Soms is er begin november- een weekend waarin mijn tuin plots van uitzicht verandert. Dan vallen er véél bladeren van de bomen. Dat gevoel heb ik vandaag. Er heeft een electorale kaalslag plaatsgevonden. Of dit nu ook een kaakslag is, en voor wie dan wel, valt te bekijken. Het is minstens een duidelijke tik op de vingers. Indien de kiezer altijd gelijk heeft, moeten de ene en de andere nu toch wel even de besluiten trekken. Gewoonlijk haalt men die uitspraak boven wanneer men 1 à 2% wint. Wat moet iemand dan zeggen die in één beurt het gehele landschap hertekent?
De uitspraken zijn lokaal, ja. Hun effect betreft het plaatselijk bestuur. En dan die steeds terugkerende discussies om (alle) verkiezingen samen of apart te houden? Het zijn dezelfden die pleiten voor het een én het ander al naargelang ze denken dat het in hun kraam past. Resultaat? De kiezer laat zich niet (meer) vangen..Want als zovelen tegelijk verandering wensen, kan dat niet meer afgedaan worden als een akkefietje of een plotse opwelling van wat ontevreden burgertjes die eens in de zes jaar hun mond mogen opendoen. Waarna men steevast overging tot de orde van de dag.
Diegenen die N-VA stemden, wisten en weten goed waar dat voor staat. Die van PVDA+ ook. In een aantal gemeenten krijgt de plaatselijke burgemeester een fiat of zelfs een beloning. Dat is mooi en waarschijnlijk ook terecht. Daar waar dat niet gebeurt, is er ergo iets aan de hand. Wat niet wil zeggen dat het geheel niet goed was. Misschien enkel niet genoeg of met een vraag naar andere accenten. Als Antwerpen is wat het vandaag is, dan komt dat voor een stuk op het conto van PJ. Het gaat echter niet (meer) over een fietspad meer of minder of een uitpuilende vuilnisbak op een pleintje. Er zijn grenzen aan wat een mens aanvaardt om zich heen.
Indien de kiezer, die politici nu best met mijnheer of mevrouw aanspreken, dit niet had gewild, dan had hij/zij anders gestemd, zoals al jaren de gewoonte is. Het is gedaan met veel gepraat op de avond na de stemgang en daarna gewoon verder doen als tevoren. Een aantal stemmen zou ook komen uit de hoek die zocht naar grondige verandering, te hard gecommuniceerd en nu de sigaar. Mensen veranderen van inzicht en idee. Het effect blijft hetzelfde. Vlaanderen wil iets anders. Miet Smet opperde vanochtend nog dat het makkelijk is te zeggen dat men stand houdt. Inderdaad. Een groepje hier en daar moet zich bezinnen over de eigen boodschap. Ik hoor Heer Yüksel in Hasselt zeggen ik houd goed stand. Dat zal wel, van 5 naar 4 zetels is 20% minder..in analistentaal.
Er is nooit maar dan ook nooit- zulke eensluidende beweging geweest en het woord historisch is dus geenszins overdreven. Een aantal Waalse ondervraagden zijn het meest negationistisch (en ik weeg mijn woorden). Zij doen het af als een plaatselijk fenomenon. Maar Plan B bestaat toch al, naar ik mocht vernemen.
Krijgen we aanvaringen? Op sommige plaatsen heeft men zich zondagavond al gehaast om coalities te sluiten. Een tegen allen. Of allen tegen één. Getuige daarvan ook enkele argumenten die aanvoeren dat de overwinning te danken is aan het feit dat links in verspreide slagorde optrad. Laat ons niet flauw doen. Her en der vallen nog verrassingen te verwachten na al dat overleg.
De pers laveert midden tussen de kliffen. BdW krijgt het hele zootje over zich heen omdat hij de lange termijn aanwijst. Ook teveel hooi op de vork hoor ik hier en daar. Wouter houdt het nog niet voor bezien bij ons. Beekje gaat de Leopoldsburgse sjerp dragen, andere partijvoorzitters doen dat ook. Sander in Brakel bijvoorbeeld. Maar hier zou dat niet kunnen?
Is alles nu opgelost? Neen, verre van. BdW heeft een zeer ernstige opdracht gekregen. Het zal tijd vergen. Slaagt hij niet, dan ziet het er niet goed uit. Hij kan slagen, omdat hij weet dat een grote meerderheid er nu achter staat. Wind in de zeilen heeft hij zeker mee. Over averij, laat staan zinken, moet er voorlopig niet gedacht worden. Het anker is uitgegooid.
Zoals ik vorige week overwoog: je weet nooit of de kiezers er niet eens anders over denken. Ze hebben het gedacht. En nu ook gezegd. A bon entendeur: salut.