Marcel Proust (1871-1922) schreef tussen 1908 en 1922 de romanreeks À la recherche du temps perdu. Op een gegeven moment wordt de volwassen hoofdpersoon bij het eten van een in bloesemthee gedoopte madeleine herinnerd aan een periode uit zijn kindertijd: de vergeten omgeving van het huis en de omgeving waarin het huis stond, ziet hij opeens helder voor ogen. Deze onvrijwillige herinnering is bij hem onlosmakelijk verbonden met de madeleine. Het moment dat een verleden in het heden weer tegenwoordig wordt – dat is wat in de geschiedenisfilosofie présence wordt genoemd.

Meestal gebeurt zoiets onvrijwillig – zoals ook in het verhaal van Proust – maar wellicht kan het onbewuste verleden ook bewust tevoorschijn gehaald worden. Muziek kan daarvoor ee uitstekend hulpmiddel zijn. Wanneer iemand muziek beluistert die hij al geruime tijd niet meer heeft gehoord, maar waarnaar hij intensief heeft geluisterd in een bepaalde periode van zijn leven, dan komen de herinneringen aan deze periode terug. Er zijn voorbeelden te over van dementerende mensen die bij het horen van hun favoriete muziek ineens hele teksten of melodieën kunnen oprakelen.