Met de kritiek op zijn nieuwe jacht en zijn appartementen in Oostende kreeg koning Albert het de laatste tijd hard te verduren. Maar in vergelijking met wat Willem-Alexander en Máxima de laatste dagen over zich heen krijgen, lijken de kopzorgen van onze koning klein bier. Het Nederlandse prinsenpaar heeft zich diep in de nesten gewerkt met een bouwproject op het Mozambikaanse schiereiland Machangulo. Het miljoenenproject werd vorig jaar nog vol trots aangekondigd, maar intussen heeft het project een bom gelegd onder de ooit zo onkreukbare reputatie van Willem-Alexander en Máxima.

Steen des aanstoots is een uit de hand gelopen ruzie met projectontwikkelaar Panorama, die de werken in Mozambique uitvoert en op vraag van het Nederlandse prinsenpaar werd ingehuurd. Grootste probleem is dat de firma veel meer land zou claimen dan was afgesproken. De projectontwikkelaar ontkent en zegt dat er nog over onderhandeld wordt, maar intussen zou de ruzie wel zo zwaar uit de hand gelopen zijn dat het leger werd ingeschakeld en er geschoten werd.

De Nederlandse zender RTL bracht alles aan het licht. ‘Een onbegrijpelijk verhaal’, zegt Daniela Hooghiemstra, Nederlands meest gereputeerde royaltywatcher. ‘En wellicht is dit nog maar het begin. De prins had op voorhand kunnen weten dat het onverstandig is in zo’n project te stappen. Het deugt gewoon niet. Maar het grootste probleem van onze kroonprins is dat hij zijn verplichtingen ontloopt en constant zijn voorrechten claimt.’

Daarmee verwijst ze naar de opmerkelijke constructie die Willem-Alexander voor het project opzette. Zo zijn de bouw en de commerciële exploitatie van het vakantiehuis in Mozambique ondergebracht in de Stichting Administratiekantoor Machangulo, waardoor hij louter technisch gezien niet meer verantwoordelijk gesteld kan worden. De secretaris van de Stichting zei zopas zelf nog dat ‘eventuele problemen niet langer in verband kunnen worden gebracht met Willem-Alexander’. Een uitspraak die wenkbrauwen doet fronsen.

Zowel de prins als de projectontwikkelaar proberen zich intussen uit het heikele verhaal te praten. Zo lieten ze al weten ‘het beste met de lokale bevolking voor te hebben’. Willem-Alexander voegde er nog aan toe dat het luxeverblijf niet alleen bedoeld is ‘als fijne vakantiebestemming’. Maar dat ook de lokale bevolking in Mozambique er beter van zou moeten worden. Onder meer door de bouw van scholen en een kliniek.

Dat het heet wordt onder de voeten van het Nederlands koningshuis, lijkt nu wel vast te staan. D66-leider Alexander Pechtold vroeg het prinselijke paar al om nog eens goed na te denken over hun investering. Al eerder ontstond er in Nederland kritiek omdat de beveiliging van het luxeresort erg duur zou zijn en de luxe in schril contrast staat met de slechte leefomstandigheden van de plaatselijke bevolking. Premier Balkenende wilde nog maar één ding kwijt over het hele project: ‘Het gaat door.’ (nieuwsblad D.H)