Alle rechten voorbehouden Een variant van deze blog is te vinden op seniorennet op het volgende adres: http://blog.seniorennet.be/tisallemaiet/
29-07-2021
De kerk en extreem-rechts (herh.)
De kerk en extreem-rechts
Op 27 april
2019 werd in Rome een Argentijnse bisschop van La Rioja, Enrique
Angelelli, door paus Franciscus zalig verklaard. (1) Angelelli werd
op 4 augustus 1976 van de weg gereden en vervolgens doodgeslagen
nadat hij had geprotesteerd tegen een dictatoriaal regime tijdens de
zogenaamde 'vuile oorlog' die aldaar woedde met de steun van
(Nobelprijswinnaar voor de Vrede in 1973!) Henri Kissinger onder de
dictatuur van Jorge Rafael Videla van 1976 tot 1981. Toen werden
zo'n 30.000 mensen ontvoerd en vermoord, waaronder 150 priesters die
verzet boden. (2) Die misdaden werden dertig jaar lang wekelijks
herdacht door de zogenaamde 'dwaze moeders' - de moeders van
verdwenen kinderen - die zwijgend in Buenos Aires over het Plaza
de Mayo of het Meiplein kwamen lopen waar de regering zetelt. (3)
Dat
Angelelli een martelaar was, werd duidelijk na later onderzoek want
de officiële versie van de doodsoorzaak luidde dat de bisschop was
omgekomen bij een verkeersongeval en de katholieke kerk is die
officiële versie blijven onderschrijven totdat de kust veilig was,
meer bepaald tot dertig jaar na zijn dood. (4)
Die
politieke strategie herinnert aan de historie van pater Damiaan en
aan die van Oscar Romero, nog twee martelaren die werden genegeerd
zolang er geen profijt mee te behalen was. Pater Damiaan werd door de
katholieken wandelen gestuurd toen hij het verbod overtrad nog terug
te keren naar het vasteland waar hij om hout kwam bedelen om de
leprozen mee te begraven; hij werd echter als groot weldoener erkend
door het stamhoofd van een plaatselijke gemeenschap en pas nadat zijn
heiligheid boven alle twijfel verheven was, werd zijn lijk in stukken
gereten door de 'relikwieënjagers' van de kerk. (5)
Ook de El
Salvadoraanse aartsbisschop Oscar Romero verzette zich tegen de door
de latere president Duarte gesteunde en door de USA bewapende
militaire junta die zowat 75.000 burgers ombrachten en hijzelf werd
op 24 maart 1980 vermoord, korte tijd nadat hij in Leuven een
eredoctoraat ontving; de kerk weigerde hem lange tijd te erkennen
terwijl zij zich verschuilde achter de valse beschuldiging van
communisme terwijl Romero alleen maar zijn bevrijdingstheologie (het
geloof in solidariteit met de armen) praktiseerde. (6)
Dat de
Argentijn Jorge Bergoglio paus is kunnen worden, is mede te danken
aan het feit dat deze steunpilaar van de conservatieve autoritaire
katholieke elite die de bevrijdingstheologie bestreed, tijdens die
vuile oorlog niet behoorde tot de verzetslieden-martelaren
ofschoon hij toentertijd (van 1973 tot 1979) provinciaal was van de
Jezuïetenorde. (7)
Nog
in Zuid-Amerika was er in Chili van 1974 tot 1990 de eveneens door de
VS gesteunde dictatuur van de rooms-katholieke mensenrechtenschender
Augusto Pinochet met 130.000 arrestaties, tienduizenden martelingen
en drieduizend executies. (8) Deze dictatoriale regimes werden
ingezet met de middels het pauselijke requerimiento
gesteunde Spaanse veroveraars die zowat vijfhonderd jaar geleden in
het spoor van Columbus de Inca's en de Azteken kwamen onderwerpen op
straffe van totale vernietiging en dood. (9)
In
Afrika kennen we de katholieke dictatuur van de onlangs overleden
Robert Mugabe van Zimbabwe maar ook in Europa kunnen we er niet naast
kijken: het verkapte bondgenootschap van de kerk met extreemrechts
toonde zich van 1939 tot 1975 in het Spanje van massamoordenaar
Franco "die
zich in 1953 na het concordaat met de Heilige Stoel "Caudillo de
España por la Gracia de Dios" ("leider van Spanje bij de
Gratie Gods") liet noemen."
(10), in de praktijken van de kerk(en) tijdens de tweede Wereldoorlog
"waarbij
de angst voor het communisme ze soms in de handen van
rechts-autoritaire regimes dreef." (11)
en vandaag in het Hongarije van Victor Orbán die zichzelf ziet
als redder van het christendom en het dagblad Trouw
wijst
er op dat aldus de scheiding tussen kerk en staat in gevaar komt -
Orbán's late 'bekering' in 1993 bleek overigens een politieke zet.
(12)
En dan is er
in het Europa van vandaag nog een nauwe samenwerking op til tussen
extreemrechts en de katholieke kerk die de haren ten berde doet
rijzen. Iedereen weet dat bij het in voege treden van de euro, de
Amerikaanse dollar flink is gezakt en dat de euro dreigde de plek van
de dollar in te nemen op de internationale markt. (13) Amerika bleef
niet bij de pakken zitten en sommige critici beweren dat het nu een
prioriteit geworden is voor de USA om de EU de wind uit de zeilen te
halen en wel met de beproefde divide et impera-tactiek. Alvast
heeft Trumps beste strateeg, Steve Bannon, zich heden gevestigd in
een klooster op een boogscheut van het Vaticaan - een klooster dat
onder de dekmantel van centrum voor het herstel van de christelijke
waarden in Europa, een opleidingscentrum blijkt voor extreem-rechtse
nationalisten die de autonomie van de eigen natie willen terugwinnen
en dus ook de ondergang van de EU. De huidige Hongaarse president
Victor Orban die het eigen land tot een ware slavenstaat heeft
herschapen, is alvast één van de beste leerlingen van de klas en
een straks niet meer te tellen aantal extremisten zitten klaar om in
zijn spoor te treden eenmaal zij, gefinancierd door 'geheim
privékapitaal', verkozen zullen zijn. (14) Precies zoals in de
achtertuin van de USA in het verdokene financiële, militaire maar
ook katholieke steun werd verleend aan de Argentijnse, Salvadoraanse
en Chileense dictaturen, kunnen vandaag de Europese dictators in
opgang rekenen op de kerk die in de samenzwering met superpopulisten
zonder twijfel een kans ziet om uit het diepe dal te klimmen waarin
zij ingevolge de huidige wereldwijde schandalen is beland. (15)
(11)
Jan Bank, God
in de oorlog.
De rol van de Kerk in Europa 1939-1945,
Balans 2017. Recensent E. Sengers schrijft over het boek:
"[Bank]
(...) laat zien dat de kerken
in het interbellum een weg moeten zoeken tussen de autoritaire
regimes die soms sterk voor, soms sterk tegen ze zijn waarbij de
angst voor het communisme ze soms in de handen van rechts-autoritaire
regimes dreef." Zie:
https://www.bol.com/nl/f/god-in-de-oorlog/9200000036327109/?country=BE
;
(14)
De VRT wijdde er een reportage aan, getiteld: "Op
bezoek in het Italiaanse klooster waar Steve Bannon 'gladiatoren' wil
opleiden om joods-christelijke waarden te verdedigen":
(15)
Zie onder meer: Frédéric Martel,Sodoma.
Het geheim van het Vaticaan,
Uitgeverij
Balans Amsterdam 2019(oorspr.:
Éditions Robert Laffont, Parijs 2019).
26-07-2021
Zo verglijdt onze democratie in een autocratie
Zo
verglijdt onze democratie in een autocratie
Een van de grondpeilers
van de democratie welke ervoor zorgt dat de macht in handen van het
volk zelf blijft berusten, is de zogenaamde scheiding der machten: de
wetgevende macht, de uitvoerende en de rechterlijke moeten onderling
onafhankelijk zijn en blijven. Waar dit niet het geval is, zullen
bijvoorbeeld de politici de rechters benoemen: de politici
controleren dan zichzelf, wat wil zeggen dat ze vrij spel hebben
terwijl het volk daarvan de dupe wordt. Dat is vandaag anno 2021 het
geval in Polen (°) en in Hongarije (*) maar ook Frankrijk en Italië dreigen
die kant uit te gaan en zo komt zelfs de ondergang van de hele EU in
het verschiet: de wetten die de vrede moeten waarborgen, het algemeen
welzijn en de mensenrechten worden herleid tot vodjes papier.
De oorzaak wordt maar
moeilijk onderkend. Zij is tweevoudig. Vooreerst brengen de huidige
politici zichzelf in diskrediet. Dat gebeurt op een ongehoorde schaal
waar potentaten nu de coronacrisis scheppen of opblazen en aanwenden
met het oog op persoonlijk voordeel: het volk wordt herleid tot een
bange massa die allerlei onzin door de strot wordt geramd en de
vrijheid wordt aan banden gelegd. Onverstand belet politici om ook
maar te vermoeden dat die oneerlijke handelwijze tenslotte averechts
moet werken. En zoals gewoonlijk spint de oppositie - extreemrechts -
garen bij de leugens van de schijndemocraten. Het volk verkijkt zich
op die kritiek en trapt in de val, precies zoals dat nu bijna honderd
jaar geleden in Duitsland gebeurde in de aanloop naar de machtsgreep
van Adolf Hitler. In werkelijkheid verglijden àlle politici naar het
gewetenloze opportunisme maar als extreemrechts aan de macht komt, is
er geen weg terug zonder oorlog.
Populisme is die
leugenachtige vorm van politiek bedrijven die aan het volk vrijheid
belooft maar slavernij oplegt. Eens de autocratie
regeert, is de hel onvermijdelijk.
De verglijding van de
E.U. wordt in de hand gewerkt door haar zogenaamde bondgenoot, de
V.S., die immers wegens de over de dollar triomferende euro, in feite
haar rivaal werd en zo verlenen sinds geruime tijd de V.S. verkapte
steun aan de Europese nationalisten die de E.U. maar al te graag zien
afbrokkelen, wat reeds van start ging met de brexit. Net zoals de
Amerikanen ten tijde van de crisis der kolonies België bijsprongen
om Congo onder de knoet te houden middels de hand- en spandiensten
van de CIA bij de moord op de volksbevrijder Patrice Lumumba, net zo
doen zij vandaag hun voordeel met de steun aan een politiek die nu
bij gebrek aan uitheemse kolonies, het eigen volk koloniseert.
Bovendien wordt ook de
scheiding tussen kerk en staat (een andere belangrijke peiler van de
democratie) de facto niet langer overal in de E.U. gerespecteerd:
Polen en ook Hongarije spelen een lelijk spel met het voorwenden van
christelijkheid voor het mooipraten van slavernij in functie van
alleenheerschappijen - de dictatuur is daar reeds een feit.
Uitheemse kolonies mogen
dan tot het verleden behoren: de kolonisatie van het eigen volk is
wat vandaag wordt nagestreefd: het tot kolonie of tot massa herleiden
van een inmiddels min of meer geëmancipeerde rechtsstaat bevolkt met
zelfstandige mensen met een redelijk opleidingsniveau en een
sociaaldemocratische visie op de samenleving. Paradoxaal genoeg
tracht extreemrechts dit doel te verwezenlijken door anderen ervan te
beschuldigen dat zij deze dystopie nastreven onder de dekmantel van
de coronacrisis en helemaal ongelijk heeft de oppositie uiteraard
niet: de eigen zwaktes zijn altijd al de troefkaarten van de vijand
geweest.
Edoch de geschiedenis
leert ons dat het ook hier opnieuw de vos is die de passie preekt.
Andermaal: eenmaal extreemrechts aan de macht komt, mogen wij wegens
de aldaar gehuldigde extreem liberalistische beginselen, vanuit een
meedogenloze concurrentievrijheid, de absolute en ongecontroleerde
alleenheerschappij van het grootkapitaal verwachten, de totale
vernietiging van het milieu en het principe van het recht van de
sterkste doorgevoerd tot zijn uiterste grens: de oorlog -
onvermijdelijk de wereldoorlog, met dit keer zeer zeker algehele en
definitieve vernietiging.
Het Ministerie van Waarheid en de libricide Aflevering 2: de illusie van de vrije meningsuiting!
Het Ministerie van Waarheid en de libricide
Aflevering 2: de illusie van de vrije meningsuiting!
Een vergiftigd geschenk
Vandaag zijn de blogs van bloggen.be (voorlopig) terug. Echter, een steekproef wijst uit dat de inhoud van de blogs sinds 14 of 15 juni 2021 niet meer wordt uitgezonden: zij werden derhalve herleid tot een klaagmuur. Men heeft er dus voor gezorgd dat bloggers van bloggen.be vanaf heden alleen nog in de illusie verkeren dat hun mening op het internet te vinden is. In werkelijkheid kunnen zij alleen nog worden bezocht door hen die weten waar ze zich bevinden...
Exact
een week na de dag waarop de Twin Towers tegen de vlakte gingen, werd
Amerika geteisterd door een vlaag van antraxaanvallen in de vorm van de
wit poederbrieven. Antrax is zeer dodelijk maar bereikt bijna niemand en
experten terzake waarschuwen dat Islamitische Staat koortsachtig op
zoek is naar een uiterst dodelijk vergif dat in één klap een massa
slachtoffers kan maken. Bommen doden weliswaar maar het
slachtofferaantal beperkt zich tot enkele tientallen en in extreme
gevallen worden dat er een paar duizend. De pest wordt snel herkend en
ingeperkt maar wat te denken van een gloednieuw dodelijk virus dat
genetisch zo gemanipuleerd wordt dat het ook uiterst besmettelijk zal
zijn? Tegen de bijl van koelbloedige moordenaars is geen mens bestand
die vrouw en kinderen heeft en zeker niet als die bioloog is van beroep
en tewerkgesteld in een lab waar de wapens van de toekomst worden
gefabriceerd.
Twee
jaar na die vreselijkste elfde september publiceert de CIA het document
The Darker Bioweapons Future waarin de Nationale Academie van
Wetenschappen waarschuwt voor oncontroleerbare en niet te detecteren
bio-technologische wapens ("engineered biological agents") die veel meer
kwaad kunnen aanrichten dan alle tot nog toe gekende ziekten. Het
document spreekt over de inplanting in een virus van genen die de afweer
vernietigen, wat zou kunnen zorgen voor bijvoorbeeld ernstige vormen
van artritis bij zoveel mensen dat de economie van het aangevallen land
het begeeft. Verontrustend is dat de wetenschap omtrent die zaken voor
iedereen toegankelijk is.
De
ontdekker van het AIDS-virus, de nu achtentachtigjarige
Nobelprijswinnaar voor de Geneeskunde Luc Montagnier vertelt ons vandaag
dat covid-19 een door mensen gefabriceerd virus is, bestaande uit
segmenten van het dodelijke HIV (waarvoor nog steeds geen vaccin
bestaat) gecombineerd met een superbesmettelijk verkoudheidsvirus. In
koor roepen bijna alle medici dat Montagnier zich vergist maar corona
doet exact wat twintig jaar geleden werd beschreven als het voor de
nabije toekomst te vrezen allergrootste kwaad.
Op
het smalle forum dat hij nog kan bemachtigen, klaagt Montagnier aan dat
ter gelegenheid van de zogenaamde pandemie de wetenschappelijkheid
verkracht wordt door het kapitaal. Wereldwijd zet de economie de
gezondheidszorg nu naar haar hand maar dit opportunisme gaat alle perken
te buiten waar het uitmondt in een wereldomvattend totalitarisme.
Vandaag zien wij daarvan alle tekenen: de oppositie wordt integraal
vernietigd, onder meer middels het aan banden leggen van de vrije
meningsuiting door het sabotteren van de massamedia en in het bijzonder
van de nieuwste communicatiemiddelen van het volk die sinds de opstanden
in Noord-Afrika de potentaten te kijk hadden gezet - dat is inmiddels
verleden tijd.
Onder
meer en vooral de blogs delen in de klappen en zo is in onze contreien
sinds 9 juli bloggen.be ontoegankelijk ('Forbidden') geworden voor het
publiek:
Seniorennet
blijkt te zijn gespaard maar dat is alleen maar oogverblinding: de
blogs van seniorennet worden immers niet uitgezonden op het internet,
zij zijn alleen bereikbaar voor wie ter plekke cirkuleert. Dat betekent
dat wie naar ongeacht wat zoeken via zoekmachines zoals Google, nooit
ofte nimmer op de seniorennetblogs terechtkomen. De meningen die daar
worden neergezet zijn voor de toevallige passant. Dit onheil is
overigens makkelijk aan te tonen: het plakken van lukrake zinsdelen uit
ongeacht welke seniorennetblog in het zoekvakje van bijvoorbeeld Google,
brengt je helemaal niet naar de bron maar geeft slechts als commentaar
dat de data niet gevonden werden. Dat was met betrekking tot bloggen.be
wél het geval, wat dit medium dan ook 'gevaarlijk' maakte voor de
huidige potentaten en dus werd het volstrekt onaangekondigd en zonder
commentaar opgeruimd. Geen iota erover in het nieuws: het doodzwijgen
van feiten, hoe gruwelijk ze ook zijn, maakt dat het op den duur echt
gaat lijken alsof zij alleen maar fictie waren: wat niet gezegd mag
worden, lijkt ook helemaal niet te bestaan - het is een van oudsher
beproefde tactiek.
De
potentaten werken immers met man en macht wereldwijd sinds een vol jaar
aan het sabotteren van meningen die met de hunne strijdig zijn en dat
kondigden zij ook volmonds aan. Zo richtte de EU een bijzondere
commissie op welke perfect overeenkomt met het 'Ministerie van
Waarheid' uit het griezelverhaal van George Orwell: de dystopische roman
1984. Ziehier het Orwelliaanse bericht betreffende de 'grote
zuivering' d.d. 10 juni 2020, getiteld: Desinformatie in verband met
COVID-19 aanpakken: feiten onderscheiden van fictie":
Het
volk is dus definitief het zwijgen opgelegd, de vrijheid van
meningsuiting behoort tot het verleden, het biblioclasme is terug, de
boekverbrandingen zijn weer van de partij.
Ook
betalende websteks die wél uitgezonden worden, worden eraf gegooid van
zodra hun inhoud door het regime als 'fakenews' wordt bestempeld en dit
is alvast in Europa sinds de 'pandemiewet' volstrekt legaal: wie een
persoonlijke mening uit die afwijkt van de officiële is voortaan een
crimineel. Dit is fascisme in vol ornaat. Op de agenda staan nu de
gekende, voorspelbare reeks van gebeurtenissen: de devaluatie van de
munt; de schaarste van eerst luxegoederen en vervolgens
levensnoodzakelijke dingen zoals huisvesting, brandstof en voedsel; de
verarming van het volk; de toename van extreme desinformatie en de
genocide, want zoals de dichter Heinrich Heine zei: "wo man Bücher
verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen."
(J.B., 16 juli 2021)
Een vergiftigd geschenk
Vandaag zijn de blogs van bloggen.be (voorlopig) terug. Echter, een steekproef wijst uit dat de inhoud van de blogs sinds 14 of 15 juni 2021 niet meer wordt uitgezonden: zij werden derhalve herleid tot een klaagmuur. Men heeft er dus voor gezorgd dat bloggers van bloggen.be vanaf heden alleen nog in de illusie verkeren dat hun mening op het internet te vinden is. In werkelijkheid kunnen zij alleen nog worden bezocht door hen die weten waar ze zich bevinden...
(J.B. 26 juli 2021)
06-07-2021
Mattias Desmet over massavorming - Als de oppositie uitgeschakeld is, volgt massadestructie
Mattias
Desmet over massavorming
Als
de oppositie uitgeschakeld is, volgt massadestructie
Professor
in de klinische psychologie aan de Universiteit Gent, Mattias Desmet,
vertelt aan Maurice de Hond hoe de malaise (met een explosie van
burn-outs, depressies en onbestemde angsten) in de periode
voorafgaand aan de coronacrisis, met het aanreiken van een object van
de angst (het virus), leidt tot massavorming en hij legt dat uit aan
de hand van een vergelijking met hypnose.
De
hypnotiseur verengt het blikveld van de gehypnotiseerde tot één
bepaald onderwerp zodat deze niets meer merkt van al de rest: wat
zich buiten het aandachtsveld bevindt, bestaat dan gewoon niet meer.
Zo kan men op een persoon onder hypnose een zware operatie uitvoeren
zonder dat die ook maar iets merkt.
Hetzelfde
gebeurt nu bij massavorming en zo verengt de coronacrisis het
aandachtsveld tot een virus en gaat alles in het teken staan van dit
te bedwingen gevaar. Zelfs wanneer het overwonnen wordt, blijft het
in het brandpunt zitten, bijvoorbeeld als iets waartegen men
preventief moet optreden.
Die
vernauwing van het gezichtsveld is bijzonder rampzalig omdat men dan
helemaal geen oog meer heeft voor alle andere gevaren, in casu: de
slachtoffers die gemaakt worden ingevolge de maatregelen tegen 'het'
gevaar.
Bijkomend
probleem: terwijl bij hypnose de hypnotiseur wakker is, worden de
technocraten (de virologen) die de massa in hun macht hebben en
bespelen, nog het meest van allen opgeslorpt door hun verengde
realiteit.
Op
de vraag hoe het tij te keren, benadrukt Desmet de uiterst
belangrijke rol van de oppositie omdat de geschiedenis ons leert dat
daar waar de oppositie helemaal uitgeschakeld wordt, het totalitaire
systeem immens wordt, absurd en bezeten van een ongeremde
destructiedrift. De grote zuiveringen die Stalin doorvoerde onder
vriend en vijand nadat hij alle tegenstemmen tot zwijgen had
gebracht, zijn daarvan een historisch voorbeeld.
Ziehier
de link naar het interview met Mattias Desmet:
Maar
net nu de rol van de oppositie van levensbelang wordt, krijgen wij te
horen dat een commissie sinds een jaar vastberaden werk maakt van de
strijd tegen wat zij 'desinformatie' noemt. Ziehier het Orwelliaanse
bericht betreffende de 'grote zuivering' d.d. 10 juni 2020,
getiteld:
"Desinformatie
in verband met COVID-19 aanpakken: feiten onderscheiden van fictie":
Enkele bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme - 8. Over de productie van de dood
Enkele
bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme
8.
Over de productie van de dood
Produceren
om te produceren,
zo luidt de titel van een boek van Willy Coolsaet uit 1984: wij
produceren niet om in onze behoeften te voorzien, want de
behoeftebevrediging is slechts het voorwendsel; het doel is de
ongeremde productie, een obsessie waarbij uiteindelijk niemand gebaat
is en die op de koop toe de uitputting van de grondstoffen en de
eindeloze vervuiling in de hand werkt. (1) Het zogenaamde
consumentisme (consumeren om te consumeren) betekent dat de productie
niet in functie staat van de behoeftebevrediging maar van de verkoop
of de consumptie zelf welke een doel op zich geworden is, zoals
Daniel Boorstin betoogt in The
Image - or What Happened to the American Dream uit
1962(2)
en zoals Herbert Marcuse beschrijft in One-dimensional
Man
uit 1964. (3)
Deze
uitwassen van de kapitalistische economie waarmee overigens ook de
communistische landen besmet zijn, komen alleen de omvang van het
kapitaal ten goede: zij creëren met andere woorden het zogenaamde
gouden kalf dat wordt aanbeden als een overigens volstrekt zinloos
doel op zich dat bovendien zijn aanbidders ten gronde richt en het
doet dat via haar navenante moorddadige economie zodat die twee - het
kapitaal en de economie - elkaar aanzwengelen in een wilde rit waarin
de ganse wereld zich te pletter rijdt.
Wanneer
alles beweegt in functie van de (kapitalistische) economie, betekent
dit dat alle dingen én mensen die de groei van de economie
belemmeren, zullen moeten verdwijnen en men ziet hoe zich de ijskoude
logica van een onmenselijk systeem doorzet in de productie van
overtolligen,
welke zich uiteindelijk vertaalt in de (massa)productie van lijken,
zoals Hannah Arendt dat beschrijft inzake de concentratiekampen die
allerminst een ontsporing zijn maar die zij ontmaskert als de
essentie
zelf van het totalitaire systeem van het nazisme. (4)
De
economie heeft opgehouden een instrument te zijn in handen van de
mens; zij dient niet langer de bevrediging van behoeften, laat staan
dat zij het menselijk geluk zou bewerkstelligen: zij is een doel op
zich en stelt alles en allen tot haar eigen dienst. De mens verwordt
tot een werktuig van zijn werktuigen en de eindwaarde, het doel gaat
de mist in.
Het
satanische in de hele ontsporing bestaat erin dat de mens zelf
uiteindelijk gedoemd is om overbodig te worden en om zichzelf te
vernietigen en deze aberratie start met de opdeling van de mensen in
(voor de economie) nuttige en schadelijke individuen. De schadelijken
zijn de overtolligen en zij worden verzocht om tot het inzicht te
komen dat zij dat zijn door eigen schuld: zij kunnen die schuld
alleen nog inlossen door zichzelf op te ruimen. Zij kunnen dan ofwel
ten onder gaan ofwel alsnog participeren aan het systeem maar dan nog
slechts als louter werktuigen zonder een eigen wil en zonder
vrijheid: zij redden hun vel maar zij schieten er sowieso hun
mens-zijn bij in.
De
nuttigen echter zijn slechts voorlopig nuttigen want ook zij zijn
gedoemd om overbodig te worden omdat het mechanisme doelloos is, laat
staan dat dit het menselijk geluk zou beogen: het jaagt alleen zijn
eigen eindeloze groei na; het gezwel voedt zich met mensen totdat zij
allen verorberd zijn.
Vooreerst
is er dus de creatie van de overtolligen. Omdat het geluk van de mens
voor een groot stuk bestaat in het feit dat hij met zijn werk een
persoonlijke bijdrage kan leveren aan de gemeenschap, moet elke
maatschappij die het welzijn van haar leden beoogt, zich borg stellen
om deze mogelijkheid voor elke burger te verzekeren als een recht.
Daarbij
komt de productiviteit uiteraard op de tweede plaats, zoals ook de
overwinning op de tweede plaats komt in ongeacht welk spel waaraan
principieel iedereen moet kunnen participeren. Verwordt het spel tot
een wedstrijd, dan wordt het elitair omdat de zwakkeren sowieso geen
kans maken om het ereschavot te halen want de wedstrijd bestaat
wezenlijk in de eliminatie van allen op uitzondering van slechts één:
de overwinnaar.
Wanneer
de maatschappelijke activiteiten die het geluk beogen, tot
wedstrijden verworden, zullen zij vanzelfsprekend resulteren in het
ongeluk van allen behalve één en die situatie gelijkt sterk op wat
wij bestempelen als de tirannie. Op het eind van de rit zijn allen
overtollig omdat de overwinnaar, de tiran (die ten langen leste
uiteraard ook zichzelf de das omdoet) niet een mens is maar een ding
- de economie. Het concurrentieel karakter van de economie is
verantwoordelijk voor dit nefaste resultaat; de vervanging van de
concurrentiële economie door een economie gebaseerd op samenwerking
is de enig mogelijke oplossing voor de hele malaise.
Een
totalitair regime beoogt de totale onderwerping van iedereen en zal
dus het recht op werk als zodanig miskennen: per definitie ontneemt
het aan alle mensen de kans op menselijk werk door hen voor de keuze
te stellen ofwel zichzelf te elimineren ofwel de eigen arbeidskracht
ter beschikking te stellen van een vreemde (de tiran) waarbij de
eigen vrijheid wordt opgegeven en er van een persoonlijke wil geen
sprake meer kan zijn. Elk totalitair regime streeft ernaar om al wat
menselijk is te vernietigen middels het beknotten van de vrijheid en
de wil. Het beoogt mensen te nivelleren, onpersoonlijk te maken en
derhalve vervangbaar, mede door verarming en morele en intellectuele
beknotting. Het streeft ernaar dat wij overbodig zijn, werkloos,
schuldig en uiteindelijk suïcidaal. Kort geleden stond ergens langs
de Gentse ring op een witte afrastering in zwarte verf de volgende
tekst in mansgrote letters die na amper enkele dagen weer keurig
waren overschilderd: "RVA=zelfmoordfabriek".
(4)
Hannah Arendt, Totalitarisme, Boom, Amsterdam, vijfde oplage
2021 (eerste druk 2014), in het Nederlands vertaald door Remi Peeters
en Dirk De Schutter. Oorspronkelijk: Totalitarianism, deel
III, alsook (in een appendix) een gedeeltelijk samengevat negende
hoofdstuk uit deel II, getiteld: The Decline of the Nation-State
and the End of the Rights of Man.
02-07-2021
Treinramp Wetteren 4 -mei 2013 : 8 jaar later wordt medegedeeld dat er PFOS in het blusschuim zat!
Treinramp Wetteren 4 mei 2013 : 8
jaar later wordt medegedeeld dat er PFOS in het blusschuim zat!
Enkele bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme - 7. Over het totalitair regime en zijn corrupte wetten
Enkele
bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme
7.
Over het totalitair regime en zijn corrupte wetten
In
de ongeziene, gigantische strijd tegen een virus dat officieel werd
uitgeroepen tot objectieve vijand nummer één van het mensdom
- terwijl iedereen die heeft leren rekenen, zou kunnen weten dat dit
virus niet meer doden maakt dan de jaarlijkse griep en terwijl het
derhalve van bij de uitbraak ervan slechts gaat om een vermoedelijke
vijand, worden allen die weigeren om deze gigantische leugen als
waarheid te erkennen, vandaag uitgeroepen tot objectieve
vijand van hun medemensen. Alle handelingen die zij stellen en die
getuigen van de weigering om de leugen in kwestie voor waarheid te
aanzien, kunnen voortaan worden bestraft op wettelijke gronden.
Dat
wil zeggen dat heden een wet in voege gaat (maar uiteraard is het
lang niet de eerste) die de burger verplicht om te liegen en dus om
de waarheid te miskennen: in dezer zijn misdadigers voortaan wie
weigeren de waarheid geweld aan te doen. De nieuwe wet keert derhalve
alle waarden om: in dezer blijven leugenaars voortaan ongemoeid en
waarheidssprekers zullen nu worden behandeld als criminelen. Wie
binnen de wet willen blijven, wie straffen willen ontlopen, wie hun
vrijheid wensen te behouden, zullen dat voortaan doen door de
waarheid in te ruilen voor een obligate fictie. Een fictie welke de
overheid op een fascistische wijze aan de burgers opdringt met als
enig doel: de totale willekeur. Meer hierover verderop in deze tekst.
Dat
het virus van bij de aanvang van de zogenaamde 'pandemie' helemaal
geen bedreiging voor het mensdom was maar slechts een vermoedelijke
bedreiging, zoals overigens alle ziekten dat zijn zolang zij
onbekend zijn, vormt niet langer een beletsel om wie dit aanhalen als
misdadigers weg te kunnen zetten, sinds de wet nu ook alle
vermoedelijke risico's te baat kan nemen om de vrijheid van de
burgers in te perken. (Nota bene: een risico is een 'vermoedelijk
kwaad'; een 'vermoedelijk risico' is derhalve een 'vermoedelijk
vermoedelijk kwaad' en dus iets waarvan vermoed wordt dat men zou
kunnen vermoeden dat het een kwaad is!). In de zogenaamde
'pandemiewet' staat immers te lezen:
"In
dit verband verwijst de afdeling Wetgeving van de Raad van State in
haar advies naar de vaste rechtspraak van het Hof van Justitie van de
EU, waarin wordt gesteld dat dit beginsel (...) impliceert [dat er]: "47. (...) bij onzekerheid
over het bestaan en de omvang van risicos
voor de menselijke gezondheid beschermendemaatregelen
kunnen worden genomen zonder
dat hoeft te worden gewacht totdat de realiteit en de ernst van deze
risicos volledig zijn aangetoond.
Wanneer het
bestaan of de omvang van het gestelde risico niet met zekerheid kan
worden bepaald omdat de resultaten van de verrichte onderzoeken niet
concludent zijn, maar
reële schade voor de volksgezondheid waarschijnlijk
blijft ingeval het risico intreedt, rechtvaardigt
het voorzorgsbeginsel dat beperkendemaatregelen
worden getroffen.""
(1)
Door
het tot wet worden van de zogenaamde pandemie-maatregelen
manifesteert zich nu uiteraard de overgang van 'totalitaire
organisatie' naar 'totalitaire staat', met andere woorden: het
effectief aan de macht komen van een totalitair regime. Die fase
behandelt Hannah Arendt in het derde hoofdstuk van haar
Totalitarianism
en in de inleiding tot hun vertaling schrijven Remi Peeters en Dirk
De Schutter daarover: "De
taak van de geheime politie bestaat er niet in misdaden op te
helderen of mensen met 'gevaarlijke gedachten' te ontmaskeren. Ze
moet beschikbaar zijn wanneer de leider beslist heeft om een bepaalde
categorie van mensen te liquideren. De noties van 'vermoedelijke
vijand' en 'vermoedelijk misdrijf' worden vervangen door die van
'objectieve vijand' en 'mogelijke misdaad' - noties die, afhankelijk
van de grillen van de leider, telkens anders kunnen worden ingevuld."
(2)
Zoals
hoger gezegd eist de wet dat de burger een zekere fictie voor waar
aanneemt en voor de slechte verstaander volgt hier de uitleg waarom
de achterliggende bedoeling niets kan te maken hebben met de
volksgezondheid maar wel alles met de import van totale willekeur.
Afgezien
van het feit dat het coronavirus tot op heden helemaal niet
significant gevaarlijker is gebleken dan ongeacht welk jaarlijks
griepvirus én afgezien van het feit dat heel wat maatregelen de
gezondheid effectief ondermijnen, wordt men hier tegen wil en dank
geconfronteerd met een wel bijzonder selectief ogende bezorgdheid
over de gezondheid en het leven van de burger. Immers, gelet op het
uit de 'pandemiewet' geciteerde tekstfragment handelend over de
rechtvaardiging van vrijheidsbeperkende maatregelen op grond van
slechts vermoedens van gevaar (i.e.: "Wanneer het
bestaan of de omvang van het gestelde risico niet met zekerheid kan
worden bepaald ( ) [, wanneer] reële
schade voor de volksgezondheid waarschijnlijk
blijft ingeval het risico intreedt, rechtvaardigt
het voorzorgsbeginsel dat beperkendemaatregelen
worden getroffen."),
zou men ook mogen verwachten dat in geval van aangetoond
risico en dan ook zeker en vast in geval van feitelijkeschade,
beperkende maatregelen worden getroffen, of vergissen wij ons hier?
Tabak
en alcohol worden nog steeds vrij verkocht en door de regering
gepromootaangezien
zij taksen heft op de verkoop van deze verslavende en moordende
harddrugs. Het is zelfs zo dat de Belgische pandemieregelgeving van
2020 een uitzondering maakte voor rokers en drinkers inzake de
verplichting voor het dragen van het mondmasker. Voetgangers die aan
zebrapaden aanstalten maken om een gevaarlijke weg over te steken
moeten vaststellen dat eerst negen automobilisten doorrijden
vooraleer een tiende hen voorrang verleent. Geregeld worden ouderen
maar ook kinderen aan zebrapaden doodgereden maar een controle op het
gedrag van automobilisten wordt onnodig geacht. Haast dagelijks
worden fietsers door auto's aangereden ingevolge het ontbreken van
fietspaden maar tijdens de pandemie leest men uitgerekend in de buurt
van scholen waar druk autoverkeer is en geen fietspad te bespeuren
is, de op de straat geverfde tekst: "Blijven fietsen allemaal".
Vormen dergelijke aperte inbreuken tegen de geest van het eigen
beleid dan niet het sluitend bewijs dat het huidige regime niet de veiligheid en de
gezondheid van de burger tot eerste zorg hebben?
Eens
te meer is de volksgezondheid allerminst het doel doch het beproefde
voorwendsel om de burgerlijke vrijheden aan banden te kunnen leggen
en die middeldoelomkering is tekenend voor de hypocrisie welke de
politiek kenmerkt, die behalve de economie en de industrie nu ook de
zogenaamde wetenschappen corrumpeert dat het niet schoon meer is.
(2)
Hannah Arendt, Totalitarisme, Boom, Amsterdam, vijfde oplage
2021 (eerste druk 2014), in het Nederlands vertaald door Remi Peeters
en Dirk De Schutter, pag. 20. Oorspronkelijk: Totalitarianism,
deel III, alsook (in een appendix) een gedeeltelijk samengevat
negende hoofdstuk uit deel II, getiteld: The Decline of the
Nation-State and the End of the Rights of Man.
Enkele bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme - 6. Over het over het hoofd geziene religieus totalitarisme
Enkele
bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme
6.
Over het over het hoofd geziene religieus totalitarisme
De
geest van het totalitaire regime is verwant aan dat van de paranoïcus
die vanuit een vastgeroeste premisse alleen nog de stringente
logische conclusies daaruit volgt zonder verder nog rekening te
houden met de zich altijd vernieuwende realiteit van zijn ervaringen.
Arendt schrijft: "Alles volgt op een begrijpelijke en zelfs
dwingende manier uit een eens aanvaarde premisse." (1) Die
premissen enten zich bovendien op de bijzonder gammele stellingen dat
de menselijke cultuur zich een voorbeeld moet nemen aan de natuur
(bij de nazi's) of aan de geschiedenis (inzake het Stalinisme)
waarbij men zich tevens niet lijkt te realiseren dat het gaat om
specifieke opvattingen over natuur en geschiedenis die men daarbij
als vanzelfsprekend hanteert. Voeg daarbij nog de megalomanie van de
mens die voor god speelt en die in zijn heerszucht de hele wereld
onder zich wil en die allen wil herleiden tot gewillige tentakels van
een Führer en het totalitarisme is compleet.
Vervangt
men nu in dit stramien de premisse van Hitler (de natuur als
voorbeeld voor het menselijk handelen) of die van Stalin (de te
versnellen gang van de geschiedenis) door bijvoorbeeld de dictaten
uit de bijbel, dan verkrijgt men een theocratie of een staat waarin
de geestelijke leider het voor het zeggen heeft. Dat de paus voor god
speelt, verbergt hij zelf niet, hij is immers onfeilbaar, en het
principieel onbeperkt karakter van zijn machtsstreven blijkt eveneens
uit de geschiedenis. (2) De godsdienst is derhalve in potentie een
totalitarisme dat zich overigens doorheen de hele geschiedenis
voortdurend als zodanig manifesteert. Opvallend genoeg blijkt het
tevens zo te zijn dat dictaturen zich makkelijk koppelen aan het
katholicisme of aan eender welke religie met een imperialistisch
karakter.
De
overeenkomst van de twee door Arendt genoemde totalitarismen met het
katholieke gaat zelfs nog veel verder omdat bij uitstek in de kerk de
interiorisering van de wet zich heeft doorgezet, zodat de
slachtoffers van ook het religieuze systeem niet alleen aan externe
wetten gehoorzaamheid bieden maar ook nog eens van binnenuit worden
gestuurd, met name middels een in een specifieke richting gevormd
geweten dat bovendien voortdurend wordt bijgestuurd, niet alleen door
de propaganda (waaraan men via zekere opvoedingssystemen van
kindsbeen af wordt blootgesteld) en de conditionering middels
beloningen en straffen maar ook nog eens door de biechtpraktijk. (3)
De
folteringen van de kerk zijn bovendien nog veel meer gesofisticeerd
dan die van de seculiere totalitarismen, daar zij psychosociaal van
aard zijn. Niet alleen de dreiging met het hellevuur is daar een
voorbeeld van maar ook de tactiek van de chantage waarbij men ouders
verantwoordelijk stelt voor het eeuwige lot van hun kinderen die zij
al dan niet laten dopen, gecombineerd met de psychische stress,
uitgaande van de inductie van volstrekt irrationele causale verbanden
tussen enerzijds het ongeluk van bijvoorbeeld handicaps, ziekten en
tegenslagen en anderzijds de zondigheid waaronder dan verstaan moet
worden de ongehoorzaamheid aan de in het systeem geldende wetten.
Paradoxaal genoeg staan deze stellingen diametraal op de essentie van
het christendom dat in deze wereld een lastige navolging van
Christus voorspelt en een geluk dat zich in een heel andere
wereld manifesteert.
Naast
de onzichtbare maar alziende goddelijke bestraffer die in deze
kerkelijke stellingen werkzaam wordt geacht, is er tevens de sociale
controle die aanvankelijk of natuurlijkerwijze in dienst staat van de
bevordering van de goede communicatie maar die hier wordt aangewend
voor een daaraan tegengesteld doeleinde, met name als beproefd middel
voor de onderlinge isolering van de individuen, omdat zij de vrijheid
en de spontaniteit van de betrokkenen in de weg staat. In een religie
praten de gelovigen hun religieuze leiders immers naar de mond en zij
kijken erop toe dat hun medegelovigen hetzelfde doen; het is daarbij
vrijwel geheel onmogelijk om nog kritiek te uiten op de van hogerhand
opgelegde en dikwijls oneerlijke en zelfs absurde opvattingen en
gedragscodes zonder onmiddellijk te worden gedemoniseerd en uit de
gemeenschap gebannen. Ofwel wordt men ervan beschuldigd bezeten te
zijn, kwaadaardig en zondig, ofwel wordt men weggezet als ziek of als
afwijkend in zijn gedrag of in zijn denkbeelden, met de ook in andere
totalitarismen gangbare remedie als resultaat: sociale uitsluiting,
al dan niet fysieke quarantaine en stigmatisering, gevangenzetting,
internering en zelfs specifieke medicalisering waarbij pillen en
spuiten geheel onzichtbaar hetzelfde werk doen als kettingen,
knuppels en gevangenismuren. Wat allemaal neerkomt op dezelfde
'Endlösung' ('oplossing') die ook in nazi-Duitsland gold en onder
Stalin, met name: liquidatie.
(Wordt
vervolgd)
(J.B.,
28 juni 2021)
Verwijzingen:
(1)
Totalitarisme, p. 289.
(2)
Zie het hoofdstuk, getiteld: "Fundeert het katholicisme onze
beschaving", in: Panopticum Corona pp. 290v.:
Enkele bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme - 5. Over 'overbodige mensen'
Enkele
bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme
5.
Over 'overbodige mensen'
De
term 'overbodigheid' ontleent zijn betekenis aan de term 'nut': iets
is overbodig als het gemist kan worden, als het niet of niet meer
nuttig is en dat nut staat uiteraard in functie van een welbepaald
doel. Als wij met zijn allen een toren bouwen en wij doen dat met
zoveel manschappen dat we elkaar onder de voet lopen, dan is ons
aantal te groot in functie van de efficiëntie: wij zouden ons doel
veel sneller bereiken indien wij ons aantal bijvoorbeeld zouden
halveren en dus is de helft van onze manschappen overbodig en niet
alleen overbodig maar ook nog eens hinderlijk bij de bouw van de
toren.
Waar
men het nu heeft over overbodige mensen, wordt meestal bedoeld dat
zij overbodig zijn in functie van de economie omdat de economie in de
huidige wereld een positie verworven heeft die haar helemaal niet
toekomt: zij wordt namelijk belangrijker geacht dan de mens van wie
ze oorspronkelijk een instrument of een werktuig is. Maar neen: ook
hier werden middel en doel onderling verwisseld en beschouwt men met
steeds meer gemak de mens als een werktuig dat dient om de economie
draaiende te houden. De mens is gedegradeerd tot de bedienaar van een
machine, de machine produceert goederen voor de markt en die worden
verkocht en gekocht en dat is de economie waarvan de mens in dienst
staat en is hij niet meer rendabel dan kan hij ook nog eens perfect
vervangen worden. En waar de mens als zodanig verengd wordt tot zijn
economische functie, is hij inderdaad niet meer dan een vervangbaar
machine-onderdeel, alleen rest de vraag of men hier de trappers niet
is kwijtgespeeld.
Uiteraard
is die vreemde perversiteit een implicatie van de hebzucht en meer
bepaald van de geldzucht: de hebzucht domineert mensen dermate dat
zij te allen prijze rijkdom willen vergaren, ook al gaat dat
uiteindelijk ten koste van mensenlevens met inbegrip van het eigen
leven, bijvoorbeeld daar waar men zich dood werkt. Edoch, wie rijk
sterven, moeten alles wat zij hier vergaard hebben achterlaten, het
Indische spreekwoord indachtig dat al wat niet gegeven werd, verloren
is.
Mensen
kunnen pas als overbodig worden beschouwd als men hen ziet als
ondergeschikt aan de economie waarin zij functioneren en als men hen
tevens tot die functie verengt. Vandaar zou men in feite moeten
spreken over overbodige arbeidskracht: niet de mensen zij
overbodig maar deze of gene foute aanwending van hun arbeidskracht.
In dat geval treft de overbodigheid niet de mensen zelf die tot deze
arbeid in staat zijn maar brengt zij hetzij de ondeskundigheid hetzij
het bedrog aan het licht van diegenen die instaan voor de verdeling
van de arbeidskrachten, met name de politici. Met stellige zekerheid
kan immers worden gezegd dat het perfect mogelijk is om aan iedereen
werk te verschaffen en wel door simpelweg de hoeveelheid arbeid te
verdelen over alle kandidaat-arbeiders zonder ook maar iemand tot
uitsluiting van de arbeidsmarkt te veroordelen. Maar dat is nu
precies wat gebeurt en tevens gebeurt dit niet onopzettelijk:
politici veroorloven zich om een zeker volume aan werklozen te
behouden teneinde de werkenden middels die dreiging van de
werkloosheid danig onder druk te kunnen zetten dat zij zich
letterlijk uit de naad werken zodat de rentabiliteit van het geheel
dan stukken groter wordt dan in het geval waarbij allen aan de
slag waren.
Uiteraard
is het kunstmatig opdrijven van de rentabiliteit middels de dreiging
met werkloosheid te wijten aan het afschrikwekkende ongeluk dat
gepaard gaat met de situatie van de werkloosheid. Niets immers kan
een mens zozeer slaan met depressie en met gevoelens van zinloosheid
en overbodigheid dan het aan hem op slinkse wijze onthouden van het
recht om een persoonlijke maatschappelijke bijdrage te leveren.
Arbeid immers is niet in de eerste plaats een plicht doch een recht.
Hannah Arendt spreekt hier over het veroordelen van mensen tot een
toestand van verlatenheid: "Afzondering [die zelfs nodig is om
te arbeiden] wordt ( ) ondraaglijk, wanneer de meest elementaire
vorm van menselijke creativiteit, namelijk het vermogen om iets van
zichzelf aan de gemeenschappelijke wereld toe te voegen, vernietigd
wordt." (1) "Op dat moment wordt afzondering
verlatenheid". (2) Ook de privésfeer is dan vernietigd.
Afzondering is verwant met ontworteling ("geen plaats in de
wereld hebben die door anderen erkend en gewaarborgd wordt" (3))
en met overbodigheid ("helemaal niet tot de wereld behoren"
(4)).
Arendt
spreekt hier over de concentratiekampen waarin overbodig geachte
mensen worden opgesloten met de bedoeling vernietigd te worden maar
zij waarschuwt dat die kampen evengoed bestaan in het dagdagelijkse
maatschappelijke leven en vandaag misschien bij uitstek in de
realiteit van de werkloosheid die vandaag nog aangezwengeld wordt en
die tot gevolg heeft dat mensen worden veroordeeld tot de
verlatenheid die veel erger nog is dan de eenzaamheid. Immers: "Verlatenheid is geen eenzaamheid [want] laat zich het scherpst
voelen in gezelschap met anderen." (5) Arendt verwijst naar
Epictetus in wiens visie "de verlaten mens zich omringd weet
door anderen met wie hij niet in contact kan treden en aan de
vijandigheid van wie hij is blootgesteld. De eenzame mens daarentegen
is alleen en kan daarom 'samenzijn met zichzelf' aangezien mensen
over het vermogen beschikken om 'met zichzelf te spreken'."
In
de verlatenheid, aldus Hannah Arendt, verliest een mens zijn
zelfvertrouwen en zijn vertrouwen in de wereld, het vermogen om te
denken en om te ervaren: "Wat
mensen in de niet-totalitaire wereld klaar stoomt voor de totale
overheersing, is het feit dat de verlatenheid, die ooit een
grenservaring was, meestal ondergaan in bepaalde marginale sociale
situaties zoals de oude dag, voor de steeds groeiende massa's in onze
eeuw een alledaagse ervaring geworden is." (6)
De verlaten mens voelt zich overbodig en aan het slachtoffer zelf
wordt de schuld gegeven voor zijn toestand. Het totalitaire regime
slaagt er echter in om slachtoffers te laten geloven dat zij zelf
verantwoordelijk zijn voor het kwaad dat hen wordt aangedaan. En zo
komt het ook dat mensen tot levende doden worden die zich zonder
verzet naar de slachtbank laten leiden.
Het
weze herhaald: de
vernietiging van de individualiteit "[verklaart] waarom
miljoenen menselijke wezens zich zonder weerstand naar de gaskamers
hebben laten leiden." (7) Wat
overbleef waren "marionetten met een menselijk gelaat,
die zich allen gedragen als de hond van Pavlovs experimenten ( ).
Dit is de ware triomf van het systeem [dat erin slaagt] zijn
slachtoffer te vernietigen vooraleer het het schavot bestijgt." (8)
Aldus toont zich de macht van de meesters." (9) "De 'modelburger' van de totalitaire staat is de hond van
Pavlov." (10) "Het
ligt in de ware natuur van totalitaire regimes om onbeperkte macht op
te eisen. Een dergelijke macht kan alleen verzekerd worden wanneer
letterlijk alle mensen, in elk aspect van hun leven afdoende
gedomineerd worden." (11)
Totalitarisme streeft geen despotische heerschappij over
mensen na, maar een systeem waarin mensen overbodig zijn."
(12) "De poging om mensen overbodig te maken weerspiegelt
de ervaring van de moderne massa's, die zich overbodig voelen op een
overbevolkte aarde." (13)
(Wordt
vervolgd)
(J.B.,
27 juni 2021)
Verwijzingen:
(1)
Totalitarisme,
pp. 343-344.
(2)
Totalitarisme,
p. 344.
(3)
Totalitarisme,
pp. 344-345.
(4) Ib.
(5)
Totalitarisme,
p. 345.
(6)
Totalitarisme,
pp. 348-349.
(7)
Totalitarisme, p. 285.
(8) Ib.
(9) Ib.
(10)
Totalitarisme, p. 286.
(11)
Totalitarisme, p. 287.
(12)
Totalitarisme, p. 287.
(13)
Totalitarisme, p. 288.
26-06-2021
Enkele bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme - 4. Over de atomisering van leden van minderheden
Enkele
bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme
4.
Over de atomisering van leden van minderheden
Dat
mensen pas overheerst kunnen worden wanneer zij eerst geatomiseerd
werden, houdt in dat (vrije) communicatie met anderen een voorwaarde
is voor het vrijwaren van de individuele zelfstandigheid. Met andere
woorden zullen mensen aan wie verhinderd wordt zich bij anderen te
informeren omtrent toestanden en indrukken waarmee zij te maken
krijgen, blootgesteld worden aan de beroving van hun zelfstandigheid
en van hun vrijheid en zullen zij makkelijke prooien worden voor
allerlei vormen van overheersing welke zich dan bovendien vaak
voordoen als paternalisme, bescherming en zorg. Op die manier worden
steeds vaker allerlei minderheidsgroepen quasi onopgemerkt uit de
samenleving gebannen en een actuele poging daartoe is de nieuwe
Hongaarse wet die homofilie op slinkse wijze linkt aan pedofilie waar
zij insinueert dat het achterhouden van informatie over homofilie aan
kinderen, hen zou beschermen tegen pedofilie, terwijl uiteraard het
tegenovergestelde het geval is omdat de vervolging van homofilie,
cryptohomofilie stimuleert, een wantoestand waarvan pedofielen
gebruik maken om zich te verschansen omdat de praktijk van de
pedofilie vrij spel kan krijgen ingevolge homofobie, zoals Frédérick
Martel dat heeft uitgelegd aangaande de desbetreffende situatie in
het Vaticaan in zijn Sodoma uit 2019. (1)
Enkele bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme - 3. Over de opruiming van mensen
Enkele
bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme
3.
Over de opruiming van mensen
Massavorming
geschiedt middels de isolering van de individuen maar uiteraard
gebeurt zulks bijzonder selectief, in die zin dat niet iedereen tot
massamens veroordeeld wordt: ontmenselijkt worden alleen diegenen die
men weg wil uit de maatschappij en zo vangt men twee vliegen in één
klap: men hoeft de ongelukkigen niet te doden en derhalve kan geen
sprake zijn van misdaad, laat staan van moord of genocide maar tevens
verkrijgt men uit elk ontmenselijkt individu een bijzonder bruikbare
restant die makkelijk geconditioneerd kan worden omdat elke weerstand
daartegen via de voorafgaande atomisering werd teniet gedaan.
De
mensen die geselecteerd worden om ontmenselijkt te worden, kennen wij
van oudsher als de slachtoffers van discriminatie en de bewegingen
tegen allerlei vormen van discriminatie bewerken vaak het tegendeel
van wat zij voorhouden na te streven omdat de leugen nu eenmaal voor
de waarheid vlucht in zevenmijlslaarsen. In een wereld die geregeerd
wordt door het gouden kalf en waarin geld belangrijker is dan de
mensen omdat de slachtoffers van het geld daarvan overtuigd kunnen
worden dat geld een levensnoodzakelijk goed is waarvan niemand een
euro teveel kan hebben terwijl zijzelf overbodig zijn omdat zij ook
geloven dat er nu eenmaal teveel mensen zijn, worden allen geacht
dienaren van het gouden kalf te zijn: zij moeten renderen, geld in
het laatje brengen, en vanaf het ogenblik dat zij dat niet langer
doen en dat zij daarentegen geld gaan kosten, kunnen zij in deze
ideologie worden beschouwd als nutteloos of als schadelijk, zodat de
oplossing voor dit probleem slechts kan bestaan in hun liquidatie.
Abortus
of de moord op mensen nog vooraleer zij geboren zijn, kan massaal
ongestraft gebeuren omdat, zoals rechters dat in hun wijsheid reeds
lang hebben beslist, burgerrechten pas na de geboorte aan mensen
kunnen worden toegekend. Euthanasie, sinds vele jaren toegepast op
ouderlingen en op zieken, heeft zich vandaag een weg naar de
legaliteit gebaand en wordt, als toppunt van cynisme, door haar
slachtoffers zelf geconsumeerd en dan nog wel alsof het een medische
behandeling betrof, want de geneeskunde is allang vervreemd van wat
Hippocrates daar onder verstond omdat de mens niet langer een
eindwaarde is en de gezondheid niet langer heilig, evenmin als de
veiligheid en al die andere waarden, stammend uit een tijdperk dat
voorgoed voorbij lijkt.
Er
bestaat vandaag een heuse handel in lijken die immers beschouwd
worden als bruikbaar afval met recupereerbare onderdelen, zoals dat
het geval is met auto's en met andere instrumenten en zoals
instrumenten die niet meer werken voor de volle honderd percent alras
naar het containerpark verhuizen omdat men er sowieso genoeg van
heeft, zo gebeurt dat ook met mensen die te kampen krijgen met
gezondheidsproblemen: zij worden probleemloos opgeruimd en men komt
even probleemloos weg met de verklaring dat zij onnuttig zijn
geworden en alleen nog geld gaan kosten aan de maatschappij.
Gewis,
de slachtoffers van de algemene opruiming gaan zelf geloven dat zij
asociaal zijn wanneer zij niet instemmen met hun eigen
nietigverklaring. En ziedaar het bewijs van de aan de gang zijnde
activiteit van het totalitarisme waarover Hannah Arendt schrijft dat
aan de mens zijn eigen dood ontnomen wordt. Bovendien: "Door
omstandigheden in het leven te roepen waarin ( ) het volstrekt
onmogelijk is om goed te doen, worden in het totalitaire regime de
slachtoffers mededaders." (1)
Zo ook blijkt een totalitair regime erin te slagen "haar
slachtoffers te overtuigen van hun schuld aan misdaden die ze nooit
gepleegd hebben. ( )In
een situatie waarin de scheidingslijn tussen fictie en werkelijkheid
uitgewist wordt door de monsterachtigheid en de innerlijke
consistentie van de beschuldiging, is niet alleen een sterk karakter
vereist om te weerstaan aan de voortdurende bedreigingen, maar ook
een groot vertrouwen in medemensen - kennissen, vrienden, buren, die
'het verhaal' nooit zullen geloven - zodat men niet zwicht voor de
puur abstracte mogelijkheid van schuld. Zeker, dit toppunt van een
kunstmatig gefabriceerde waanzin kan alleen in een totalitaire wereld
bereikt worden." (2) Het volk belandt aldus in "de
griezelige rust van een volkomen imaginaire wereld." (2)
Maar niet
alleen de 'nuttelozen' worden opgeruimd: de totalitaire maatschappij
ruimt ook haar potentiële redders op, met name waar zij al diegenen
die de waarheid aan het licht pogen te brengen, genadeloos ombrengt.
(Wordt
vervolgd)
(J.B.,
25 juni 2021)
Verwijzingen:
(1)
Totalitarisme, pp.
281-282.
(2)
Totalitarisme, pp.
141-142.
24-06-2021
Enkele bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme - 2. Over de zonde tegen het lichaam
Enkele
bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme
2.
Over de zonde tegen het lichaam
Het
atomiseren van mensen teneinde hen te kunnen reduceren tot de
partikels van een massa die vervolgens kan worden uitgebaat gebeurt,
zoals Hannah Arendt beschrijft, door hen van elkaar te isoleren en
dus door hun onderlinge communicatie te bemoeilijken of zelfs
onmogelijk te maken. Dat kan middels gevangenzetting en afzondering,
zoals dat vandaag wereldwijd gebeurt in het kader van de zogenaamde
pandemie, maar het is ook mogelijk om dit doel te bereiken met alleen
maar een psychosociaal en politiek instrumentarium dat zich dan
vertaalt in een aantal voorschriften welke verplicht moeten worden
nageleefd en waarvan de zwijgplicht of het spreekverbod niet alleen
als de omerta onder misdadigers wordt toegepast maar ook de regel is
in kloostergemeenschappen en in nog tal van andere al dan niet
geheime genootschappen, politieke verenigingen, holdings en
industrieën en wel in die mate dat het zich bezondigen aan spreken
er beschouwd zal worden als verraad, vals spel of spionage.
Naast
het spreekverbod, kunnen ook het lees- en schrijfverbod genoemd
worden of eerder nog het bevorderen van zaken zoals het analfabetisme
en de onderontwikkeling in het algemeen: alle hebben zij tot doel de
waarheid te doden en hem te vervangen door elkaar overstelpende
leugenachtigheden.
Ook
het onderling verdelen van de individuen om te vermijden dat zij
vriendschappelijke banden zouden smeden en dat zij zich zouden
verenigen, is een beproefde methode lang voorafgaand aan het in voege
treden van het Latijnse gezegde: Divide et impera! Dat gezegde
drukt in feite kort en bondig uit wat Hannah Arendt zo gedocumenteerd
doceert in haar Totalitarianism: de isolering van mensen welke
hun eendracht breekt en daardoor ook hun weerstand tegen vreemde
overheersers.
Mensen
die behoren tot dezelfde groep staan van nature helemaal niet
vijandig tegenover elkaar omdat hun bezit evenals hun werk een zaak
is van de gemeenschap maar de installatie van het privaatbezit
gecombineerd met het schaars houden van de goederen die men in bezit
kan nemen, verdelen de oorspronkelijke gemeenschap in allemaal
individuen die dan niet langer samen werken maar die plotseling een
bijzonder onnatuurlijk gedrag gaan vertonen: zij proberen elk
afzonderlijk zoveel mogelijk bezit naar zich toe trekken, vandaag
meestal in de vorm van geld, waarmee ze bij de overheid of althans
bij de door de overheid bestuurde en gecontroleerde organen zaken
kunnen aanschaffen waarmee ze hun individuele noden kunnen lenigen.
Het concurrentiële karakter van de economie is een alom ingeburgerde
hefboom welke de gezagsdragers faciliteert in het geatomiseerd houden
van de massa's die dan als menselijk vee tot hun beschikking staan.
De
methodes om de productie van massamensen op te drijven zijn legio.
Het aan mensen ontnemen van hun moedertaal en de verplichting tot het
gebruik van een vreemde taal die zij echter nooit voldoende zullen
kunnen beheersen om zich in alle spontaniteit uit te drukken, maakt
de communicatie danig gebrekkig dat men er vanzelf van afziet
teneinde de frustraties die dergelijke folteringen meebrengen, te
kunnen ontlopen.
Het
induceren van allerlei tegennatuurlijke plichtplegingen,
beleefdheidsregels en protocollen of juist het afschaffen of het
verbieden ervan kan de communicatie stremmen en zelfs stopzetten,
zoals dat het geval is na de invoer van de nieuwste
hoogtechnologische 'communicatiemiddelen' die beschouwd moeten worden
als een vooruitgang terwijl zij precies het tegendeel bewerken
aangezien zij directe gesprekken van mens tot mens in de vlotste taal
en ondersteund door spontane mimiek en gebaren, vervangen door sterk
vertraagde, vervormde en gecodeerde mededelingen via instrumenten
welke bediend worden door een klavier dat pas middels bijzonder
tegennatuurlijke en ziekmakende bewegingen te bespelen valt. In wezen
gaat het hier allerminst om communicatiemiddelen maar wel om precies
het tegendeel: isoleringsmiddelen.
De
persoonlijkheid wordt weggewist mét het lichaam, het natuurlijke
communicatie-instrument bij uitstek waarin de mededeling en de
mededeler in een perfecte harmonie coëxisteren. De stem, het gelaat,
de mimiek, de gebaren, de bewegingen en de uitingen van het hele
lichaam dat daar waar communicatie aan de orde is, vereist wordt,
doch de grote afwezige is.
De
stemverheffingen zijn voortaan onhoorbaar en daarmee wordt ook niet
langer de ernst van het gezegde aan de lijve ondervonden; het
gefluister dat als een saus over de geheimen lag en dat ons de oren
deed spitsen in het verlangen naar een weten dat voor ons de
toegangspoorten tot de wereld opende, behoort al tot een ver
verleden. De productie van onpersoonlijke standaardlettertekens via
het getik op een standaardklavier is de doodsteek aan het handschrift
dat naast betekenisdrager ook tekening was of persoonlijke
illustratie, dat kanttekeningen toeliet, vergissingen en
verschrijvingen.
Naar
het geslacht van de gespreksgenoot moet voortaan expliciet worden
gevraagd, hij of zij kan de ander voor de gek houden, de leeftijd
blijft verborgen, de bibber of de vaste hand, de stemming, het
karakter, de voorzichtigheid of de hoogdringendheid, de schaamte, het
gevaar: alle persoonlijke nuances worden opgeofferd aan een
standaardtype waartoe elke mens herleid wordt.
De
belediging van het lichaam en die van het gevoel is moordend en van
de mens schiet niets meer over dan een afgietsel van een
standaardvorm dat dan ook vervangbaar is en derhalve overbodig. Het
zal worden teruggebracht tot een beheersbaar getal dat zo nodig
vermenigvuldigd kan worden ofwel gedecimeerd. De vraag rest echter:
waartoe bestaat het dan nog allemaal? Zal wat overschiet van wat eens
mensen waren, in die eindeloze ellende van zichzelf beroofd, dan niet
streven naar een spoedig einde aan het on-leven waarin het hopeloos
gevangen zit?
Het
volstaat om zich een ogenblik te bezinnen over het wonder van het
menselijk lichaam om zonder de geringste twijfel te kunnen inzien dat
de vervanging en derhalve de uitschakeling ervan door middel van
instrumenten die men de mensen doet begeren en waarvoor zij moeten
werken totdat zij er hun gezondheid bij inschieten en hun geluk,
zonde is. Steeds groter wordt de massa van degenen die het helemaal
niet erg meer vinden om in het eigen lichaamsvet gevangen te zitten
als zij maar de beschikking hebben over een Porsche om zich mee te
verplaatsen en te vertonen.
De
auto, de machine, het instrument dat gemak belooft maar wel in ruil
voor dikwijls onomkeerbare verminking, verblindt en vermoordt de mens
als zodanig en wat rest van de mens van voorheen is, paradoxaal
genoeg, een louter instrument, een ding, een onderdeeltje van de
massa die gehoor geeft aan een vreemd bevel, die zich in huiver
schikt naar de hem voorgeschreven regels, die zelfs niet meer van
vrijheid dromen kan omdat hij zich niet langer onderscheidt van de
werktuigen die hij hanteert met precisie volgens de voorschriften van
vreemde heersers. Hij is verdwenen 'zoals een gelaat in het zand aan
de grens van de zee'.
(Wordt
vervolgd)
(J.B.,
24 juni 2021)
23-06-2021
Enkele bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme 1. Over de hybris
Enkele
bedenkingen n.a.v. Hannah Arendts werk over Totalitarisme
1. Over de hybris
Het
totalitarisme, eerst in de literatuur in beeld gebracht door George
Orwell met zijn 1984 dat dateert van 1948 en vervolgens in de
filosofie beschreven en voor het eerst als zodanig benoemd door
Hannah Arendt met The Origins of Totalitarianism (1)
dat verscheen in 1951, is in wezen de heerschappij (middels
haar logica) van een aanbeden idee (een ideologie) over een tot een
massa herleide mensenmenigte die oorspronkelijk bestond uit stammen,
volkeren, klassen, families maar ook en vooral uit mensen,
waarbij de omvorming van de menigte (dit zijn: mensen met elk hun
eigenheid en kwaliteit) tot een massa (dit is: een loutere
kwantiteit ontdaan van elke andere individuele kwaliteit dan deze die
de massa met telkenmale één eenheid groter maakt) het gevolg is van
de ontmenselijking van de individuen en waarbij die
ontmenselijking zich vooral voltrekt ingevolge de isolering
van alle mensen die aldus van hun menselijke relaties en daarmee ook
van hun mens-zijn zelf (waarvoor de intermenselijke relaties -
en/of gebeurlijk de relatie met god - een voorwaarde vormen) beroofd
worden.
Hannah
Arendt wijst erop dat het inzake totalitarisme niet gaat om tirannie
of dus om de heerschappij van een mens over anderen maar wel
over de heerschappij van een ideologie en dat is een niet-mens
over mensen: een totalitarisme
onderwerpt mensen aan een niet-mens.
Neemt men
nu aan dat er een god bestaat, dan betekent het totalitarisme de
(alleen)heerschappij van een afgod of een onmens die
zelfs niet door een welbepaald menselijk individu vertegenwoordigd
wordt. Zo bijvoorbeeld is het kapitalisme een totalitarisme in die
zin dat daar de afgod van het gouden kalf of het geld, dat niet meer
verdient dan een louter ruilmiddel te zijn of een kwantiteit en meer
bepaald die kwantiteit welke per definitie van elke specifieke
kwaliteit ontdaan is (waardoor het voor een aantal zaken geruild kan
worden), zich boven zichzelf verheven lijkt te hebben - maar in feite
is het de mens die het geld verheven heeft tot god en die het aldus
tot zijn afgod heeft gemaakt, namelijk door het te gaan aanbidden,
wat uiteraard pas mogelijk is (en misschien zelfs noodzakelijk) nadat
eerst god als zodanig werd verworpen omdat per slot van rekening
niemand twee heren dienen kan.
Maar ook
indien men het bestaan van god verwerpt, blijft het totalitarisme in
kwestie een toestand waarbij mensen worden onderworpen (of zichzelf
onderwerpen) aan een ding - in dit geval een ideologie maar in
vroegere tijden betrof het bijvoorbeeld ook heel letterlijk een
beeld, een afgodsbeeld zoals de moloch, aan wie - andermaal heel
letterlijk - mensenoffers werden gebracht.
Dat wij
leven in een tijdperk van afgoderij of idolatrie is overduidelijk en
de kloof tussen het idool (in het geval van Stalin en Hitler: de tiran
die het centrum was van een personencultus) en de ideologie is niet
zo groot als men wel eens kon wensen omdat ook idolen wezenlijk
'ontmenst' zijn door de eigen identificatie met iets wat zij niet
kunnen zijn en waarvan de schijn (of de 'fictie' zoals Arendt die
noemt) moet opgehouden worden door de constant afgedwongen aanbidding
van hun 'persona' in de authentieke betekenis van 'masker'. Arendt is
overigens ook onduidelijk over de zaak wanneer zij nu eens spreekt
over de personencultus omtrent de Führer terwijl zij ons dan weer
bezweert dat het gaat om de ideologie - de verafgoding van de natuur
bij de nazi's en van de geschiedenis in het Stalinisme, of alvast het
concept dat men dan heeft over de natuur en over de geschiedenis,
want als men bijvoorbeeld gelooft de natuur een handje te moeten
helpen, dan verklaart men uiteraard eerst wat men zijns inziens onder
die natuur dient te verstaan en analoog pretendeert men eveneens te
weten waar de geschiedenis naartoe wil als men meent dat men haar
gang dient te bespoedigen.
Wat er in
feite aan de gang is waar mensen zich onderwerpen of onderworpen
worden aan niet-mensen, is niets anders dan de verwisseling van de
werkelijkheid met een spel: elke niet-menselijke heerschappij
manifesteert zich immers middels regels - spelregels - die gevolgd
moeten worden en die ernaar streven om de natuurwetten (de regels die
de werkelijkheid zelf ons oplegt en die wij respecteren op straffe
van uiteindelijk de dood) in hun schaduw te stellen. Zo streeft het
kapitaal ernaar om de natuurlijke vruchtbaarheid na te bootsen en die
uiteindelijk te overtroeven waar het bijvoorbeeld maakt dat voedsel
weggegooid wordt wanneer de verspilling winst oplevert. In de
reductie van de werkelijkheid tot een spel (of althans in de poging
daartoe) tracht de mens zich tot god te verheffen. En uitgerekend in
de godsdienst waarin hij god zijn vader noemt, acht hij zichzelf geen
schepsel doch een zoon van god, een erfgenaam van de goddelijkheid,
en dus god zelf, wat de Oude Grieken toeschreven aan de hybris:
de overmoed of de grootheidswaan welke een ongebreidelde heerszucht
is die de goden nimmer onbestraft hebben gelaten, zoals men kan lezen
in de Griekse mythologie. (2)
(Wordt
vervolgd)
(J.B.,
24 juni 2021)
Verwijzingen:
(1) Hannah
Arendt, Totalitarisme, Boom, Amsterdam, vijfde oplage 2021
(eerste druk 2014), in het Nederlands vertaald door Remi Peeters en
Dirk De Schutter.
Oorspronkelijk: Totalitarianism, deel III,
alsook (in een appendix) een gedeeltelijk samengevat negende
hoofdstuk uit deel II, getiteld: The Decline of the Nation-State
and the End of the Rights of Man.
(2)
Voor een volledige, correcte en vlot leesbare Nederlandstalige
weergave van de Griekse mythologie, zie:
Kris Vansteenbrugge, Uit
het schuim van de zee. De Griekse mythologie in 136 verhalen.
22-06-2021
Dirk De Schutter over zijn boek 'Het catastrofale' (2014)
Dirk De Schutter over zijn boek 'Het catastrofale' (2014):
21-06-2021
Hannah Arendt over Totalitarisme - Aflevering 14: De ideale onderdaan van een totalitaire heerschappij is de mens voor wie het onderscheid tussen feit en fictie en tussen waar en onwaar niet langer bestaat
Hannah
Arendt over Totalitarisme
Aflevering
14: De ideale onderdaan van een totalitaire heerschappij is de mens
voor wie het onderscheid tussen feit en fictie en tussen waar en
onwaar niet langer bestaat
Het totalitarisme is
nieuw en onderscheidt zich van tirannie doordat het alle sociale,
wettelijke en politieke tradities vernietigt, klassen tot massa's
omvormt en mikt op wereldheerschappij. Met de dood van Hitler en
Stalin zal het echter niet verdwijnen. Het totalitarisme staat buiten
de tweedeling van legaliteit en wetteloosheid omdat het "pretendeert
strikt en ondubbelzinnig te gehoorzamen aan die wetten van de natuur
of de geschiedenis, waaraan alle positieve wetten zogezegd
ontspringen." (1) Het houdt zichzelf voor "een hogere vorm
van legitimiteit, die de bekrompen wettelijkheid naast zich neer kan
leggen, omdat ze zich laat inspireren door de bronnen zelf. De
totalitaire wettelijkheid beweert dat ze een manier gevonden heeft om
de rechtvaardigheid op aarde te laten zegevieren (...)."(2) "( ) omdat [ze] beweert de mensheid zelf tot belichaming van
de wet te maken." (3) "[Ze] voert de wet van de
geschiedenis of de natuur uit, zonder die wet te vertalen in normen
die bepalen wat juist en verkeerd is voor individueel gedrag." (4) "Als de wet van de natuur of de wet van de geschiedenis correct
uitgevoerd wordt, dan kan men verwachten dat ze de mensheid als haar
eindproduct produceert, en deze verwachting ligt ten grondslag aan de
aanspraak van alle totalitaire regeringen op planetaire
heerschappij." (5)
"Het totalitarisme
interpreteert alle wetten als bewegingswetten." (6) Centraal
staat het ontwikkelingsbegrip, zowel in de natuur (Darwinisme) als in
de geschiedenis (historisch materialisme) en de dingen zijn slechts
fasen in een evolutieproces. Uit de totalitaire ideologie volgt een
totalitaire politiek. Zegt de natuurwet dat al het schadelijke
geëlimineerd moet worden en zegt de historische wet dat de
klassenstrijd zekere klassen elimineert, dan moet ook in de politiek
het elimineren of doden een (blijvende) wet zijn, anders zouden de
natuur en de geschiedenis zelf eindigen. Zoals wetten garanderen dat
regeringen niet tiranniek zijn, zo garandeert terreur de totalitaire
overheersing. Met terreur wil het totalitarisme de natuur en de
geschiedenis een handje helpen: het natuurlijke of historische proces
is goed; alles wat het in de weg staat, is kwaad; het enige recht is
dat van de sterkste; het individu moet opgeofferd worden aan de
soort.
"[De totale
terreur] vervangt de ( ) communicatiekanalen tussen individuele
mensen door een ijzeren band, die hen zo dicht op elkaar perst dat
hun pluraliteit als het ware opgelost wordt in één mens van
gigantische afmetingen. Het slopen van de omheiningen die de wetten
tussen de mensen optrekken, berooft de mens - zoals in een tirannie -
van zijn vrijheden en vernietigt zijn vrijheid als levende politieke
realiteit." (7)
Het instrument waarvan
een totalitair regime zich bedient, is de ideologie. "Ideologieën
staan bekend om hun wetenschappelijk karakter: ze combineren de
wetenschappelijke benadering met resultaten van filosofisch belang en
pretenderen wetenschappelijke filosofie te zijn." (8) Een
ideologie pretendeert onterecht dat de werkelijkheid volgens de
logica van haar idee verloopt, alsof de realiteit een afgeleide was
van die idee, zoals bijvoorbeeld in het racisme en in het deïsme
maar ook in de dialectische logica van het marxisme die aldus
feitelijke contradicties wegredeneert. Zo wordt "de vrijheid,
inherent aan het menselijk vermogen om te denken [ingeruild] voor de
dwangbuis van de logica, waarmee de mens zichzelf haast even
gewelddadig kan dwingen als wanneer hij gedwongen wordt door een of
andere uitwendige macht." (9)
Pas in een totalitair
regime komt de ware natuur van een ideologie aan het licht. Ten
eerste maken ideologieën aanspraak op een totale verklaring en
derhalve op een verklaring van de geschiedenis van de dingen. Ten
tweede zetten ze daardoor de ervaring buiten spel: de ideologie komt
los van de realiteit omdat ze het zintuiglijke verwerpt en alleen
steunt op haar idee (een premisse) waaruit alles 'logisch'
voortvloeit, wat "ideologische indoctrinatie" is. (10) "De
propaganda van de totalitaire beweging ( ) streeft er altijd naar
om in elke publieke en tastbare gebeurtenis een geheime betekenis in
te spuiten en achter elke publieke, politieke daad een geheime inhoud
te vermoeden. Zodra de bewegingen aan de macht gekomen zijn, beginnen
ze de werkelijkheid te wijzigen, tot ze overeenstemt met hun
ideologische beweringen." (11)
"Het begrijpen
wordt gerealiseerd, doordat de geest, hetzij op een logische hetzij
op een dialectische manier, de wetten van de 'wetenschappelijk'
vastgesteld bewegingen imiteert; de geest integreert deze processen
door ze te imiteren." (12) "De kunstgreep die beide
totalitaire heersers [Stalin en Hitler] gebruikten om hun respectieve
ideologieën om te smeden tot wapens, waarmee elk van hun onderdanen
zichzelf kon dwingen om gelijke tred te houden met de
terreurbeweging, was bedrieglijk eenvoudig en onopvallend: zij namen
hun ideologieën doodernstig [en trokken ze door tot] de uitersten
van logische consistentie (...)", (13) zijnde de uitroeiing van
bijvoorbeeld zogenaamd niet levensvatbare klassen. "Het ligt in
de aard zelf van een ideologische politiek ( ) dat de werkelijke
inhoud van de ideologie ( ) waaruit de 'idee' ( ) oorspronkelijk
ontstaan is, verteerd wordt door de logica waarmee de 'idee' wordt
uitgevoerd." (14) Het argument van zowel Stalin als Hitler
luidt: "Je kan niet A zeggen zonder B en C te zeggen, enzovoort,
het rijtje af tot aan het einde van het moorddadige alfabet."(15) Deze tirannie van de logiciteit creëert een innerlijke dwang in
dienst van de totalitaire heersers en zij maakt ons onvrij.
"De dwang van de
totale terreur perst ( ) massa's geïsoleerde mensen samen en
ondersteunt ze in een wereld die voor hen een wildernis geworden is;
de dwingende kracht van de logische deductie stoomt elk individu
klaar om in verlatenheid en afzondering, weg van alle anderen, te
leven; (...)" (16) "Juist zoals de terreur ( ) alle
verhoudingen tussen mensen kapot maakt, zo maakt de dwang van het
ideologische denken elke verhouding tot de werkelijkheid kapot."
(17) Arendt besluit deze paragraaf met een bijzonder belangrijke
conclusie nadat zij vastgesteld heeft dat mensen het vermogen om te
ervaren en om te denken verliezen samen met het verlies van de
contacten met de medemensen en met de werkelijkheid: "De ideale
onderdaan van een totalitaire heerschappij is niet de overtuigde nazi
noch de overtuigde communist, maar de mens voor wie het onderscheid
tussen feit en fictie (dat wil zeggen de werkelijkheid en de
ervaring) en het onderscheid tussen waar en onwaar (dat wil zeggen de
normen van het denken) niet langer bestaan." (18)
De isolering van de
individuen bewerkt hun onmacht en is daarom de ideale voedingsbodem
voor het totalitarisme en zeker het gevolg ervan. Terwijl de tirannie
de privésfeer nog intact laat, fnuikt het totalitarisme deze
eveneens. (19) "Afzondering [die zelfs nodig is om te arbeiden]
wordt ( ) ondraaglijk, wanneer de meest elementaire vorm van
menselijke creativiteit, namelijk het vermogen om iets van zichzelf
aan de gemeenschappelijke wereld toe te voegen, vernietigd wordt."
(20) "Op dat moment wordt afzondering verlatenheid". (21)
Ook de privésfeer is dan vernietigd.
Afzondering is verwant
met ontworteling ("geen plaats in de wereld hebben die door
anderen erkend en gewaarborgd wordt" (22)) en met overbodigheid
("helemaal niet tot de wereld behoren" (23)). "Verlatenheid is geen eenzaamheid [want] laat zich het scherpst
voelen in gezelschap met anderen." (24) Arendt verwijst naar
Epictetus in wiens visie "de verlaten mens zich omringd weet
door anderen met wie hij niet in contact kan treden en aan de
vijandigheid van wie hij is blootgesteld. De eenzame mens daarentegen
is alleen en kan daarom 'samenzijn met zichzelf' aangezien mensen
over het vermogen beschikken om 'met zichzelf te spreken'."
(25) Toch is het contact met anderen onmisbaar teneinde de eenzame "te redden uit de dialoog van het denken waarin iemand altijd
gespleten blijft (...)" (26) en die verlatenheid is. Daarin
verliest een mens zijn zelfvertrouwen en zijn vertrouwen in de
wereld, het vermogen om te denken en om te ervaren. Alleen de
bekwaamheid tot logisch redeneren vanuit een vanzelfsprekende
premisse blijft intact. "Maar deze waarheid is 'leeg', of beter
gezegd, het is helemaal geen waarheid, omdat ze niets openbaart."
(27) Arendt voegt hier aan toe: "(De stelling dat consistentie
waarheid is, die sommige moderne logici verdedigen, betekent dat men
het bestaan van de waarheid ontkent.)" (28)
"Wat mensen in de
niet-totalitaire wereld klaar stoomt voor de totale overheersing, is
het feit dat de verlatenheid, die ooit een grenservaring was, meestal
ondergaan in bepaalde marginale sociale situaties zoals de oude dag,
voor de steeds groeiende massa's in onze eeuw een alledaagse ervaring
geworden is. Het meedogenloze proces waarin het totalitarisme de
massa's drijft en organiseert, lijkt op een suïcidale ontsnapping
uit deze werkelijkheid. Het 'ijskoude redeneren' ( ) verschijnt als
de laatste steun in een wereld waar niemand betrouwbaar is ( )."
(29) De georganiseerde verlatenheid van het totalitarisme kan onze
wereld verwoesten en dit gevaar blijft aanwezig.
(J.B., 21 juni 2021)
Verwijzingen:
(1) Hannah Arendt,
Totalitarisme, Boom, Amsterdam, vijfde oplage 2021 (eerste
druk 2014), in het Nederlands vertaald door Remi Peeters en Dirk De
Schutter, p. 321. Oorspronkelijk: Totalitarianism, deel III,
alsook (in een appendix) een gedeeltelijk samengevat negende
hoofdstuk uit deel II, getiteld: The Decline of the Nation-State
and the End of the Rights of Man.
(2) Totalitarisme,
p. 322.
(3) Totalitarisme,
p. 323.
(4) Totalitarisme,
p. 322.
(5) Totalitarisme,
pp. 322-323.
(6) Totalitarisme,
p. 324.
(7) Totalitarisme,
p. 328.
(8) Totalitarisme,
p. 333.
(9) Totalitarisme,
p. 335.
(10) Totalitarisme,
p. 337.
(11) Ib.
(12) Totalitarisme,
pp. 337-338.
(13) Totalitarisme,
p. 338.
(14) Totalitarisme,
pp. 339-340.
(15) Totalitarisme,
p. 340.
(16) Totalitarisme,
p. 341.
(17) Totalitarisme,
p. 342.
(18) Ib.
(19) Totalitarisme,
p. 343.
(20) Totalitarisme,
pp. 343-344.
(21) Totalitarisme,
p. 344.
(22) Totalitarisme,
pp. 344-345.
(23) Ib.
(24) Totalitarisme,
p. 345.
(25) Totalitarisme,
p. 346.
(26) Ib.
(27) Totalitarisme,
p. 348.
(28) Ib.
(29) Totalitarisme,
pp. 348-349.
18-06-2021
Hannah Arendt over Totalitarisme - Aflevering 13: De levende dode, de triomf van het totalitaire systeem
Hannah
Arendt over Totalitarisme
Aflevering 13: De
levende dode, de triomf van het totalitaire systeem
Wellicht
onderscheidt niets de moderne massa's radicaler van de massa's uit
vorige eeuwen dan het verlies van het geloof in het Laatste Oordeel:
de slechtsten hebben hun vrees verloren, de besten hun hoop. (1)
Hun rest de belofte dat de hemel
en de hel door de mens gemaakt kunnen worden. De concentratiekampen
worden nog het beste benaderd door de middeleeuwse beelden van de
hel, die geen mens ooit kan verdiend hebben. De groteske willekeur
waarmee mensen worden geliquideerd maakt duidelijk dat allen
'overbodig' zijn. Het doel van een arbitrair systeem is
de burgerrechten van de hele bevolking te vernietigen (...). (2)
Eerst wordt de juridische
persoon in de mens gedood: de wetteloosheid eist erkenning, mensen
worden 'preventief' veroordeeld, het wordt hun duidelijk gemaakt dat
zij nu alle reden hebben om de gemeenste dief of
moordenaar te benijden. (3)De groepen onschuldigen die
gearresteerd worden, lenen zich het best voor diepgaande
experimenten inzake beroving van rechten en vernietiging van de
juridische persoon. ( ) [Zij vormen] ( ) de meest essentiële
categorie van de kampbevolking. (4)
De volgende beslissende stap in het klaarstomen van
levende lijken is de moord op de morele persoon in de mens. ( ) Dit
gebeurt ( ) door het martelaarschap onmogelijk te maken: (...)
wanneer er geen getuigen overblijven, kan er geen getuigenis zijn.
(5) Het gaat om georganiseerde
vergetelheid. (6)
Smart en herinnering zijn verboden. (7)
Door de dood anoniem te maken ( ) beroofden de
concentratiekampen de dood van haar betekenis als einde van een
vervuld leven. In zekere zin ontnamen ze het individu zijn eigen dood
( ). Zijn dood bezegelt alleen het feit dat hij nooit werkelijk
bestaan heeft. Het menselijk geweten zou nog altijd weerstand hebben
kunnen bieden aan deze aanval op de morele persoon, omdat het hem
vertelt dat het beter is te sterven als slachtoffer dan te leven als
een bureaucraat en een moordenaar. De totalitaire terreur haalde haar
meest verschrikkelijke triomf op het moment dat ze erin slaagde de
persoon van deze individualistische ontsnapping af te snijden en de
beslissingen van het geweten absoluut twijfelachtig en dubbelzinnig
te maken. (8) Door omstandigheden in het leven te roepen waarin
( ) het volstrekt onmogelijk is om goed te doen, worden in het
totalitaire regime de slachtoffers mededaders. (9) De
scheidslijn tussen moordenaar en slachtoffer wordt voortdurend
verdoezeld. Ten derde wordt de unieke identiteit in de mens gedood,
wat van mensen beesten maakt. Het begint bij het transport van de
opeengepakte naakte mensenhoop naar de kampen, het scheren van het
hoofd, het uniform, het nummer, de folteringen. En dan
maakte de oude spontane beestachtigheid plaats voor een absoluut
koude en systematische vernietiging van menselijke lichamen, erop
berekend om de menselijke waardigheid te vernietigen; de dood werd
vermeden of voor onbepaalde tijd uitgesteld. (10)
De vernietiging van de individualiteit [verklaart]
waarom miljoenen menselijke wezens zich zonder weerstand naar de
gaskamers hebben laten leiden. (11)
Wat overbleef waren marionetten met een menselijk
gelaat, die zich allen gedragen als de hond van Pavlovs experimenten
( ). Dit is de ware triomf van het systeem [dat erin slaagt] zijn
slachtoffer te vernietigen vooraleer het het schavot bestijgt.
(12) Aldus toont zich de
macht van de meesters. (13)
De 'modelburger' van de totalitaire staat is de hond
van Pavlov. (14) Het ligt in de ware natuur van totalitaire
regimes om onbeperkte macht op te eisen. Een dergelijke macht kan
alleen verzekerd worden wanneer letterlijk alle mensen, in elk aspect
van hun leven afdoende gedomineerd worden. (15) Totalitarisme
streeft geen despotische heerschappij over mensen na, maar een
systeem waarin mensen overbodig zijn. (16) De poging om
mensen overbodig te maken weerspiegelt de ervaring van de moderne
massa's, die zich overbodig voelen op een overbevolkte aarde.
(17) Die waanzin is tegelijk de koele logica van de totalitaire
ideologie welke gelijkenis vertoont met de systemen van paranoïci
waarin alles op een begrijpelijke en zelfs dwingende manier
volgt uit een eens aanvaarde premisse. (18) Het totalitarisme
heeft ideologische motieven: het wil de wereld consistent maken.
Alles moet voorspelbaar en maakbaar zijn en alle mensen aldus
vervangbaar en overbodig. (19)
(Wordt
vervolgd)
(J.B.,
18 juni 2021)
Verwijzingen:
(1)
Hannah Arendt, Totalitarisme, Boom, Amsterdam, vijfde oplage
2021 (eerste druk 2014), in het Nederlands vertaald door Remi Peeters
en Dirk De Schutter, p. 273. Oorspronkelijk: Totalitarianism,
deel III, alsook (in een appendix) een gedeeltelijk samengevat
negende hoofdstuk uit deel II, getiteld: The Decline of the
Nation-State and the End of the Rights of Man.
Strijders voor eerlijke landbouw worden gecriminaliseerd terwijl aan het licht komt dat genetisch gemanipuleerde gewassen een gevaarlijk virus bevatten - zie: