We hebben een nieuwe Vlaamse regering.

Dat Frank Vandenbroucke de ezelsstamp zou krijgen, was stilaan duidelijk geworden. De grootste verrassing is dat voor Peeters II twee politieke neofieten aan boord worden gehaald.

De nieuwe Vlaamse regering ziet er toch nog anders uit dan velen de voorbije dagen hadden voorspeld. Vooral de komst van twee nieuwelingen in de politieke arena is verrassend. SP.A haalt Ingrid Lieten, de grote baas van De Lijn, in de regering en laadt de departementen Media, Wetenschappelijk Onderzoek en Innovatie, Armoedebeleid én het vicepremierschap in haar mandje. N-VA haalt ook een stunt uit met het aan de haak slaan van Philippe Muyters, afgevaardigd-bestuurder bij het Vlaams Netwerk van Ondernemingen (Voka). Muyters krijgt een bijzonder zware agenda: Financiën, Begroting, Werk, Ruimtelijke ordening, Onroerend erfgoed en Sport.

Uit het niets naar tot de top
Dat Lieten nu voor de SP.A in de regering komt, mag dan wel een verrassing zijn, dat het precies voor de socialisten is dat ze haar baan bij De Lijn laat schieten, is dat niet. De Limburgse Lieten komt uit de entourage van Steve Stevaert en was voor ze bij De Lijn kwam lid van de raad van bestuur van de Vlaamse socialisten. Muyters heeft helemaal geen antecedenten die hem verbinden met de N-VA of het Vlaams-nationalisme.

Lieten en Muyters dringen uit het niets door tot de top van de Vlaamse politiek. Dat is geen nieuw fenomeen. Kris Peeters, die zichzelf nu opvolgt als Vlaams minister-president, werd in 2004 door toenmalig minister-president Yves Leterme weggehaald bij Unizo en tot minister van Openbare werken, Energie, Leefmilieu en Natuur gebombardeerd. Toen Leterme in 2007 nationaal ging, stuwde Peeters meteen door naar de hoogste post in de Vlaamse politiek. Peeters heeft het bij zijn allereerste verkiezingen van vorige maand uitstekend gedaan, waardoor hij het mandaat kreeg om verder te doen (en Yves Leterme gelijk kreeg wat betreft zijn keuze van 2004).

Comebacks
Hilde Crevits (CD&V) keert terug, dat was een evidentie. Ook de comeback van Geert Bourgeois (N-VA) stond in de sterren geschreven. In Franstalig België schreeuwt men nu moord en brand over het feit dat Bourgeois nu ook verantwoordelijk wordt voor Binnenlands bestuur. Herinner u de nog steeds niet opgeloste affaire met de drie lastige burgemeesters in de Rand. Bourgeois zal in deze niets anders kunnen doen dan wat zijn voorganger Marino Keulen (Open VLD) al had gedaan: de wet naleven. Wat dat betreft liet Kris Peeters gisteren geen misverstanden bestaan: de wet is de wet.

Jo Vandeurzen (CD&V) en Freya Van den Bossche (SP.A) komen na hun niet echt triomfantelijke vertrek uit de federale regering nu terug op Vlaams niveau. Wel helemaal nieuw is Joke Schauvliege (CD&V). Zij won de verkiezingen in Oost-Vlaanderen en dwong daarmee een ministerpost af, al lagen de bevoegdheden die ze nu krijgt niet helemaal voor de hand. Schauvliege had zich als Vlaams parlementslid vastgebeten in Ruimtelijke Ordening, maar krijgt nu Leefmilieu, Natuur en Cultuur.

Anciaux
Dat laatste departement brengt ons meteen bij Bert Anciaux, een van de vele verliezers van deze regeringsvorming. De Vlaamse regering is verplicht een minister uit Brussel in de rangen te hebben. SP.A had twee ‘ministeriabele’ kandidaten: Anciaux en Pascal Smet. Smet was vorige maand in de Brusselse regering overboord gevallen nadat de SP.A daar buiten de coalitie was gehouden. SP.A-voorzitster Caroline Gennez heeft nu ‘in eer en geweten’ voor Smet gekozen. Het is vooralsnog niet bekend hoe ze dat aan Bert Anciaux heeft uitgelegd.

Frank Vandenbroucke
Deze nieuwe Vlaamse regering gaat besparen. Het aantal kabinetsmedewerkers wordt gehalveerd en we gaan van tien naar negen ministers. Er zouden dus nog koppen vallen. Alweer ‘in eer en geweten’ sneuvelde gisteren Frank Vandenbroucke (SP.A), door iedereen als een klasbak omschreven maar te vaak in de clinch met zijn eigen partij (en zijn voorzitster). Wat volgde was een ezelsstamp die ongeveer evenveel pijn moet hebben gedaan als de stomp tegen de ribben van die andere klasbak, Dirk Van Mechelen (Open VLD), toen bleek dat Open VLD buiten de Vlaamse regering werd gehouden.

Nog verliezers
Er zijn nog verliezers. Ja, politiek is een harde stiel. Eric Van Rompuy (CD&V) triomfeerde ooit als minister van Media, greep in 2004 naast een ministerpost en had nu, voor zijn laatste termijn als Vlaams parlementslid, zijn zinnen gezet op het voorzitterschap van het Vlaams Parlement. Hij grijpt er naast en is - begrijpelijk - ontgoocheld.

Ook ontgoocheld is Jan Peumans (N-VA). Die was graag minister geworden (‘Dat is toch het hoogste mandaat’) en dat gaat niet door. Zijn zoethouder is anders ook niet mis. Peumans wordt namelijk voorzitter van het Vlaams Parlement. (nieuwsblad D.M)