Actrice Joke Devynck kent zowel het gekraak van theaterplanken als de spots van de filmset. Ze heeft iets met de politie (Flikken en Vermist), met schilderen en met Johan Heldenbergh. De komende tijd zal je nog veel van haar horen en zien: ze kaapte immers de hoofdrollen weg in ‘Het goddelijke monster’ (in 2011 op Eén) en ‘Zot van A’ (nieuwe film van Jan Verheyen eind 2010). Wij konden zo lang niet wachten om de actrice in de (mooie blauwe) ogen te kijken...

Was er al sprake van kunst toen je kind was?
Mijn moeder was bibliothecaris, dus kwam ik vaak in de bib. In een leeszaal boven lagen de boeken die niet uitgeleend mochten worden, maar waar ik wel in keek. Dat waren vooral kunstboeken. Ik heb daar de liefde voor boeken opgesnoven.
Wat beeldende kunst betreft, schilderde mijn vader in zijn jonge tijd Chagal, Gaugin en de paarden van Franz Marc na. Die werken hingen thuis en ik was er zot van.
Als kind hoorde ik veel muziek van Georges Brassens of Piaf. Er lag ook veel dixieland, jazz en klassieke muziek op. Het is niet dat ik daar uitleg of les over kreeg, het was gewoon aanwezig en is zo het bij me binnengedrongen.

Welke blijvende herinnering heb je nog uit die kindertijd?
Ik ging met mijn mama al van kleins af aan naar toneelvoorstellingen kijken in Knokke. Ik was erg onder de indruk van Jozef van den Berg. Ik was ondersteboven van zijn stukken. Ik zie nog een houten kist opengaan waar hij allemaal poppen uit tevoorschijn haalde.
Toen ik wat ouder was, bleven vooral monologen hangen. ‘Gilles’ bijvoorbeeld door Jan Decleir, of Peter De Graef vond ik ook altijd fantastisch.

Welk ander talent dan acteren had je graag willen hebben?
Muziek! Het is een kunstvorm die recht naar je hart gaat. Een zin in een boek kan dat ook wel teweegbrengen, maar bij muziek kan één noot je al van je sokken blazen. Ik ben blij met het talent dat ik heb, maar het lijkt me toch heerlijk om te zingen. Als ik Piaf hoor, denk ik: dat moet toch geweldig zijn. Letterlijk je longen openzetten!
Als ik een goed muziekgevoel zou hebben, zou ik ook wel cello willen spelen. Maar daar moet je veel voor oefenen, terwijl er zangers zijn die gewoon hun mond opendoen en het is al perfect.

Heb je je nooit gewaagd aan de kunst van het zingen?
Mijn zangleraar op school zei me wel dat ik kon zingen, maar hij was een beetje verliefd op mij, denk ik. Ik heb wel een goeie stem, maar ben niet toonvast, dat weet ik. Dus ik ga echt niet aan beginnen!

Waarom zou je je acteertalent niet willen ruilen voor het schilderen? Want daar ben je in je vrije tijd toch intensief mee bezig?
Omdat ik weet dat ik dat kan en ik wil daar nog verder iets mee doen. Ik heb ook drie jaar gebeeldhouwd. Ik vind het allebei heerlijk en heb het ook nodig. Het is – anders dan het woord - iets heel fysieks en daarom kan ik het niet missen.

Wat is voor jou goede kunst en wat vind je minder interessant?
Popmuziek is niet altijd aan mij besteed. Ik hoor te weinig de melodie. Popmuziek klinkt bij mij vaak als… één brij.
Voor de rest maakt het me niet uit: een mooi gebouw, goed muziekstuk, een schilderij of beeldhouwwerk... . Zolang het maar zin heeft en me raakt. Een instrument alleen vind ik meestal mooi: piano of cello. Dat is zo minimaal, klein en subtiel.
Goede kunst bereikt vooral een ding: de tijd even doen stilstaan. Ondanks dat we weten dat we sterfelijk zijn, is kunst in staat levensvreugde te brengen.

Kunst brengt een beetje vreugde in de miserie?
Dat is veel gezegd. Het heeft meer met melancholie te maken. Kunst plaatst iets aangenaams tegenover de sterfelijkheid van de mens.

Noem eens drie artiesten waar je lekker lang mee wil babbelen tijdens een uitgebreid etentje?
Het lijkt melig, maar ik meen het: de grootste kunstenaars zijn levenskunstenaars. Mensen die goed leven. Maar als ik kunstenaars in die zin van het woord moeten kiezen, ga ik voor Gaudi. Ik denk dat ik met open mond naar hem zou zitten luisteren.
Da Vinci lijkt me ook wel wat.
En er moet een vrouw bij zijn. Het drama van Camille Claudel spreekt me wel aan. Zij heeft 30 jaar in een instelling gezeten, terwijl ze toch heel getalenteerd was. Vreselijk! Ik zou wel eens willen vragen hoe dat gekomen is. Maar dat is het drama natuurlijk van vrouw én kunstenares zijn.

Waarover moet het gesprek die avond zeker gaan?
Ik zou willen weten wat die mensen bezielt. Letterlijk. Hoe ging bij hen het creatieproces in zijn werk? De conclusie zal waarschijnlijk zijn dat het vooral belangrijk is om je eigen weg te volgen en niet teveel naar andere mensen te luisteren.
En dat het plezier om dingen te creëren belangrijker is dan het resultaat. Da Vinci heeft veel van zijn werk nooit afgemaakt, maar dat kon hem niet schelen. Hij was ook heel slordig. Er is nog zo’n schilder – ik weet even niet meer wie... Het maakte hem niet uit dat hij verf gebruikte die verging. Dat het niet bleef bestaan, kon hem niet bommen. Het ging over het creëren op zich.
Die drie mensen komen wel uit een heel andere tijdsgeest, maar uiteindelijk zijn er universele vragen die elk mens van elke eeuw zich gesteld heeft. Ik denk dat we daar uiteindelijk wel zouden op uit komen.
 
Is er een periode of zelfs een specifiek moment in de kunstgeschiedenis dat je erg aanspreekt?
Het begin van de 20ste eeuw. Er is toen veel gebeurd, op alle gebied.
En de renaissance natuurlijk, maar dat is verder van mijn bed. Bij het begin van de 20ste eeuw kan ik me meer voorstellen.

Naar welke kunst zou je wel in de hemel voor eeuwig naar willen beluisteren of bekijken?
Ik hou erg van de fantasie en het kleurgebruik van de schilder Chagall.
In de fado- en flamencomuziek heb je madammen die Piaf benaderen: Cesaria Evora of Mercedes Sasa.
En er mogen portretten van mijn geliefden hangen, gemaakt door Stephan Vanfleteren.
De zigeunerfilms van Tony Gatlif, zoals ‘Transylvania’. Suzanne Biers ‘After the wedding’ vind ik heel straf. Een van mijn lievelingsfilms is ‘Babettes Feest’. Ik hou ook van magisch-realistische films, met veel symboliek: ‘The Milagro Beanfeald War’, ‘Rode rozen en tortilla’s’. Of stille, kleine films, waar geen woord teveel in gezegd wordt, zoals ‘The pianist’. Of films met een geweldig scenario, zoals ‘Festen’. Ik zou 1000 regisseurs kunnen opnoemen.
Wat boeken betreft, neem ik ‘Het verslag van Brodeck’ van Paul Claudel mee. Heel straf. En ook ‘De geverfde vogel’ van Kosinski en ‘De meester en Margarita’ van Michail Boelgakov. En Herman Hesse natuurlijk, die komt altijd terug. En Zak en Cordelia mogen ook mee. Die zijn allebei super. Je moet mij stoppen, hoor, anders ga ik gewoon door!

OK, stoooop! Ik heb nog een laatste vraag: welke kunstenaar krijgt van jou een standbeeld?
Thierry De Cordier vind ik wel een straffe pé. Ken je hem?

Euh…
Dat is omdat hij dat eigenlijk niet wil. En ik snap zijn gevecht goed. Het is eigenlijk een filosoof. Hij denkt veel na en maakt wat schetsen: een klein mensje dat afsteekt tegen de natuur bijvoorbeeld. Dat gevoel herken ik.

PS.: Ben jij ook een amateurkunstenaar zoals Joke Devynck? Kijk dan zeker eens rond in het programma van WAK (Week van de Amateurkunsten). (uit in Vlaanderen)