Onderzoekers geloven dat de dirigenten dankzij jarenlange training uitmuntende multitaskers waren geworden. Wat deze professionals allereerst leerden, was aandacht verdelen. Terwijl ze tijdens een uitvoering de aandacht onafgebroken op de muziek gericht houden, splitsen ze een klein deel af om op andere taken te richten. Op belangrijke punten in de partituur, op muzikale accenten en het bijsturen van de instrumentengroepen.
Dat mensenhersenen in staat zijn om de aandacht te laten balanceren tussen verschillende taken weten we ook uit onderzoek naar meditatie. Boeddhistische monniken kregen plaatjes te zien zoals de Schröder Stairs, een trap met een balletje. De visuele hersenen kunnen het plaatsje op twee manieren zien: in het ene geval hangt het balletje boven de trap, in het andere geval hangt die voor een trap, waarvan je de onderkant ziet. De aandacht springt bij de meeste mensen tussen die twee interpretaties heen en weer alsof het magneten zijn. De monniken leerden de aandacht stabiel tussen beide in te laten zweven om zo beide trappen tegelijkertijd te kunnen zien.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Je kunt dus leren aandacht te sturen en te doseren. Maar dat is niet genoeg om een echte multitasker te zijn. Het geheim van de dirigent is dat hij zijn muzikale taken flexibel heeft geautomatiseerd. Anders dan de automobilist, die één kunstje kan, dat door zijn handen, voeten en lichaam wordt uitgevoerd, ontwikkelt een dirigent een flexibel instrumentarium om muziek te interpreteren, te analyseren en om zijn muzikale gevoel om te zetten in bewegingen van zijn handen, armen en lichaam. Al die taken zijn weliswaar kortgesloten en kunnen dus gelijktijdig plaatsvinden, maar toch heeft de prefrontaalschors van de dirigent er invloed op.. Net als bij de automobilist zijn vele taken kortgesloten en die kunnen dus gelijktijdig plaatsvinden maar toch heeft de prefrontaalschors van de dirigent er invloed op. De meeste automobilisten kunnen maar op één manier autorijden. Het kost zelfs grote moeite een verkeerde gewoonte uit de ingebakken routine te slijpen. Dat is prima in orde voor standaardactiviteiten als autorijden maar van een dirigent verwacht je meer dan een concert op de automatische piloot. Iedere uitvoering is anders, omdat de omstandigheden steeds weer anders zijn; de akoestiek, het orkest, het publiek, de tijdgeest
|