Asynchroniciteit?

Vroeger mocht ik wel eens monkelen bij het zien van wedstrijden in synchroon zwemmen. Nu niet meer. Het is nog een van de weinige disciplines waarin de essentie van communicatie tussen mensen in originele vorm wordt getoond. De zender en de ontvanger liggen samen in het water en spelen perfect op elkaar in.  

We leven nu in een nieuw tijdperk waarin het grootste deel van de synchroniciteit verdwenen is. Natuurlijk werd er door onze overgrootouders ook gecommuniceerd: Ach, waar is de tijd van de duif? De liefdesbriefjes naar de jonkvrouw in de toren? De postkoets? Ik blijf trouwens brieven schrijven (vooral bij gelegenheden van afscheid of verjaardagen), maar toen daar was er natuurlijk nog tijd tussen zenden en ontvangen, doch het wachten was een gevoel dat je de relativiteit van het leven en relaties deed inzien. En elke dag even naar de brievenbus om te kijken of er al een antwoord was. Vandaag heb je soms al een antwoord aleer je vraag goed en wel vertrekt.  

Er is nu tijd tussen het verzenden van het bericht, de aankomst ervan en de reactie erop, maar de structuur is helemaal anders. In het begin was email een fantastische uitvinding, gewoon van aan je tafel een bericht, dat eertijds met een telex moest vertrekken, daarna met een fax. Deze communicatie loopt nu in “real time” of dat is toch wat de meesten willen. Je wordt geacht on-line te zijn zelfs als je diarree hebt of slaapt. Onlangs nog een sms-bericht gehad van Airbnb om middernacht, dat ik moest antwoorden voor 05:00 u of anders werd mijn reservatie gewoon geannuleerd.  Die tijd die we nog hadden toen we een fax stuurden, is nu omzeggens helemaal weg. Je bericht gaat naar je outbox en binnen enkele seconden -of soms minuten- heeft een robot je al geantwoord. Meestal naast de kwestie, maar kom. En dan is de afzender vaakst een “no-reply”. 

Vervolgens spreken die robotten nooit met elkaar, dus de “systemen” bestoken je vanuit een andere hoek met ander nieuws. Je beklaagt je ergens over en de dag nadien krijg je geen antwoord, eidoch een enquête hoe tevreden je wel bent. Andere dimensies dus. Ik durf bijna te zeggen “of a fourth kind”.

Lichaamstaal bij communiceren is dan ook verdwenen. Een lichte oprisping door de pandemie, via videogesprekken, maar dan nog is het maar een flauw afkooksel van wat het zou moeten zijn. Je ziet een ander maar voor een stukje, moet de helft van de tijd in een groepsgesprek je mond houden -mute heet dat- of zelfs je video uitzetten omdat de techniek anders teveel verstoord wordt.  

En het gedrag van mensen op die nieuwe middelen, is dat gewijzigd? Jazeker. Direct antwoorden lijkt verwacht, mogelijk kan je niet direct, dan volgt een telefoon (of een sms) na een email om te vragen of je hun mail wel hebt gehad.  En op een écht antwoord moet je dan ook vaak dagen of zelfs weken wachten omdat de aangesprokene (nog) teveel berichten moet verwerken. Het niet-antwoord is vandaag de dag een fobie geworden, twitteraars hopen dat Iemand zal antwoorden, twitteren is zonder bestemming -want geen specifieke ontvanger-. Hopen dat de ontvangst bij de hele wereld ligt. En mogelijk antwoordt Niemand, want Iedereen dacht dat Iemand van repliek zou dienen. Krijg je géén antwoord, dan verhoogt -aldus een specialiste op de radio- het gevoel dat je “er niet meer bij hoort”. 

Nu synchroon? Wij leven de oorlog mee on-line en als je wil, kan het zelfs in real time.. Maar langs alle kanten waarschuwt men dan voor “fake news” en desinformatie. Ieder op zijn kanaal stuurt wat de wereld in, het lijkt evenwel eerder “discommunicatie”. Wat mij vandaag erg opvalt, is dan alle heisa en de acties om mensen die het oorlogsgebied ontvluchten, nu maar allemaal moeten opgevangen worden. Geen acties toen dit gebeurde in Joegoslavië, af en toe wel eens iemand uit Afghanistan, géén acties bij ons om de slachtoffers van de overstromingen in Wallonië op die wijze op te vangen, tenzij wat vrijwilligers die op hun donder kregen omdat het “wettelijk niet kon”. Nu dan wel? Solidariteit begint bij je buren, geopolitieke ligt wat moeilijker. Zeker zolang er charlatans rondlopen die de wereld naar de verdoemenis willen leiden. Mijn bewondering voor Karl Popper stijgt elke dag. En screenen mag niet want tegen de privacy. Het moest maar eens iemand zijn die minder leuke bedoelingen heeft met jonge meisjes uit Oekraïne. Help elkaar of niet, maar hou op met dat gescherm met onze "regeltjes". Die zijn niet geschikt om een toestand als deze het hoofd te bieden.  Ik durf het bijna niet te zeggen, maar ik ken nog wat mensen die bij ons een pensioen krijgen dat onder de armoedegrens ligt die we zélf hebben gesteld.

Hou uw hoofd koel. Mogelijk in een toren? Tenzij daar een raket is op gevallen. 

© Pomerio            14/3/2022