Geloofsgemeenschap in de wereld
Het begon allemaal met diepe stilte. In augustus 1940, toen hij 25 jaar oud was, verliet de jonge protestantse theologie student Roger Schutz zijn geboorteland, Zwitserland, om in Frankrijk te gaan wonen.
Al een aantal jaren voelde hij zich geroepen om een gemeenschap te stichten waar de verzoening tussen christenen elke dag in de praktijk zou worden gebracht. Hij wilde de gemeenschap aanwezig laten zijn in de ellende van dat moment. Zo vestigde hij zich, midden in de Tweede Wereldoorlog, in het kleine dorpje Taizé in Bourgondië, enkele kilometers van de demarcatiegrens die Frankrijk in tweeën verdeelde. Hij verborg daar vluchtelingen, vooral joden, die wisten dat ze op hun vlucht uit het bezette gebied onderdak konden vinden in zijn huis.
Later voegden zich broeders bij hem. In 1949, op het Paasfeest, legden de eerste broeders hun gelofte voor het leven af en verbonden zich zo aan het celibaat en aan een leven in gemeenschap en grote eenvoud. In de stilte van een lange retraite, gedurende de winter van 1952-1953, schreef de stichter van de gemeenschap de Regel van Taizé, om voor zijn broeders te verwoorden 'wat noodzakelijk is voor het leven in gemeenschap'.
Vanaf de jaren 50 vestigden enkele broeders zich in achterstandswijken in de Derde Wereld om aanwezig te zijn bij hen die lijden. Vanaf het einde van de jaren 50 groeide het aantal jongeren dat Taizé bezocht aanzienlijk. Later bezochten broeders en jongeren die vanuit Taizé werden uitgezonden, onophoudelijk de landen in Oost-Europa. Om de mensen die hen ontvingen niet in moeilijkheden te brengen, gebeurde dit altijd met de grootst mogelijke voorzichtigheid en bescheidenheid. Door deze omzichtigheid heeft broeder Roger zich wel de kritiek op de hals gehaald dat hij zich te angstvallig politiek correct zou opstellen.
Broeder Roger zelf bezocht bijna alle landen van Oost-Europa, soms om jongeren te ontmoeten hetgeen onder streng toezicht door de autoriteiten werd toegestaan soms om simpelweg een bezoek te brengen, zonder gelegenheid om in het openbaar te spreken. "Ik zwijg met jullie", zei hij tegen de christenen in deze landen.
Oecumenische proefpolder De gemeenschap van Taizé bestaat op dit moment uit ongeveer honderd broeders uit meer dan 25 landen. Zij komen uit de katholieke kerk en uit diverse protestantse stromingen. Alleen al door haar bestaan is deze gemeenschap een concreet teken van de verzoening tussen christenen en volken die verdeeld en van elkaar gescheiden zijn. De tragiek van Broeder Roger is dat zijn streven om het katholieke geloof en het protestantse geloof van zijn oorsprong met elkaar te verzoenen niet is gelukt. Voor veel protestanten was hij te katholiek. Voor Rome telde hij niet echt mee. Even leek het er op dat er een keerpunt kwam in de houding van het Vaticaan. Roger Schutz ontving tijdens de uitvaartmis van paus Johannes Paulus II voor het oog van de camera's de hostie uit handen van kardinaal Ratzinger, de huidige paus Benedictus XVI. Het gebaar was voor velen een belangrijk moment in de toenadering tussen de kerken. Maar achteraf liet het Vaticaan weten dat het een vergissing was. Schutz bevond zich per ongeluk in een rij die klaarstond om de communie te ontvangen.
Op 16 augustus 2005. zat de 90-jarige Broeder Roger op zijn vertrouwde plaats tijdens het avondgebed, waar hij met jongeren sprak en hen de zegen gaf. Eén van de bezoeksters, een geestelijk verwarde vrouw, sneed met een mes zijn keel door. Hij stierf vrijwel onmiddellijk. Hij stierf temidden van een kerk vol mensen die zong op zijn muziek, waarmee hij de liturgie van het christendom verrijkte. Zijn uitvaartdienst werd besloten met het lied van de stilte:
|