Wie volgt kardinaal Danneels op als hoofd van de Belgische katholieke kerk? Hoewel niets officieel geweten is, wijst alles erop dat de opvolging nakend is.
(Foto Bart Dewaele) Kardinaal Danneels hoopt op een mooi kerstcadeau: zijn pensioen.bdw
 Kardinaal Danneels lijkt steeds meer op de 'professionele afscheidsnemer'. Overal waar hij de jongste weken komt, luidt de vraag: 'Is dit uw laatste bezoek als aartsbisschop?'
Ook het boek In gesprek met kardinaal Danneels dat vandaag wordt voorgesteld, staat in het teken van het nakende afscheid. VRT-journalist Jan Becaus en Christian Laporte van La Libre Belgique interviewden de kardinaal over zijn leven en goten het in een boek.
De speculaties over Danneels' opvolging steken de jongste dagen weer de kop op. In een interview met de Franse krant La Croix zei de kardinaal dat hij de ontslagbrief verwacht 'tegen het einde van het jaar, na Kerstmis'. Het is duidelijk dat ook hij het wachten stilaan beu is. Maar het blijft gissen of de verlossende brief dit jaar echt in de bus valt.
Wanneer valt de beslissing dan?
Dat weet niemand, behalve paus Benedictus. En misschien kardinaal Danneels. Dat Danneels in La Croix, in katholieke kringen een zeer gezaghebbende krant, zegt dat hij de beslissing tussen kerst- en nieuwjaarsdag verwacht, kan aangeven dat de beslissing over de opvolging misschien al genomen is. En dat de bekendmaking volgt de laatste week van het jaar.
Welke procedure wordt gevolgd voor de benoeming van een opvolger?
Kardinaal Danneels is al sinds de dag dat hij 75 jaar werd -op 4 juni 2008- ontslagnemend. Hij heeft toen zijn ontslagbrief aan de paus aangeboden.
Daarna is de pauselijke nuntius in België - dat was toen nog monseigneur Rauber - begonnen aan een brede consultatieronde binnen de Belgische kerk.
Die rondvraag heeft geleid tot een lijst van drie mogelijke opvolgers (zie onderaan). Mogelijk heeft de opvolger van Rauber, monseigneur Berloco, dat lijstje nog aangepast.
In elk geval worden de verschillende mogelijke opvolgers dan besproken in het Vaticaan, bij de congregatie van de geloofsleer en op het staatssecretariaat. Dat overleg moet een definitieve top drie opleveren. Die wordt (of is al) voorgelegd aan de paus.
Normaal gezien benoemt hij vervolgens de nummer één op dat lijstje tot nieuwe aartsbisschop. Maar laat het duidelijk zijn: de paus moet niets. Hij kan zelfs met een volstrekt nieuwe kandidaat op de proppen komen.
Moet een kandidaat aan bepaalde voorwaarden voldoen?
Hij moet op zijn minst vijf jaar priester zijn en 35 jaar oud. Maar dat zijn zowat de enige expliciete voorwaarden.
Toch wordt meestal gekozen voor iemand die al bisschop is. De opvolger van Danneels zou ook een bisschop zijn, verklaren goed ingelichte bronnen. Dat betekent dat Jan Dumon, een naam die vaak op de favorietenlijstjes staat, geschrapt kan worden. Dumon werkt op dit moment in het Vaticaan als secretaris-generaal van de Pauselijke Missiewerken. Dumon is nog geen bisschop.
Vaak wordt gezegd dat voor België de regel geldt dat een Franstalige een Vlaming moet opvolgen. Maar verplicht is dat zeker niet en de hardnekkige geruchten zijn dat ditmaal van dat principe afgeweken wordt. Dat betekent dat nog twee namen die ook geregeld worden genoemd, afvallen: André-Mutien Léonard, bisschop van Namen, en Guy Harpigny van Doornik.
Wat als de beslissing is gevallen?
Als de paus beslist heeft, krijgt Danneels een brief waarin staat dat zijn ontslag aanvaard is. Meestal komt dan enkele weken later de brief waarin de naam van zijn opvolger bekendgemaakt wordt. Maar omdat deze opvolgingskwestie al lang aansleept, is de kans groot dat de twee brieven tegelijk komen. En dat meteen de naam van de opvolger vrijgegeven wordt.
Danneels zal dan nog hoogstens twee maanden de lopende zaken afhandelen. (Van de redacteur standaard)
|
