Slaap Stoornis probleem?
Slapen
Zeker 30% van alle Nederlanders heeft last van slaapstoornissen, 10% van de bevolking gebruikt ook wel slaapmiddelen. De meeste slaapproblemen treden alleen kortdurend op, bv tijdens een periode met spanningen.
We onderscheiden chronische en meer bijzondere slaapstoornissen. Hierbij is het hoofdprobleem niet tussendoor steeds wakker worden,maar juist het nooit goed uitgeslapen zijn na een schijnbaar normale nacht, hierdoor ontstaat slaperigheid overdag bij 2-3% van de bevolking.
Goede slaap is nodig voor goed functioneren overdag.
Daarom moet deze slaap verkwikkend zijn, d.w.z. voldoende diep, voldoende lang en voldoende gelijkmatig (stabiel).
Voor
de slaapduur is geen eenduidige regel te geven want deze kan van
persoon tot persoon sterk verschillen. Een normale slaap duurt ongeveer 7
uur, maar sommige mensen kunnen toe met enkele uren slaap zonder dat
dit hun dagelijks functioneren beïnvloed en zonder dat zij klagen over
een tekort aan slaap.
Bij het ouder worden neemt de diepte en
stabiliteit van de slaap af, zonder dat de totale slaapduur
afneemt.Ouderen hebben over het algemeen een lichtere, kortere en vaker
onderbroken slaap.
Van een slaapstoornis wordt alleen gesproken als het normale functioneren overdag hier door wordt verstoord.
Van
pseudo-slapeloosheid is sprake als men denkt slecht te hebben
geslapen(bijv. denken dat men echt 8 uur moet slapen) of kan het gevolg
zijn van leefgewoonten, zoals te veel alcohol of koffie en stress. In
dat geval wordt het gebruik van slaapmiddelen ten sterkste afgeraden.
Kalmering
|
|||
Wat is melatonine precies?Melatonine wordt uitgescheiden door de pijnappelklier, een orgaantje zo groot als een erwt in het centrum van de hersenen. Als het donker wordt neemt de productie van melatonine toe. De hoeveelheid melatonine die wordt geproduceerd neemt af bij het ouder worden. Waarom innemen?Melatonine heeft vele goede eigenschappen. Uit onderzoek is gebleken dat melatonine het humeur verbetert, het immuunsysteem versterkt en vrije radicalen wegvangt. Melatonine is namelijk een van de krachtigste antioxidanten die er bestaan. De verschijnselen van jetlag zijn ook te verminderen door melatonine op de juiste wijze in te nemen. Wie heeft er het meeste aan?Vliegtuigpassagiers en mensen met slaapproblemen. Een typisch commentaar van mensen is:'Ik heb melatonine gebruikt en het werkt fantastisch. Ik slaap beter en heb veel meer energie overdag'. Zijn er bijwerkingen?Melatonine is een van de veiligste stoffen die er zijn. Soms hebben mensen in het begin kleine aanpassingsmoeilijkheden. D.w.z. men is 's ochtends nog wat slaperig of men slaapt te lang. De dosering kan dan iets omlaag. Praat hierover met een orthomoleculair therapeut. Wat is er nog meer mogelijk met melatonine?Er zijn proeven gedaan met dieren waaruit bleek dat melatonine het immuunsysteem verbetert. Het vertraagt ook de groei van sommige tumoren. Het is zelfs gebleken dat muizen ongeveer 20% langer leefden wanneer zij een kleine hoeveelheid melatonine aan hun drinkwater kregen toegevoegd. Wie mag geen melatonine innemen?Zwangere en zogende vrouwen. Het is niet bekend of melatonine inname invloed heeft op de foetus. Daarom is het beter de veilige weg te bewandelen. Een vrouw die zwanger wil worden kan melatonine beter vermijden. Een grote hoeveelheid melatonine werkt als een anticonceptiepil. Kinderen moeten geen melatonine gebruiken behalve in speciale gevallen onder begeleiding van een orthomoleculair therapeut. Wanneer melatonine innemen?Melatonine kan het beste 's avonds worden ingenomen ongeveer een half uur voor het slapen gaan. Iemand die per vliegtuig reist naar een andere tijdzone neemt de melatonine in, in de gebruikelijke hoeveelheid, een half uur voor het slapen gaan in die andere tijdzone. Voor mensen in ploegendienst geldt: innemen een half uur voor het slapen gaan of dat nu overdag is of niet. Voor alle anderen: neem melatonine niet overdag in, zodat het dagnachtritme niet verandert. Heeft melatonine hetzelfde katereffect als andere slaapmiddelen?Nee. Het is gebruikelijk dat men 's ochtends normaal wakker wordt en fris en energiek aan de slag kan. Als dat niet zo is verminder dan de hoeveelheid ietsje, tot de juiste hoeveelheid is gevonden en men fris wakker wordt. NieuwCircadin is geïndiceerd als monotherapie voor de behandeling op korte termijn van patiënten van 55 jaar en ouder met primaire insomnia die wordt gekenmerkt door een slechte slaapkwaliteit. Elk tablet met verlengde afgifte bevat 2 mg melatonine. Oraal gebruik.De tabletten moeten in hun geheel worden doorgeslikt. De aanbevolen dosis is eenmaal daags 2 mg, 1 tot 2 uur voor het naar bed gaan, en na wat voedsel. |
De reden dat iemand kalmeringsmiddelen voorgeschreven krijgt kan
enorm uiteen liggen. Stress, langdurig aanhoudende nervositeit of
slaapproblemen kunnen de aanleiding zijn om als tijdelijke oplossing
een kalmeringsmiddel te gebruiken.
Zeker 30% van alle Nederlanders heeft last van slaapstoornissen, 10% van de bevolking gebruikt ook wel slaapmiddelen. De meeste slaapproblemen treden alleen kortdurend op, bv tijdens een periode met spanningen.
We onderscheiden chronische en meer bijzondere slaapstoornissen. Hierbij is het hoofdprobleem niet tussendoor steeds wakker worden,maar juist het nooit goed uitgeslapen zijn na een schijnbaar normale nacht, hierdoor ontstaat slaperigheid overdag bij 2-3% van de bevolking.
Slaapstoornissen staan sterk in de belangstelling.
Onderzoek hiernaar wordt gedaan door neurologen en ook longartsen, er zijn een tiental centra voor slaaponderzoek in Nederland.
Wat is normale slaap?
De behoefte aan slaap is afhankelijk van leeftijd en kent sterke
individuele verschillen. Baby s en kinderen slapen het langst en
bejaarden hebben een verkorte behoefte aan slaap,maar ook de opbouw van
het zogenaamde slaappatroon verandert met de leeftijd.
Een normaal slaappatroon is onder te verdelen in cycli van ongeveer 1½-2 uur. Iedere cyclus kent doorgaans 3 fasen: inslapen of lichte slaap, diepe slaap, droom- of REM-slaap (genoemd naar de snelle oogbewegingen die in deze slaapfase optreden). De meer wetenschappelijke slaapindeling kent 5 fasen.
Een baby slaapt gemiddeld 16 uur per etmaal met veel REM; een
bejaarde kan met 6 uur toe waarin weinig REM en ook minder diepe
slaap. Sommige mensen vertellen dat ze niet dromen en dat komt omdat de
REM-slaap de meest onbewuste fase is. Ook zijn er normale volwassenen
die vrijwel nooit meer dan 4 uur slapen.
Wat is gestoorde slaap?
Je slaapt slecht als de slaapduur onvoldoende is of de slaapfasen niet goed worden doorlopen.
Zoals vermeld kent iedereen perioden met slaaptekorten. Door
spanningen of depressie kan dit probleem chronisch worden.
Medicijngebruik of (te veel) alcohol kunnen ook de slaap verstoren.
Meer bijzondere oorzaken leiden tot gestoorde slaapfasen ("hypersomnie
of insomnie") of lastige bijverschijnselen tijdens de slaap
("dyssomnie").
Door slaaponderzoek kan worden gekeken waar het slaapprobleem op
berust. Dit gebeurt met technieken die van het EEG (hersenfilmpje)
zijn afgeleid, maar waarbij ook ademhaling, hartslag en oogbewegingen
gemeten worden. De medische naam voor dit onderzoek is
poly(somno)grafie.
Wat is het slaap-apneu syndroom?
De meest voorkomende oorzaak van een stoornis in het slaappatroon is
het zogenaamde slaap-apneu syndroom bij luide snurkers (1-2% in
Nederland).
Normaal snurken wordt veroorzaakt door het vernauwen van de neus- en keelholte.
Bijvoorbeeld in rugligging kan de tong naar achteren zakken waardoor de inademingslucht moeilijker kan passeren.
Vooral in de wat diepere slaapfasen kan dit bij patiënten met een slaapapneusyndroom leiden tot een ademstilstand van meer dan 10 seconden tot soms een minuut (=apneu). Deze apneu's treden tientallen malen per nacht op. Bij iedere apneu ontstaat een daling van het zuurstofgehalte in het bloed.
Gelukkig komt er dan automatisch een wekprikkel, waardoor ook de ademhaling weer op gang komt. Diepe slaapfasen worden gestoord zonder dat de patiënt echt wakker wordt. 's Ochtends voelt de patiënt zich dan toch niet fit of heeft hoofdpijn. Door moeheid overdag kan hij op ongewenste momenten in slaap vallen, soms achter het stuur van de auto! In ernstige gevallen is er ook een verband met hart- en vaatziekten.
Als de diagnose is gesteld zijn er een aantal mogelijke
behandelingen. Om te beginnen kan te veel snurken en daardoor apneu's
te maken hebben met overgewicht of een te sterke "slaapmuts".
Dieet en gezondheidsmaatregelen zijn dan belangrijk. Als de apneu's vooral of alleen in rugligging ontstaan moet de slaaphouding worden aangepast. Een trucje is dan het innaaien van een tennisbal in de rugzijde van de pyjama. Ook bestaat er een apparaatje dat in de mond wordt ingebracht en de tong 's nachts op zijn plaats houdt. In ernstiger gevallen kan een operatie gebeuren waarbij de keelholte ruimer wordt gemaakt.
Een alternatief is de zogenaamde CPAP; hierbij wordt 's nachts met
een neusmasker geslapen waarmee onder druk lucht wordt ingeblazen
zodat de ademhaling niet meer stokt.
Wat is narcolepsie?
Narcolepsie is een stoornis in de opbouw van de slaap. Bij normale
slaap, komt er na een uur een REM-fase. Bij narcolepsie-patienten kan
er direct na het inslapen al een (korte) droomfase optreden. Op deze
grens van waken en slapen kunnen de dromen op hallucinaties lijken.
De rest van de nacht is er een chaotisch afwisselen van lichte en diepe slaapfasen met REM-slaap. Deze patiïenten zijn overdag ook moe maar kunnen i.t.t. tot slaapapneu-patienten onder nog veel lastiger omstandigheden zomaar in slaap vallen.
Bovendien kunnen karakteristieke valpartijen optreden bij geringe
emoties, bijvoorbeeld als de patient lacht of schrikt (kataplexie). De
behandeling bestaat dan uit een goede dagindeling ondersteund door
bepaalde medicijnen.
Er zijn nog tientallen apart te
vermelden slaapstoornissen waaronder hele zeldzame. Dit wordt veelal
veroorzaakt door een foute aanleg in de regeling van slapen en waken
door de hersenen. Hier kunnen allerlei bijverschijnselen bij optreden.
Te denken valt aan onrustige benen, schokken in het lijf,
nachtmerries, jet-lag problemen etc.
Wat te doen?
Als u slaapproblemen hebt is het zeer verstandig contact te zoeken met
de huisarts. Deze kan u veel adviezen geven. Zie de Nederlandse
vereniging voor slaap-apneu patiïenten (telefoonnummer (058) 288 32
32).
Bij lastige of zeldzame slaapstoornissen kunt u worden verwezen naar een slaapcentrum.
Meer informatie over slaap en slaapstoornissen
Bronnen: Nederlandse Vereniging voor Neurologie
Dokter On Line Medicaties
Melatonine (circadin) | slapen en jetlag |
Avena Sativa Complex | A.Vogel |
Bach | Rescue Remedy |
Dormeasan | A.Vogel |
Nozovent | snurkproblemen |
Orthica Tryptofaan | slapen |
Sleepzz Snore end | stop het snurken |
Valeriaan | A. Vogel |
- Dokter On line Nederland
- Dokter On line English
- Dokter On line Germany
- Dokter On line France
- Dokter On line Italia
- Dokter On line Esapania