), best wel een pak geld.
Wat krijgen ze voor de eieren, een plateau met de eieren van de jonge kippen brengt 1300 (2) op, voor de eieren van de volwassenen kippen is dit 1700 (2,6) of 1800 (2,75) naar gelang de grote van de eieren.
De droom van Aladji is om zelf een eigen boerderij te hebben, velen dromen hier van een eigen bedrijf maar hebben er het geld niet voor, een lening krijgen bij de bank is hier zo goed als onmogelijk. Hij vertelt me dat hij van plan is om een couveuse voor eieren te kopen laten maken en zo naast zijn werk hier beetje bij beetje wat extra geld te verdienen en misschien zijn bedrijfje dan te kunnen uitbreiden, klein beginnen met het verkopen van wat kuiken. De couveuse kost 100.000, en dan moet hij uiteraard ook nog geld hebben om de eieren te kopen, elektriciteit enz. Hij had me dit al een paar dagen geleden vertelt, vandaag komt hij naast me zitten en zegt kan ik wat hulp van je krijgen voor een 2 à 3 weken, hij heeft al wat geld om de installateur van de couveuse te betalen zodat hij kan starten maar heeft nog 10.000 nodig, als hij zijn loon krijgt na deze maand heeft hij het geld om de start van het maken van de couveuse te betalen, hij vraagt of ik hem die 10.000 kan lenen. Neen ik kan dat niet lenen, ik gaf het hem met plezier als cadeau, een klein steuntje in de rug kan hem zijn droom laten waarmaken. En eerlijk voor mij of wij Europeanen is 10.000 Fcfa (15) niet zo veel geld, ik zal er me mijn dagelijks pintje niet voor moeten laten, weten dat je met dit kleine gebaar hier iemands toekomst en deze van zijn familie kan verbeteren voelt goed.
Terug over naar de kippen, het rapen van de eieren in de voormiddag ochtend ten opzichte van in de namiddag is heel verschillend, s ochtends willen ze allemaal op hetzelfde moment en op dezelfde plaats hun eitje leggen. Ze zitten met hopen op elkaar gedrumd, en dan moet ik ze proberen uit elkaar te halen om de eieren te vinden tussen en onder de kippen, je mag zeker niet vies zijn van de kippen, je moet ze durven aan te raken opzij te duwen, ik ben er ondertussen behoorlijk behendig in geworden.
In de namiddag zijn er minder eieren en is het gemakkelijker om de eieren te rapen, ze zitten dan maar met 15 bijeen in plaats van met 50 of meer.
Vrijdag was Françoise er niet, zij houdt zich bezig met de oudere kippen, in het begin had ik tijd om haar te helpen maar nu er zo veel eieren van de jonge kippen zijn is er geen tijd meer voor. Gelukkig kunnen we wat hulp inroepen van de tuinman William, hij raapt de eieren bij de oudere kippen en geeft ze eten. Ik steek nog een tandje bij en vind in de namiddag de tijd om de eieren te kuisen. Ik krijg meer en meer respect voor het harde werk dat ze hier leveren, in het weekend en de maandag ben ik er niet en moeten ze het zonder hulp stellen, dat zijn heel drukke dagen voor hen. Hun werk is 7 op 7 zonder vakantie.
Na het rapen van de eieren werkt William naarstig verder in de moestuin, vandaag zijn ze het onkruid aan het wieden en heeft ook hij een extra paar handen om te helpen. Nu en dan, afhankelijk van het werk zijn er extra personen aan het werk, dat ze zorgt ervoor dat de mensen van het dorp wat kunnen bijverdienen.
|
|
|
|
|
| 18-11-2019 |
| 13 november |
|
Niet veel bijzonders vandaag, ik raap eieren- kuis eieren – raap eieren – kuis eieren – raap eieren – kuiseieren …..
In de namiddag geef ik nog 50 kg eten aan 750 kippen, vind nog een klein beetje tijd om de ruimte waar we de eieren kuisen te vegen en dan is het al avond.
Het resultaat van een dag werken, een 1500 eieren, en je moet due één voor één netjes kuisen.
De boerderij is enkel toegankelijk voor bevoegden, ik mag er zonder problemen binnen en wordt er steevast met open armen ontvangen.
Mijn gast-mama bezit ook wat palmbomen waar ze rode palmolie van maakt. De grote trossen noten liggen in de tuin, de noten worden met een mes losgekapt, daarna worden de noten één voor één gekuist en te drogen gelegd, dit is een taak die mémé doet een kranige oude dame die in beweging wil blijven.
|
|
|
|
|
|
| 12 november |
|
Ik sta wat achter met het bloggen, de voorbije week was er weer regelmatig geen elektriciteit voor een aantal uren, en dan meestal nog op het moment dat ik niet moet werken en mijn telefoon wou opladen om te kunnen schrijven en bloggen, er bovenop is er ook nog regelmatig eens geen gsm of internet ontvangst. Ik probeer nu mijn belevenissen van de voorbije week wat kort te beschrijven.
Op de boerderij hebben ze vorige week een oud houten bouwvallig prieeltje afgebroken, als ik arriveer merk ik dat ze ondertussen gestart zijn met de bouw van een nieuw, dit keer niet uit hout maar met betonnen pilaren, het ziet er wel degelijk gebouwd uit, tja ik kan het niet laten om overal goed naar te kijken, het fascineert me telkens hoe ze hier op een eenvoudige en snelle manier en zonder machines maar met handkracht toch wel goeie bouwwerken oprichten.
Terug naar de kippen, de piek van de eieren is er bijna, dus wordt het doorwerken om alle eieren te rapen en netjes te kuisen, ik heb het liever zo genoeg te doen, beter dan met je vingers te draaien of karweitje te doen om je bezig te houden. Gisteren hadden ze geen hulp van een vrijwilliger, pas in de namiddag hadden ze de tijd om de eieren te kuisen, het werd een lange en drukke dag voor hen.
Misschien was het jullie al opgevallen, de kippen en de eieren zien eruit zoals bij ons, ik ben nu ook geen kenner en weet niet echt of er veel verschil is tussen Afrikaanse en Europese kippen. Er is een goede reden voor dat de kippen er uitzien zoals bij ons, en ja er blijkt ook wel een verschil te zijn tussen de soorten kippen. De boerderij hier wil kwaliteit en kwantiteit, ze willen de beste eieren, een hoge productie (hoe meer eieren hoe meer het opbrengt) en ook wel grote eieren (de prijs van een ei verschilt naar gelang het formaat). Dus waar vind je de beste kwaliteit van kippen, echt waar ik lieg niet en maak geen grapje, in België. De kippen hier zijn Belgische, ze hebben de kuikens in België gekocht omdat de kwaliteit en kwantiteit blijkbaar bij ons het beste is. Toen ze mij dit vertelden dacht ik eerst dat ze een grapje maakten, maar neen het is echt waar. Het verklaart ook wel waarom de kippen goed naar mij luisteren, ze begrijpen mijn taal, das nu wel een grapje.
Dus nu een foto van Belgische kippen in Afrika.
Na een drukke dag werken met mijn kippetjes, sturen ze me iets vroeger naar huis, er is onweer op komst
.
Het levert heel mooie beelden op, het is ook een heel raar onweer, onderweg naar huis, fiets ik nu en dan een paar honderd meter door de regen en dan is het weer droog voor een paar honderd meter, deze keer ben ik maar een beetje nat van de korte stukjes regen.
Volle maan vandaag dat levert mooie beelden op, de ondergaande zon gezien vanop het dakterras.
S avonds ga ik nog een biertje drinken met de vrijwilligsters en een local die vandaag verjaart, op de terugweg levert de volle maan met de wolken hemel een subliem zicht, een foto met de gsm is uiteraard niet dezelfde kwaliteit als met een echt fototoestel.
|
|
|
|
|
| 14-11-2019 |
| 11 november |
|
11 november in België en feestdag dus geen school, hier in Bénin is er wel school, de eerste wereldoorlog werd niet in Afrika uitgevochten, weliswaar zijn er ook Afrikanen ons komen helpen en gesneuveld.
Mijn eerste dag op de kleuterschool, ik ben benieuwd hoe het er hier aan toe gaat. Om 9 uur arriveer ik, de kinderen zitten al in de klasjes. Er zijn 2 groepen, de kleinsten, ik schat een stuk of 15 en de grotere die zijn met 40 in een behoorlijk klein lokaal.
Er zijn geen middelen om meer klassen te maken. Ik wordt gevraagd om bij de grote kinderen te helpen, één leerkracht voor 40 kinderen is niet echt veel, ze kunnen wel wat hulp gebruiken. De kinderen mogen één voor één naar voor komen en hun schoolliedje met gebaren te berde brengen, nadien krijgen ze een applaus van iedereen.
Iets later is het plaspauze, ze moeten allen in een rij gaan staan, jongens en meisjes apart, de handen op de rug.
De school heeft “toiletten”, ik vind dit heel positief in vergelijking met de school vorig jaar in Ghana, ze zijn weliswaar wat primitief maar het werkt goed, beter dit dan niets. Met lage muurtje is de ruimte afgebakend, er zijn per ruimte (één voor de jongens en één voor de meisjes) twee putjes met een klein muurtje errond, in het putje liggen kiezels. De leerkracht vraagt een kindje om voor te tonen hoe ze moeten plassen, ze zijn hier goed getraind. Mijn taak is om hen dan 2 per 2 naar het toilet te laten gaan, zonder begeleiding zou het nogal wat chaos zijn. Als ze klaar zijn worden de handen met zeep gewassen in een teil, ook daarmee help ik wat. Het water van het wassen van de handen wordt in de toiletten gegoten, goed om de geur wat te neutraliseren.
Aansluitend wordt er gegeten, rijst met een saus en een stuk vlees, een paar kinderen eten geen vlees (zijn ze vegetarisch of hebben ze niet betaald voor vlees, ik weet het niet). Ik zie dat er één kindje geen eten krijgt, ik vraag waarom, blijkbaar heeft hij niet betaald, maar uiteindelijk krijgt hij toch een bord met rijst, gelukkig maar ik vond het nogal zielig hoe hij aan het kijken was terwijl de rest at. De leerkracht zegt een paar keer dat ze proper moeten eten dat er niets op de tafel mag achterblijven en ze zegt ook “een mond die eet, die praat niet”. Verbazend hoe gedisciplineerd de kinderen hier eten, in Ghana was dat één en al chaos. Ik zie de kinderen nu en dan hun bord opheffen om te zien of er geen korreltje rijst naast gevallen is. Als ze klaar zijn weten ze zonder dat men hen dit moet zeggen wat ze moeten doen. Ze zetten hun leeg bord in een grote teil, gaan naar buiten om hun handen te wassen (ze eten met de hand zonder bestek, alle Afrikanen eten met de hand).
Na het wassen van de handen krijgen ze een beker water en dan mogen ze wat buiten spelen. Er worden voetballen buiten gehaald, en ik speel wat met hen, elk kind vindt de extra aandacht leuk.
Nog wat naar de klas om te zingen en dan is het al middag pauze. Een aantal kinderen mag reeds vertrekken, de rest blijft buiten in de schaduw bij de leerkracht wachten tot de ouders of een broer of zus hen komt ophalen. Voor ze vertrekken moeten ze de leerkracht, mij en de medeleerlingen tot ziens wensen.
Om 15 uur begint de school terug, als ik 10 minuten ervoor arriveer zijn de kinderen aan het spelen, er zijn vrachtwagen banden in de grond geplaatst wat een leuk speeltoestel is, ik zet er een paar op, met als gevolg dat iedereen mij vraagt om ze te helpen. Ze spreken me ondertussen aan met “tata” wat tante betekent, ik vind dat wel leuk, beter dan yovo of madame.
In de namiddag krijgen ze les over het kleur groen, dit zowel in het Fon als in het Frans, de leerkracht heeft verschillende voorwerpen in diverse kleuren, ze moeten de groene er uit halen.
Daarna mogen ze met een krijtje op een soort leitje schrijven en een aantal mogen een groente in het groen inkleuren. Ik sta verbaasd van het verschil met de kinderen in Ghana, ze kunnen hier echt wel mooi en binnen de lijntjes kleuren, wat de meesten in Ghana niet konden, het niveau van de kinderen hier ligt een stuk hoger.
En dan is het al tijd voor de kinderen om naar huis te gaan, ik help de leerkracht nog het lokaal en materiaal opruimen en de vloer vegen. Dan rest er nog het wachten op de ouders of familieleden die de kinderen ophalen. Ondertussen vragen de leerkrachten naar mijn leeftijd, tja er zijn niet veel vrijwilligers van mijn leeftijd, het overgrote deel zijn jongeren tussen 18 en 20 jaar, maar ze zijn heel blij met mijn hulp, ik merk ook vaak dat ze het interessant vinden om met een “oudere” blanke te praten.
De school heeft me echt wel positief verrast, wat een discipline heerst er hier onder de leerlingen, ze behandelen de volwassenen met heel veel respect. Ik kijk er al naar uit om de komende weken telkens een dagje te helpen.
|
|
|
|
|
| 13-11-2019 |
| 10 november |
|
Vroeg opstaan vandaag, om 6u30 moet ik klaar zijn, ik ga samen met Françoise die op de kippenboerderij werkt sporten, deze keer moet ik niet wachten en is het een stipte afspraak. We vertrekken met de Zem naar het sportterrein in Pahou. Als we er aankomen zijn we nog wat te vroeg en beginnen we alvast met het opwarmen en stappen rondjes rond het veld. Rond 7 uur beginnen de andere club-leden toe te komen en ook zij warmen op. Een kwartiertje later begint het sporten, er zijn 2 (en soms 3) coaches, voor we beginnen komen ze me goeiendag zeggen, het is de allereerste keer dat een Yovo, meedoet met hen, ze zijn er blij om en ik voel me van harte welkom. Het sporten is best wel pittig, eerst wat oefeningen alleen, gezwind op de muziek doe ik mijn best om hun ritme aan te houden, ik heb wel wat conditie maar doe buiten het vele wandelen eigenlijk nooit aan sport. Wat later worden er oefeningen gedaan per 2, per 2 wil zeggen een man en een vrouw samen. De oefeningen zijn vooral gericht op het trainen van de buikspieren en uithouding. De uitleg wordt meestal in het fon gedaan maar ook wat in het Frans en de coaches komen het mij ook nog wat extra uitleggen. Uiteraard laat ik me niet kennen en doe mijn best, ik vrees dat ik mijn spieren en vooral mijn buikspieren de komende dagen wel zal voelen. De oefeningen zijn soms nogal bizar maar wel goed doordacht en omdat het met 2 is word je extra gemotiveerd om niet op te geven. Het sportterrein is een zandveld, voor sommige oefeningen moet je neerliggen, helemaal bezweet (normaal bij temperaturen van bijna 30 graden) kleeft het zweet overal aan je.
Iets voor 9 uur is het voorbij, we moeten nog in een rij gaan staan, blijkt dat dit is om een nek-en rug massage te geven aan de persoon voor je, best wel origineel.
We krijgen nog wat water om te drinken en dan zit het sporten erop, ik krijg bewonderde commentaar en wordt uitgenodigd om de komende weken opnieuw mee te doen. Tijdens het sporten heb ik geen fotos, kan geen 2 dingen tegelijk doen, misschien een volgende keer wel.
Voor we terugkeren naar Kpovie stoppen we nog om iets te eten en te drinken, we hebben dit verdient na de inspanning.
Thuis ligt er nog vuile was op me te wachten, door het vele zweten, ik leef hier in een sauna, moet ik mijn was toch wekelijks doen.
In de namiddag nuttig ik een biertje en praat wat met de dierenarts van de boerderij.
Ik heb nog geen fotos van mijn verblijfplaats getoond bij deze nu wel, dit is het gebouw waar ik op het gelijkvloers een kamer heb, op het dakterras is er vaak wat wind en is het aangenaam vertoeven, het is ook de plaats met de meeste kans op wat ontvangst voor internet.
In dit huis wonen mijn gast-ouders en eet ik s avonds samen met hen in de eetkamer.
Eén van de dochters komt met haar 2 zonen op bezoek, ze vinden het leuk om wat aandacht van mij te krijgen en schrijven in mijn boekjes.
|
|
|
|
|
|
|
| E-mail mij |
Druk op onderstaande knop om mij te e-mailen.
|
| Gastenboek |
Druk oponderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
|
|
|
|
