De
Chaldeeuws-katholieke Kerk (Arabisch: الكنيسة
الكلدانية, al-kanīsä 'l-kaldāniyyä) behoort tot de
Oosters-katholieke Kerken. Ze vindt haar oorsprong in de Oude Kerk van het
Oosten. Deze laatste wordt ook Kerk van het Oosten en Oost-Syrische Kerk
genoemd. Deze Kerk volgt de Chaldeeuwse ritus. De liturgische taal is Arabisch
en Syrisch, een Aramese variant. Deze Kerk gebruikt de gregoriaanse kalender.
In Mechelen,
Antwerpen, Luik en Brussel zijn er Chaldeeuwse gemeenschappen die een personele
parochiegemeenschap vormt, geünieerd met de katholieke kerk. Deze mensen
spreken Chaldeeuws (Sureth), variant van het Aramees.
De Chaldeeuwse Kerk is een vorm van
christendom die van eigen bodem is in Irak. Het ontstond rond 200 na Christus
in het oude Perzische rijk, waar Irak toen deel van uitmaakte. Het Irakese
christendom ontwikkelde een eigen identiteit. Na enkele eeuwen isolement ontstond
er rond 410 een officiële kerkelijke gemeenschap met het christendom in het
Romeinse Rijk. Omdat men bestuurlijk niet onder het gezag van de kerk in het
Romeinse Rijk wilde vallen, verklaarde de Perzische Kerk in 424 dat ze haar
eigen leiding organiseerde, maar dat ze wel in volledige gemeenschap leefde met
de kerk aan de andere kant van de grens. Een theologische en deels politieke
kwestie leidde echter rond 500 tot een breuk met de christenen in het Romeinse
Rijk.
De oude oosterse kerk in Irak is eigenlijk
altijd in de minderheid geweest. Vanaf ongeveer 640, toen de islamitische
Arabieren het toenmalige Perzische Rijk binnenvielen, is Irak onder moslimheerschappij
geweest. Een deel van deze kerk sloot zich in 1552 aan bij de Katholieke Kerk
van Rome, waardoor een geünieerde kerk ontstond. Nauwelijks anderhalve eeuw later
(in 1675), keerde dat deel echter weer terug naar de oude zelfstandige kerk.
Vanaf 1830 ontstond echter opnieuw een geünieerde kerk. Dit werd de Chaldeeuwse
katholieke Kerk die tot op heden onder de katholieke Kerk van Rome valt, maar
wel haar eigen oosterse liturgie heeft behouden.

|