Na het bezoek aan de school ga ik terug werken bij de kippen. Het is al efkes geleden dat ik nog bij de konijnen gewerkt heb of er iets over geschreven heb, daar is een reden voor. Er heerst momenteel een heel zware en erge epidemie onder de konijnen hier in de streek. Ik had contact met de dierenarts van onze boerderij en hij wist me te vertellen dat het de ziekte “VHD” is. Een virus die heel zwaar huishoud op de konijnen boerderijen. Zonder symptomen vooraf sterven de konijnen in 2 dagen tijd. Vorige week bij de fietsenmaker sprak ik met iemand die een kleine boerderij had, hij liet me weten dat hij 187 konijnen verloor. Ook op de boerderij van de gast-ouders van de 2 Duitse vrijwilligsters zijn de konijnen gestorven. Het virus heerst overal in de streek, er zijn kwekers die 500 stuks verloren, echt wel een ramp voor hen. Dit zal heel veel kosten om te herbeginnen, als het al lukt, en nog een kost er bovenop om alles te ontsmetten. Ook sommige konijnen die gevaccineerd zijn hebben het virus niet overleefd.

Het goede nieuws is dat de konijnen op mijn boerderij Grâce à dieu (dat is de naam, er zullen er hier wel zijn die zeggen dat het dankzij de naam is) het virus niet hebben. Van zodra het gerucht verspreid was dat er een virus onder de konijnen heerste, heeft de baas beslist dat enkel de vaste medewerker Akim nog bij de konijnen mag komen, hij mag ook niet op andere boerderijn komen. , en gelukkig maar, de voorzorgsmaatregelen hebben gewerkt. Omdat het virus op de boerderij van de Duitse vrijwilligsters heerst, mogen ze 2 weken niet meer naar de boerderij komen om besmetting te voorkomen . Deze maatregelen zijn echt wel nodig, het zou ook hier een ramp zijn als de 400 konijnen zouden sterven.

Dus vanaf nu moet ik de komende 2 weken een tandje bijsteken, want ik ben de enige vrijwilligster op de boerderij, net nu de kippen bijna op hun piek zijn van het leggen van de eieren.

Ik ben al wat getraind in het kuisen en rapen van de eieren dus het zal wel lukken.

De eitjes en de kippen kijken al uit naar mijn komst om te werken.

Voor de lunch krijg ik een omelet met gefrituurde Yam, ik eet zowel ’s middags als ’s avonds warm eten en de porties zijn behoorlijk groot, vermageren zal ik hier zeker niet doen, in tegendeel vrees ik.

In de namiddag is het wat minder druk, er zijn minder eieren te rapen, we vullen nog de drinkbakken en kunnen ook wat pauze nemen, dat doen we buiten in de frisse lucht.

Vandaag is er veel bedrijvigheid, de baas heeft opdracht gegeven om bloem te maken van Maniok, die dan in hun lokale winkeltje en op de markt verkocht zal worden. De maniok wordt geschild – gepeld, in stukjes gesneden en dan op een soort vuurtje – oven verwarmd – gedroogd, daarna zeven met de hand. Ik vind dit interessant om te zien, de dames die ermee bezig zijn, zijn ook blij met mijn aandacht en vragen, ze gaan gewillig op de foto en willen wat selfies. Ondertussen is de tuinman William bezig met het water geven aan de planten, tot 2 à 3 keer per dag doet hij dit, ook hij gaat bereidwillig op de foto.

Wat een andere en positieve aanpak ervaar ik hier op deze boerderij, men werkt veel en naarstig, men zoekt naar nieuwe dingen om te doen om zoveel mogelijk te benutten en werk te bieden, het voelt goed om hier mijn kleine steentje te kunnen bijdragen, en zeker als je merkt dat dit heel gewaardeerd wordt.

Er is vandaag een kip gestorven, wat ondanks de goede zorgen van iedereen soms onvermijdelijk is, het spreekwoord zegt “de een zijn dood, is de ander zijn brood”, ook hier geldt dit, Aladji maakt de kip klaar om op te eten, hij zal er een 4-tal dagen van kunnen eten. Ik ga ervan uit dat zijn weerstand deze al dan niet ernstig zieke kip kan weerstaan. Als de kip niet al te ziek was, dan vind ik het beter dat ze deze aan de werknemers geven dan dat ze die in een put stoppen, ik denk niet dat er hier een andere opvang is voor de gestorven dieren.

’s avonds geniet ik op het dakterras van een biertje en de mooie zonsondergang.

Na een halfuurtje zijn ze klaar met het onderhoud van de machines, wat doen ze daarna, niets – zitten – niksen.

En ik blijf naarstig de rechthoeken markeren.

Het stoot me wat tegen de borst dat er hier op deze boerderij in de 4 weken dat ik hier ben eigenlijk niet veel gebeurt, ik begrijp niet waarom ze nu niets aan het doen zijn. De boerderij is 5 hectare groot, een immense zee aan mogelijkheden, maar de tuin ligt er onaangeroerd en verwilderd bij, er gebeurt niets met al het potentieel dat hier voor handen is, ik heb de indruk dat ik de enige ben die iets doe, maar dat men mij me een job geeft om bezig te zijn. Op de andere boerderij is het heel anders, daar kan ik echt helpen, zijn ze altijd heel druk in de weer, meer en meer krijg ik een slecht gevoel bij het werken op deze boerderij. Normaal ga ik niet rap opmerkingen maken of klagen, ik weet dat ik Afrika niet met Europa mag vergelijken, maar nu vind ik toch dat dit niet kan, ik heb betaald om hier te komen werken en wil dus ook wel een goed gevoel bij mijn werk hebben, het gevoel hebben dat ik help en door mijn hulp hun werk en de gemeenschap help. Dus na 1,5 uur gewerkt te hebben spreek ik de verantwoordelijke aan en vraag waarom ze niet aan het werken zijn.

 Na wat horten en stoten kom ik te weten dat er blijkbaar wat problemen zijn, de zaagbladen van de machines zijn op en ze wachten op nieuwe, die moeten uit Frankrijk komen, de baas belooft elke dag dat ze er zullen zijn, maar blijkbaar klopt dit niet. De tuin… de baas belooft al een tijdje om werkers te sturen maar ook dit gebeurt niet.

De mensen die hier nu aan het werk zijn, zijn ook te einde raad, ze hebben een gesprek met de baas gevraagd, als er niets verandert dan vertrekken ze.

De verantwoordelijke is blij dat ik het gesprek aanging, hij durfde me er niet zelf over aan te spreken, hij zat er verveelt mee dat ik iets doe en zij niet, hij was bang voor mijn reactie, ze zijn niet zo gewoon aan vrijwilligers van mijn leeftijd met een kritische blik. Maar hijzelf kan niets aan de situatie veranderen, alles ligt in de handen van de baas.

We spreken af dat ik stop met er te werken, als er terug echt gewerkt kan worden, ook in de moestuin en dergelijke, dan pas zal ik terugkeren.

Dus vanaf nu zal ik voltijds in de andere boerderij werken, daar kan ik echt helpen.

S middags praat ik erover met mijn gast-ouders, ze waren ook niet op de hoogte van de problemen op de boerderij. Uiteindelijk is het ook echt wel jammer voor het dorp en de bevolking want de boerderijen waar de vrijwilligers werken zijn een soort coöperatieve bedrijfjes, het dorp krijgt 10 % van de opbrengst en het zorgt ook voor werkgelegenheid, of dit zou het toch moeten doen. Ik hoop dat de situatie snel betert, zo niet zal ik proberen via Syto wat aan de boom te schudden.

Mijn lunch deze middag is een maaltijdsoep met bonen en groenten.

In de namiddag ga ik op de kippenboerderij helpen, daar wordt mijn hulp met open armen ontvangen en ten zeerste gewaardeerd.

Het is niet allemaal negatief, zeker niet, het is niet altijd eenvoudig om te kunnen helpen, om je nuttig te maken, maar als het lukt heeft het wel heel veel voldoening.

Terwijl ik wat later aan het lezen en schrijven ben komt het onvermijdelijke – welgekende weekend onweer opdagen, wat later komt de regen weer met bakken uit de hemel vallen, echt waar ik overdrijf niet het regent hier bijna enkel in het weekend, en mijn was, het drogen zal voor later zijn.

In de vooravond houdt de regen uiteindelijk op en maak ik nog een korte wandeling en drink een biertje terwijl ik kijk naar het passerende verkeer, dat op zich is al leuk om te doen – te zien.

Verhuiswagens – stokoude vrachtwagens, iemand die een stoel op zijn hoofd draagt op de brommer – een brommer met 6 mensen – kinderen zitten vooraan op de benzinetank…. Meer dan genoeg om te bezien en de dag mee af te sluiten.

Ik stap gezwind veder langs de weg, een asfaltweg hier en daar kom ik een rustig stukje tegen.

Op ongeveer een grote kilometer voor Pahou verandert de weg in een aardeweg, of op bepaalde plaatsen kan je het ook een modderpoel noemen. Het landschap mag er zijn, de weg paalt aan een rivier – lagune, wat een mooi zicht oplevert.

Na ongeveer anderhalf uur gestapt te hebben arriveer ik in Pahou, het is ondertussen behoorlijk warm geworden en ik heb dorst gekregen, ik heb me ooit laten wijsmaken dat het goed is om na het sporten een biertje te drinken, dus doe ik dat. Een paar minuten later begint het te regenen, tja het is weekend dus de regen hoort erbij, ik heb mijn e-reader meegebracht en lees ondertussen wat. De regen blijft duren, bliksemschichten sieren het beeld, ik verdiep me in een spannend boek. Na een 3 uur is het bijna over met regenen, het is ondertussen al 15u en ik besluit om te voet huiswaarts te keren. Het stukje onverharde weg ziet er na de regen nog modderig uit.

Men begrijpt niet zo goed dat het leuk kan zijn om te voet te gaan, ik wordt voortdurend aangesproken, je moet een Zem nemen, waarom ga je te voet. Ik negeer al het geroep en stap rustig verder, plots stopt er een man met zijn brommer die me eerder al probeerde aan te spreken, spreek je frans of engels is zijn eerste vraag, we praten wat, hij blijkt directeur te zijn van een schooltje in het dorp net naast mijn dorp en bied me een lift aan, waarom niet hij lijkt me een vriendelijke en eerlijk persoon dus ik spring achterop zijn brommer. Wat verder stopt hij bij een bar, hij heeft die opgericht en biedt me een biertje aan, weigeren is onbeleefd dus ik aanvaard zijn aanbod en we praten wat. Nu is hij directeur in een school, voordien was hij militair, hij kent mijn dorp en biedt me aan om zijn school en nog wat andere plaatsen te tonen.

Ik krijg een uitgebreide rondleiding, een andere bar van één van zijn vrienden, zijn huis waar ik zijn foto albums moet bekijken om te bewijzen dat hij me geen blaasjes wijsmaakt over zijn tijd in het leger. Daar neemt hij zijn andere moto die beter en sneller is, geen nood hij is een rustige chauffeur we rijden gezapig aan een snelheid van 50 km per uur. Ik wordt in zijn dorp voorgesteld aan zijn dochter, de lokale gemeenschap die aan het vergaderen is, een foto hoort erbij.

De school waar hij directeur is ziet er goed uit, ze hebben hun eigen waterput, anders dan vorig jaar in Ghana moeten ze niet dagelijks 15 minuten stappen om een emmer water te halen.

Hij toont me nog waar het dorpshoofd woont en als bedankje voor de rondleiding biedt ik hem nog een drankje aan in één van de lokale bars. Tussen pot en pint informeer ik naar zijn loon, als directeur verdient hij 150.000 Cfa (228€), dat is meer dan 4 keer het salaris van Aladji die op de boerderij werkt, voor ons lijkt het weinig maar ik vermoed dat dit al één van de betere betaalde jobs is. De leeftijd van de mensen moet je echt wel met een korreltje zout nemen, eerst hoor ik dat hij 35 jaar is, wat later zegt hij 40 jaar, ik wijs hem op zijn “leugen – onwaarheid”, blijkt dat hij 2 leeftijden hanteert, hij deed zich 5 jaar jonger voor om in het leger te kunnen dienst doen, blijkbaar heeft hij ook “officiële papieren” met beide leeftijden, de wetten steken hier niet zo nauw, ze worden waar het uitkomt wat omzeilt. Een dag met een onverwachte maar interessante wending, pluk de dag en je leert veel bij over het Afrikaanse leven.