Iemand die meer dan 12 miljoen albums verkoopt, zoals Helmut Lotti, moeten we je uiteraard niet voorstellen. Wij ontmoetten echter zijn alter ego: Helmut Lotigiers. Die bekende ons dat hij verliefd was op Tante Riekje, onthult dat hij ooit een roman schreef en beweert dat Arnon Grunberg een psychopaat is. Maak kennis met de duistere kantjes van de master of swing.
Kreeg je als kind al veel cultuur mee?
Ik ben niet zo cultureel opgevoed. Ik kom uit een familie van kleine middenstanders. Mijn moeder reed rond met soep en ijs. Mijn stiefvader ging met mijn broers en mij wel eens naar een historisch museum met dinosaurussen. Of naar Bokrijk, het Bijlokemuseum of een tentoonstelling van Panamerenko. Ook als we met de school naar musea of toneel gingen, vond ik dat wel leuk en interessant.
Toen ik onlangs mijn boeken heb ingepakt voor mijn verhuis, kwam ik redelijk wat jeugdboeken tegen: van Belle en Sebastiaan en Met Heintje op de plassen tot de reeks Jan zonder Vrees van Karel Verleyen of de boeken van René Swartenbroeckx. Die heb ik als kind allemaal gelezen.
Maar al bij al was ik tijdens mijn jeugd meer gefocust op de wielersport dan op cultuur.
Welke culturele herinnering is blijven hangen?
Toen ik vijf jaar was, mocht ik in de Opera in Gent, waar mijn grootvader directeur was, een figurantenrol spelen in de operette Frederika van Franz Lehar. Ik moest samen met mijn theaterzusje een trap afhollen en Tante Riekje! roepen. Zij ging dan op haar schoot zitten, ik ernaast, en dan begon Tante Riekje te zingen. Ik weet nog dat ik dat gezang erg potsierlijk en onnozel vond, maar ik was wel verliefd op Tante Riekje. Tijdens de première liep het mis: ik heb het meisje weggeduwd, omdat ik vond dat het mijn beurt was om op haar schoot te zitten. En toen begon ik mee te zingen met Tante Riekje. Het publiek moest lachen en de muzikanten stopten met spelen en klopten op hun instrument om te applaudisseren
(lacht)
Heb je naast je muzikaal talent nog een andere artistieke gave?Op mijn 13de heb ik met de hand een boek geschreven en heb het zelfs ingebonden. Ik had van een paar uiteen gevallen jeugdboeken gezien hoe dat moest. Het ging over de ridder Ronald, die een ruimteschip had. Het was echt om te lachen, hoewel het serieus bedoeld was. Na 53 paginas vond ik wat ik aan het schrijven was echter niet mooi meer en dan heb ik het boek weggegooid.
Ik had graag kunnen schrijven zoals Tom Lanoye of Arnon Grunberg, of piano spelen zoals Jef Neve. Dat je met je vingers mensen aan het huilen kunt krijgen, lijkt me een ongelooflijke gave.
Maar jouw roman blijft onafgewerkt?
Zeker nu ik een literair lief heb, durf in niet meer schrijven!
Ik schrijf wel liedjesteksten, maar dat is een heel ander metier: die teksten moeten rijmen en in een cadans passen. Dat is niet te vergelijken met literair werk.
Welke kunst ligt je wel en waar heb je het moeilijker mee?
Dans vind ik geweldig, zowel klassiek ballet als moderne dans. Het is ongelooflijk wat dansers vertellen met hun lichaam.
Theatervoorstellingen in het beschaafd Nederlands geven mij snel het gevoel dat het niet naturel is. Ook met film kan ik dat ervaren. Ik heb onlangs De Vlaschaard teruggezien. Dat is wel een mooie film, maar tegelijk werkt het op mijn lachspieren als een boer op zijn kar staat en roept: Kom we gaan!. Ik hoor hem liever zeggen: How, we zinne wegh! (lacht)
Ook met fotografie heb ik minder voeling. Ik weet niet goed wanneer een beeld niet langer louter een mooie foto is en overgaat in kunst.
Als je op een vrije avond drie artiesten zou uitnodigen voor een etentje, wie zijn dan de uitverkorenen?
Ik denk dat ze eerder slachtoffer dan uitverkoren zijn, hoor, aangezien ik niet zoveel verstand heb van kunst. (lacht)
Ik zou graag met Arnon Grunberg aan tafel willen zitten om de psychopaat in hem te leren kennen.
Grunberg is volgens jou een psychopaat?
Er zit een donker kantje aan hem, anders kan je zon boek als Tirza niet schrijven. Ik kan niet zeggen dat ik sympathie voelde voor het ultraconformistische hoofdpersonage, maar ik begreep hem wel en herkende mezelf zelfs in hem. Hij probeert zijn schaduw te negeren. Ik heb van mijn vader ooit het boek Ontmoeting met je schaduw gekregen. Je moet je schaduw aanvaarden in plaats van die krampachtig weg te stoppen. Ik denk dat ik met Grunberg hierover wel een filosofisch en psychologisch boompje zou kunnen opzetten.
Jullie kunnen samen misschien op zoek gaan naar de psychopaat in Helmut Lotti?
Die is er niet! Dat is net de bedoeling van Helmut Lotti. Ik heb mezelf afgesplitst, omdat Helmut Lotigiers misschien wel de psychopaat is
Maar je moet niet bang zijn: ik ben niet schizofreen. En ik ook niet. (lacht)
Wie mag er nog aan tafel zitten?
Wim Vandekeybus. Ik vraag me af waar hij zijn inspiratie vandaan haalt, hoe je zon indrukwekkende choreografieën in mekaar zet en vooral hoelang je moet oefenen om rechtop te komen door tegen iemand aan te duwen.
En de aanwezigheid van acteur en regisseur Woody Allen lijkt me ook wel leuk.
Om de komische noot tijdens de avond te garanderen?
Hij maakt grappige films, maar Tirza was ook komisch, hoor, of eerder: gitzwarte humor.
Ik wil te weten te komen hoe zij naar de wereld en vooral naar zichzelf kijken. Om zon boeken te schrijven, zon rollen te spelen of zon dans te choreograferen moet er een zwart kantje in hen zitten. Hoe gaan ze daarmee om?
Bij welk moment in de kunstgeschiedenis had je aanwezig willen zijn?Das een makkelijke: de opname door Elvis van Thats allright mama in de Sun Studios. Naar het schijnt had hij net een oninteressante opnamesessie vol foute ballads met slechte filmsterren achter de rug en is hij uit frustratie in zijn kleedkamer beginnen jammen. De deur stond open, het nummer werd opgenomen en als single uitgebracht en hij scoorde er zijn eerste hit mee. Ik had erbij willen zijn om te zien of het verhaal niet aangedikt is.
Wie of wat wil je aantreffen in de hemel?
Weer Elvis, in die boksring in 1968, in zijn zwart leren pak. Daar zou ik zonder mij te vervelen naar kunnen blijven kijken.
En misschien meedoen?
Ja! Een duetje!
Ook het pleidooi door Al Pacino in de film A devils advocate mag daar op repeat staan. Hij doet in die film een uitleg waarom hij als advocaat zo nuttig is en waarom je voor hem moet kiezen. Dat is zo sterk!
Wat er zeker in de hemel mag staan, is het mooie gebouw dat ik samen met mijn lief gekocht heb in Zurenborg, Antwerpen. Het huis uit 1912 heet De aarde en is van architect Josef Bascourt. Beam me up, Scotty, met huis en al. Dan kan ik in de hemel in ons eigen huis blijven wonen. Handig! (lacht)
Welke artiest mag voor jou vereeuwigd worden in een standbeeld?
Hugo Claus, omwille van zijn allround kunstenaarschap. Die man was regisseur, schilder, poëet, schrijver en ook nog niet onbelangrijk - een levenskunstenaar. Vele mensen van deze generatie zijn hem schatplichtig. (uit in Vlaanderen)