Prikkelbare darm syndroom of ontstoken darm

Pijnlijke darmen, een opgeblazen buik en winderigheid. Eén op de vijf mensen heeft er last van. Soms af en toe, soms vaker. Hoe vervelend het ook is, patiënten moeten ermee leren leven. Maar pas op dat de klachten niet te vaak voorkomen, want dan kan er wel eens meer aan de hand zijn.

Darmen. Het zijn organen met een belangrijke functie voor mens en dier. De vertering van voedsel, het opnemen van voedingsstoffen en het verwerken van afvalstoffen, alles vindt plaats in de darmen. Helaas doen de meterslange linten hun werk niet altijd even soepel: één op de vijf personen heeft af en toe last van zijn darmen. Vaak gaat het om pijnlijke darmen, ontstekingen, een opgeblazen buik en winderigheid.

Spastische darm of PDS
Sommige mensen kunnen niet goed tegen melkproducten, zij hebben een lactose-intolerantie. Maar als de klachten vaker voorkomen of verergeren naar buikpijn, verstoppingen, diarree, gewichtsverlies, koorts en bloedverlies, is er misschien meer aan de hand. Spastische darm bijvoorbeeld, ook wel prikkelbare darm syndroom (PDS) of spastische colon genoemd. (Irritable Bowel Syndrome (IBS) in het Engels).

De darmen, de dikke darm in het bijzonder, zijn dan erg gevoelig. De klachten beginnen vaak tussen het twintigste en dertigste levensjaar en vrouwen hebben er opvallend vaker last van dan mannen. De klachten verschillen van persoon tot persoon. Zeurende en stekende pijn, krampen in de buik en/of diarree afgewisseld met obstipatie.

Chronisch ontstoken
Het kan ook erger. Darmen kunnen chronisch ontstoken zijn en dat wordt Inflammatory Bowel Disease (IBD) genoemd. Met de ontsteking komen zweren en bloedingen. Zit de ontsteking alleen in de dikke darm, dan is er sprake van colitis ulcerosa.

Bij de ziekte van Crohn zit de ontsteking vaak in de overgang van de dikke naar de dunne darm. In sommige gevallen komt de ontsteking zelfs in het hele spijsverteringskanaal van mond tot anus voor.

Als de ontsteking niet wordt behandeld, leidt dat zowel bij colitis ulcerosa als bij de ziekte van Crohn tot bloedingen, vernauwingen en abcessen. Bovendien kunnen er fistels optreden: ontstekingen tussen de darmen en andere organen, zoals de blaas en de vagina en tussen de darmen en de huid rond de anus.

Colonoscopie
Over de oorzaken van IBD is nog weinig bekend. Waarschijnlijk is er een genetische oorzaak, waarbij de darm heftig reageert op iets uit de darminhoud dat in principe onschuldig is. De ziekte begint net als IBS doorgaans tussen het twintigste en dertigste levensjaar.

Om het verschil met PDS vast te stellen, wordt er een colonoscopie uitgevoerd. Hierbij wordt een flexibele slang via de anus het lichaam binnengebracht.

De slang heeft een cameraatje, waardoor de arts direct meekijkt en stukjes weefsel af kan snijden. Eventueel kan er nog maag- en bloedonderzoek worden gedaan, voordat er een conclusie wordt getrokken.

Behandeling
IBS is niet te behandelen, patiënten moeten er maar mee leren leven. Er zijn alleen medicijnen om de darmkrampen te verminderen. Ook IBD is niet te behandelen, alleen te onderdrukken. Dat gebeurt met lichte medicijnen. Als dat niet helpt, worden ze steeds zwaarder totdat er medicijnen worden gebruikt die de afweerreactie van het lichaam onderdrukken. (gezondheidsnet)