Plezier en kunst. Met deze twee trefwoorden kan je Thomas Vanderveken omschrijven. Goedgemutst presenteerde hij samen met Katja Retsin jarenlang Steracteur Sterartiest op Eén en breed lachend maakte hij reportages voor Vlaanderen Vakantieland. Hij speelt al van zijn vier jaar viool en piano en kan zich op Klara voluit met zijn passie voor klassieke muziek bezig houden. Plezier, kunst en Thomas Vanderveken: een perfecte combinatie.
 Was er al veel cultuur in je jonge jaren?
Ik ben opgegroeid in een heel cultureel gezin.
Mijn moeder was opvoedster voor mensen met een verstandelijke beperking en ontwikkelde met hen kunstprojecten. Mijn papa werkte voor de VRT als acteur, onder het pseudoniem Ugo Prinsen. Wij gingen vaak mee naar de theaters en CCs, overal in Vlaanderen. Ik heb er geproefd van de magie van het theater. Het voelde als kind heel speciaal als ik na de première achter de schermen tussen de acteurs mocht rondlopen.
Ik ben viool beginnen spelen toen ik vier was. Het was een kleuterjuf die mijn ouders erop attent maakte dat ik alle liedjes die wij zongen in de kleuterklas naspeelde op piano. En toen mijn ouders voor een theaterstuk een piano in huis haalden, leerde ik die liedjes dan weer op piano spelen. Ik vond dat veel leuker dan viool en op mijn 5de ben ik dan met piano begonnen.
Op zondag gingen wij met de familie altijd wel naar een voorstelling of zo. En als we dat niet deden, waren we thuis aan het knutselen. In onze tuin hebben de meest afzichtelijke zelfgemaakte kunstwerken gestaan. Mijn broer heeft daar iets goeds aan overgehouden: hij is professionele kunstschilder geworden. Ja, we waren echt een kunstgezinnetje. En ik heb er altijd van genoten.
Je hebt dus veel theater gezien, maar is er een voorstelling die je altijd is bijgebleven?
Als heel jong kind was ik erg onder de indruk van Jozef Van den Berg. Ik herinner me nog een portemonnee met een vreselijke stem een oud vrouwtje in de vorm van een wandelstok. Ik kan het verhaal van de voorstelling niet meer navertellen, maar ik herinner me dat ik het intrigerend vond én er tegelijk een onheimelijk, nachtmerrieachtig gevoel aan overhield. Ik denk niet dat ik de boodschap van zijn voorstelling begrepen heb, maar ik heb die zeker gevoeld: mensen zijn slecht voor mekaar, laat ons de pijn uit de wereld helpen en vriendelijker tegen elkaar zijn. Jozef Van den Berg past ondertussen zijn boodschap in realiteit toe en leeft als kluizenaar. Ik heb respect voor zijn keuze, maar tegelijk betwijfel ik of jezelf uit de maatschappij zetten wel de goede weg is
Welk talent zou je graag willen hebben?
Wat ik dolgraag zeer goed zou willen kunnen, is zingen. Ik heb zangles gekregen in het Conservatorium en zong er in een koor. Ik kan het dus wel een beetje, maar ik zou er graag beter in zijn. Tegelijkertijd ben ik bang om als zanger op mijn bek te gaan. Ik vind het veel naakter dan presenteren of acteren of alle dingen die ik al ooit gedaan heb. Je kan me met niets zo onzeker maken als door met me te vragen: Zing eens iets.
Je bent erg bezig met klassieke muziek. Maar kunnen andere muziekgenres je ook bekoren?
Ja. Je kan me ook verleiden met een goed popconcert in het Sportpaleis, je vindt me evengoed in totale extase terug op de wei van Werchter en ik hou van opera. Ik begrijp muzikanten niet die bepaalde muziekgenres per definitie afkeuren of die muziek indelen in goed en slecht. Ik vind dat eigenlijk altijd kortzichtig. Als je als klassiek muzikant niet snapt dat mensen uit de bol gaan op dansbare pop en dance, dan is er iets aan muziek dat je niet begrepen hebt. En omgekeerd: als je als Werchter-ganger niet snapt dat het Requiem van Mozart kan ontroeren, mis je iets, vind ik.
Ok, ik heb het begrepen: muziek is helemaal je ding. Is er ook een kunstvorm die je niet ligt?
Ik ben minder thuis in dans. Ik snap de taal minder goed, het is iets te abstract. Als ik dan eens een dansvoorstelling zie, merk dat ik vooral kijk naar het virtuozendom. Die beweging is mooi synchroon, denk ik dan. Of: Dit is met veel zorg uitgevoerd of ik bedenk me hoe moeilijk het moet zijn. De eigenlijke poëzie zit natuurlijk elders, maar dat ontgaat mij dan toch.
Welke kunstenaars vind je zo inspirerend dat je met hen wel eens een lange avond wil doorzakken?
Hiëronymus Bosch schilderde in zijn periode op een revolutionaire manier. Hij gebruikte technieken die nieuw waren, zijn afbeeldingen zijn nog steeds rock n roll. Wat een geniaal brein en inzicht in mensen moet die man gehad hebben! Ik vind hem een heel bizar figuur in de kunstgeschiedenis.
En Ludwig Van Beethoven. Liefst voor zijn dove periode, zodat het gesprek wat eleganter kan verlopen. Hij is wat mij betreft de grootste vernieuwer in de muziek die er ooit geweest is. Ik hoop wel dat Beethoven niet die arrogante zak is waar ik hem van verdenk.
Ik zou ook graag Madonna aan tafel willen: hét exponent van onze entertainmentcultuur. Zij spreekt over zichzelf in de 3e persoon en ziet zichzelf als een product, een merk. Ik zou haar graag in discussie horen gaan met de twee andere kunstenaars.
Voor Vlaanderen Vakantieland kroop je ooit in de huid van Mozart. Is dit een periode waarin je wel graag had willen leven? Of is er een andere kunstperiode die je aantrekt?
De avant-gardetijd rond 1900 is een fundamenteel kantelmoment in de kunstgeschiedenis. Wagner schreef zijn laatste tonale noten en Arnold Schönberg de eerste dodekafone noten, er kwam een omgekeerd pissein terecht in een museum en Mondriaan trok zijn strepen. De Sacre du Printemps van Stravinsky werd tegelijk uitgejouwd én beapplaudisseerd en Nijinski danste voor het eerst naar de grond toe in plaats van in de lucht te springen. Met andere woorden: het hele esthetiserende van kunst werd overboord gegooid en er dook een totaal ander kunst- en mensbeeld op. Het was een vruchtbare periode, waarvan we nu volgens mij nog steeds de energie gebruiken.
Waar zou je voor eeuwig en altijd wel naar willen luisteren of kijken?
Vladimir Horowitz die de Scarlatti-sonates speelt. Ombra mai fu van Händel gezongen door Andreas Scholl. Dat zijn dingen die ik tijdloos vind. Maar ik denk dat ik naar de hemel ook wel iets wil meenemen dat mij verscheurt. Dat maakt het dan wat interessanter, niet? Guernica van Picasso mag daarom mee. En Dogville van Lars von Trier. Die film gaat over het vreselijke van het mens-zijn. Het is een film die veel mensen haten, maar ik vind hem geweldig.
Welke artiest krijgt van jou een standbeeld?
De componist Luc Brewaeys. Wat mij betreft is hij wereldklasse. Zijn muziek is misschien niet door iedereen makkelijk te begrijpen. Je moet ervoor open staan en er misschien zelfs genoeg van gehoord hebben. Ik dat hij meer erkenning zou mogen krijgen. (uit in Vlaanderen)
Bij deze! Thomas Vandeveken opende onlangs het festival Mechelen hoort stemmen, dat nog loopt tot 22/05.
|
