Na het middagnieuws van 13 uur, heb je op Klara een heel mooi muzikaal programma onder de naam "Café Zimmermann". Deze week worden we er ondergedompeld in de pracht van de passiemuziek. Zo is er morgen een integrale uitvoering van de Mattheuspassie met het Collegium Vocale. Maar weten jullie ook waarom dit programma nu juist de naam van een café meekreeg? Oorspronkelijk was het een etablissement van Gottfried Zimmermann in de Sankt Katharinastrasse in Leipzig. In de 18e eeuw was er wekelijks een concert door het Collegium Musicum, een ensemble gesticht door Georg Friedrich Telemann, wat tussen 1729 en 1739 geleid werd door Johann Sebastian Bach. Op het programma stonden dan profane cantates en instrumentale muziek. In die tijd was er een bloeiend muzikaal leven in Leipzig, niet in het minst omdat er talrijke bezoekers kwamen voor Bach of om gewoonweg deel te nemen aan de muziekscene. Het repertorium was dan ook zeer omvangrijk, met werk van Telemann, Bach, maar ook van talrijke Europese componisten. Die muziek werd meegebracht hetzij in partituurvorm, hetzij in het hoofd van de vreemde bezoekers.
Als wij het in KORILE over Jef hebben, dan zitten we niet dadelijk te rekenen hoe oud hij ondertussen geworden is, het moet ergens iets zijn met een 8 ervoor. Maar dat zal wel fout zijn, als we hem zien binnenduikelen na een stevige fietstocht. We denken aan Jef als de man die een monument is in het Mechels muziekleven: als dirigent, als zanger (wat een tenor), als vader. Hij werd onderwijzer, medewerker van de toenmalige ASLK, en is blijkbaar nu met pensioen: de tijd waarin je geen tijd genoeg hebt om alles te doen wat je wil. Hij is de entertainer van ons koor, de steunpilaar van de tenoren. En ... hij staat op de shortlist van verdienstelijke Mechelaars. Ik zou het wel weten als ik in de jury zat. Maar wat ook de uitslag mag wezen, bij ons heeft hij sowieso al gewonnen.
Gisteren kreeg ik dé verrassing van dit jaar: in mijn correspondentie met een Jordaanse vrouw kwam toevallig aan de orde dat zij, als moslima niet mag zingen in het openbaar. Ik sta een beetje perplex want ik heb natuurlijk zowel in Turkije als in Marokko anders gezien. Dit wil ik nu eens echt gaan uitzoeken: ik heb er nooit bij stilgestaan dat dit wel eens de reden zou kunnen zijn waarom we zo weinig horen over een koorleven bij de allochtonen in ons land. Mocht iemand van jullie mij op het goede spoor kunnen zetten .... In elk geval is het zo dat in de Islam muziek in de moskee niet voorkomt blijkbaar. En juist de religieuze gezangen waren één van de pijlers in de ontwikkeling van de Westerse muziek. Gek hé hoe weinig zekerheden we hebben in onze interculturele samenleving.
Bloggen is leuk omdat je van de hak op de tak kan springen. En er is altijd wel een excuus om iets of iemand onder de spotlichten te plaatsen. De verjaardagskalender is er eentje van. Dus vandaag ff aandacht voor C.V. Stanford die op 29 maart 1924 in Londen stierf.Zijn werk leeft vooral voort in zijn kerkmuziek. Hij is ellicht de meest gespeelde componist in de Anglicaanse kerk. Al jaren droom ik ervan om zijn "Iustorum anime" uit te voeren, maar het geschikte koor heb ik er nog niet voor gehad. Ik zal dus nog maar wat blijven dromen en hopen.
In het veelbekeken programma van Annemie Struyf "In Godsnaam" werd een (heel onvolkomen) beeld geschetst van enkele wereldreligies. Bleven de tv-uitzendingen aan de heel oppervlakkige kant - kijcijfers! - dan waren de nabesprekingen respectievelijk op de radio en op TV met de notoire agnost Siegfried Bracke wel de moeite van het bekijken en beluisteren waard. Eén van de details die aan de orde kwamen was de vraag in hoeverre de jeugd van tegenwoordig zich nog afzet tegen de kerk. Annemie gaf daarover een doordacht antwoord: na de rebellerende 68-ers zijn we nu toe aan een generatie die de ballast van het verleden niet meer meedraagt, maar bovendien ook geen notie meer heeft van fundamentele begrippen over onze godsdienst. Ongehinderd door enige feitenkennis, stappen de mensen van vandaag fluitend en onwetend door het leven. In TV-programma's als Blokken of De Slimste Mens wordt een ontstellend gebrek aan kennis van de basisfeiten van het geloof tentoon gespreid. Ik was vanmorgen in de viering van Palmzondag die door de parochie aangegrepen was om de toekomstige eerste communicantjes uit te nodigen. Ineens was er een heel andere sfeer in de kerk, met al die jonge ouders die toch moesten meekomen met hun kindjes. Na de mis werden er traditiegetrouw palmtakken uitgedeeld. Hoorde ik een vader zeggen: "nu hebben we de palm, en nu nog eens een kruis gaan zoeken thuis". O tempora, o mores.
Het is gisteren een genoeglijke avond geworden in de volle collegekerk in Sint-Niklaas waar Bo Holten o.m. het radiokoor vande VRT doorheen 3 verschillende versies van het Stabat Mater loodste. De eerste twee waren van respectievelijk vader Alessandro en zoon Domenico Scarllatti. Tussen beiden - zij het uiteraard maar één generatie verschillend - ligt een wereld van onderscheid. Het werk van Domenico is een barokke weelde van 10-stemmig koor, in een uiterst complexe structuur waarin je als toehoorder ofwel Himalaya's van genot beklimt, of verdrinkt in de diepe donkere zee van zoveel muzikaal geweld. Gelukkig dat er een pauze kwam voor men Pergolesi aanpaakte, die veel verstilder en emotioneler het leed van de treurende moeder weet te verklanken. Ook als Holten een musicus met een grote renommé, en ook al presteerde het koor op een echt hoog niveau (complimentje speciaal voor onze stadsgenoot tenor Paul Foubert), toch zullen we maar heel fier blijven op onze goden die de naam Van Nevel dragen. Het was een mooie avond, heel mooi zelfs. Maar we zijn dan ook zo uitermate verwend in Vlaanderen.
Vanavond is er in de Collegekerk van Sint-Niklaas een concert met het Vlaams Radiokoor waar, zeer gepast voor deze tijd van het jaar, aandacht wordt besteed aan het Stabat Mater.
Er zijn veel melodieën, vooral van volksliederen waar meerdere teksten op gemaakt zijn. Toch ken ik maar één tekst die telkens weer door andere componisten gebruikt werd om er muziek op te zetten, met name dit Stabat Mater. De tekst van dit gedicht beschrijft het aangrijpendste moment uit de geschiedenis van Jesus Christus, namelijk als zijn moeder moet toezien hoe haar Zoon gekruisigd is. Sinds de Middeleeuwen hebben naar het schijnt meer dan vierhonderd componisten het Stabat Mater op muziek gezet. Wie het gedicht oorspronkelijk schreef is giswerk, maar meestal wordt Jacopone da Todi (ca. 1128-1306) als schrijver genoemd.
Vandaag gaan we dus kunnen luisteren naar versies van Pergolesi/Scarlatti.
Gisterenavond terug naar Hugo Claus gekeken, de prins van de Vlaamse Letteren, zoals hij gezien en meegeleefd werd door zijn vrienden.
Een vrouw
Met schaterend haar, Met meeuwenogen, met een buidel op de buik, Een moeder of een goede verrader, Wie kent deze laaiende vrouw?
Haar nagels naderen mijn hout, Haar klauwzeer wekt mijn jachtige huid, Als een jachthoorn hangt zij in mijn haar te tuiten.
Zij nadert in vouwen en in schicht, In hitte, in hars, in klatering, Terwijl in staat van begeerte, Gestrekt als een geweer en onherroepelijk In staat van aanval en van moord ik Omvat, doorploeg en vel, Gebogen, geknield, het geurend dier Tussen de lederzachte knieën.
Ik denk niet dat je er mij van kan beschuldigen dat ik hier al veel aan politiek heb gedaan. Misschien heeft dat wel wat te maken met mijn laatste job, waar ik er ook - zonder moeite - in slaagde om met de verschillende partners een goede, en vooral begripvolle relatie te hebben. En ik denk ook niet dat ik veel tekenen vertoon van xenofobie.
Deze morgen op mijn redelijk nuchtere maag (ik had nog maar een boterhammeke op) werd ik op Radio 1 "vergast" op een flinke ruzie tussen Bart De Wever en de hoofdredactrice van Le Soir. Het ging over een editoriaal waar Vlaanderen - volgens De Wever - in één hoek geplaatst werd met obscure regimes die zich overgeven aan massamoorden, wetten van oog om oog-tand om tand. Ik ben dan maar eens gaan kijken naar het betrokken artikel. Ik heb het wel drie keer moeten lezen om de verontwaardiging van De Wever te begrijpen. Maar ja, ik ben nu éénmaal ook niet bij 'De slimste mensen van de wereld', en al evenmin een historicus van het niveau van De Wever. Dat een krant fulmineert tegen de Vlaamse Wooncode, daar kan ik nog een beetje inkomen, al ben ik er van overtuigd dat subsidies voor sociale woningen in de eerste plaats naar zwakkeren moeten gaan, die inderdaad ook nog een echte band hebben met de gemeenschap waar zij die sociale woning willen verwerven. De context die Le Soir echter gebruikt om tegen dit Vlaams decreet in te gaan is echter inderdaad van een ongehoorde onfatsoenlijkheid. Na een heel lange uiteenzetting over de wet van oog om oog - mooi academisch verwoord - komt de aap uit de mouw. En Vlanderen is dan niet beter dan het oude Turks-Ottomaanse rijk, volgens hen. Maar het meest shockerend is dat bij het artikel "Le Wooncode et la loi du talion" er een foto geplaatst wordt van een massamoord.
Niet tegen de Walen die dit voer voorgeschoteld krijgen, maar tegen Le Soir zeg ik met de woorden van Bart De Wever: "J'ai l'honneur de ne pas vous connaître". Foei Soir!
Met al die moderne communicatietechnologie is de kunst van het briefschrijven verloren aan het gaan. Natuurlijk verschijnen er in de boekhandel wel allerlei zogenaamde brieven: brieven van de kardinaal, brieven aan de sint, brieven aan mijn ouders ... Maar daar gaat het niet over. Ik heb het over een brief aan een speciaal iemand, waar je voor gaat zitten met een blanco papier voor je, je gekoesterde geliefde vulpen in aanslag. Door de aard van het medium word je gedwongen om bedachtzaam en overwogen je gedachten aan het papier toe te vertrouwen. Waar is de tijd dat dames zich in een boudoir terugtrokken om op geparfumeerd papier hun tederste gevoelens kwijt te kunnen. Of waar een man bij het licht van een kaars de wereld en zichzelf verbeterde voor zijn pennevriendin. En zelfs voor deze vorm van met mekaar communiceren hebben ze een engels woord uitgevonden dat je moet toelaten te zeggen dat je niet zomaar een e-mailtje wil, maar een heuse snail mail. Aan de reclamefolders in mijn brievenbus kan ik niet ruiken, ik kan de vreemde postzegel niet herkennen, noch kan ik mij terugtrekken om aan het handschrift te zien welke emoties de schrijver van de brief doormaakte. We gaan ze terug moeten uitvinden, die brieven, maarja, daarvoor moet je wel minstens met twee zijn, want anders wordt het weer nep.
Ik had het een paar dagen geleden over dirigenten die niet horen afwezig te zijn. Professionele dirigenten kunnen terecht zeggen dat zij een zware job hebben, zowel fysiek als psychisch. Van vele topdirigenten is bekend dat zij hun dagelijkse training doen in de fitnesszaal, of via lopen en zwemmen. Een groot concert vergt nogal wat conditie: niet alleen het staan, maar de gecoördineerde bewegingen en uiteraard de mentale spankracht waardoor je je wil oplegt en je concept overbrengt op de musici. Je zou eens moeten gaan kijken naar aankomende dirigenten, die zichzelf daarbij ook nog moeten corrigeren door te oefenen voor de spiegel, waarbij dan gelet wordt op coördinatie van de handen, het veld waarin bewogen wordt, de gelaatsuitdrukking. En dan spreken we nog niet over het analyseren en instuderen van een partituur.
Geachte, Ik ben lid van het koor KORILE-Leest, maar ben ook nog actief in het uitvaartkoor in Leest dat op zoek is naar een dirigent.De persoon man of vrouw in kwestie dient wel elke dag van de week,behalve zondag beschikbaar te zijn en indien mogelijk op vrijwillige basis,maar daar kan over gesproken worden.Gemakkelijkheidshalve zou het liefst iemand van Leest of uit de buurt. Mocht iemand geïnteresseerd zijn, gelieve met mij contact op te nemen: Maurice Van den Sande,tel:0476/975861 e-mail:mvdsleest@telenet.be Alvast bedankt en vriendelijke groeten. Maurice namens het uitvaartkoor-Leest
Het moeten niet altijd van die heel serieuze verjaardagen zijn die wij herdenken. Soms zijn er zo van die mensen of gebeurtenissen die een impact hebben op een massa mensen of een hele generatie. Laten we dus vandaag maar eventjes teruggaan naar een vrouw die onze ouders beroerde, allicht meer de vaders dan de moeders, en allicht meer de jonge soldaten dan de oude knarren. 93 jaar geleden werd Vera Lynn geboren "The Forces'Sweetheart", die furore maakte met haar concerten voor de geallieerde strijdkrachten en een symbool werd van de droom op vrijheid.
Het kan raar gaan in een mensenleven. Jaren geleden ontmoette ik via een CLB-directeur voor de eerste keer een delegatie uit Sint Petersburg (Rusland) die op bezoek was om het Belgisch (Vlaams) Buitengewoon Onderwijs van naderbij te bekijken. Zij waren toen vooral geïnteresseerd in het onderwijs aan dove kinderen. En van het een kwam het ander: regelmatige bezoeken aan mekaar waardoor ik een zestal keer in Sint Petersburg was. Van professionele contacten kwam het stilaan tot echte vriendschappen, die veel verder reikten dan alleen maar onderwijs. Vooral de psychologe Elena opende voor mij het venster op een heel nieuwe onbekende wereld. Het was deze Elena die mij gidste door de wereld van de kunst in Rusland (of tenminste in het Westers georiënteerde Sint Petersburg). Zij maakte mij wakker om naar een orthodoxe eredienst te gaan, of probeerde mij tegen Russisch tarief (1/10 van wat toeristen moeten betalen) binnen te smokkelen in het Marinskiytheater voor onvergetelijke balletavonden, zij zorgde mee voor een concert van een prachtig Russisch koor in België, of liet mij in het conservatorium optredens bijwonen. We dwaalden in de tuinen van het Petershof en aten bij kaarslicht in restaurantjes waar alleen maar Russen kwamen. Wij plukten paddestoelen voor het middageten, en namen een sauna bij de minister. Sindsdien blijf ik contacten hebben met mensen uit Rusland en die zijn al lang niet meer beperkt tot die ene stad. Maar altijd opnieuw stel ik vast dat Russische mensen zich maar voor een deeltje Europees voelen, en heel nieuwsgierig zijn naar onze landen en gewoontes. Ze zijn heel fier op hun eigen identiteit, maar hebben een hart zo groot als de oceaan en zijn gastvrij en hartelijk. En ... muziek is een stuk van hun leven. Ik vergeet nooit hoe een groepje bezoekers bij mij thuis kwam en na een (uitgebreid Vlaams) souper begonnen te zingen. De minister die erbij was (Genadi Sokolenko), had een prachtige bas die alle snaren in ons deed trillen. Waarom ik dit allemaal schrijf? Een mail die ik gisteren kreeg van ene Anna uit Chelyabinsk (in de Oeral) haalde al die herinneringen terug naar boven. Stilaan leer ik mensen kennen uit dit onmetelijke land: mail vanuit Moskou, Sint Petersburg, de Oeral en Siberië maken dat ik vol heimwee blijf terugdenken aan die mooie tijden. Misschien moeten we eens gaan zingen met onze koren in Rusland?
Wat ik heel moeilijk kan begrijpen is dat sommige dirigenten zo maar een repetitie overslaan, omdat hen dat misschien beter uitkomt. Als je ja gezegd hebt tegen een koor, dan hoor je er ook altijd te staan. Er is nauwelijks een excuus te bedenken om een hoop geëngageerde mensen in de steek te laten en hun wekelijkse repetitie af te nemen. Gevallen van heirkracht kom je misschien één keer per jaar tegen, maar niet regelmatig. Als dirigent heb je mee de planning in de hand, ook leid je meer dan één koor. En "gouverner c'est prévoir". Hoe kan je van je koor discipline eisen, als je niet zelf het goede voorbeeld geeft? En kom me niet af met een of ander smoesje van ziek zijn: om te dirigeren moet je nu eenmaal zorgen dat je in conditie bent. Ouderwets?
Gisteren was overal in het nieuws dat er zoveel mensen last hebben van rugpijn: 1 op 7 mannen, 1 op 5 vrouwen. Dat zie je er natuurlijk niet aan, maar het is wel knap vervelend. Iets opheffen, aiaiai; gekke toeren doen met kinderen oooh; te wild dirigeren (hahaha). Ik doe er nu wel lacherig over, maar voel me dan toch ineens heel wat ouder en minder fit. Al die goeie raadgevingen van dokters en andere kinesisten zijn wellicht goed, maar ik houd er mij ni echt aan: verstandig tillen (door je benen gaan), veel bewegen (in plaats van achter je computer te zitten), oefeningen doen (net iets meer dan je een oog opendoen, en daarna je ander) ...Ik weet het allemaal wel. Maar ouderdom heeft ook zijn charmes.
Voor de vroege lezers van deze blog, die bovendien nog HD TV hebben, heb ik een suggestie. Ik heb gisterenavond op Exqi Culture zitten kijken naar één voor mij compleet onbekend oratorium van de Zwitserse componist Hermann Suter: "De lofzang van Sint Franciscus van Assisië", wat meteen een geweldige revelatie bleek. Ik ben dan achteraf meteen gaan opzoeken wie die Suter wel mag wezen (nog nooit van gehoord). In het programmaboekje van een concert in Lausanne in 2009 staat het volgende: Le Laudi di San Francisco is een van de absolute toppunten van de Zwitserse muziek. Het kwam tot stand in 1923-24 en werd geschreven voor een traditionele (grote) bezetting van 4 solisten, gemengd koor, kinderkoor , orgen en groot symfonieorkest. Door de opkomst van de nieuwe 20e-eeuwse muziek werd het een beetje afgedaan als 'postromantisch' ... Het heeft nog steeds niet de aandacht gekregen die het eigenlijk wel verdient. Ik heb in elk geval gisteren intens genoten. Het wordt deze voormiddag opnieuw uitgezonden op de zender Exqi Culture. Ik zou zeggen: zet er u bij (1 uur en 20 minuten) en droom maar dat je zelf meezingt in dit prachtige werk.
Eén van de mooiste periodes in mijn leven heb ik te danken aan mijn ouders die vonden dat ik, enig kindje, niet moest thuisblijven maar beter af zou zijn op een internaat met een hoop jongens van mijn leeftijd. Ik werd dus naar Turnhout gestuurd, naar de Jesuieten, "waar men leeuwen temt". Met dat temmen viel het nogal mee, tenzij je regelmaat en regels erg vindt. Ik denk dat die humaniora de rest van mijn leven getekend heeft - waat ook de bedoeling is van "humanior" worden. Het domein van het college, groene long van Turnhout, is vele hectaren groot en een droom om te verblijven, te wandelen, te sporten. Als kind besef je dit natuurlijk niet, maar onbewust onderga je de weldadigheid van zo een omgeving. Nu wordt het lente en ik denk dat ik eens een keertje terugga.
Ik ben Carlo (Carlo Claes), geboren op 20 september 1944. Als je goed telt weet je hoe oud / jong ik ben. Enkele jaren geleden gaf ik mijn job als resoc-coördinator van Waas en Dender op om met brugpensioen te gaan. Sindsdien kan ik mij aan mijn echte passie wijden: de koormuziek. Ik dirigeer twee koren: Fiori Musicali uit Sint-Niklaas en het Hanswijkkoor in Mechelen. Zo ontmoet ik iedere week een hoop fijne, lieve mensen. Maar hier is de wereld nog veel groter. Dus kom ik nu ook jou tegen.
