Een jetlag is een vervelende bijkomstigheid van lange vliegreizen. Als je in verschillende tijdzones reist, raakt je natuurlijke lichaamsklok in de war. Het kan je slaapproblemen, een verstoorde concentratie en problemen met je spijsvertering opleveren. Gelukkig kun je zelf maatregelen nemen om een jetlag te voorkomen. Wij geven alvast tien tips.
Voor veel mensen verpest een jetlag (een deel van) hun vakantie. Soms heeft het lichaam dagen nodig om te wennen aan de nieuwe klok en daardoor kunnen veel vakantieplannen als sneeuw voor de zon verdwijnen. Een jetlag kan onder meer vermoeidheid, geheugenverlies, desoriëntatie, gezwollen handen en voeten, hoofdpijn, spijsverteringsproblemen en draaierigheid veroorzaken. Ook hier geldt: beter voorkomen dan genezen met deze tien tips!
1. Verander slaapritme op voorhand Wie al moe en gestresst het vliegtuig instapt heeft meer kans op een jetlag, omdat het lichaam dan beduidend meer tijd nodig heeft om te herstellen. De Nederlandse Vereniging voor Slaap-Waakritme (NSWO) adviseert om vier dagen voor een verre reis naar het oosten in stapjes elke dag een half uur vroeger naar bed gaan en een half uur vroeger op te staan. Daarmee vang je weliswaar niet het gehele tijdverschil maar de hersteltijd wordt wel korter. Probeer het nieuwe slaapritme ook in het vliegtuig aan te houden. Oordopjes en een zonnebril of slaapmasker zijn daarbij handig. Een paar vuistregels: - Reis oostwaarts: één of twee uur eerder dan normaal naar bed; - Reis westwaarts: één of twee uur later naar bed dan normaal.
2. Zet je horloge goed Zet jouw horloge al voor de vlucht op de nieuwe plaatselijke tijd. Het helpt je wennen aan de nieuwe tijdzone. Hou je zeker ook bij aankomst op bestemming aan de nieuwe tijd.
3. Blijf overdag wakker Blijf tijdens de vlucht wakker wanneer het dag is op je bestemming. Zo went je lichaam aan de nieuwe tijdzone. Slaap tijdens de vlucht op de uren wanneer het op je bestemming nacht is.
4. Drink geen alcohol en koffie Alcohol en caffeïne hebben in de droge, dunne atmosfeer in het vliegtuig een sterker effect op het lichaam. Alcohol droogt het lichaam sneller uit.
5. Drink voldoende water Het is juist verstandig om extra water te drinken om uitdroging en daarmee snelle vermoeidheid en hoofdpijn te voorkomen. Koop flesjes water vooraf op de luchthaven en stop het in de handbagage.
6. Eet lichte maaltijden Maaltijden met veel proteïnen kunnen je wakker houden, terwijl koolhydraten je slaperig maken. Eet licht en houdt ook hier weer rekening met wanneer het etenstijd is op de plaats van bestemming.
7. Blijf bewegen Langdurig stilzitten tijdens verre vluchten is extra vermoeiend. Geregeld heen en weer lopen in de cabine is aan te raden maar kan storend zijn. Deze handige oefeningen zijn in de vliegtuigstoel goed uit te voeren.
8. Gebruik geen slaapmiddelen Het gebruik van slaapmiddelen wordt door veel medici afgeraden. Bij sommige mensen leiden slaapmiddelen tot snellere vorming van bloedklonters, terwijl de kans op trombose door het stilzetten in het vliegtuig al iets groter is dan gebruikelijk.
9. Negeer vermoeidheid ter plaatse Geef niet toe aan je vermoeidheid, maar probeer om meteen in het nieuwe ritme te komen op de plaats van bestemming. Zorg dat je wat tijd buiten in de frisse lucht doorbrengt. Fel zon- of kunstlicht remt tijdelijk de productie van het natuurlijke hormoon melatonine, wat slaap verwekt. Dit kun je gebruiken om slaap uit te stellen. Omgekeerd zorgt duisternis er voor dat je sneller in slaap komt.
10. Zorg voor voldoende hersteltijd Als vuistregel geldt een hersteltijd van een dag per uur tijdverschil. Probeer bij een verre reis oostwaarts na aankomst twee dagen rust in te plannen. (kve)
Voor veel mensen verpest een jetlag (een deel van) hun vakantie. Soms heeft het lichaam dagen nodig om te wennen aan de nieuwe klok en daardoor kunnen veel vakantieplannen als sneeuw voor de zon verdwijnen. Een jetlag kan onder meer vermoeidheid, geheugenverlies, desoriëntatie, gezwollen handen en voeten, hoofdpijn, spijsverteringsproblemen en draaierigheid veroorzaken. Ook hier geldt: beter voorkomen dan genezen met deze tien tips!