Ik ben nu al een paar weken aan het worstelen met een boek van de Engelsman Simon Winder met de titel Germania. Afgaande op bvb. een recensie uit NRC Handelsblad  neem je het mee naar huis in de hoop op een onderhoudende manier wat meer te weten te komen over de Duitse geschiedenis. Stond er immers niet: “Met vrolijke verbazing schrijft Simon Winder over Duitsland. Je hangt aan zijn lippen zoals vroeger aan die van je favoriete leraar geschiedenis.”

Het is een bizar boek geworden. Winder, niet gehinderd door enige academische terughoudendheid, en met heel uitgesproken opinies, sleept je mee van hot naar her, kraakt tussen de soep en de aardappelen een paar keizers en koningen tussen zijn kiezen, maakt de barok belachelijk en is gefascineerd door rariteiten en prullaria.

Een voorbeeldje van zijn schrijfstijl, als hij het heeft over Lodewijk XIV van Frankrijk:

“Lodewijk XIV heeft nooit veel Engelse bewonderaars gekend, dus is het gemakkelijk je in te voegen in een lange traditie die hem niet bewondert. Engeland bekleedde een vrolijke rol bij het ten gronde richten van het latere deel van zijn regering… Zoals met zoveel dingen is er inmiddels te veel tijd verstreken om hém nog als een levensgroot monster te zien. Wanneer ik bedenk hoeveel tijd ik door de jaren heen verspild heb met rondlopen in Versailles, een plek als een soort kille, onmenselijke nachtmerrie, is het onmogelijk niet het gevoel te hebben dat hij ons ondanks alles zelfs driehonderd jaar na zijn dood nog in zijn bizarre wereld gevangen houdt. Maar alleen al de absurditeit van zijn hof, waar iedereen de koning observeert terwijl jij aan het poepen is of zijn balletpassen bewondert (gekleed als Zonneschijn), of lanterfantend kijkt naar tableaux waarin personificaties van de rivieren van Europa neerknielen voor de Seine – was er echt niemand die moest lachen?”

En nog eentje om het af te leren, de beschrijving van het dommuseum in Freising (tientallen analoge stukken over het boek verspreid):

“Gek genoeg was ik de enige bezoeker – zelfs de oude kaartjesverkoper verdween al spoedig – wat de toch al spookachtige atmosfeer alleen maar versterkte. Toen ik een onschuldig uitziende trap afdaalde werd ik omgeven door stokoude kribbetaferelen en een schijnbaar oneindig aantal wassen poppen van het Kindje Jezus. In de zwakke, onheilspellende verlichting kon je je gemakkelijk voorstellen dat de verdwenen kaartjesverkoper was weggelopen om de hoofdschakelaar om te zetten. ’s Ochtends zou ik dood worden aangetroffen , als in een van die heerlijke sciencefictionfilms, waarin de patholoog-anatoom zicht tot de politieman wendt en zegt: ‘Deze man stierf niet aan een hartaanval, inspecteur. Hij stierf van angst.’ Pas dan zouden overal op mijn huid de sporen van duizenden handjes worden opgemerkt.”

Ik weet echt niet of ik zelf moet lachen of wenen, maar mijn favoriete leraar geschiedenis zag er toch heel anders uit. We zullen het maar houden bij een exces van Engelse humor en chauvinisme.