Na een lange periode werken, snakken we naar rust. De een vindt heil in hele dagen zonnen aan het zwembad, de ander zweert bij een actieve natuurvakantie in de bergen. Wat maakt vakantie zo aantrekkelijk? En wat als je weer aan de slag moet? Veel weten-schappelijk onderzoek is er niet gedaan naar stress en vakantie. Maar professor Boudewijn Van Houdenhove, met onder meer expertise in stress, weet meer.

Drie weken
Wanneer je op vakantie gaat daalt het stressniveau terug naar een normaal niveau. Maar wat als je terug aan de slag moet? "Elke verandering van ritme kan stress veroorzaken. De eerste dagen dat je terug bent van een vakantie kan je er humeurig bijlopen, alleen al door de aanpassing van het ritme. De meeste mensen hebben na een vakantie wel het gevoel dat ze er beter tegen kunnen, Of het een blijvend effect heeft, is natuurlijk iets anders."

Uit een onderzoek van Westman en Eden in de jaren '90 blijkt dat mensen inderdaad minder spanning hebben als ze na een vakantie terug aan de slag gaan. Maar dat effect blijft helaas maar drie weken. Uit het onderzoek blijkt trouwens ook dat vrouwen meer baat hebben bij vakantie dan mannen. Een mogelijke verklaring is dat vrouwen dubbel ontspannen omdat ook de belasting van het gezin wegvalt. Van Houdenhove: "Uit onderzoek blijkt dat vrouwen die buitenhuis werken en een gezin met kinderen hebben, moeilijk het stressniveau kunnen verminderen als ze thuis komen. Mannen hebben dat niet. Bij hen is er wel stressvermindering als ze thuis zijn."

Afwisseling
De zomermaanden zijn in aantocht. Dat betekent voor velen dat ook de vakantie dichterbij komt. Een deugddoende vakantie is het moment om stress en werk te vergeten. "Ik denk dat de moderne mens veel behoefte heeft aan vakantie," zegt Van Houdenhove. "We leven in een steeds drukker levenstempo. Er is meer stress en daarmee bedoel ik zaken die op mensen afkomen zonder dat ze er greep op hebben. Het gevoel hebben dat je de controle verliest, dat is de essentie van stress."

Vakantie is dus het zalige gevoel dat niets moet en je afstand kan nemen. "In staat zijn zelf te bepalen wat je doet, is belangrijk. Hoe zich dat concreet uit, is individueel. De een trekt de natuur in, de andere wil sporten, maar het verminderen van het moeten is een constante."
Nog een reden waarom vakantie zo'n deugd doet, is het contrasteffect en de afwisseling gecombineerd met het verminderen van de dagelijkse druk. "Het is enorm belastend en stresserend om steeds maar hetzelfde te doen. Het feit dat je activiteiten kan afwisselen en we niet blijven vastzitten in de zelfde soort activiteiten is belangrijk," weet Van Houdenhove. A.P